Trung Quốc nới lỏng kiểm soát đất hiếm, hạ nhiệt căng thẳng với ngành chip của Mỹ

[Romano]

Hôm thứ Bảy (1/11), Nhà Trắng cho biết Trung Quốc sẽ tạm dừng việc thực hiện các biện pháp kiểm soát xuất khẩu bổ sung đối với kim loại đất hiếm và chấm dứt các cuộc điều tra nhắm vào các công ty Mỹ trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn.
Theo đó, Nhà Trắng đã ban hành báo cáo tóm tắt một số chi tiết của thoả thuận thương mại mà Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhất trí nhằm mục đích xoa dịu căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Theo thỏa thuận, Trung Quốc sẽ cấp giấy phép chung có hiệu lực cho việc xuất khẩu đất hiếm, gali, germani, antimon và than chì vì lợi ích của người dùng cuối tại Mỹ và các nhà cung cấp của họ trên toàn thế giới, điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc sẽ dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát đã áp dụng vào tháng 4/2025 và tháng 10/2022.

Mỹ cũng sẽ gia hạn thêm một năm việc tạm dừng một số thuế đối ứng mà chính quyền Tổng thống Trump từng áp dụng đối với hàng hóa Trung Quốc, đồng thời hủy kế hoạch áp thuế 100% đối với hàng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ, vốn được dự kiến triển khai vào tháng 11 tới. Nhà Trắng cũng cho biết, Mỹ sẽ tiếp tục gia hạn hiệu lực của một số miễn trừ thuế theo Mục 301 vốn sẽ hết hạn vào ngày 29/11/2025 sang ngày 10/11/2026.

Hội nghị thượng đỉnh mang tính bước ngoặt giữa hai nhà lãnh đạo đã chứng kiến ​​sự ổn định mối quan hệ trong ngắn hạn sau cuộc chiến thương mại leo thang đã làm chao đảo thị trường và làm dấy lên lo ngại về suy thoái toàn cầu.

Theo Nhà Trắng, Trung Quốc đã đồng ý tạm dừng các biện pháp kiểm soát toàn diện đối với nam châm đất hiếm để đổi lấy một thỏa thuận của Mỹ về việc dỡ bỏ việc mở rộng các hạn chế đối với các công ty Trung Quốc.

Mỹ cũng đồng ý giảm một nửa mức thuế liên quan đến fentanyl từ 20% xuống còn 10%, trong khi Trung Quốc sẽ tiếp tục mua đậu nành và các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ. Mỹ cho biết Trung Quốc sẽ mua 12 triệu tấn đậu nành trong mùa vụ hiện tại và tối thiểu 25 triệu tấn mỗi năm trong ba năm tới.

Hôm 31/10, Tổng thống Trump đã đề cập đến việc xóa bỏ tất cả các mức thuế liên quan đến fentanyl nếu Trung Quốc tiếp tục siết chặt xuất khẩu thuốc và các hóa chất tiền chất được sử dụng để sản xuất loại thuốc này.

Mỹ cũng cho biết Trung Quốc sẽ thực hiện các bước để cho phép các cơ sở tại Trung Quốc của nhà sản xuất chip Hà Lan Nexperia tiếp tục vận chuyển hàng hóa. Động thái này có thể sẽ làm giảm bớt lo ngại về các lô hàng chip vốn đã đe dọa ngành sản xuất ô tô khi cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ leo thang.

Tuy nhiên, mặc dù thỏa thuận đã xoa dịu căng thẳng, nhưng đây có thể chỉ là một thỏa thuận đình chiến ngắn hạn trong một cuộc chiến thương mại kéo dài với các biện pháp chỉ kéo dài một năm. Ngoài ra, dù đã giải quyết được một số vấn đề then chốt và cả hai phía đều giành được những nhượng bộ quan trọng, thỏa thuận này vẫn chưa giải quyết toàn diện tất cả các vấn đề cốt lõi của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và các điểm nóng địa chính trị khác.

Một diễn biến khác, Tổng thống Trump đã phê duyệt kế hoạch cho phép một liên danh các doanh nghiệp Mỹ mua lại mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ, song Trung Quốc vẫn chưa chính thức phê duyệt thương vụ này. Tổng thống Trump cũng cho biết hai bên sẽ hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, đồng thời tiết lộ rằng Trung Quốc đã đồng ý mua dầu và khí đốt từ bang Alaska.