Ông Netanyahu cách chức Bộ trưởng Quốc phòng, gây sốc cho toàn Israel

[Romano]

Trong ngày thứ Ba, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant vì "niềm tin bị xói mòn" và bổ nhiệm Ngoại trưởng Katz vào vị trí này.
Các nhà phê bình đã chỉ trích ông Netanyahu đang có hành động đặt lợi ích chính trị trên nền an ninh quốc gia trong thời điểm Israel đang chuẩn bị đối mặt với hành động đáp trả cho cuộc không kích mà lực lượng quốc gia này đã thực hiện nhằm vào nước Cộng hòa Hồi giáo Iran.

Cảnh sát cho biết sau khi ông Gallant bị cách chức, người biểu tình tại Israel đã đổ xuống đường phố, chặn đường cao tốc và nhóm lửa trên mặt đường.

Ông Netanyahu đã bổ nhiệm ông Gideon Saar trở thành ngoại trưởng mới kế nhiệm ông Israel Katz.

Ông Gallant và ông Netanyahu đều là thành viên đảng Likud cánh hữu, đã có nhiều bất đồng trong thời gian qua về mục tiêu của cuộc chiến nhằm vào tổ chức Hamas kéo dài 13 tháng qua tại Gaza. Tuy nhiên quyết định cách chức ông Gallant đã được đưa ra vào thời điểm bất ngờ, trong khi đồng minh Mỹ đang tổ chức bầu cử tổng thống.

Chiến dịch của Israel tại Gaza và Liban đã bước vào một giai đoạn mới sau khi tiêu diệt các chỉ huy cấp cao của Hamas và Hezbollah.

Ông Netanyahu nhận định, ông Gallant đã đưa ra phát biểu "đi ngược lại quyết định của chính phủ và quyết định của ủy ban chiến tranh". Ông Gallant phản hồi: "Nền an ninh của nhà nước Israel đã và sẽ tiếp tục là nhiệm vụ trọn đời của tôi".

Ông Katz đã cam kết sẽ giải phóng con tin người Israel khỏi Gaza và tiêu diệt Hamas cũng như Hezbollah.

Trên X, ong Katz đã viết: "Tôi chấp nhận trọng trách này với tinh thần sẵn sàng phục vụ và tôn vinh nền an ninh nhà nước Israel cũng như công dân của nhà nước".

Dưới vai trò ngoại trưởng, ông Katz đã ra lệnh cấm Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tới Israel trong tháng vừa rồi với lý do ông đã không lên án vụ tấn công tên lửa của Iran cũng như có hành vi bài trừ Do Thái và chống phá Israel. Trong tháng 9, ông đã bác bỏ một đề xuất hướng tới ngừng bắn 21 ngày từ Mỹ và Pháp.

Một số báo cáo được đưa ra trong tháng 9 cho thấy, ông Netanyahu đã chịu áp lực lớn từ các đối tác trong chính phủ liên hiệp của mình, và đã cân nhắc cách chức ông Gallant.

Gayil Talshir, chuyên gia về chính trị Israel tại Đại học Do Thái Jerusalem, tin rằng đối với ông Netanyahu, giọt nước tràn ly là việc ông Gallant công bố tuyển mộ 7.000 quân nhân từ nhóm nam giới Do Thái dòng siêu chính thống Haredi trong tuần này, dẫn tới sự phẫn nộ từ những cá nhân phản đối hành động này trong chính phủ.

Itamar Ben-Gvir, một bộ trưởng trong chính phủ liên hiệp của ông Netanyahu, đã khen ngợi quyết định đưa ra vào ngày thứ Ba, nhận định ông Gallant đã "mắc kẹt trong quan điểm" cho rằng "không thể đạt được chiến thắng toàn diện".

Lãnh đạo phe đối lập tại Israel Yair Lapid trên X đã nhận định "việc cách chức Gallant trong giữa thời chiến là hành động điên rồ".

Tại Washington, phát ngôn viên Ủy ban An ninh Quốc gia Nhà Trắng đã nhận định ông Gallant là một đối tác quan trọng và chính quyền này sẽ tiếp tục hợp tác với Katz.Ông Gallant đã đạt quân hàm đại tướng sau 35 năm hoạt động trong quân đội Israel.

Ngoại trưởng Pháp sẽ tới thăm Israel và các vùng lãnh thổ Palestine trong cuối ngày thứ Tư, một ngày sau khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ kết thúc, nhằm hối thúc Israel tham gia nỗ lực ngoại giao và kết thúc xung đột tại Gaza và Liban.

Không kích tại miền Bắc Gaza

Trong đầu ngày thứ Ba, lực lượng Israel đã đưa ra những lệnh sơ tán mới tại miền Bắc Dải Gaza và thực hiện một loạt các vụ không kích. Các nhân viên y tế và truyền thông tại đây cho biết các cuộc không kích này đã khiến ít nhất 35 người thiệt mạng kể từ tối ngày thứ Hai.

Lãnh đạo bộ phận cứu trợ tạm quyền của LHQ Joyce Msuya đã nhận định chiến dịch quân sự trên bộ của Israel tại miền Bắc Gaza đã khiến người Palestine "không có nhu yếu phẩm để tồn tại, buộc họ phải bỏ chạy tìm nơi an toàn nhiều lần, trong khi cắt đứt nguồn cứu trợ và nơi trú ẩn của họ".

Cơ quan truyền thông Palestine WAFA và phòng truyền thông Hamas cho biết, một cuộc không kích được tổ chức vào cuối ngày thứ Hai đã gây hư hại 2 nhà dân tại thị trấn Beit Lahiya, khiến ít nhất 20 người thiệt mạng.

Nhân viên y tế và quan chức y tế cho biết, 10 người đã thiệt mạng tại miền Trung Gaza, trong đó gồm 6 người thiệt mạng tại thành phố Gaza và Deir Al-Balah, 4 người thiệt mạng tại thị trấn Al-Zawayda trong đêm thứ Hai.

Trong ngày thứ Ba, nhân viên y tế cho biết, ít nhất 5 người khác đã thiệt mạng trong một cuộc không kích nhằm vào nhà dân tại Jabalia miền Bắc thành phố Gaza.

Quân đội Israel cho biết, lực lượng này đã "tiêu diệt khủng bố" tại miền Trung Gaza, khu vực Jabalia và không cung cấp thông tin chi tiết nào khác. Lực lượng này cho biết, các quân nhân Israel cũng đã phát hiện nhiều kho dự trữ vũ khí, thuốc nổ tại Rafah và tại đây nhiều "địa điểm cơ sở hạ tầng khủng bố" đã bị phá hủy.

Trong ngày thứ Ba, máy bay Israel đã thả truyền đơn tại Beit Lahiya yêu cầu người dân tại đây rời khỏi thị trấn này hoàn toàn.

Truyền đơn viết bằng tiếng Ả Rập: "Gửi những người còn ở lại những căn nhà và khu vực trú ẩn tại đây, các bạn đang gây rủi ro cho chính mình. Vì sự an toàn của bản thân các bạn cần phải di chuyển về phía Nam".

Chính quyền Palestine cho rằng Israel đề ra các cuộc tấn công và lệnh sơ tán mới gần đây nhằm tạo ra khu vực vùng đệm tại Gaza.

Israel khẳng định lệnh sơ tán được đưa ra nhằm đưa thường dân khỏi khu vực nguy hiểm trong khi lực lượng quốc gia này chiến đấu với Hamas.

Hơn 43.000 người Palestine đã thiệt mạng trong chiến dịch kéo dài hơn một năm qua của Israel tại Gaza.

Cuộc chiến này đã bùng nổ sau khi lực lượng dân quân do Hamas cầm đầu tấn công miền Nam Israel vào ngày 7/10/2023 khiến 1.200 người thiệt mạng và 251 người bị bắt giữ làm con tin.