WESTMINSTER, California (NV) - "Vượt biên cùng gia đình đến Mỹ Tháng Mười Hai, 1981, khi được 5 tuổi, gia đình nghèo lắm, ăn welfare, foodstamp, không nói tiếng Anh được. Tốt nghiệp trung học Garden Grove, vào UCI với ước mơ trở thành bác sĩ." Nhưng do những dung rủi tình cờ, Janet Nguyễn rẽ sang một con đường mới: trở thành nữ nghị viên đầu tiên của thành phố Garden Grove sau 35 năm chỉ có giới "mày râu" nắm quyền, khi mới 28 tuổi.
Năm 2007, bà đắc cử chức giám sát viên Địa Hạt 1, trở thành người trẻ nhất và là người gốc Châu Á đầu tiên trong lịch sử Hội Đồng Giám Sát Orang County.
Và bây giờ, bà lại một lần nữa làm nên lịch sử khi trở thành thượng nghị sĩ gốc Việt đầu tiên tại Thượng Viện California, và sẽ là dân cử gốc Việt cao cấp nhất Hoa Kỳ.
Nhân dịp này, bà Janet Nguyễn đã dành cho nhật báo Người Việt một cuộc chuyện trò, tâm tình về những gì bà đã trải qua trong quá trình tranh cử cũng như đời sống riêng của một phụ nữ tham gia nhiều vào công việc xã hội.
Thượng Nghị Sĩ đắc cử Janet Nguyễn (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
***
Ngọc Lan (NV): Đầu tiên xin được chúc mừng chiến thắng của Giám Sát Viên Janet Nguyễn trong kỳ bầu cử này. Và xin được phép gọi Thượng Nghị Sĩ đắc cử Janet Nguyễn một cách thân mật bằng tên Janet như trước giờ. Không chỉ Janet mà cả cộng đồng Việt Nam từ hôm Thứ Ba, 4 Tháng Mười Một, đến nay sống trong một tâm trạng phấn chấn với kết quả bầu cử vừa có. Ngay tại lúc này, cảm xúc của Janet như thế nào?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Chiến thắng của cuộc bầu cử này không phải là của mình, đây là chiến thắng của cộng đồng, của chúng ta sau 40 năm mình rời quê hương của mình. Bây giờ mình sẽ có một người con gái là con cháu của đồng hương, của quý vị, sẽ là một thượng nghị sĩ của tiểu bang lớn nhất của nước Mỹ này.
Sáng nay khi đang lái xe, tự dưng mình chợt nghĩ, ủa, mình sắp là thượng nghị sĩ rồi. Điều đó mình chưa bao giờ nghĩ đến. Người ta có thể nghĩ mình trở thành bác sĩ, trở thành người này người kia, nhưng Janet chưa bao giờ nghĩ 10 năm trước ứng cử cho chức nghị viên và nghĩ 10 năm sau mình lại là một thượng nghị sĩ. Nhiều người mong điều đó, nhưng thật sự mình chưa nghĩ đến trước đây. Chỉ bắt đầu vài năm trước đây thôi. Hai năm chuẩn bị cho kỳ bầu cử này, cũng mệt.
Cám ơn cộng đồng, cám ơn quý vị. Không có quý vị, không có rất nhiều người trong cộng đồng mình đoàn kết thì không có số phiếu mà mình thắng đến hơn 20% so với đối thủ của mình. Kết quả này thể hiện sự đoàn kết của cộng đồng. Người bản xứ tại tiểu bang phải nể phục cộng đồng Việt Nam, vì họ thấy phiếu Việt Nam vô rất đông đảo, và mình đoàn kết.
Ngay lúc này mình cảm thấy rất nôn nao, hân hoan, mà cũng lo là chỉ còn hai tuần nữa thôi thì mình đi tuyên thệ và chuẩn bị dọn khỏi văn phòng Hội Đồng Giám Sát, phải kiếm văn phòng mới, làm rất nhiều việc trước khi bước chân vào chức vụ mới.
Mình còn có hai buổi họp với Hội Đồng Giám Sát, có rất nhiều việc mà Janet đang làm và muốn làm xong trước khi mình đi. Mình cũng muốn nhiều thứ được tiếp tục ở Orange County, như Trung Tâm Phục Vụ Cộng Đồng ở Westminster, rất quan trọng cho cộng đồng chúng ta.
NV: Janet có nói chuẩn bị mất hai năm để đi đến kết quả hôm nay. Trong hai năm đó thời gian làm việc của Janet như thế nào? Một ngày bao nhiêu tiếng? Và trong những ngày bầu cử vừa qua thì Janet làm việc ra sao?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Nhiều người không nghĩ đến điều này. Thực sự mình có đến ba việc làm toàn thời gian. Một là làm giám sát viên, thứ nhì là khi ứng cử là làm việc toàn thời gian, không phải bán thời gian. Thứ ba mình cũng là một người mẹ, có một gia đình. Con bị bệnh, mình phải mang đi bác sĩ. Con cần thêm đồ ăn thì mình phải nấu. Mình có tới ba việc làm, từ sáng đi dự những cuộc họp của Hội Đồng Giám Sát, rồi đi đại diện cho Orange County, rồi đi vận động tranh cử, tối về là con cái phải được tắm, làm bài tập, phải lo gia đình.
Trong hai năm, phải nói gia đình, chồng và hai con, là gia đình hoàn hảo nhất mà một phụ nữ như mình có được. Chồng con đi cùng mình trong các buổi họp hay ở nhà đợi mình về ăn cơm tối, tối hơn những gia đình bình thường khác. Nhưng họ vẫn đợi Janet. Điều đó xây đắp nền tảng gia đình mình. Khi gia đình hiểu được những điều đó, thì điều gì mình cũng có thể làm được.
NV: Làm cùng lúc ba công việc toàn thời gian, trong đó hai việc thuộc về cộng đồng, xã hội đã quá nhiều rồi, có bao giờ Janet cảm thấy áy náy về công việc của một người mẹ, một người vợ, một phụ nữ trong gia đình không được làm một cách trọn vẹn không?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Dạ không. Tại vì mình nghĩ cái gì cũng có thể làm được hết, miễn sao mình có một gia đình trong đó có người chồng luôn ủng hộ. Vợ chồng là "bạn," là người "cộng tác" giúp cho nhau mọi điều trong cuộc sống. Janet đưa con đi học thì chồng đi đón. Hay chồng đưa con đi vì Janet phải đi Sacramento sớm thì chiều trở về Janet đón con. Tom và Janet cưới nhau gần 10 năm rồi, đính hôn trước khi Janet ứng cử nghị viên Garden Grove nên Tom cũng biết ủng hộ cho Janet trong lãnh vực công việc của mình.
TNS đắc cử Janet Nguyễn tại tòa soạn báo Người Việt. Từ trái, phóng viên Nguyên Huy, Luật Sư Andrew Đỗ, chánh văn phòng của bà Janet Nguyễn, Luật Sư Phan Huy Đạt, tổng giám đốc Người Việt, TNS đắc cử Janet Nguyễn, nhà báo Hà Giang, nhà báo Đỗ Dzũng, nhà báo Khôi Nguyên và phóng viên Thiên An. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt) Janet có đi chợ nấu cơm không?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Trong gia đình, Tom nấu cơm ngon hơn Janet. Tom là đầu bếp chính, mình là người phụ rửa chén. Tom cũng nấu đồ ăn Việt Nam, mình cũng nấu đồ ăn Việt Nam, ít lắm, không có nhiều.
NV: Janet nấu giỏi nhất là nấu món gì?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Để coi, đơn giản lắm nha, như gà xào xả ớt nè, những món đơn giản như vậy thôi, chứ món cầu kỳ quá mình không biết đâu. Mình hên là ở ngay khu vực Little Saigon, mình không cần nấu đồ ăn ngon, có nhà hàng sẵn ở đó rồi. Muốn ăn phở thì không nấu nguyên thùng mà dễ hơn sẽ là đi mua hai tô phở về ăn. Orange County là nơi rất thuận tiện cho mình, muốn ăn thức ăn Mỹ có thức ăn Mỹ, muốn ăn thức ăn Việt Nam có thức ăn Việt Nam, muốn ăn thức ăn Mexico có thức ăn Mexico, muốn ăn thức ăn Thái Lan có thức ăn Thái Lan, muốn ăn gì cũng có liền. Điều đó khiến Orange County trở thành nơi rất riêng, rất đặc biệt.
NV: Janet bắt đầu dấn thân vào con đường chính trị năm 2004, trước khi lập gia đình. Vậy đời sống của một người như Janet có khác với đời sống một phụ nữ bình thường không?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Hồi đó Janet rất thích đi coi phim. Giờ thì mình may mắn được coi phim hoạt hình lại khoảng một năm nay. Con trai Janet được 4 tuổi, nó rất thích chơi thể thao. Trong mấy tháng qua mình đi không được vì bầu cử nhưng mình hứa với con là sáng mình đi một cuộc họp, rồi chạy đi chơi golf với con. Rồi lại chạy đi họp, rồi chạy đi dự tiệc sinh nhật bạn con trai. Mình cứ sắp xếp công việc qua lại như vậy. Cũng xong. Điều đó giúp cho những công việc của mình, cũng xây đắp những nền tảng của gia đình. Nếu mình không hài lòng về cuộc sống gia đình chính mình thì khó để mà mình giúp người khác được.
Nhiều lúc mọi người thấy mình mang Tommy đi theo, vì con trai muốn đi với mẹ. Con trai nhỏ thì mới 19 tháng nên thường ở nhà. Nhiều lúc mọi người thấy chỉ có vợ chồng Janet đi, con ở nhà có người trông. Tom giúp mình trong việc sắp xếp những lịch trình cho mọi việc, đi họp, đi coi phim với con, đi chơi golf với con. Nhiều lúc mình cũng chỉ muốn có 30 phút, một tiếng ngồi yên thôi, để thoải mái. Có khi cả nhà cũng ở nhà, không làm gì hết, nhưng mà như vậy cũng cảm thấy hạnh phúc rồi.
NV: Kết quả bầu cử đã xong, còn hai tuần nữa tuyên thệ. Trong thời gian này, Janet có muốn mình có một ngày cho riêng mình đề nghiền ngẫm lại những gì đã qua, không phải tiếp xúc, không phải đi trả lời phỏng vấn không?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Điều đó muốn có cũng khó khăn lắm, tại vì điện thoại mình luôn reng, email thì mấy trăm cái, trong đầu lúc nào cũng nghĩ ồ, mình làm cái này xong chưa, mình phải gọi người này, mình gọi người kia chưa, mình trả lời điện thoại kia chưa, cái email kia mấy ngày rồi mình trả lời chưa... Ngay cả mình muốn cũng rất là khó, vì mình có rất nhiều việc để làm. Nhưng mà mình làm mình thấy vui, vì mỗi khi mình làm mình biết mình đã giúp được cho một người, cho mấy chục người, mấy trăm người. Mình muốn phục vụ mọi người, công việc thực sự của một dân cử, của chính phủ, là luôn làm vì mọi người.
NV: Việc đầu tiên mà Janet sẽ làm trong vai trò của một thượng nghị sĩ là gì?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Hôm nay mình thấy trong báo nói mấy trường đại học muốn tăng học phí lên 5%. Họ không nên làm như vậy. Mình muốn coi tại sao tiểu bang lại muốn làm như vậy. Tăng học phí sẽ làm cho con em chúng ta ngày càng khó khăn để vào đại học. Có rất nhiều việc mình muốn làm, sẽ làm. Trong mấy tuần tới đây mình cũng muốn làm một đại nhạc hội cám ơn cộng đồng. Mình có nhiều việc cần viết xuống trong vai trò giám sát viên, kiếm một văn phòng mới cho thượng nghị sĩ, rồi đến những việc cho Christmas, Thanksgiving nữa.
NV: Janet không chỉ là thượng nghĩ sĩ gốc Việt đầu tiên của tiểu bang California mà Janet còn là người phụ nữ đặt nhiều nền móng đầu tiên như nữ nghị viên Châu Á đầu tiên của Garden Grove, giám sát viên gốc Châu Á đầu tiên. Nhìn lại những gì mình đặt nền móng, cho một phụ nữ, trẻ, một phụ nữ Châu Á, một phụ nữ gốc Việt, thì Janet nghĩ gì?
TNS đắc cử Janet Nguyễn: Nếu Janet không làm được những điều đó thì cộng đồng đã không thương yêu và giúp cho Janet. Điều mình thể hiện được đầu tiên mình là một người gốc Á Châu của đảng Cộng Hòa trong Thượng viện. Điều này trước đây bên đảng Dân Chủ có, đảng Cộng Hòa không có. Điều này đáng hãnh diện nhưng không chỉ là hãnh diện của riêng mình mà hãnh diện cho cộng đồng. Trong mấy năm qua, nếu người Việt Nam, người Mỹ gốc Việt, trong cộng đồng chúng ta không đi bỏ phiếu nhiều, không đoàn kết, thì mình không có hôm nay, không có lịch sử của cộng đồng chúng ta.
NV: Cám ơn buổi trò chuyện của Janet, thượng nghị sĩ gốc Việt đầu tiên trong Thượng Viện California.
Ngọc Lan/Người Việt
