Hàng chục người thiệt mạng khi Ấn Độ và Pakistan đụng độ trong vụ bạo lực tồi tệ nhất trong nhiều thập niên.
Ấn Độ và Pakistan đă đấu pháo hạng nặng dọc theo biên giới tranh chấp của hai nước vào thứ Tư sau khi New Delhi phóng tên lửa tấn công vào đối thủ truyền kiếp của ḿnh, trong vụ bạo lực tồi tệ nhất giữa hai nước láng giềng sở hữu vũ khí hạt nhân trong hai thập niên.
Có ít nhất 38 người tử vong được báo cáo, trong đó Islamabad cho biết có 26 thường dân thiệt mạng do các cuộc không kích và nổ súng của Ấn Độ dọc biên giới, c̣n New Delhi cho biết có ít nhất 12 người tử vong do pháo kích của Pakistan.
Cuộc giao tranh xảy ra hai tuần sau khi New Delhi đổ lỗi cho Islamabad hậu thuẫn cho một cuộc tấn công vào vùng Kashmir đang tranh chấp do Ấn Độ quản lư.
Hai nước láng giềng Nam Á đă xảy ra nhiều cuộc chiến tranh kể từ khi tách ra khỏi tiểu lục địa này vào cuối thời kỳ cai trị của Anh năm 1947.
Vụ bạo lực mới nhất này vượt xa các cuộc không kích của Ấn Độ vào năm 2019, khi New Delhi cho biết đă tấn công "một số phiến quân" sau khi một kẻ đánh bom liều chết tấn công đoàn xe của lực lượng an ninh Ấn Độ, khiến 40 người thiệt mạng.
Quân đội Ấn Độ cho biết "công lư đă được thực thi", báo cáo chín "trại khủng bố" đă bị phá hủy, New Delhi nói thêm rằng các hành động của họ "đă được tập trung, có chừng mực và không mang tính leo thang".
Bộ trưởng Quốc pḥng Pakistan Khawaja Muhammad Asif cáo buộc Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tiến hành các cuộc không kích để "củng cố" sự ủng hộ trong nước của ông, nhưng cho biết Islamabad đă đáp trả.
“Cuộc trả đũa đă bắt đầu”, Asif nói với AFP. “Chúng tôi sẽ không mất nhiều thời gian để giải quyết vấn đề”.
Người phát ngôn quân đội Ahmed Sharif Chaudhry cho biết năm máy bay phản lực của Ấn Độ đă bị bắn hạ bên kia biên giới.
Một nguồn tin an ninh cấp cao của Ấn Độ, yêu cầu giấu tên, cho biết ba máy bay chiến đấu của nước này đă bị rơi trên lănh thổ Ấn Độ.
'Trận mưa pháo kích'
Tại Muzaffarabad, thành phố chính của Kashmir do Pakistan quản lư, quân đội đă phong tỏa các con phố xung quanh một nhà thờ Hồi giáo mà Islamabad cho biết đă bị tấn công, với dấu hiệu của vụ nổ có thể nh́n thấy trên tường của một số ngôi nhà gần đó.
“Có những âm thanh khủng khiếp trong đêm, mọi người đều hoảng loạn”, Muhammad Salman, người sống gần nhà thờ Hồi giáo, cho biết.
“Chúng tôi đang chuyển đến một nơi an toàn hơn… bây giờ chúng tôi không c̣n nhà cửa nữa,” Tariq Mir, 24 tuổi, bị trúng mảnh đạn vào chân, cho biết thêm.
Pakistan cho biết 21 thường dân đă thiệt mạng trong các cuộc không kích — bao gồm bốn trẻ em — trong khi năm người khác thiệt mạng do trúng đạn ở biên giới.
Quân đội Ấn Độ cáo buộc Pakistan bắn "bừa băi" qua Đường kiểm soát (LoC), biên giới thực tế ở Kashmir.
“Chúng tôi tỉnh dậy khi nghe thấy tiếng súng nổ”, Farooq, một người đàn ông ở thị trấn Poonch của Ấn Độ, nói với hăng thông tấn Press Trust of India từ giường bệnh, đầu được băng bó.
“Tôi thấy tiếng pháo rơi như mưa.”
Các phóng viên AFP tại thị trấn đă chứng kiến những ngọn lửa bùng lên khi đạn pháo rơi xuống.
Quan chức địa phương Azhar Majid nói với AFP rằng ít nhất 12 người đă thiệt mạng và 29 người khác bị thương ở Poonch.
Ấn Độ được cho là sẽ đáp trả bằng quân sự sau vụ tấn công vào ngày 22 tháng 4 nhằm vào khách du lịch tại vùng Kashmir do Ấn Độ quản lư do những tay súng mà nước này cho là thuộc nhóm Lashkar-e-Taiba có trụ sở tại Pakistan, một tổ chức bị Liên Hợp Quốc chỉ định là khủng bố.
Vụ tấn công tại điểm du lịch nổi tiếng Pahalgam đă giết chết 26 người, chủ yếu là đàn ông theo đạo Hindu.
New Delhi đổ lỗi cho Islamabad hậu thuẫn vụ tấn công, gây ra một loạt các lời đe dọa gay gắt và các biện pháp ngoại giao đáp trả.
Pakistan bác bỏ các cáo buộc và kêu gọi một cuộc điều tra độc lập. Vào thứ Tư, Thủ tướng Shehbaz Sharif gọi các cuộc không kích của Ấn Độ là một "hành động xâm lược tàn bạo" và "sẽ không thể không bị trừng phạt".
Theo quân đội Ấn Độ, hai bên đă đấu súng vào ban đêm kể từ ngày 24 tháng 4 dọc theo LoC. Pakistan cũng cho biết họ đă tiến hành hai cuộc thử tên lửa.
'Kiềm chế tối đa'
Nhà phân tích Praveen Donthi của International Crisis Group cho biết: "Sự leo thang giữa Ấn Độ và Pakistan đă đạt đến quy mô lớn hơn so với cuộc khủng hoảng lớn gần đây nhất vào năm 2019, với hậu quả có thể rất thảm khốc".
Các nhà ngoại giao đă gây sức ép buộc các nhà lănh đạo phải lùi bước.
Người phát ngôn của Tổng thư kư Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, Stephane Dujarric, cho biết trong một tuyên bố: "Thế giới không thể để xảy ra xung đột quân sự giữa Ấn Độ và Pakistan".
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói với các phóng viên tại Washington rằng ông hy vọng cuộc giao tranh "sẽ kết thúc rất nhanh chóng".
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đă nói chuyện với các quan chức an ninh cấp cao ở cả New Delhi và Islamabad kể từ sau cuộc không kích và cho biết ông đang theo dơi t́nh h́nh "chặt chẽ".
Mối lo ngại lan rộng, bao gồm cả từ Trung Quốc - nước láng giềng chung của cả hai quốc gia - cũng như từ Anh, Pháp và Nga, trong khi các hăng hàng không đă hủy, chuyển hướng hoặc đổi hướng các chuyến bay.
Những kẻ nổi loạn ở vùng Kashmir do Ấn Độ quản lư đă tiến hành cuộc nổi loạn từ năm 1989, đ̣i độc lập hoặc sáp nhập với Pakistan.
Ấn Độ thường xuyên đổ lỗi cho nước láng giềng v́ đă hậu thuẫn các nhóm vũ trang chống lại lực lượng của ḿnh ở Kashmir, một cáo buộc mà Islamabad phủ nhận.
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi dự kiến sẽ đến New Delhi vào thứ Tư, hai ngày sau chuyến thăm Islamabad, khi Tehran t́m cách làm trung gian.