Bí ẩn tiếng nổ như đại bác từ lòng hồ ở New York được giải mã sau nhiều thế kỷ

[goodidea]

Trong nhiều thế kỷ, các nhà khoa học luôn đau đầu trước một hiện tượng bí ẩn được gọi là “Súng Seneca” – tiếng nổ lớn phát ra từ hồ Seneca, bang New York, Mỹ.


Hồ Seneca. Ảnh: Scieri12/Wikipedia

Theo trang Oddity Central, những ghi chép về những tiếng nổ lớn ở hồ Seneca đã xuất hiện từ thế kỷ 17, nhưng từ lâu chúng đã trở thành chủ đề thần thoại và tín ngưỡng.

Người Seneca, một bộ tộc bản địa sống quanh hồ, tin rằng tiếng nổ đó chính là giọng nói của một vị thần nổi giận vì các chiến binh xâm phạm vùng săn bắn thiêng liêng. Trong khi đó, các nhà tiên phong phương Tây đầu tiên cho rằng đó là tiếng trống do linh hồn những người lính tử trận trong Chiến tranh giành độc lập Mỹ đánh lên.

Phải đến thế kỷ 20, các giả thuyết khoa học mới bắt đầu xuất hiện. Năm 1934, nhà địa chất người Đức Herman Fairchild đã đưa ra “giả thuyết phun trào khí ngầm”. Ông cho rằng khí mê-tan bị giữ dưới lòng đất bùng lên qua đáy hồ, tạo ra tiếng nổ khi thoát ra mặt nước. Đây hóa ra là một giải thích rất chính xác, nhưng lúc bấy giờ chưa có cách nào chứng minh.

Suốt nhiều thập niên, các nhà nghiên cứu vẫn cố gắng tìm ra nguyên nhân. Người đo sóng siêu âm hồ, người dùng thiết bị phát hiện khí, nhưng hiện tượng quá đột ngột và ngẫu nhiên khiến mọi nỗ lực đều chưa thành công. Chỉ đến khi những cuộc khảo sát thực địa được thực hiện, từ 2018 đến 2024, bí ẩn này mới dần được hé lộ.

Ban đầu, mục đích của đoàn khảo sát là ghi hình chi tiết các xác tàu hơi nước và tàu thuyền thế kỷ 19 nằm dưới đáy hồ. Nhưng nhờ thiết bị hiện đại, họ phát hiện hơn 140 “vết lõm” khổng lồ có đường kính từ vài chục đến vài trăm mét. Các nhà khoa học nghi ngờ địa hình đặc biệt này có liên quan đến hiện tượng “Súng Seneca”.

Đến đầu năm 2025, nhóm nghiên cứu liên trường của Đại học Bang New York (SUNY) và Đại học Cornell đã lấy mẫu nước, trầm tích ở nhiều vị trí đáy hồ để phân tích khí địa chất như mê-tan. Kết quả cuối cùng đã xác nhận giả thuyết “phun trào khí ngầm” của Fairchild là chính xác.

Theo giả thuyết, theo thời gian, khí tích tụ dưới lòng đất đến mức đạt áp suất cực đại, rồi bất ngờ phá vỡ đáy hồ và tràn ra ngoài. Khi những bong bóng khổng lồ trồi lên mặt nước và nổ tung, chúng tạo ra sóng xung kích, phát ra âm thanh trầm vang giống như tiếng đại bác.

Ngoài bí ẩn này, vùng Seneca còn nổi tiếng với đàn hươu trắng lớn nhất thế giới, khiến nơi đây càng thêm huyền bí và thu hút.

VietBF@sưu tập