Lời qua tiếng lại giữa ông Trump và Wes Moore, Thống đốc tiểu bang Maryland, có chiều hướng leo thang khi Tổng thống đe dọa sẽ đưa Vệ binh Quốc gia đến Baltimore để trấn áp tội phạm, mặc dù số liệu đã cho thấy, mức tội phạm tại thành phố này đang giảm kỷ lục.
(Ảnh: Reuters)
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 24/8 lớn tiếng đe dọa sẽ cho mở rộng việc triển khai Vệ binh Quốc gia đi đến thêm nhiều thành phố do đảng Dân chủ nắm quyền.
Phát ngôn này đã xuất hiện sau khi Thống đốc tiểu bang Maryland Wes Moore mời ông Trump cùng đến thị sát Baltimore. Thay vì nhận lời, Trump có đáp trả rằng ông có thể sẽ cho điều động quân đội đến thành phố này.
Hồi tuần trước, ông Trump cho biết ông đang cân nhắc việc đưa quân đội đến Chicago và New York để trấn áp tội phạm theo cách tương tự với Washington D.C. vừa qua, nơi mà hàng ngàn binh sĩ Vệ binh Quốc gia và nhân viên FBI đang đi tuần tra dày đặc.
Lời đe dọa mới của Trump được coi là sự đáp trả với Thống đốc Wes Moore, thuộc đảng Dân chủ, người đã lên tiếng chỉ trích việc Trump phô trương quyền lực liên bang một cách lông quyền chưa từng có, khi lấy lý do nhằm trấn áp tội phạm và tình trạng vô gia cư tại thủ đô Washington, theo tin báo giới và truyền thông.
Cuộc khẩu chiến mới vừa nổ ra
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump cho rằng lời mời của Thống đốc Moore mang giọng điệu khiêu khích, đồng thời nhắc lại tiền lệ chừa cho từng triển khai Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles bất chấp sự phản đối của Thống đốc California ông Gavin Newsom.
"Thành tích chống nạn tội phạm của Wes Moore tệ hại, trừ phi ông ta lại ‘tung hỏa mù’ số liệu giống như nhiều tiểu bang xanh khác”, ông Trump viết, đồng thời dùng biệt danh miệt thị mà ông thường gọi ông Newsom.
Ông Trump cũng tuyên bố sẵn sàng cho điều động quân đội để "
nhanh chóng quét sạch tội phạm" ở Baltimore, giống như cách ông vừa cho thực hiện ở thủ đô Washington D.C.
Để đáp trả, ông Moore khẳng định ông mời ông Trump đến Maryland vì Tổng thống
"đang sống trong ảo tưởng ngọt ngào về tình hình tội phạm ở Baltimore".
"Ông ấy dành hết thời gian chỉ nói về cá nhân tôi, còn tôi chỉ dành thời gian cho người dân mình đang phục vụ", Moore đã phát biểu trong chương trình
"Face the Nation" của
CBS News.
Thống đốc tiểu bang Maryland ông Wes Moore. (Ảnh: Reuters)
Theo số liệu được cho công bố ra hồi tháng 7, Baltimore đã ghi nhận mức giảm còn hai con số về bạo lực do súng đạn so với hồi năm ngoái. Số vụ giết người từ đầu năm đến nay chỉ ở mức 84, thấp nhất trong hơn nửa thế kỷ qua, theo tin của Thị trưởng thành phố Baltimore.
Tuy vậy, ông Trump vẫn tiếp tục khẳng định cho rằng, việc cho điều động quân đội ở Washington D.C. đã giúp cho thủ đô
"không còn tội phạm", cho dù số liệu chính thức lại cho thấy tỷ lệ tội phạm tại đây thực tế đang giảm trước cả khi Vệ binh Quốc gia có mặt ở đây.
Chicago và New York có thể là những mục tiêu tiếp theo
Trước đó, ông Trump từng nêu ra tên Chicago và New York là những thành phố có thể nằm trong danh sách để trấn áp tội phạm với các biện pháp quân sự. Các viên chức Bộ Quốc Phòng cho biết họ đã có kế hoạch sơ bộ về kế hoạch cho triển khai Vệ binh Quốc gia tại Chicago, song chưa được cấp trên phê duyệt.
Tờ
Washington Post hồi cuối tuần qua có tiết lộ, Ngũ Giác Đài đã bỏ ra nhiều tuần chuẩn bị cho một kể hoạch cho triển khai binh sĩ ở Chicago, bao gồm khả năng cho điều độngi cả Vệ binh Quốc gia và các đơn vị chủ lực.
Khi được hỏi về thông tin này, Tòa Bạch Ốc có trích dẫn lại lời phát biểu trước đó của ông Trump, rằng ông muốn mở rộng việc sử dụng quân đội để trấn áp tội phạm.
"Tôi nghĩ rằng Chicago sẽ là điểm tiếp theo. Rồi chúng ta sẽ đến giúp New York", ông Trump đã nói hôm 22/8.
Ông Hakeem Jeffries, Trưởng khôi thiểu số tại Hạ viện, cảnh cáo cho rằng, ông Trump không có thẩm quyền để điều động quân đội đến Chicago. Ông này cho rằng, đây là
"âm mưu tạo ra cuộc khủng hoảng giả tạo trong khi thực tế tỷ lệ tội phạm, bao gồm cả các vụ giết người, đều đã giảm sút trong năm qua".
Thống đốc tiểu bang Illinois JB Pritzker cũng khẳng định không hề có sự tồn tại tình trạng khẩn cấp nào để cho phép triển khai Vệ binh Quốc gia.
"Ông Trump đang cố tình chính trị hóa quân đôi và lạm dụng quyền lực để đánh lạc hướng dư luận", Pritzker nhấn mạnh trên mạng xã hội X.
Trên thực tế, theo luật lệ liên bang Mỹ, Tổng thống chỉ có thể cho triển khai Vệ binh Quốc gia trong các trường hợp chống xâm lược, dập tắt nổi loạn hoặc bảo đảm thi hành luật pháp. Nếu ông Trump viện dẫn điều khoản này để điều động quân đội từ các tiểu bang Cộng hòa vào
"thành trì xanh" (ám chỉ các tiểu bang do đảng Dân Chứ đứng đầu) thì ông gần như chắc chắn sẽ đối mặt với các thách thức về mặt pháp lý.
Bên cạnh đó, hành động của ông Trump còn dấy lên mối lo ngại về yếu tố sắc tộc. Trong nhiều lần phát biểu, ông liên tục mô tả các thành phố lớn có Thị trưởng da đen và dân số đa sắc tộc như Baltimore, Washington D.C. hay New York là
"bẩn thỉu, nguy hiểm".
Mục sư Al Sharpton, khi phát biểu tại Đại học Howard ở Washington, lên tiếng chỉ trích cho rằng,
"đây không phải nỗ lực chống tội phạm mà là sự kỳ thị chủng tộc được che đậy".
"Không có một Thị trưởng da trắng nào bị nhắm đến. Đây rõ ràng là vấn đề về dân quyền, vấn đề về sắc tộc và cả quyền tự trị của Washington D.C.", ông này nói.
