Tổng thống Donald Trump một lần nữa khẳng định rằng chương trình hạt nhân của Iran đã bị “xóa sổ hoàn toàn” trong hội nghị thượng đỉnh NATO tổ chức tại Hà Lan hôm thứ Tư, đồng thời bác bỏ báo cáo ban đầu của Ngũ Giác Đài cho rằng các cuộc tấn công phối hợp giữa Mỹ và Israel vào các cơ sở hạt nhân của Tehran chỉ làm chậm tiến độ chương trình vài tháng.
“Tôi tin rằng đó là sự xóa sổ hoàn toàn,” Tổng thống Trump nói với báo giới khi ông phát biểu cùng Tổng Thư ký NATO Mark Rutte tại thành phố The Hague, Hà Lan.
Một phân tích sơ bộ từ Cơ quan Tình báo Quốc phòng (DIA) và Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ (CENTCOM) đã đặt ra nghi vấn về hiệu quả của chiến dịch.
Hai nguồn tin báo cáo này nói với rằng các cuộc không kích chỉ gây thiệt hại hạn chế và Iran đã kịp thời di dời lượng uranium làm giàu cao trước khi bị tấn công.
“Tôi tin rằng họ không có cơ hội mang gì ra ngoài, vì chúng tôi đã hành động rất nhanh,” Trump nói.
“Nếu mất hai tuần thì có thể, nhưng rất khó và rất nguy hiểm để di chuyển loại vật liệu đó. Thêm nữa, họ biết chúng tôi đang đến, và khi họ biết, họ sẽ không còn ở đó.”
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmail Baghaei, hôm thứ Tư nói rằng các cơ sở hạt nhân của nước này đã bị “hư hại nghiêm trọng,”(tin Iran bán lúa giống)
Trump khẳng định chương trình hạt nhân của Iran đã bị đẩy lùi “về cơ bản hàng thập kỷ,” và nói thêm: “Nó đã bị xóa sổ trong nhiều năm.”
Khi được hỏi liệu Iran có thể tái xây dựng hay không và liệu Mỹ có tấn công thêm lần nữa, Trump trả lời rằng đó sẽ là chuyện của người khác khi tôi không còn là tổng thống.
“Tôi sẽ không phải lo lắng chuyện đó,” ông nói. “Nó đã bị xóa sổ trong nhiều năm, rất khó để tái xây dựng, vì toàn bộ đã sụp đổ. Nói cách khác, bên trong nó đã sụp đổ. Không ai có thể vào bên trong xem, vì nó đã sập.”
Khi được hỏi ông có tin vào tình báo Mỹ không, Tổng thống cho biết báo cáo ban đầu là “ không kết luận rõ ràng.” Ông nói: “Tình báo nói họ không biết, có thể là rất nghiêm trọng. Nên tôi nghĩ vậy cũng đúng, nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể bỏ qua cái ‘chúng tôi không biết’. Nó rất nghiêm trọng. Đó là sự xóa sổ.”
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Ngoại trưởng Marco Rubio cũng lên tiếng ủng hộ lập trường của Tổng thống khi tháp tùng ông đến The Hague.
“Với 30.000 pound thuốc nổ và năng lực của loại đạn dược đó, đó là sự hủy diệt hoàn toàn bên dưới cơ sở Fordo,” Hegseth nói.
“Mọi đánh giá nào khác đều là suy đoán với động cơ khác,” ông tiếp tục. “Và chúng tôi biết điều đó vì khi bạn nhìn vào báo cáo, đó là báo cáo tuyệt mật, chỉ là sơ bộ và độ tin cậy thấp.”
Ông Hegseth cho rằng việc rò rỉ báo cáo có “động cơ chính trị”, và nói thêm: “Chúng tôi đang tiến hành điều tra rò rỉ thông tin với FBI vì tài liệu này chỉ dành cho nội bộ.”
Ngoại trưởng Rubio cũng khẳng định việc rò rỉ báo cáo sơ bộ là có động cơ chính trị, và cho rằng các cuộc tấn công đã dẫn đến “sự hủy diệt hoàn toàn và triệt để.”
“Còn mấy người rò rỉ kia là những kẻ đâm sau lưng chuyên nghiệp,” ông nói. “Họ đọc báo cáo, rồi nói lại theo cách vi phạm luật pháp, nhưng họ lại bóp méo sự thật một cách trắng trợn.”
Bản báo cáo càng khiến giới đối lập của Trump tại Washington lo ngại. Các Thượng nghị sĩ Dân chủ Jeanne Shaheen và Chris Coons nói rằng còn quá sớm để đánh giá mức độ thành công của cuộc tấn công.
“Người dân Mỹ cần được biết sự thật về chuyện gì đang thực sự xảy ra,” bà Shaheen, thành viên cấp cao của Ủy ban Đối ngoại và Ủy ban Quân vụ Thượng viện, nói.
“Nếu chúng ta thấy rằng chương trình hạt nhân của Iran chưa bị xóa sổ, thì chúng ta cần đưa họ trở lại bàn đàm phán,” bà nói thêm.
Bà Shaheen cảnh báo nguy cơ căng thẳng hạt nhân tiếp tục gia tăng, vì Tehran có thể tin rằng “việc nhanh chóng sở hữu vũ khí hạt nhân càng trở nên cấp thiết lấy Bắc Triều Tiên làm ví dụ và họ sẽ làm mọi cách để đạt được mục tiêu càng sớm càng tốt.”
Trong khi đó, Tổng thống Trump nói rằng lệnh ngừng bắn đang diễn ra “rất tốt”, dù hôm thứ Ba vẫn có các cuộc giao tranh, khiến ông phải chỉ trích cả Israel và Iran, đồng thời gọi điện cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để yêu cầu dừng các cuộc tấn công tiếp theo.
“Israel đã quay trở lại hôm qua,” ông nói. “Tôi rất tự hào về họ, vì họ đã quay về, họ rời đi vì họ cảm thấy bị vi phạm. Về mặt kỹ thuật thì họ đúng, nhưng nếu tiếp tục thì sẽ không tốt đẹp gì. Và họ đã cho máy bay quay về.”
“Họ sẽ không đánh nhau nữa,” ông nói về Israel và Iran. “Họ đã xong rồi. Họ đã có một trận lớn, giống như hai đứa trẻ trong sân trường đánh nhau kịch liệt. Bạn không thể ngăn được. Cứ để họ đánh vài phút. Sau đó mới dễ dàn xếp.”
Trump nói các cuộc tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân Iran hôm thứ Bảy vừa rồi là yếu tố quyết định. “Cuộc tấn công đó đã kết thúc cuộc chiến,” ông nói, so sánh với vụ Mỹ ném bom nguyên tử xuống Nhật Bản vào cuối Thế chiến II.
“Tôi không muốn dùng ví dụ Hiroshima hay Nagasaki, nhưng về bản chất thì đó cũng giống như hành động đã kết thúc cuộc chiến đó,” Trump nói. “Nếu chúng tôi không hành động, họ đã tiếp tục chiến đấu cho đến tận bây giờ.”
Tổng thống bày tỏ lạc quan về tương lai trong quan hệ Mỹ - Iran.
“Tôi nghĩ chúng ta rồi cũng sẽ có một mối quan hệ nào đó với Iran,” ông nói. “Tôi đã có liên lạc trong bốn ngày qua. Họ đồng ý ngừng bắn, và đó là một thỏa thuận rất cân bằng. Cả hai bên đều nói đủ rồi. Cả hai bên đều nói như vậy.”
