Bảo vệ môi trường: Hệ lụy đối với rùa biển sau những vụ phóng tên lửa SpaceX

[june04]

Hàng vạn cá thể rùa biển sinh sống tại khu vực phía Bắc Vịnh Mexico trong thời gian gần đây đã không chỉ vượt những con sóng bạc đầu để tiến vào bãi cát mịn tìm nơi đẻ trứng như hàng triệu năm qua, mà chúng còn buộc phải len lõi giữa các đống rác rơi


xuống từ những vụ phóng tên lửa của SpaceX - công ty vũ trụ lừng danh thế giới.
Rùa biển tại Vịnh Mexico. Ảnh: AP

Từng là một trong những bờ biển hoang sơ và đẹp nhất miền Bắc Mexico, tiếng sóng tại bãi biển Bagdad, bang Tamaulipas giờ đây bị át đi bởi tiếng bước chân của những tình nguyện viên nhặt rác. Tuy nhiên, đây không phải rác thải bình thường đó là những vật liệu cháy dở, rách nát và lấm lem dầu mỡ từ những vụ phóng tên lửa SpaceX tại một cơ sở hàng không vũ trụ bên kia biên giới Mexico - Mỹ.

Hàng tấn mảnh vỡ bao gồm nhựa tan chảy, nhôm vỡ, keo dán xanh lam và ống thép hàng ngày vẫn đang trôi dạt vào bờ biển bang Tamaulipas, vùi sâu trong cát, hòa vào vùng sinh thái mong manh của Kemp’s Ridley, một trong những loài rùa biển hiếm nhất và đang trong nguy cơ bị tuyệt chủng. Mỗi khi triều cường dâng lên, những mảnh rác ấy lại len lỏi vào từng ngóc ngách tổ rùa.

Bác sĩ thú y Jesús Elías Ibarra, sáng lập viên Conibio Global, một tổ chức quy mô nhỏ gồm những nhà hoạt động môi trường, cho biết những tháng qua nhóm của ông mới chỉ làm sạch được một đoạn nửa cây số trong số 40 km bờ biển bị ô nhiễm, song đã thu gom được đến hơn một tấn rác. Trao đổi với báo giới địa phương, ông nhấn mạnh rằng “Chúng tôi quá nhỏ bé và đơn độc trong cuộc chiến này”.

Theo bác sĩ thú y Ibarra, nếu không hành động sớm, hàng trăm ổ trứng rùa sẽ đối mặt bi kịch khi lớp cát nơi rùa mẹ vùi trứng bị nén chặt bởi rác vũ trụ, khiến rùa con không thể ngoi lên mặt đất. Trên thực tế, trong thời gian qua, nhiều ổ đã trở thành “ mộ cát” chôn vùi hàng trăm sinh linh vừa chào đời.

Không chỉ có cát, ông Ibarra cho biết những mảnh nhựa và nhôm vỡ có thể bị rùa con ăn nhầm khiến hệ tiêu hóa bị tắc nghẽn, và những cái chết âm thầm sẽ còn tiếp diễn dưới đáy biển khi rùa con trở về với đại dương.

Theo ông Ibarra, trong một thế giới nơi con người đã chạm tới Mặt trăng và có thể xa hơn thế nữa, câu hỏi đặt ra: Liệu có ai ngoái nhìn xuống đại dương, nơi sự sống đang bị hy sinh cho những giấc mơ cao vời. Những mảnh vụn vũ trụ đang tàn phá thiên nhiên song vẫn chưa có một cam kết cụ thể nào từ SpaceX về trách nhiệm môi trường lâu dài.

Dù tập đoàn hàng không vũ trụ của Tỷ phú Elon Musk khẳng định rằng các vật thể rơi xuống từ các vụ phóng tàu vũ trụ không gây độc hại, nhưng người dân địa phương và các chuyên gia môi trường không nghĩ vậy, như ông Ibarra khẳng định: “ Không chỉ tác động đến loài rùa, nhiều cây cối đã bị cháy rụi, nhiều dòng sông bị ô nhiễm, và nhiều thị trấn nhỏ đã run rẩy dưới rung chấn của những vụ phóng tên lửa”.

Trước làn sóng phản đối ngày càng gay gắt từ dư luận, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum hôm 25/6 đã chính thức lên tiếng, trong đó khẳng định chính phủ Mexico sẽ rà soát lại một cách nghiêm túc mức độ ảnh hưởng đến môi trường từ những vụ phóng tên lửa. Trên cơ sở đó, Mexico sẽ cân nhắc các biện pháp phù hợp "trong khuôn khổ luật pháp quốc tế", kể cả khả năng khởi kiện pháp lý đối với các bên liên quan.

Bất chấp nguy hiểm, những cá thể rùa mẹ vẫn bò lên bãi cát để tiếp tục chu trình sinh sản như hàng triệu năm qua. Tuy nhiên, chúng không biết rằng phía trên lớp cát từng mềm mại ấy giờ đây là kim loại vỡ, những mảnh nhựa. Và có thể, những cá thể rùa con sẽ không bao giờ có cơ hội ra khỏi ổ, không bao giờ được nhìn thấy mặt trời — và cũng không bao giờ được đặt tên.