Trung Quốc nhắm đến cảng lớn bí mật để bỏ qua kênh đào Panama và phá vỡ sự kiểm soát của Hoa Kỳ đối với thương mại Tây bán cầu
Ai sẽ thống trị thương mại ở Tây bán cầu?
Nếu Trung Quốc đảm bảo dự án CopiaPort-E, điều này sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động thương mại của Bắc Kinh ở Nam Mỹ - không chỉ cho phép các tàu lớn CHINAMAX hoạt động mà còn cho phép mọi hoạt động vận chuyển hoàn toàn bỏ qua các điểm nghẽn do Hoa Kỳ kiểm soát và thống trị thương mại bán cầu chỉ sau một đêm.
Một cơn bão địa chính trị đang hình thành ở rìa phía tây của Nam Mỹ—và Hoa Kỳ không thể không nhìn đi chỗ khác. Trung tâm của tất cả nằm ở một dự án cảng nước sâu lớn tại Sa mạc Atacama của Chile: CopiaPort-E , một cảng được kiến tạo tự nhiên bởi chính địa lý đến mức nó có thể trở thành cơ hội thương mại và chiến lược lớn nhất của Hoa Kỳ hoặc là đầu cầu kinh tế nguy hiểm nhất của Trung Quốc ở phía nam biên giới của chúng ta.
Nếu Chính quyền Trump nắm bắt thời cơ này, Hoa Kỳ có thể đảm bảo rằng tài sản này được phát triển với lợi ích của Hoa Kỳ ở vị trí hàng đầu—bảo vệ chuỗi cung ứng, tuyến đường thương mại và vị trí chiến lược của hải quân. Tuy nhiên, nếu chúng ta do dự, Trung Quốc sẽ không. Và họ đã hành động nhanh chóng.
CopiaPort-E nằm dọc theo bán đảo Punta Cachos, ngay trên bờ biển Thái Bình Dương. Điều khiến địa điểm này trở thành "nơi hiếm có trên thế giới", như các chuyên gia cảng đã mô tả, là đê chắn sóng tự nhiên kéo dài 8 km ra biển và độ sâu đáy biển tự nhiên vượt quá 30 mét—không cần nạo vét. Chỉ riêng điều này đã khiến nơi đây trở thành địa điểm duy nhất ở Nam Mỹ có khả năng tiếp nhận các siêu tàu chở dầu hạng CHINAMAX và CAPESIZE—những con tàu chở nhiều hơn 80% hàng hóa so với các tàu tiêu chuẩn, nhưng không thể đi qua Kênh đào Panama hoặc Kênh đào Suez.
Về mặt chiến lược, CopiaPort-E cũng nằm ngay tại khúc cua quan trọng của Đường cao tốc Liên Mỹ, cung cấp tuyến đường bộ ngắn nhất và trực tiếp nhất đến cả miền Nam Brazil và Argentina. Sự kết hợp giữa đất liền và biển này có nghĩa là cảng sẽ đóng vai trò là trung tâm hiệu quả cao cho hoạt động thương mại xuyên lục địa, kết nối Thái Bình Dương với Đại Tây Dương nhanh hơn bất kỳ hành lang nào khác ở Nam Mỹ.
Vị trí này cung cấp quyền tiếp cận trực tiếp bằng đường bộ đến các cảng Đại Tây Dương của Brazil, cho phép phân phối hàng hóa hiệu quả cao đến Châu Âu, Châu Phi và Bắc Mỹ. Bất kỳ ai kiểm soát hành lang này đều nắm giữ chìa khóa thống trị thương mại bán cầu.
Trung Quốc biết chính xác những gì họ đang làm. Thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Bắc Kinh hiện đang thực hiện một chiến lược lách luật quyết liệt. Bao gồm xây dựng Cảng Chancay ở Peru và đặt nền móng cho tuyến đường sắt xuyên đại dương từ Peru đến miền đông Brazil. Hành lang đường sắt này—mặc dù đầy tham vọng—nhưng bị hạn chế bởi độ sâu và sức chứa của cảng. Cảng nông của Chancay hạn chế quyền tiếp cận chỉ dành cho các tàu tiêu chuẩn, nghĩa là nơi này không bao giờ có thể trở thành một trung tâm vận chuyển toàn cầu theo quy mô mà CopiaPort-E hứa hẹn.
Nhưng hãy tưởng tượng nếu Trung Quốc cũng bảo vệ được CopiaPort-E—với vùng nước sâu, đất đai rộng lớn và khả năng thống trị các tuyến đường thương mại Nam Mỹ. Trò chơi sẽ kết thúc. Trung Quốc sẽ không còn cần đến Kênh đào Panama nữa. Họ có thể làm suy yếu ngành vận tải biển của Mỹ và thiết lập một chỗ đứng trên bờ biển Thái Bình Dương của Nam Mỹ. Đây không phải là suy đoán—mà là một thành phần có chủ đích, được ghi chép rõ ràng trong chiến lược toàn cầu lâu dài của Trung Quốc .
Tệ hơn nữa, nếu Trung Quốc giành được quyền kiểm soát hoạt động hoàn toàn đối với CopiaPort-E, họ sẽ có một đầu cầu quân sự tiềm năng ở Tây Bán Cầu. Độ sâu tự nhiên của bến cảng không chỉ có thể chứa được siêu tàu chở dầu mà còn cả tàu ngầm hạt nhân, tàu sân bay và tàu chiến—gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia tiềm tàng ngay phía nam biên giới Hoa Kỳ.
Đây là lý do tại sao Chính quyền Trump đã hành động quyết đoán trên các mặt trận tương tự:
Tổng thống Trump thúc đẩy Greenland gia nhập Hoa Kỳ, thừa nhận giá trị chưa được khai thác và vị trí gần với các tuyến vận chuyển ở Bắc Cực và hoạt động hải quân của Nga.
Trump đề xuất Canada trở thành tiểu bang thứ 51, với mái vòm vàng tượng trưng cho sự thống nhất và quốc phòng—nhấn mạnh biên giới phía bắc của chúng ta đã trở nên quan trọng như thế nào.
Dưới sự lãnh đạo của Trump, Hoa Kỳ bắt đầu giành lại ảnh hưởng đối với Kênh đào Panama, đẩy lùi nỗ lực giành quyền kiểm soát kéo dài hàng thập kỷ của Trung Quốc.
Bây giờ thách thức đang ở ngay phía Nam của chúng ta. Và cơ hội thì rõ ràng.
Nếu Trung Quốc chiếm được CopiaPort-E, họ sẽ không chỉ xây dựng một cảng mà còn xây dựng một Con đường tơ lụa mới và được cải tiến ngay trước cửa nhà nước Mỹ.
Do siêu tàu chở hàng ChinaMax quá lớn không thể đi qua kênh đào Panama hoặc kênh đào Suez, CopiaPort-E sẽ mang lại cho Bắc Kinh lợi thế chiến lược và thương mại vô song ở Nam bán cầu.
Đây không chỉ là vấn đề thương mại mà còn là vấn đề quyền lực. Và nếu Hoa Kỳ không hành động, chúng ta có thể sớm thấy mình bị đẩy ra khỏi bán cầu của chính mình bởi một đối thủ cộng sản không bao giờ ngừng chơi trò chơi dài hạn.
CopiaPort-E không chỉ là một cảng—mà còn là một cửa ngõ lục địa, một chốt chặn trong việc kiểm soát tương lai của thương mại, hậu cần và ảnh hưởng ở Nam bán cầu. Trung Quốc nhìn thấy điều đó. Và chúng ta cũng phải nhìn thấy.
