TT Trump muốn mở cửa nền kinh tế sớm, chuyên gia y tế không đồng ý

04/10/20

Trong cuộc họp báo ngày thứ Năm, 9-5-2020, Tổng thống Trump nói rằng: Tôi hy vọng chúng ta sẽ mở cửa trở lại sớm, rất sớm.

Times Square ở New York vắng tanh trong đại dịch. Reuters.

Ông nói như vậy trong tình trạng nền kinh tế Mỹ đang bắt đầu suy thoái vì mọi hoạt động bị đình trệ do dịch COVID-19. Phần lớn nước Mỹ đang chỉ duy trì những hoạt động gọi là thiết yếu mà thôi.

Hậu quả của việc này là trong hai tuần lễ cuối tháng Ba, và tuần lễ đầu tháng Tư, 2020, nước Mỹ có thêm 16 triệu người thất nghiệp. Với hàng ngàn tỉ USD được Quốc hội chuẩn y để trợ giúp nền kinh tế và người dân Mỹ, cùng hàng ngàn tỉ khác được Cục dự trữ liên bang (Fed) bơm thẳng vào việc mua trái phiếu, cho vay,… thị trường chứng khoán Mỹ có khởi sắc lên đôi chút, nhưng trồi sụt thất thường, và một số chuyên gia kinh tế cho rằng đó không phải là chỉ dấu của một nền kinh tế đang hồi phục.

Theo tờ Washington Post, những nguồn tin trong chính quyền Mỹ cho biết là trong những phiên họp kín, ông Trump muốn mở lại những hoạt động bình thường của nước Mỹ vào ngày 1-5-2020, đúng theo thời hạn hạn chế đi lại của Cơ quan phòng chống dịch bệnh (CDC) của Mỹ đưa ra.

Những nguồn tin này nói rằng ông Trump nhìn những con số thất nghiệp tăng vọt, và sự sụt giảm của thị trường chứng khoán, và ca cẩm rằng những con số đó đang làm hại nhiệm kỳ tổng thống của ông, cũng như làm hại cơ hội tái đắc cử của ông.

Ủng hộ ý kiến này của ông Trump là những Bộ trưởng trong chính quyền như ông William Barr, Bộ trưởng Tư pháp, ông Steve Mnuchin, đứng đầu Ngân khố, các cố vấn cao cấp của Tổng thống, Phó Tổng thống Pence,…

Theo những người này thì tình trạng hiện nay không đến nỗi tồi tệ như những tiên đoán trước đây về số người nhiễm bệnh và thiệt mạng, họ đưa ra hai ví dụ là California và New York, nơi bị COVID-19 nặng nề nhưng đã có những dấu hiệu sáng sủa. Ông William Barr nói rằng những biện pháp chống COVID-19 quá khắc khe coi chừng sẽ còn tệ hơn bệnh dịch. Đây cũng là một ý mà ông Trump từng nói trước đây.

Tuy nhiên giới y tế thì không đồng ý mở cửa sớm nền kinh tế Mỹ, vì chưa kiểm soát được hoàn toàn dịch bệnh, nó có thể bùng phát trở lại vào mùa hè, và như thế thì lợi bất cập hại, lại là một thảm họa nữa.

Họ nói rằng những nhà lãnh đạo Mỹ hiện nay không có biện pháp nào khác để chống dịch bệnh ngoài chuyện cho dân chúng ở nhà, muốn kinh tế hoạt động trong lúc có dịch thì có những biện pháp khác, chẳng hạn như xét nghiệm rộng rãi, mà ba tháng sau dịch đến nước Mỹ, họ vẫn không làm được.

Các bác sĩ Mỹ cũng dẫn ra một kinh nghiệm xương máu của Mỹ trong thời dịch cúm Tây Ban Nha1918, 1919, nhiều tiểu bang cứ tưởng đã qua cơn dịch, bèn dỡ bỏ những hạn chế, kết quả đưa đến bùng phát dịch trở lại.

Bác sĩ Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về truyền nhiễm, nói rằng có thể là một số địa phương mở cửa sớm hơn nơi khác, nhưng ông nghĩ là New York không nên dỡ bỏ hạn chế cho đến khi thấy rõ một sự sụt giảm của truyền nhiễm.

Cả hai vị thống đốc ở New York và California, các ông Andrew Cuomo, và Gavin Newsom đều thận trọng nói họ không chắc chắn là họ đã kiểm soát được dịch bệnh.

Một đồng minh chính trị thân tín của ông Trump là Thượng nghị sĩ Lindsey O. Graham (Nam Carolina) nói rằng phải dựa trên những đánh giá khoa học để quyết định mở cửa nền kinh tế. Theo ông thì hiện nay chuyện mở cửa sớm là một cảm xúc phấn khởi thôi, ông không tin là có thể mở cửa sớm.

Theo Washington Post, ngay cả với mô hình lạc quan nhất được Tòa Bạch Ốc dùng để dự báo tình hình dịch bệnh thì có đến 60.400 người sẽ thiệt mạng trong tình trạng giữ những lệnh phong tỏa cho đến cuối tháng Năm, 2020. Cho đến ngày 10-4-2020, theo thống kê của New York Times có gần 18 ngàn người thiệt mạng ở Mỹ.

Việc nôn nóng muốn mở cửa lại nền kinh tế không chỉ là mong muốn của nhà cầm quyền Mỹ. Trung Quốc đã tự tin mở cửa lại hoạt động kinh tế, nhưng vẫn đóng cửa biên giới. Một số giới chức cầm quyền ở Việt Nam cũng muốn cho nền kinh tế hoạt động trở lại vào tháng Sáu. Đan Mạch, một quốc gia chỉ có hơn năm triệu dân, nhưng có đến hơn 5000 người nhiễm bệnh, hơn 200 người chết, dự định mở cửa lại hoạt động vào tuần lễ thứ hai của tháng Tư.

Một trong những trường hợp ngoại lệ là Tân Tây Lan, có hơn năm triệu dân, chỉ có một vài người thiệt mạng, lại đang thít chặt thêm những qui định chống dịch bệnh, để có thể loại bỏ hoàn toàn COVID-19, vì theo lời bà Thủ tướng nước này Jacinda Ardern, phải đặt mạng sống con người cao hơn những con số về kinh tế.

Ng Hòa
SGN