Anh M. (29 tuổi, ở Hà Nội), sau thức dậy vào buổi sáng đã mở cửa ban công và bị nhiễm lạnh. Khi soi gương mới biết miệng bị lệch nhẹ nên nghi có dấu hiệu bị đột quỵ, anh H. lập tức đến bệnh viện để khám.
Những ngày gần đây, khu vực miền Bắc rét đậm, có nơi rét. Các chuyên gia cảnh báo, thời tiết lạnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Khoa Khám bệnh đa khoa Bệnh viện Châm cứu trung ương vừa tiếp nhận khoảng 10 trường hợp. Điển hình như trường hợp của anh M. (29 tuổi, ở Hà Nội), sau khi thức dậy thấy căn phòng chung cư vẫn còn ấm nhưng có chút bí bách thiếu không khí liền vội kéo cửa ban công cho thoáng.
Quay trở lại nhà vệ sinh để chải răng, anh H. bất ngờ vì nước đánh răng chảy vương vãi, không thể kiểm soát dù cố ngậm miệng. Định thần lại, anh nhìn vào gương thấy miệng lệch nhẹ. Đặc biệt khi chớp, nhắm mắt, 2 bờ mi bên mắt trái không khép lại được kín. Tá hỏa tưởng mình có dấu hiệu của bệnh đột quỵ, nam bệnh nhân đi khám và được chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên. Sau đó, anh tới Bệnh viện Châm cứu Trung ương để điều trị vào ngày thứ ba sau khi mắc bệnh.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng - Trưởng khoa Khám bệnh đa khoa (Bệnh viện Châm cứu Trung ương) - cho Phụ Nữ TP.HCM biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng mắt phải nhắm không kín, nhân trung lệch trái, rãnh mắt mũi bên phải mờ. Bệnh nhân không thể làm các động tác như thổi lửa, huýt sáo…
Ảnh minh họa: Internet
Kết quả đánh giá cho thấy, anh bị tổn thương dây thần kinh số 7 ngoại biên hoàn toàn. Bệnh nhân đã được điều trị châm cứu, xoa bóp bấm huyệt và kết hợp phương pháp thủy châm để đưa các loại vitamin nhóm B nhằm tăng dẫn truyền thần kinh, phục hồi tổn thương dây thần kinh ngoại biên. Khả năng hồi phục phụ thuộc vào từng bệnh nhân song thường có thể khỏi hoàn toàn trong 10 ngày, với các trường hợp nặng hơn có thể kéo dài 1 tháng.
Theo bác sĩ vào các thời điểm chuyển mùa, trời lạnh, số ca liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên gia tăng. Liệt dây thần kinh số 7 có 2 loại:
- Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên: Tổn thương biểu hiện ở nửa mặt, có thể kèm theo các rối loạn vị giác 2/3 trước lưới, đau tai...
- Liệt dây thần kinh số 7 trung ương: Tổn thương biểu hiện ¼ dưới của mặt, thường kèm theo liệt vận động do tổn thương bán cầu não nên mang tính chất rất nguy hiểm.
Điều đáng lưu ý, dù độ tuổi ghi nhận mắc liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên khá rộng, từ trẻ nhỏ tới người già, song thời gian qua, phần lớn đơn vị này tiếp nhận bệnh nhân là người trẻ, nằm trong độ tuổi lao động.
“Cơ chế gây bệnh liệt dây thần kinh số 7 là do tiếp xúc với nguồn lạnh một cách đột ngột. Các ca bệnh hầu hết ghi nhận là do mở cửa, đi ra ngoài trời buổi sáng khi nhiệt độ trong phòng và ngoài trời có sự chênh lệch lớn. Trong khi người cao tuổi thường cẩn thận, mặc ấm, kín gió thì người trẻ lại có phần chủ quan hơn. Đây chính là nguyên nhân khiến rất nhiều thanh niên khỏe mạnh, trẻ tuổi phải nhập viện điều trị”, vị chuyên gia phân tích.
Đối với căn bệnh liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể để lại các di chứng. Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng cho hay, khoảng thời gian 1 tháng đầu là tốt nhất để điều trị. Càng kéo dài, đặc biệt sau mốc 3 tháng, bệnh nhân khó có thể hồi phục hoàn toàn khiến mặt, miệng bị lệch vĩnh viễn… Không ít trường hợp nhập viện muộn do điều trị bệnh không đúng hướng, nghe theo những cách chữa bệnh dân gian, đồn thổi…
“Dây thần kinh số 7 ngoại biên nằm sát với da nên rất nhạy cảm với nhiệt độ. Nếu gặp lạnh đột ngột, mạch máu nuôi dưỡng dây thần kinh này sẽ bị co lại gây ra tổn thương. Chỉ mất vài giây khi tiếp xúc với nguồn lạnh, người bệnh đã có thể mắc bệnh. Vì vậy, tuyệt đối không mở toang cửa nhà khi thức dậy vào buổi sáng, tránh ra ngoài đột ngột khi không có đủ khăn, áo ấm. Cần có thời gian để cơ thể làm quen với sự chênh lệch nhiệt độ cũng như giữ ấm cơ thể, đặc biệt là ở vùng cổ, gáy”, bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng đưa ra lời khuyên.
Triệu chứng liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên
Triệu chứng liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên dễ nhận biết, với biểu hiện mất hoặc giảm vận động những cơ ở mặt:
- Liệt cả phần trên và phần dưới nửa mặt: Hai bên mặt không cân đối, nhân trung, miệng lệch về phía bên lành, rãnh mũi má mờ, cung lông mày chảy xệ, mất mờ nếp nhăn trán, không thể nhắm kín mắt để lộ nhãn cầu nhìn lên trên và ra ngoài, má xệ.
- Bên bị liệt, bệnh nhân không nhăn trán được, mắt không thể nhắm kín (dấu hiệu hở mi) do liệt cơ khép vòng mi và nhãn cầu bị đẩy lên trên để lộ một phần lòng trắng, không làm được động tác nhe răng, phồng má, mím môi, huýt sáo, thổi lửa, chau mày, khi uống nước chảy khóe miệng.
- Cảm giác tê một bên mặt, mất cảm giác, vị giác của 2/3 trước lưỡi.
- Khô mắt do không tiết nước mắt hoặc tăng tiết nước mắt làm nước mắt chảy giàn giụa, nhất là trong hoặc sau bữa ăn.
- Nếu liệt dây thần kinh mặt cả hai bên thì mặt vẫn cân đối nhưng mắt hai bên nhắm không kín và khuôn mặt không bộc lộ được cảm xúc, chảy xệ.
Để hạn chế bị liệt dây thần kinh số 7, người dân nên lưu ý: Hạn chế sử dụng rượu bia, các chất kích thích gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh; Giữ ấm cơ thể vào mùa đông; Không để nhiệt độ điều hòa quá thấp khi đi ngủ hạn chế lạnh đột ngột.
Bệnh nếu không phát hiện, điều trị kịp thời, để càng muộn thì nguy cơ để lại di chứng càng cao, vì vậy khi có các biểu hiện liệt mặt do tổn thương dây thần kinh số 7 ngoại biên cần nhanh chóng tới bệnh viện để được khám và hỗ trợ điều trị ngay.
VietBF @ Sưu tầm
