Áp lực chi phí sinh hoạt, giá bất động sản đắt đỏ và cuộc sống ngột ngạt là những lý do thôi thúc nhiều gia đình trẻ rời các thành phố lớn, chuyển đến đô thị nhỏ hơn.
Gia đình chị Vy quyết định rời TP.HCM sau 10 năm sinh sống tại đây.
Tháng 6/2024, chị Thu Phương cùng chồng và hai con nhỏ chuyển vào Nha Trang sau 18 năm sinh sống ở Hà Nội. Lý do chính khiến gia đình quyết định di chuyển là chi phí sinh hoạt ở thủ đô tăng cao, giá thuê nhà, sinh hoạt đắt đỏ.
"Giá chung cư tăng mạnh, rất khó để mua được nhà phù hợp với gia đình 4 người. Trong khi đó, mỗi tháng tôi phải xoay sở tiền nhà, học phí, chi tiêu, không gồng nổi nữa nên quyết định rời đi", chị nói.
Chi phí sinh hoạt là một khác biệt rõ rệt giữa hai thành phố. Tại Hà Nội, gia đình 4 người cần khoảng 30 triệu đồng/tháng để sống mức cơ bản, bao gồm tiền thuê nhà, học phí, đi lại. Trong khi đó, ở Nha Trang, họ tốn khoảng 15-20 triệu đồng nhờ chọn nhà ở khu ven thành phố, để con học trường công, tự nấu ăn và đi chợ địa phương.
Giống như gia đình chị Thu Phương, nhiều vợ chồng trẻ cũng đang có xu hướng "di cư ngược" - khái niệm mô tả xu hướng cư dân dịch chuyển ra vùng ven, ngoại thành các đô thị lớn hoặc chuyển đến một thành phố khác nhỏ hơn, có mức sống vừa phải và không gian xanh, sạch.
Trong khi nhiều người rời TP.HCM và Hà Nội vì áp lực chi phí sinh hoạt quá cao, những người khác nhận thấy cuộc sống ở đô thị lớn không còn phù hợp với mục tiêu, mong muốn của gia đình.
Bắt đầu lại từ con số 0
Theo Bảng xếp hạng chỉ số giá sinh hoạt theo không gian (SCOLI) năm 2024 của Cục Thống kê, Hà Nội có mức giá sinh hoạt cao nhất cả nước, tiếp đến là Quảng Ninh và TP.HCM.
Trước khi rời Hà Nội, chị Phương và chồng cùng làm trong ngành marketing với thu nhập ổn định. Người vợ có thêm công việc bán yến sào online với nguồn hàng lấy từ xưởng của người bạn thân ở Nha Trang.
Nhờ vậy, cả gia đình vẫn đảm bảo thu nhập tương đối dù chuyển sang một thành phố khác. "Khách hàng của tôi vẫn duy trì đều, thậm chí khi vào Nha Trang thì việc lấy hàng, chụp ảnh sản phẩm còn thuận tiện hơn", chị chia sẻ.
Trong khi đó, chồng chị, anh Tiến Thành chấp nhận xây dựng sự nghiệp từ con số 0 tại thành phố mới.
Song điều khiến người mẹ 2 con "lăn tăn nhất" là chuyện học hành và tâm lý cho hai con. Các bé sống ở Hà Nội từ khi sinh ra, có nhóm bạn thân và hàng xóm quen thuộc. Những tuần đầu, các con thường xuyên đòi về lại Hà Nội vì chưa quen bạn bè, cô giáo.
"Tôi cho các con xem hình ảnh về Nha Trang trước khi chuyển đi, kể chuyện vui, dẫn đi biển mỗi chiều để tạo hứng thú, giúp các con có thêm tinh thần ở chỗ mới. Giờ thì các con đã quen, bảo không muốn về Hà Nội nữa", chị kể.
Chị Thu Phương cùng chồng con chuyển tới Nha Trang từ năm ngoái.
Giá cả sinh hoạt ở Hà Nội quá đắt đỏ cũng là động lực khiến anh Nguyễn Kiên (29 tuổi, quê Nghệ An) cùng vợ quyết định chuyển về TP Vinh sinh sống vào đầu năm nay.
Sau 11 năm học tập và làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin tại Hà Nội, anh Kiên nói rằng đã từ bỏ giấc mơ mua nhà, an cư tại thủ đô.
“Tôi từng mong sẽ mua được một căn chung cư để có thể bám trụ tại thành phố lớn. Nhưng dù tổng thu nhập của hai vợ chồng hiện khoảng 50 triệu đồng/tháng, chi phí sinh hoạt và giá bất động sản cao khiến chúng tôi không còn hy vọng”, anh nói.
Chưa có con cái, song vợ chồng anh tiêu tốn khoảng 35 triệu đồng/tháng cho phí sinh hoạt tại Hà Nội. Số tiền tiết kiệm không nhiều, thậm chí tiêu sạch vào những dịp lễ Tết, về thăm bố mẹ hai bên.
Khó khăn lớn nhất của anh Kiên khi chuyển về Vinh là thu nhập giảm, khi công ty mới chỉ trả lương bằng 1/2 nơi cũ. Tuy nhiên, sau 3 tháng, anh đã nhận thêm một số dự án bên ngoài để nâng cao thu nhập gần về mốc trước đây.
Còn vợ anh sau khi xin vào làm truyền thông cho một doanh nghiệp tại Vinh, nhận thấy không phù hợp đã chuyển sang làm việc tự do.
“Thu nhập có thể không bằng trước đây, nhưng bù lại chi phí cho sinh hoạt tại thành phố nhỏ cũng rẻ hơn rất nhiều. Số tiền vợ chồng tôi tiết kiệm được thậm chí nhiều hơn trước”, anh nói.
Anh Kiên cho biết vẫn còn khá nhiều thứ cần làm quen. Tuy nhiên, vợ chồng anh cũng đủ tự tin để nghĩ đến việc tiết kiệm mua một mảnh đất vùng ven, xây nhà và an cư trong tương lai.
"Di cư ngược" để cân bằng cuộc sống
Không phải vì gánh nặng kinh tế, nhiều gia đình chọn "di cư ngược" rời đô thị lớn như TP.HCM hay Hà Nội với mong muốn nâng cao chất lượng sống, thoát khỏi cảnh xô bồ và ô nhiễm.
Mệt mỏi, sức khỏe giảm sút vì ô nhiễm không khí tại Hà Nội đã thôi thúc chị Hiền Võ (sinh năm 1983) chuyển vào Nha Trang sinh sống vào năm 2018. Chị cho biết bản thân cơ địa yếu và rất nhạy cảm với những biến đổi thời tiết.
Chị Hiền rời Hà Nội để tránh ô nhiễm, xô bồ.
"Ban đầu, tôi cùng em bé mới sinh vào Nha Trang để tránh mùa nồm miền Bắc. Nhưng khi quay lại, con tôi bị ốm liên tục vì thời tiết. Tôi đã có một năm để thuyết phục chồng chuyển hẳn vào Nha Trang, cuối cùng anh đồng ý", chị kể.
Vợ chồng chị Hiền đã bỏ toàn bộ công việc ở Hà Nội, sẵn sàng làm lại từ đầu khi đến thành phố mới. Hai vợ chồng cùng phát triển trong ngành du lịch và kinh doanh yến sào. "Với nền tảng kiến thức, kinh nghiệm và độ tuổi còn trẻ, tôi tự tin rằng sẽ tìm thấy cơ hội", chị nói.
Nền tảng kinh tế tốt cũng khiến chị quyết đoán hơn trong lựa chọn "di cư" của mình. Trước đó, chị đã có bất động sản cho thuê tại Hà Nội. Năm 2019, vợ chồng chị mua nhà mới ở Nha Trang sau khi quyết định sẽ sống lâu dài tại đây.
Khi rời Hà Nội, điều chị Hiền lăn tăn nhất là vấn đề y tế và giáo dục cho các con. Chị thừa nhận rằng ở Hà Nội, hai khía cạnh này có chất lượng tốt hơn
"Tuy nhiên, tôi quan niệm giáo dục không chỉ hoàn toàn từ nhà trường mà còn là nỗ lực của bản thân trẻ và từ gia đình. Còn về y tế, khi mình đã sống ở một nơi giúp đảm bảo sức khỏe tốt hơn thì không còn phải lo lắng quá nhiều", chị nói.
Sau 7 năm sống ở Nha Trang, chị Hiền cảm thấy "chỉ có được chứ không mất gì". Với thu nhập tốt, gia đình có cuộc sống thoải mái và mỗi tháng về Hà Nội thăm người thân một lần.
"Tôi thấy cuộc sống của mình hạnh phúc đúng nghĩa, đáng sống hơn. Tôi vẫn khuyên bạn bè nếu thấy ở Hà Nội ngột ngạt quá, nếu muốn về quê thì cứ về", chị chia sẻ.
Vợ chồng chị Vy vừa chuyển đến Đà Nẵng để được gần hơn với thiên nhiên.
Tháng 2 năm nay, chị Thúy Vy và chồng cũng chuyển từ TP.HCM ra Đà Nẵng sinh sống. Sau hơn một thập kỷ sống giữa lòng đô thị lớn, chị Vy muốn được sống chậm lại, gần thiên nhiên hơn và kết nối nhiều hơn với bản thân.
Quyết định này được ấp ủ từ 1-2 năm nhưng chỉ thực sự chắc chắn khi chồng chị, anh Jason (quốc tịch Pháp), được đề nghị một vị trí công việc tại chi nhánh công ty ở Đà Nẵng.
Nhận được thông báo từ công ty, hai vợ chồng ra Đà Nẵng thuê khách sạn để tìm nhà, và may mắn tìm được chỗ ở phù hợp trong vòng 3 ngày. Jason bắt đầu công việc mới ngay lập tức còn chị Vy quay lại TP.HCM một tháng để thu xếp đồ đạc, chia tay bạn bè và chuyển nhà.
Mục tiêu chính trong chuyến “di cư ngược” của hai vợ chồng không phải công việc mà là chất lượng sống. “Tôi muốn có thời gian cho mình, không còn kiểu sáng đi làm, tối về nghỉ ngơi rồi mai lại tiếp tục. Ở Đà Nẵng, tôi có thể đạp xe ra biển, chạy lên núi chỉ 10 phút. Mỗi lần mệt là đi đâu đó để kết nối với chính mình”, chị nói.
Khó khăn lớn nhất không đến từ công việc hay tài chính, mà là thời tiết. Cặp đôi chuyển đến vào đúng tháng Đà Nẵng mưa liên tục, trời lạnh và gió mạnh. Việc thích nghi với nhịp sống mới cũng kéo theo thay đổi trong thói quen giao tiếp, khi người dân gần khu vực hai vợ chồng thuê trọ thường sống chậm và ít có nhu cầu gắn kết.
Theo kế hoạch, 2 vợ chồng sẽ ở lại Đà Nẵng khoảng một năm để trải nghiệm trước khi xác định có định cư ở đây hay không.
Chị Vy đề ra những tiêu chí bản thân muốn đạt được sau một năm: "Tôi liệt kê những gì mình cần: không khí sạch, nhịp sống chậm, gần thiên nhiên. Rồi học cách chấp nhận những điều không như ý. Hy vọng bản thân sẽ khác hẳn sau thời gian ở thành phố mới".
VietBF@ sưu tập
