Nhiều loại cốc có màu sắc, hình dáng bắt mắt nhưng lại không an toàn khi sử dụng, đặc biệt là khi đựng nước nóng.
1. Cốc sứ tráng men màu
Các loại cốc tráng men khi đựng nước nóng có thể sinh ra chất độc. (Ảnh: Sohu)
Cốc sứ thường an toàn, nhưng nếu đó là cốc sứ tráng men, bạn cần phải cẩn thận.
Đối với cốc màu tráng men, do vật liệu màu tiếp xúc trực tiếp với bề mặt cốc nên một khi chất lượng vật liệu màu kém hoặc quá trình nung không đạt tiêu chuẩn rất có thể gây ra các vấn đề như kim loại nặng quá mức.
Viện nghiên cứu gốm sứ công nghiệp nhẹ Trung Quốc đã từng thử nghiệm khả năng chống xói mòn của chất tẩy rửa của các sản phẩm gốm sứ khác nhau và phát hiện ra rằng màu men phủ có khả năng chống xói mòn kém nhất.
Ngoài ra, trong lớp sơn trên hoa văn thường chứa kim loại nặng như chì và cadmium. Nếu hoa văn bị hư hỏng, nguy cơ kết tủa kim loại nặng sẽ tăng lên đáng kể.
Lời khuyên: Trước hết, để chọn cốc sứ an toàn, nên ưu tiên sử dụng màu men tiêu chuẩn. Ngoài ra, bạn có thể chọn các cốc có phần thành nhẵn mịn, không thô ráp và các cạnh hoa văn tiệp vào cốc thì sẽ tốt hơn các loại hoa văn có đường gờ, thường đó sẽ là màu men phủ, rất có hại khi đựng nước nóng.
Còn nếu bạn thực sự không biết cách phân biệt thì nên chọn trực tiếp men không màu, tức là loại sứ trắng mà chúng ta thường gọi.
2. Cốc thủy tinh loang màu
Những năm gần đây, loại cốc thủy tinh loang màu này rất được ưa chuộng và giá thành không quá đắt. Nếu bạn có loại cốc này ở nhà, bạn có thể thấy nó sẽ phai màu sau một thời gian dài sử dụng, và một số thậm chí còn phai màu sau khi rửa trong máy rửa chén.
Điều này thực chất liên quan đến quy trình sản xuất cốc. Nếu sử dụng thuốc nhuộm không đạt tiêu chuẩn trong quá trình mạ điện và quy trình không đạt tiêu chuẩn, rất dễ xảy ra hiện tượng đổi màu.
Đặc biệt khi sử dụng loại cốc này để đựng nước nóng, đồ uống có ga và các chất có tính axit, lớp phủ dễ bị bong tróc và các kim loại nặng có độc tính cao như chì, cadmium, đồng và mangan sẽ bị kết tủa.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science cho thấy hàm lượng chì và cadmium có khả năng gây độc trong thủy tinh và cốc thủy tinh tráng men.
Lời khuyên: Thay vì ưu tiên màu sắc, bạn nên chọn loại thủy tinh trong suốt. Nếu bạn thực sự muốn sở hữu loại cốc thủy tinh màu, hãy chọn loại được sản xuất bởi nhà sản xuất uy tín. Nếu sản phẩm không có thông tin nhà sản xuất hoặc thông tin sản phẩm chuẩn và giá quá rẻ, bạn nên tránh mua.
3. Cốc nhựa
Không chỉ được ưa thích bởi giá thành rẻ, các chiếc cốc nhựa thường có kiểu dáng rất bắt mắt, thu hút nhiều người mua. Tuy nhiên, hầu hết các loại cốc này đều được làm từ nhựa PC. Mặc dù vật liệu này có thể dùng để đựng nước uống, nhưng không thích hợp để đựng nước nóng vì có thể giải phóng các chất độc hại như bisphenol A sau khi đun nóng.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong cùng điều kiện, tốc độ di chuyển của bisphenol A ở 60 độ cao hơn khoảng 10 lần so với ở 25 độ. Bisphenol A có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, chẳng hạn như phá vỡ hệ thống nội tiết, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, ảnh hưởng đến chức năng bình thường của hệ miễn dịch và hệ thần kinh và thúc đẩy sự di chuyển của tế bào ung thư.
Lời khuyên: Nên chọn cốc nhựa làm từ PPSU và Tritan. Ngoài ra, nếu bạn mua một chiếc cốc nhựa mà không có thông tin gì được ghi ở đáy chai và cũng không có nhãn, bạn nên sử dụng nó một cách thận trọng.
4. Ly pha lê giá thành thấp
Một số loại ly pha lê giá rẻ được làm bằng chì để tăng cường kết cấu, độ trong suốt, độ trong và độ sáng. Những loại ly pha lê này không phù hợp để đựng đồ uống có tính axit như rượu và nước ngọt có ga, vì chì dễ kết tủa khi gặp các chất có tính axit.
Các nhà nghiên cứu đã từng cho một lít rượu brandy vào một ly chứa bằng chì. 5 năm sau, hàm lượng chì trong mỗi lít rượu brandy lên tới 20.000 microgam. Nếu tiếp xúc lâu dài với lượng chì nhỏ có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ và trí thông minh, mất ngủ, ác mộng và rối loạn tâm thần . Tiếp xúc với chì thậm chí còn gây hại hơn cho trẻ em, vì nó có thể cản trở sự phát triển trí tuệ của trẻ.
Lời khuyên: Bạn chỉ nên mua khi có thông tin rõ ràng từ nhà sản xuất để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
5. Cốc tráng men sứ đã bong tróc
Những năm gần đây, cốc tráng men bỗng nhiên trở nên phổ biến trở lại. Một số nhà hàng, quán cà phê cũng ưa chuộng sử dụng cốc tráng men để tạo dấn ấn phong cách riêng.
Nguyên liệu chính để sản xuất men là các khoáng chất vô hại, chủ yếu bao gồm thạch anh, fenspat và đất sét. Thực tế, các nguyên liệu hóa học khác có thể chứa một số kim loại nặng như đồng, mangan và niken.Tuy nhiên, hàm lượng kim loại nặng này rất thấp, tốc độ hòa tan cũng rất thấp. Hơn nữa, trong quá trình nung men, một lượng nhỏ kim loại nặng về cơ bản được giữ chặt bên trong một lượng lớn vật liệu vô hại, nên về cơ bản không gây ảnh hưởng gì.
Mặc dù vậy, nếu cốc tráng men đã bị bong ra, thực sự không nên sử dụng lại, vì bản thân lớp men là một lớp phủ có kết cấu tương tự như thủy tinh. Lớp men này được bao bọc bên ngoài thân kim loại để tăng cường khả năng chống ăn mòn và oxy hóa của sản phẩm kim loại trong môi trường axit, kiềm.
Khi lớp men bị bong ra, phần kim loại bên trong sẽ mất đi lớp men bảo vệ và vật liệu kim loại sẽ rất dễ bị ăn mòn và oxy hóa trở lại. Uống nước nóng từ cốc này trong thời gian dài có thể khiến kim loại nặng tích tụ trong cơ thể, gây tổn hại đến hệ thần kinh và hệ miễn dịch.
Lời khuyên: Một số sản phẩm tráng men không được sử dụng để đựng thực phẩm mà chỉ có thể dùng để hoặc trang trí, những sản phẩm này thực tế không an toàn vì thế cần lưu ý khi mua.
Ngoài ra, thành trong của một số sản phẩm tráng men còn được nhuộm màu có thể gây hại cho sức khỏe, dó đó bạn nên ưu tiên chọn sản phẩm tráng men có mặt bên trong màu trắng, và đặc biệt không sử dụng chúng khi sản phẩm bị bong tróc.
VietBF@sưu tập
