Mỹ càng ngày càng bị thâm thủng mậu dịch với Việt Nam nhờ đồng nội tệ của nước ASEAN này trị giá ngày càng yếu hơn so với đô la Mỹ.
Các con số thống kê mới được Bộ Thương Mại Mỹ công bố cho thấy chỉ trong 11 tháng của năm 2024, thâm thủng mậu dịch của Mỹ với Việt Nam đă lên hơn $110 tỉ USD. Khi được cộng thêm cả Tháng 12, mức thâm thủng c̣n nhiều hơn. Một trong những nguyên nhân người ta nh́n thấy là nhờ đồng tiền Việt Nam bị mất giá nhiều hơn so với đồng đô la Mỹ lên mức kỷ lục mới.
Các con số mới nhất của cơ quan thống kê Mỹ chứng tỏ thâm thủng mậu dịch của Mỹ với Việt Nam đă gia tăng gần 18% trong 11 tháng đầu của năm 2024, so với cùng thời kỳ này của năm trước đó. T́nh trạng thâm thủng mậu dịch vừa kể chỉ đứng sau mức thâm thủng của Mỹ so với Trung Quốc, Liên Âu và Mexico trên toàn thế giới.
Tổng thống đắc cử Donald Trump gần đây đe dọa sẽ đánh thuế nhất loạt tất cả hàng hóa ngoại nhập 20%. Với một số nước có mức thâm thủng rất nghiêm trọng như Trung Quốc, ông c̣n dọa sẽ đánh thêm thuế quan trừng phạt 10%. Nguy cơ thâm thủng cao với Việt Nam c̣n kích thích bởi trị giá đồng tiền Việt Nam mất giá kỷ lục so với đô la Mỹ mà các nhà làm chính sách tại Washington theo dơi chặt chẽ các nước bị nghi ngờ thao túng chính sách tiền tệ để đạt lợi thế cạnh tranh thương mại, trong đó có Hà Nội.
Mỹ là thị trường xuất cảng lớn nhất của Việt Nam. Nhưng đồng thời, nhiều đại công ty Mỹ như Apple, Google, Nike, Intel cũng có các cơ sở sản xuất tại Việt Nam. Các con số của của Bộ Thương Mại Mỹ chứng minh, trong khoảng thời gian từ Tháng Giêng đến Tháng Mười Một 2024, Việt Nam đă thặng dư mậu dịch với Mỹ $111.6 tỉ USD, trong khi cùng giai đoạn này năm trước đó là $94.8 tỉ USD. Dữ kiện thống kê chưa điều chỉnh c̣n lên tới $113.1 tỉ USD.
Chỉ tính riêng Tháng Mười Một 2024, thâm thủng mậu dịch của Mỹ với Việt Nam gia tăng thêm $11.3 tỉ USD, cao hơn thâm thủng của Tháng Mười trước đó, nhiều phần được hậu thuẫn từ đồng bạc sụt giá nhiều hơn của Việt Nam.
“Nếu Mỹ cho rằng Việt Nam cố t́nh làm cho đồng tiền của ḿnh yếu thế hơn so với đô la Mỹ hầu đạt lợi thế cạnh tranh thương mại, nó có thể kích thích những lời lên án mới là Hà Nội thao túng tiền tệ”. Ông Leif Schneider, trưởng văn pḥng tư vấn pháp luật Luther tại Việt Nam, nói với hăng thông tấn Reuters.
Vào cuối nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, chính phủ ông Trump đă lên án Việt Nam, Thụy Sĩ là các nước thao túng tiền tệ nghiêm trọng nhất trên thế giới v́ cho rằng các nước này cố t́nh đánh sụt giá trị giá đồng tiền cùa ḿnh để đạt lợi thế thương mại với Mỹ.
Để tránh bị thuế quan trừng phạt, Hà Nội đă vội vàng cải chính là không có ư định đó. Những tháng gần đây, Ngân hàng Nhà nước CSVN loan báo sẵn sàng can thiệp vào thị trường ngoại hối trong trường hợp có các tác động kinh tế gây ra từ chính sách tiền tệ. Họ nói đă từng bán đô la dự trữ để ổn định trị giá đồng bạc.
Ngày Thứ Ba mùng 7 vừa mới đây, ngay trước khi Bộ Thương Mại Mỹ công bố dữ liệu mậu dịch, Ngân hàng Nhà nước CSVN nói sẽ theo dơi chính sách thương mại sắp tới của chính phủ Trump để điều chỉnh cho thích hợp.
Theo tổ chức ExchangeRate.Org, ngày 9 Tháng Giêng 2025, một đô la Mỹ ăn 25,381 đồng Việt Nam. Nhưng ngày 9 Tháng Giêng 2024, một la Mỹ chỉ đổi được 24,537 đồng. Như vậy tiền Việt Nam đă sụt giá 844 đồng. Việt Nam trông cậy phần lớn vào xuất cảng từ khu vực đầu tư ngoại quốc để tăng trưởng kinh tế.