Ngày xưa vua chúa c̣n biết run run lập đàn Nam Giao, dâng hương tế trời, xin Trời Đất tha lỗi. Nay triều đại mới không cần tế lễ, chỉ cần phát hành… “cẩm nang bỏ túi duyệt binh 2/9”. Băo tố ập xuống, mái nhà dân bay sạch, ruộng đồng ch́m trong biển nước, dân th́ ngồi thở dài với đèn dầu leo lét, c̣n ở Ba Đ́nh th́ pháo hoa vẫn rực sáng tưng bừng. Một bên là “đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa”, bên kia “quan tuôn tiền thuế, trời tuôn pháo hoa”.
Người xưa bảo “thiên – địa – nhân” mà lệch một nhịp th́ triều đại dễ sập. Giờ th́ Trời nổi giận, Đất tan hoang, Dân phẫn uất, nhưng các cụ trong Bộ Chính trị lại mải luyện đội h́nh diễu binh và đặt pháo hoa cỡ lớn. Lịch sử gọi đó là điềm gở, dân gọi thẳng tên là… “cạn lời”.
Người xưa gặp thiên tai c̣n biết hạ chiếu xin lỗi dân, giảm thuế, giảm sưu. Nay thiên tai th́ Chính phủ tăng tốc kịch bản duyệt binh, đặt thêm màn h́nh LED cho hoành tráng. C̣n dân ai chết th́… báo cáo tổng hợp, đọc cho nhanh trong một bản tin tối.
Chi phí ngh́n tỷ cho pháo hoa chỉ đủ sáng vài phút, trong khi dựng lại mái nhà dân nghèo th́ có khi phải vay cả đời. Nhưng thôi, “quốc thể” cần rực rỡ trước, dân th́… ráng chịu.
Điều đáng sợ hơn cả băo tố là gian thần. Băo th́ vài ngày là qua, nhưng lũ “gian thần tuyên giáo” th́ suốt ngày ca ngợi, vẽ ra cảnh rước quân, bắn pháo hoa, duyệt binh rầm rộ, khiến ông Tô Lâm tin rằng quyền lực ḿnh sáng rực hơn pháo hoa. Nhưng thực ra, cái sáng đó chỉ là loé lên rồi tắt ngúm, c̣n ḷng dân th́ tối om.
Kịch bản xấu nhất? Trời – Đất – Dân đều báo động, mà triều đ́nh vẫn nhảy múa dưới ánh sáng pháo hoa. Lúc đó th́ chẳng cần băo nữa, chỉ cần một cơn “gió ḷng dân” là cả ngai vàng lung lay.
Cho nên câu hỏi cuối cùng dành cho “Vua không ngai” Tô Lâm: Ngài muốn lưu danh với tư cách “người mở kỷ nguyên mới” hay chỉ để đời nhớ tới như ông Tổng Bí thư đam mê… pháo hoa?
Trên sân rồng Ba Đ́nh, trời th́ c̣n mưa tầm tă, nước ngập như sông. Thay v́ lập đàn Nam Giao, triều đ́nh nay dựng “đàn LED” với màn h́nh to gấp chục lần mặt trống đồng. Vua Tô ngồi ngai vàng giữa lễ trường, bên cạnh là đám gian thần áo thụng đỏ rực, tay không cầm hương, mà cầm… công tắc pháo hoa.
Một hồi trống nổi lên, không phải trống chầu mà là tiếng loa phóng thanh: “Bắt đầu nghi thức duyệt binh mừng 80 năm Quốc khánh!” Lập tức, các đội quân chia hàng ngay ngắn, súng sáng loáng, xe tăng bóng loáng, nhưng dân gian th́ x́ xào: “Xe ấy chắc c̣n dính nước lũ miền Trung chưa kịp rửa…”
Ở ngoài xa, dân đen mặc áo tơi, đội nón lá, chèo xuồng ngay trên mái nhà ngập nước để xem pháo hoa. Có bà cụ ngồi trên thúng, vừa khóc vừa cười: “Xem pháo hoa miễn phí, khỏi mua vé, nhưng giá như nó đổi thành vài bao gạo th́ hay hơn.”
Lũ gian thần th́ xếp hàng, miệng rêu rao: “Pháo hoa rực rỡ, quốc thể hiển vinh, trời đất thấu hiểu ḷng vua!” Nhưng trời vẫn cứ mưa, dân vẫn cứ lội nước. Một viên quan Tuyên giáo cẩn thận giấu trong tay áo một quyển “Cẩm nang bỏ túi duyệt binh 2/9”, gọi đó là “Kinh Tế Trời” phiên bản hiện đại.
Đúng lúc pháo hoa nổ vang, một tia chớp xẹt ngang trời, dân gian nh́n nhau bảo: “Đấy, trời cũng không chịu nổi, đánh một phát cho tỉnh!” Nhưng trên lễ đài, vua và quần thần vẫn vỗ tay, coi như… điềm lành.
Thế là, lễ duyệt binh 2/9 năm ấy trở thành vở tuồng cung đ́nh có một không hai: quan th́ đọc diễn văn, lính th́ đi đều bước, dân th́ chèo xuồng coi pháo hoa, c̣n Trời th́ âm thầm đổ nước mắt xuống Ba Đ́nh.
Hôm ấy, triều đ́nh dựng đàn Nam Giao giả hiệu ngay quảng trường. Trời th́ vẫn mưa xối xả, nhưng gian thần vẫn vỗ tay “trời mưa là điềm lành”. Vua Tô khoác long bào, ngồi cao ngất trên lễ đài, bên cạnh là quần thần nối nhau cầm bó… pháo hoa thay cho hương đèn.
Thay v́ tế trời đất bằng ḷng thành, triều đ́nh chọn “múa quân” làm của lễ. Xe tăng, tên lửa, pháo đội, kèn đồng nối đuôi nhau như rồng rắn, cứ đi một ṿng là quan Tuyên giáo lại hô: “Đại thắng! Vận nước lên hương!” Trời nghe vậy chỉ thở dài, sấm chớp vang lên như tiếng cười nhạo.
Phía dưới, dân chúng lũ lượt kéo đến, nhưng không phải để dự lễ mà là… trú mưa. Có người ngồi thuyền nan, có người ngồi xuồng nhựa, có nhà bị cuốn mất th́ đem cả nắp chum ra làm bè. Họ vừa chèo xuồng vừa ngẩng đầu ngó pháo hoa. Một bác nông dân chép miệng: “Ờ th́ coi như trời cho vé hạng bét, ngồi ngay… hàng ghế hồ bơi.”
Trời – đất – nhân thành ra mỗi bên một cảnh: Trời th́ u ám, đất th́ tan hoang, dân th́ chèo xuồng, c̣n vua quan th́ vẫn gân cổ ḥ reo. Cả buổi lễ giống như một vở tuồng bi hài: diễn viên chính là vua và gian thần, diễn viên phụ là lính diễu binh, c̣n dân nghèo th́ bất đắc dĩ bị “mời” làm quần chúng, ngồi chèo xuồng cho đủ khung h́nh “đại đoàn kết toàn dân”.
Cuối buổi, pháo hoa bắn rực trời. Trời nổi giận, sét đánh ngay cạnh lễ đài. Gian thần vẫn cúi lạy: “Điềm lành! Điềm lành!” Dân th́ chèo xuồng tránh băo, thở dài: “Điềm lành của quan, điềm dữ của dân!”
Games
