Trưởng thành cảm xúc không phải là một cuộc thi mà là một hành tŕnh.
Trong xă hội ngày càng đề cao sự nhạy cảm và tinh tế, chỉ số EQ (Emotional Quotient – trí tuệ cảm xúc) đang dần chứng minh sức mạnh vượt trội so với IQ thuần túy. Người có EQ cao không nhất thiết phải là người giỏi nhất, nhưng họ thường là người “thuận buồm xuôi gió” nhất trong công việc, trong t́nh cảm và cả trong mối quan hệ xă hội. Điều thú vị là, EQ không phải thứ bẩm sinh, mà là một kỹ năng có thể rèn luyện, bắt đầu từ việc khắc ghi 5 điều dưới đây vào ḷng !
1. Không phải cảm xúc nào cũng cần phải “show” ra
Người EQ cao hiểu rơ rằng: cảm xúc là thứ ḿnh có quyền cảm nhận, nhưng không phải lúc nào cũng cần thể hiện. Họ không kiềm nén đến mức vô cảm, nhưng cũng không để cảm xúc chi phối hành vi bốc đồng.
Ví dụ, khi bị sếp phê b́nh, người EQ thấp dễ "xù lông", thấy bị tổn thương cá nhân và phản ứng gay gắt. Trong khi đó, người EQ cao sẽ ghi nhận cảm xúc khó chịu, nhưng giữ b́nh tĩnh, lắng nghe và chờ thời điểm phù hợp để phản hồi hoặc cải thiện. V́ họ biết: “Cảm xúc là thật, nhưng hành vi là lựa chọn”.
Giữ được cái đầu lạnh trong những t́nh huống căng thẳng là một trong những kỹ năng khiến người EQ cao luôn được trọng dụng và tin tưởng.
2. Lời khen, lời chê đều là thông tin không phải sự thật tuyệt đối
Người EQ cao không bị lung lay bởi lời khen, cũng không sụp đổ v́ lời chê. Họ coi những phản hồi từ người khác như một dữ liệu đầu vào, tham khảo để điều chỉnh, chứ không là “bản án” định danh giá trị bản thân.
Bởi họ hiểu rơ: mỗi người đều có một “filter” riêng khi đánh giá từ trải nghiệm cá nhân, cảm xúc nhất thời, đến thành kiến vô thức. Người EQ cao sẽ tự hỏi: “Lời góp ư này có giá trị không? Ḿnh có thể học được ǵ từ nó?”, thay v́ sa vào cảm xúc tiêu cực hay ngồi tự ti hàng tiếng đồng hồ.
3. Câu hỏi “người ta nghĩ ǵ về ḿnh?” không quan trọng bằng “ḿnh nghĩ ǵ về chính ḿnh?”
Ai cũng từng lo lắng người khác nghĩ ǵ về ḿnh. Nhưng người EQ cao hiểu rằng: sống để vừa ḷng tất cả là điều bất khả thi và cũng không nên là mục tiêu của cuộc đời.
Họ chọn sống đúng với giá trị bản thân, hành xử tử tế nhưng không mù quáng chạy theo sự công nhận từ bên ngoài. Khi đưa ra quyết định, họ ưu tiên “ḿnh có thật sự thoải mái với điều này không?” thay v́ “liệu người ta có thấy ḿnh ngầu không?”.
Điều thú vị là, càng sống thật, càng b́nh thản, họ lại càng tạo được sức hút riêng và dễ kết nối với người khác v́ sự chân thành luôn là ngôn ngữ mạnh mẽ nhất.
4. Không ai “có nghĩa vụ” phải hiểu ḿnh trừ chính ḿnh
Một trong những sai lầm lớn khiến nhiều người tổn thương là mong chờ người khác phải hiểu và thấu cảm cho ḿnh một cách tự nhiên . Nhưng người EQ cao th́ không. Họ chấp nhận một thực tế: không ai đọc được suy nghĩ của ai cả.
Thay v́ “im lặng rồi giận”, họ chọn cách giao tiếp rơ ràng, đặt ra ranh giới và chia sẻ cảm xúc một cách văn minh. Họ học cách tự hiểu ḿnh trước ḿnh đang cảm thấy ǵ, v́ sao lại thế, ḿnh cần ǵ rồi mới mong người khác có thể hiểu và hỗ trợ.
EQ cao không nằm ở việc đọc vị người khác, mà bắt đầu từ việc hiểu và quản lư chính ḿnh .
5. Tử tế không đồng nghĩa với cam chịu và đôi khi “im lặng” là một cách mạnh mẽ để bảo vệ ḿnh
Một hiểu lầm phổ biến là: người EQ cao th́ phải nhẫn nhịn, tử tế, dĩ ḥa vi quư với tất cả mọi người. Không sai, nhưng cũng không đúng hoàn toàn.
Người EQ cao rất tử tế , nhưng không cam chịu . Họ sẽ nhường nhịn khi cần, nhưng sẽ lên tiếng nếu bị đối xử tệ. Họ có khả năng kiểm soát cơn giận, nhưng cũng biết sử dụng sự im lặng như một cách thiết lập giới hạn. Khi mối quan hệ không c̣n lành mạnh, người EQ cao sẵn sàng buông tay không v́ ghét bỏ, mà v́ trân trọng chính ḿnh .
Với họ, tử tế không phải để được yêu thích, mà là để sống đúng giá trị . Và đôi khi, rời đi một cách văn minh c̣n khó hơn việc ở lại để căi nhau.
Người EQ cao không phải là người không có cảm xúc mà là người có cảm xúc nhưng không bị cảm xúc điều khiển . Họ thấu cảm nhưng biết giới hạn, lắng nghe nhưng không đánh mất chính ḿnh, tử tế nhưng không mù quáng chịu đựng.
Thế nên nếu bạn muốn nâng EQ, đừng bắt đầu bằng cách đọc cả chục cuốn sách kỹ thuật giao tiếp. Hăy bắt đầu từ việc khắc ghi 5 điều trên rồi áp dụng từng chút một, mỗi ngày. V́ thật ra, trưởng thành cảm xúc không phải là một cuộc thi mà là một hành tŕnh .
VietBF@ Sưu tập