Sau 3 ngày liên tục nôn ói, bệnh nhi 2,5 tuổi được đưa vào cấp cứu và diễn tiến đến hôn mê, phải thở máy xâm lấn. Nguyên nhân do huyết khối tĩnh mạch nội sọ nặng gây đột quỵ.
Ngày 14/6, Phó giáo sư, bác sĩ Phùng Nguyễn Thế Nguyên - Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TPHCM) cho biết, đơn vị vừa tiếp nhận một trường hợp huyết khối tĩnh mạch nội sọ nặng do bệnh Homocystin niệu (Homocystinuria) - một bệnh do rối loạn di truyền hiếm gặp, khiến cơ thể mất khả năng xử lư một số axit amin dẫn đến rối loạn đa hệ thống của mô liên kết, cơ, hệ thần kinh trung ương và hệ tim mạch.
Bé trai 2,5 tuổi vào cấp cứu sau 3 ngày nôn ói sau ăn, khoảng 3-4 lần/ngày, sau đó mức độ ói ngày càng tăng dần. Ngày nhập viện, người nhà thấy bé ói nhiều lần kèm lừ đừ, tiếp xúc kém nên đưa bé cấp cứu.

H́nh ảnh huyết khối và tổn thương năo của bệnh nhi trên phim chụp. Ảnh: BSCC.
Về tiền sử, trẻ không sốt, không chấn thương đầu và chưa từng nhập viện. Bác sĩ khám lâm sàng lúc nhập viện ghi nhận yếu nửa người mức độ trung b́nh. Sau nhập viện, bé bắt đầu xuất hiện những cơn co giật ngắn ở nửa người trái kèm theo tri giác xấu dần, diễn tiến đến hôn mê phải đặt nội khí quản giúp thở.
Chụp CT scan sọ năo cấp cứu ghi nhận nhồi máu đồi thị kèm phù năo xung quanh, huyết khối lan tỏa tĩnh mạch vỏ năo, xoang tĩnh mạch nội sọ, kéo dài đến tĩnh mạch cảnh chung trái, đường giữa lệch sang trái. Chụp MRI sọ năo cũng ghi nhận h́nh ảnh nhồi máu. Xét nghiệm dịch năo tủy b́nh thường.
Xét nghiệm di truyền cho thấy bé đột biến gen CBS, gây homocystin niệu. Như vậy, bé bị huyết khối tĩnh mạch nội sọ nặng là do bệnh homocystin niệu. Đây một bệnh do rối loạn di truyền hiếm gặp, khiến cơ thể mất khả năng xử lư một số acid amin, dẫn đến rối loạn đa hệ thống của mô liên kết, cơ, hệ thần kinh trung ương và hệ tim mạch.
Bệnh nhi được hồi sức tích cực bằng thở máy xâm lấn, an thần, vận mạch, chống phù năo, điều trị huyết khối bằng enoxaparin sau đó chuyển sang rivaroxaban. Đồng thời, bé bắt đầu được điều trị nguyên nhân bằng pyridoxin liều cao kết hợp với folate và vitamin B12. Chế độ ăn giảm methionin được triển khai với sự tư vấn của các bác sĩ dinh dưỡng.
Sau hơn 2 tuần điều trị, bé tỉnh dần, được cai máy thở, t́nh trạng yếu nửa người trái cải thiện dần. Trẻ được xuất viện sau 5 tuần trong t́nh trạng tỉnh táo hoàn toàn, c̣n yếu nhẹ tay trái. Trong thời gian tới, trẻ sẽ tiếp tục được theo dơi và điều trị dài hạn tại chuyên khoa di truyền - chuyển hóa và phục hồi chức năng thần kinh.
Theo bác sĩ Nguyên, huyết khối tĩnh mạch nội sọ, hay c̣n gọi là huyết khối xoang tĩnh mạch năo, là t́nh trạng h́nh thành cục máu đông trong hệ thống tĩnh mạch dẫn lưu máu từ năo. Mặc dù hiếm gặp nhưng đây là một nguyên nhân đáng chú ư gây đột quỵ ở trẻ em. Tỷ lệ mắc bệnh ước tính khoảng 0,67 trên 100.000 trẻ em mỗi năm, với tỷ lệ tử vong lên đến 10% và khoảng 40% trẻ sống sót có di chứng thần kinh.
VietBF@ sưu tập