USA “Học tiếng Tây Ban Nha đi thôi!” – Làn sóng ủng hộ Bad Bunny từ cộng đồng người da đen và cuộc tranh luận về đại diện trên sân khấu Super Bow

[Gibbs]

“Còn vài tháng để học tiếng Tây Ban Nha” – cú hích từ SNL
Tuần trước trên “Saturday Night Live”, Bad Bunny hài hước nhắn người Mỹ “còn vài tháng để học tiếng Tây Ban Nha” trước khi anh trình diễn ở show giữa giờ Super Bowl. Câu nói bùng nổ thành “meme” văn hoá đại chúng, mở màn cho cuộc trò chuyện quốc gia về ngôn ngữ, bản sắc và đại diện trên một trong những sân khấu lớn nhất nước Mỹ. (Super Bowl LX dự kiến ngày 8/2/2026 tại Levi’s Stadium).

Black Twitter/Black IG vào cuộc: “Học tiếng cho kịp nửa thời gian!”
Trên mạng xã hội, rất nhiều người da đen công khai “đứng cùng” Bad Bunny. Diễn viên–creator O’Neil Thomas tung loạt clip học tiếng Tây Ban Nha đón Super Bowl, thu về hàng triệu lượt xem; Ricky Martin bấm “like”, còn Duolingo bình luận trêu: “thấy chuỗi 4 tháng học rồi đó”. Cả gia đình Thomas rủ nhau học lời bài của Bad Bunny để xem halftime show chung – và năm nay họ còn mời thêm bạn bè gốc Latino.

Từ bầu cử 2024 đến Super Bowl 2026: đại diện không phải phép cộng đơn giản
Sau bầu cử 2024, nhiều tranh luận bùng lên vì tỉ lệ đàn ông gốc Latino ủng hộ Donald Trump tăng mạnh trong exit poll toàn quốc. Nhưng “Latinos không phải khối đồng nhất”: khác biệt nguồn gốc (Puerto Rico, Mexico, Cuba…), thế hệ, địa lý… tạo nên muôn mặt chính trị–văn hoá. Bối cảnh đó khiến việc một siêu sao Puerto Rico dẫn dắt halftime show trở thành phép thử thú vị về cách nước Mỹ hiểu chính mình.

Tranh cãi chính trị: “Tôi không biết anh ta là ai” vs. “Âm nhạc vượt mọi ngôn ngữ”
Sau khi NFL công bố, Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson chỉ trích gay gắt, thậm chí gợi ý mời Lee Greenwood thay thế. Đáp lại, nhiều nghệ sĩ – trong đó có Jennifer Lopez – nói Super Bowl là nơi “nghệ thuật vượt qua rào cản ngôn ngữ”. Cũng cần nhắc lại: Bad Bunny là công dân Mỹ (Puerto Rico là lãnh thổ Hoa Kỳ).

Liên đới da đen–Caribbean: reggaeton, hip-hop và một thứ “gia đình lớn”
Các học giả nhấn mạnh: không thể nói về reggaeton nếu bỏ qua hip-hop – di sản của người West Indian, African American và Puerto Rican ở Bronx, rồi trộn với dancehall Jamaica, reggae en Español Panama… Vì vậy, việc cộng đồng người da đen “ôm” Bad Bunny cũng là cách tôn vinh gốc rễ Afro-Caribbean nằm trong ADN âm nhạc của anh.

Puerto Rico ủng hộ phong trào da đen – và Bad Bunny nhất quán
Emil Medina (Buena Vibra Group) – đối tác sáng tạo nhiều năm – kể Bad Bunny luôn đứng về phía những cộng đồng yếu thế. Khi phong trào Black Lives Matter dâng cao năm 2020, Puerto Rico xuất hiện các tuyên bố, bích hoạ ủng hộ; Bad Bunny là tiếng nói mạnh mẽ. “Ở Puerto Rico, chúng tôi ủng hộ mọi vấn đề của người Mỹ gốc Phi” – đó là mối dây “gia đình” văn hoá–lịch sử lâu đời.

Khi “người Mỹ” hát bằng tiếng Tây Ban Nha
Một số phê phán cố gán cho Bad Bunny nhãn “chống Mỹ”, vì anh không đưa tour tới lục địa Mỹ năm nay, do lo ngại ICE có thể khiến fan Latino gặp rủi ro khi đến xem. Nhưng đó lại là câu chuyện về an toàn khán giả. Và chính tại Super Bowl, anh sẽ bước lên bằng hộ chiếu Mỹ của mình – ca hát bằng tiếng Tây Ban Nha trên sân khấu Mỹ – như một tuyên ngôn về đa ngôn ngữ trong một quốc gia đa bản sắc.

Thành tựu & sức nặng văn hoá
Khó có thể nói Bad Bunny “chưa đủ lớn”: 3 giải Grammy, vừa hoàn tất residency cháy vé suốt hai tháng ở Coliseo de Puerto Rico; đêm bế mạc phá kỷ lục livestream của Amazon Music và bơm hàng trăm triệu USD vào kinh tế địa phương. Trên SNL (4/10), anh “đùa mà thật”: “không tranh cãi – cứ học tiếng đi rồi thưởng thức”. Đó là lời mời chứ không phải “cửa ải”.

Một “halftime” để hàn gắn
Trong lúc xã hội còn nhiều chia rẽ, việc một nghệ sĩ Latin đứng giữa sân khấu Super Bowl – được cộng đồng người da đen cổ vũ rộn ràng – gợi mở một điểm chung: âm nhạc là cây cầu. Từ lớp gốc Afro-Caribbean của reggaeton, tới ký ức Bronx–Caribbean–Lati no–Black đan xen, Bad Bunny ở Super Bowl 2026 không chỉ là giải trí 12 phút – mà là khoảnh khắc nước Mỹ soi mình trong chiếc gương đa sắc của chính nó.