Không phải ai cũng đủ dũng cảm đi khỏi "vùng an toàn" để bắt đầu khởi nghiệp ở độ tuổi U35.
Năm 2001, Phương Thúy Doanova, khi đó c̣n là một bé gái 9 tuổi, theo gia đ́nh sang Cộng ḥa Séc sinh sống. Lớn lên, cô học đại học ở Đức, đi làm ở nhiều công ty và tập đoàn công nghệ lớn, trong đó có trụ sở Google tại Dublin (Ireland).
Năm 2024, Thúy Doanova, lúc này đă là cô gái 32 tuổi, đưa ra quyết định vô-cùng-khó-hiểu trong mắt mọi người xung quanh: Bỏ việc ở Google, khăn gói về Việt Nam khởi nghiệp.
Đó là tóm tắt nhanh câu chuyện đang viral trên MXH của Phương Thúy Doanova, sinh năm 1992, hiện sống ở TP.HCM. Cô là 1 trong 2 co-founders của Clique83 - startup cung cấp trải nghiệm kết nối offline dành cho người độc thân.
Mới đây, Phương Thuư Doanova đă có chia sẻ với chúng tôi sau gần 1 năm về nước. Từ những điều mang tính bước ngoặt như quay lại Việt Nam, khởi nghiệp đến những thứ giản dị và đời thường nhất như học cách đi chợ, học lại tiếng Việt v́ không hiểu Gen Z nói ǵ,… tất cả khiến cuộc sống của cô thay đổi, nhiều thử thách hơn nhưng cũng hạnh phúc hơn.
Phương Thúy Doanova
Sinh năm 1992
Hiện đang sống ở TP.HCM
Tháng 2/2025 - nay: Co-founder Clique83 - nền tảng công nghệ kết nối những người độc thân
Tháng 1/2022 - 2/2025: Account Manager trụ sở Google tại Dublin (Ireland)
Trước đó từng làm việc tại các công ty và tập đoàn công nghệ lớn
Đi chơi vu vơ, quay về châu Âu bỏ việc thật
Quay lại thời điểm trước năm 2024, khi đó Phương Thuư có cuộc sống mà người ngoài nh́n vào đều thấy “đủ wow” và đủ đầy, không có ǵ phải lo nghĩ.
Phương Thuư Doanova và gia đ́nh bao gồm bố mẹ, cô bác đều sống ở châu Âu. Cô theo học ngành Business Management (Quản lư Kinh doanh) ở Đức, đi làm với chuyên môn chính là Marketing & Sales Business.
Ở Google, Thuư luôn nằm trong top nhân sự có hiệu suất cao, mỗi năm mang về từ 10 - 20 triệu USD doanh thu cho công ty. Phúc lợi của tập đoàn công nghệ toàn cầu dành cho nhân viên là những điều mà bất cứ người làm công ăn lương nào cũng ao ước: “Nhân viên được lo từ A đến Z, ăn cả ngày X bữa miễn phí, có pḥng gym, hồ bơi, bác sĩ riêng, được trị liệu riêng, có người massage riêng,...”.
Nhưng đó chỉ là bề nổi. Vấn đề xuất hiện từ phần ch́m trong ḷng Thuư Doanova: “Trong công việc và sự nghiệp, ḿnh đi rất nhanh, rất dễ phát triển. Nhưng cùng lúc đó, sự kết nối trong cuộc sống và t́nh cảm cá nhân - những khía cạnh quan trọng khác - th́ tụt lại. Mỗi tối về nhà, ḿnh vẫn chỉ có một ḿnh.
Ḿnh nhận ra ḿnh chỉ là một người b́nh thường. Sau cùng, điều ḿnh thực sự mong muốn không phải là thêm một chức danh hay tăng một bậc lương mà là sự kết nối, là cảm giác được yêu thương”.
Và lần Thuư về Việt Nam chơi vu vơ vào năm 2023 bỗng nhiên trở thành cột mốc thay đổi tất cả. Cô ở lại hẳn 3 tháng, nhận thấy sự kết nối sâu sắc với người Việt, với tư duy Á Đông ngay cả với những người không có nền tảng hay câu chuyện tương tự ḿnh.
“Khi quay lại châu Âu, ḿnh nhận ra Việt Nam mới là nơi ḿnh muốn sống” - Thuư kể về quyết định về Việt Nam theo con tim mách bảo.
Gia đ́nh Thuư không hiểu quyết định của con gái và bản thân cô cũng rất khó giải thích v́: “Ḿnh đang có công việc tốt, môi trường sống hiện đại, gần người thân nên ngay cả gia đ́nh nh́n vào cũng không hiểu được lư do cho quyết định của ḿnh. Mọi người hay thắc mắc kiểu: ‘Người khác cố gắng để đi đến những đất nước phát triển hơn, tại sao ḿnh đang ở đó th́ lại muốn về?’.
Lúc đó ḿnh cũng cố giải thích nhưng thực sự không dễ để người lớn hiểu được cách người trẻ cảm nhận thế giới. Thế th́ cách tốt nhất để thuyết phục là bằng hành động, là những ǵ ḿnh làm được, ḿnh tạo ra được”.
“Học được điều tốt ở nước ngoài, có cơ hội mang về Việt Nam áp dụng, th́ tại sao không thử?”
Thuư Doanova về Việt Nam mà không có kế hoạch cụ thể, chỉ có đường lùi “Google lúc nào cũng chào đón quay lại nếu muốn”. Và v́ chưa biết làm ǵ nên cô tham gia một chương tŕnh về startup có gần 80 bạn trẻ cũng có chung đam mê này và gặp Hân Lâm (Lâm Vương Bửu Hân, sinh năm 1995).
Từ những chia sẻ cá nhân, cả 2 nhận ra “nỗi đau” về sự kết nối, khó kết bạn nên đă phát triển thành Clique83, đồng hành với nhau đến tận bây giờ.
Cùng nền tảng là marketing và business nhưng mỗi người có một điểm mạnh riêng, Thuư Doanova thiên về công nghệ c̣n Hân Lâm mạnh về khởi nghiệp. Khi quyết định khởi nghiệp, cả hai bỏ tất cả những ǵ ḿnh có vào. Đó chủ yếu là thời gian, kỹ năng và kinh nghiệm, cộng thêm một khoản vốn mà mỗi người tích luỹ được.
“Một số chương tŕnh gọi vốn đầu tư có thể khiến mọi người hiểu lầm, nghĩ rằng khởi nghiệp sẽ cần rất nhiều tiền, cần nguồn vốn rất lớn, cần nhà đầu tư mới thành công. Trong thực tế và trải nghiệm cá nhân, tụi ḿnh thấy điều đó không cần thiết.
Thời gian đầu, tụi ḿnh tự đi lên từng bước. Nhận ra có cùng ‘nỗi đau’ th́ t́m xem nó ở đâu, ḿnh có đưa ra giải pháp để giải quyết trong quy mô nhỏ được hay không. Khi có sản phẩm và mọi người chấp nhận nó, muốn bỏ tiền ra để mua th́ tụi ḿnh mới mở rộng quy mô. Trong 1 - 2 năm tới, tụi ḿnh muốn mở rộng thị trường ra một số nước Đông Nam Á, thậm chí toàn cầu th́ chắc chắn sẽ cần gọi vốn”. - Thuư Doanova nói.
Hiện tại, Clique83 hoạt động được 9 tháng, danh sách chờ có hơn 9.000 người. Đặc biệt, có 2 cặp đôi đă cưới nhau nhờ đi sự kiện của Clique83. Đó là một trong những điều khiến Thuư thấy vui và tự hào v́ “ít nhất là cái ḿnh đang làm nó có ư nghĩa thật sự, không phải viển vông hay làm cho có”.
Thực tế, không chỉ ḿnh Thuư Doanova mà nhiều người trẻ Việt cũng từ bỏ các tập đoàn lớn ở nước ngoài, nhất là lĩnh vực công nghệ và kinh tế, để về nước làm việc. Chia sẻ quan điểm của ḿnh, cô nhận ra có 2 lư do chính: (1) trạng thái lạc lơng, muốn t́m lại chính ḿnh; (2) nh́n thấy cơ hội phát triển trong nước.
“Nhiều bạn Việt kiều ở nước ngoài đến một thời điểm nào đó hay bị rơi vào trạng thái lạc lơng, khủng hoảng bản sắc, cảm giác không biết ḿnh thuộc về đâu. Có người lại mệt mỏi với cuộc sống cực căng thẳng ở nước ngoài, nhất là cường độ làm việc ở các công ty FAANG (viết tắt của nhóm công ty công nghệ hàng đầu: Facebook - nay là Meta, Amazon, Apple, Netflix, Google - PV) nên muốn về Việt Nam để t́m lại tính Việt trong ḿnh hoặc đơn giản là để ‘chữa lành’”.
Ai cũng muốn vươn ra biển lớn nhưng Việt Nam giờ cũng rất đỉnh. Kinh tế đang phát triển nhanh, thị trường c̣n nhiều khoảng trống, cơ hội nhiều nên họ mới dám bỏ sự ổn định và công việc mơ ước ở nước ngoài để về. Và khi ḿnh đă học được những cái tốt ở nước ngoài, nếu có cơ hội mang về Việt Nam áp dụng th́ tại sao không thử?”.
Yêu 1 chàng trai Việt, học tiếng lóng Gen Z: Tất cả đều đáng trải nghiệm!
Gần 1 năm qua, cuộc sống ở Việt Nam của Thuư Doanova đă thay đổi rất nhiều, thậm chí cô mô tả rằng nói “về nước” cho sang c̣n thực tế th́ giống như đi nước ngoài. Bởi lẽ cô đă ở châu Âu 23 năm, là người gốc miền Bắc và đang sống ở miền Nam nên phải học lại mọi thứ từ đầu.
“Hồi ở Ireland mọi thứ rất rơ ràng. Ngày ăn 5 bữa ở công ty có sẵn, công việc có quy tŕnh, cứ thế mà làm.
C̣n về đây mọi thứ đều phải tự mày ṃ tự lo. Muốn ăn th́ tự học cách đi chợ, ốm đau th́ tự t́m bác sĩ rồi học cách giao tiếp cho đến cả chuyện kết nối bạn bè, xây dựng các mối quan hệ,... Ḿnh cũng phải học lại tiếng Việt, nhất là mấy câu nói của Gen Z bây giờ, nhiều cái các bạn nói mà ḿnh không hiểu.
Nhưng đổi lại, năng lượng ở Sài G̣n rất tích cực và nhiệt t́nh, cái ǵ cũng nhanh, cũng sẵn sàng thử nghiệm nên hợp với người thích mạo hiểm như ḿnh. Ḿnh luôn nghĩ nếu không làm điều thực sự mong muốn th́ đến 70 - 80 tuổi sẽ tiếc, thà làm và thất bại c̣n hơn là không làm” - Thuư kể.
Một điều bất ngờ khác với Thuư Doanova sau khi về nước cô quen bạn trai tại chính sự kiện hẹn ḥ do Clique83 tổ chức. Lần đầu tiên quen một chàng trai Việt Nam nên cô mới có cơ hội “hiểu thêm nhiều về con người, văn hóa, cách suy nghĩ của người Việt ḿnh, nhất là trong chuyện t́nh cảm”.
Sống một ḿnh xa gia đ́nh không dễ, khởi nghiệp càng không dễ, Thuư Doanova thú thật rằng có lúc cô thấy nản: “Nhiều khi ḿnh mệt, thấy cô đơn, thấy stress quá cũng khóc. Nhưng Google cũng stress lắm, cũng áp lực đủ kiểu, không phải giấc mơ hồng đâu.
Google với ḿnh là một kỷ niệm đẹp c̣n Clique83 và cuộc sống ở Sài G̣n cũng đang là một trải nghiệm cực kỳ thú vị mà ḿnh vẫn muốn tiếp tục. Và ḿnh cũng muốn nghĩ đơn giản là đă chọn rồi th́ phải có trách nhiệm với lựa chọn của ḿnh. V́ vậy ḿnh chưa từng nghĩ tới chuyện quay về châu Âu”.