"Siêu trăng lạnh": Hiện tượng thiên văn kỳ thú khiến nhiều người tò mò

[pizza]

Tối nay, người yêu thiên văn tại Việt Nam sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng thiên nhiên kỳ thú: Siêu trăng lạnh thắp sáng bầu trời. Đây là lần trăng tròn cuối cùng và lớn nhất trong năm 2025.

"Siêu trăng lạnh" là gì?
Siêu trăng xảy ra khi mặt trăng đạt đến giai đoạn trăng tròn trùng với thời điểm nó nằm ở điểm gần trái đất nhất trên quỹ đạo hình elip của mình (còn gọi là điểm cận địa - perigee).



Do ở gần trái đất hơn so với vị trí trung bình, mặt trăng sẽ trông lớn hơn khoảng 10% và sáng hơn khoảng 16% so với trăng tròn thông thường.

"Siêu trăng lạnh" là tên gọi truyền thống được các bộ lạc bản địa ở Bắc Mỹ đặt cho kỳ trăng tròn của tháng mười hai. Tên gọi này có nguồn gốc gắn liền với thời điểm mùa đông lạnh giá bắt đầu tràn về, đêm dài hơn và lạnh hơn trong năm, đặc biệt là khi gần đến Đông chí.

Tối nay, người yêu thiên văn sẽ được chứng kiến một trong những cảnh tượng ấn tượng nhất năm: "Siêu trăng lạnh", mặt trăng tròn lớn thứ hai của năm 2025, mọc lên từ phương Đông lúc hoàng hôn và đạt vị trí cao hơn bất kỳ trăng tròn nào khác trong năm.

Trăng sẽ đạt trạng thái tròn hoàn toàn vào lúc 18h14 (giờ EST) ngày 4/12, tức 6h14 ngày 5/12 (giờ Việt Nam). Tuy nhiên, thời khắc mặt trăng tròn trở nên cuốn hút nhất lại là lúc nó vừa ló dạng khỏi đường chân trời – thời điểm khiến mặt trăng trông lớn hơn và ấn tượng hơn so với khi ở trên cao.

Lần "siêu trăng lạnh" này là siêu trăng thứ 3 trong chuỗi siêu trăng liên tiếp từ tháng 10 năm nay.

Vào thời điểm trăng tròn tuyệt đối, mặt trăng sẽ cách trái đất khoảng 357.219 km, vẫn xa hơn một chút so với "siêu trăng Hải Ly" của tháng 11 (356.980 km). Tuy nhiên thời tiết tháng 12 sẽ đem lại điều kiện quan sát lý tưởng hơn so với tháng 11.

Các nhà khoa học tính toán rằng siêu trăng lạnh sẽ lớn hơn khoảng 8% và sáng hơn 16% so với trăng tròn thông thường.

Siêu trăng xảy ra vài lần trong năm khi trăng tròn trùng với thời điểm mặt trăng ở gần trái đất nhất (cận địa). Năm 2025, các lần siêu trăng diễn ra vào các ngày: 7/10 (Siêu trăng mùa gặt), 5/11 (Siêu trăng Hải Ly) và 4/12 (Siêu trăng lạnh). Lần siêu trăng tiếp theo sẽ vào ngày 3/1/2026.

Vietbf @ Sưu tầm