Pakistan đã có khả năng hạt nhân ngay trước khi bước sang thế kỷ mới nhưng vẫn sở hữu số lượng vũ khí tương đương, thậm chí còn nhiều hơn, so với nước láng giềng Ấn Độ.
Binh lính quân đội Pakistan đứng trên một chiếc xe chở tên lửa đạn đạo tầm xa Shaheen trong cuộc diễu hành Ngày Pakistan ở Islamabad vào ngày 23/3/2022. Ảnh Getty
Pakistan và Ấn Độ đang bị cuốn vào một mối quan hệ phức tạp mới có nguy cơ dẫn đến chiến tranh sau vụ tấn công khủng bố ngày 22/4 tại khu vực Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, do những kẻ khủng bố Hồi giáo có liên hệ với Pakistan thực hiện, khiến 26 người thiệt mạng.
Pakistan trở thành cường quốc hạt nhân vào năm 1998. Không giống như Ấn Độ, quốc gia này không có "chính sách sử dụng vũ khí hạt nhân trước" cam kết không trở thành nước đầu tiên khai hỏa vũ khí hạt nhân trừ khi bị khiêu khích.
Năm 1999, Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ dự đoán rằng Pakistan sẽ có 60 đến 80 đầu đạn vào năm 2020. Các ước tính trong vòng năm năm qua cho thấy kho vũ khí hạt nhân chính thức của Pakistan, bao gồm vũ khí trên không, trên biển và trên bộ, vào khoảng 170.
Nhưng các chuyên gia hạt nhân gần đây thừa nhận rằng kho dự trữ 170 đầu đạn thực tế có thể tăng lên khoảng 200 vào năm nay do tốc độ tăng trưởng của đất nước.
Máy bay ném bom chiến đấu Mirage III và Mirage V của Pakistan, được bố trí tại hai căn cứ, có khả năng mang vũ khí hạt nhân. Theo Dự án thông tin hạt nhân với Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, Mirage V sử dụng bom trọng lực hạt nhân như một phần của kho vũ khí nhỏ.
Mirage III có thể phóng tên lửa hành trình phóng từ trên không Ra'ad (ALCM) cũng như tên lửa bổ sung Ra'ad-II. Theo thông cáo báo chí năm 2011 do Inter-Services Public Relations, một nhánh truyền thông và quan hệ công chúng của Lực lượng vũ trang Pakistan, Ra'ad "có thể phóng đầu đạn hạt nhân và thông thường với độ chính xác cao".
Ra'ad có thể di chuyển 350 km và "bổ sung cho khả năng răn đe của Pakistan" bằng cách đạt được "khả năng đối đầu chiến lược trên bộ và trên biển".
Vào tháng 2/2020, Ra'ad II được thử nghiệm thậm chí còn có tầm bắn xa hơn và có thể đạt tới mục tiêu cách xa 600 km.
Pakistan, quốc gia đã bị các quốc gia như Mỹ trừng phạt trong quá khứ, đã tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình trong nhiều năm do các mối đe dọa từ Ấn Độ. Cả hai quốc gia đều giành được độc lập từ Anh vào năm 1947 nhưng đã nhiều lần xung đột về các yêu sách đối với Kashmir.
John Erath, giám đốc chính sách cấp cao tại Trung tâm kiểm soát vũ khí và không phổ biến vũ khí phi lợi nhuận, nói với Newsweek rằng Ấn Độ có "lợi thế rất lớn" trong chiến tranh trên không với Pakistan do các trung tâm dân số của Pakistan nằm trong tầm với của máy bay và tên lửa đạn đạo Ấn Độ.
"Ấn Độ và Pakistan đã là đối thủ khu vực kể từ khi giành được độc lập, vì vậy ý tưởng về các cuộc đụng độ biên giới và căng thẳng có thể dẫn đến hành động quân sự. Lần cuối cùng chúng ta thấy những điều như những gì đang diễn ra bây giờ là vào năm 2019, khi có những phát súng được bắn qua biên giới và có một cuộc tấn công của Ấn Độ vào một cơ sở của Pakistan mà họ nói là đang huấn luyện những kẻ khủng bố", ông Erath cho biết.
"Tôi sẽ lấy đó làm mô hình và hy vọng rằng nếu người Ấn Độ cảm thấy họ phải thực hiện hành động nào đó để đáp trả vụ thảm sát này, họ sẽ làm điều gì đó tương tự như vậy, tấn công một cơ sở của Pakistan hoặc những gì họ tin là cơ sở đào tạo hoặc một trong những nhóm chiến binh này", ông Erath nói.
Nhưng Erath nói thêm rằng điều này là thông thường, "ở đó ẩn chứa nguy hiểm" nếu một tên lửa được bắn đi với đầu đạn thông thường và các quan chức Pakistan cho rằng đầu đạn đó là hạt nhân và cần phải có biện pháp đáp trả.
Trong bài phát biểu ngày 19/12/2024, cựu Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jon Finer có bài phát biểu do Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế và Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí tài trợ, cho biết hoạt động tên lửa của Pakistan là "mối đe dọa mới nổi đối với Mỹ".
Ông tuyên bố Pakistan đang theo đuổi "công nghệ tên lửa ngày càng tinh vi", chẳng hạn như tên lửa đạn đạo tầm xa và động cơ tên lửa lớn có thể "tấn công các mục tiêu xa hơn Nam Á, bao gồm cả Mỹ".
Một tuyên bố được Bộ Ngoại giao Pakistan đưa ra để đáp lại bình luận của Finer không xác nhận cũng không phủ nhận việc phát triển thêm tên lửa tầm xa.
Erath cho biết cả Ấn Độ và Pakistan đều đã cẩn thận lập kế hoạch chiến lược thời chiến trong suốt 60 năm qua để phòng ngừa các cuộc tấn công trở nên cực đoan.
"Pakistan chắc chắn đang ở thế yếu", ông nói. "Họ có một quốc gia nhỏ hơn, quân đội nhỏ hơn, ít tài nguyên hơn, nhưng họ biết họ đang phải đối mặt với điều gì và họ có ý tưởng về cách ngăn chặn điều đó, bao gồm cả biện pháp cuối cùng là sử dụng vũ khí hạt nhân.
"Nếu một bên hoặc bên kia thực hiện một cuộc xâm lược quân sự lớn, như chúng ta thấy ở Ukraine, thì điều đó rất khó thực hiện. Nó đòi hỏi hậu cần to lớn, nguồn lực to lớn và chi phí khổng lồ, và không bên nào thực sự muốn thực hiện điều đó trừ khi họ cảm thấy rằng họ không còn lựa chọn nào khác.
"Điều tốt nhất mà cả hai bên và phần còn lại của thế giới có thể làm bây giờ là kêu gọi kiềm chế và xem xét hướng giải quyết".
Thủ tướng Ấn Độ Nemandra Modi phát biểu trên X rằng Ấn Độ sẽ "xác định, theo dõi và trừng phạt mọi kẻ khủng bố, những kẻ điều khiển và những người ủng hộ chúng. ... Chúng tôi sẽ truy đuổi chúng đến tận cùng trái đất".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹỳ Tammy Bruce tuyên bố: "Mỹ sát cánh cùng Ấn Độ, lên án mạnh mẽ mọi hành động khủng bố. Chúng tôi cầu nguyện cho những người đã mất và những người bị thương sớm bình phục, đồng thời kêu gọi đưa những kẻ thực hiện hành động tàn bạo này ra trước công lý".
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho biết: "Mối quan hệ ngày càng phát triển giữa hai nước chúng ta trong thập kỷ qua là một phần lý do khiến Mỹ chỉ định Ấn Độ là Đối tác quốc phòng chính - đối tác đầu tiên trong lĩnh vực này".
Theo quan điểm của Mỹ, các hành động khiêu khích hạt nhân sẽ là mục tiêu chính của ngoại giao, nơi các nhà lãnh đạo đã ủng hộ hết mình cho Ấn Độ do quan hệ đồng minh trong nhiều thập kỷ. Kết quả của tình hình không chỉ tác động đến Nam Á mà còn có thể định hình lại an ninh toàn cầu, đặc biệt là với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
VietBF@ Sưu tập
