Ngưng thở khi ngủ: “kẻ thù âm thầm” làm tăng nguy cơ tim mạch, đột quỵ và suy giảm trí nhớ

[PinaColada]

Ước tính có khoảng 39 triệu người Mỹ đang mắc chứng ngưng thở khi ngủ, một rối loạn tưởng chừng không nghiêm trọng nhưng thực tế lại để lại nhiều hệ lụy nặng nề.

Điều đáng lo ngại là phần lớn trong số này không hề biết mình mắc bệnh. Các chuyên gia cho biết, có đến 85-90% trường hợp chưa được chẩn đoán, đặc biệt phụ nữ sau 50 tuổi dễ bị bỏ sót do triệu chứng thường không rõ ràng.

Ngưng thở khi ngủ là gì?
Ngưng thở khi ngủ xảy ra khi hơi thở bị gián đoạn nhiều lần trong lúc ngủ, thường do đường thở phía sau cổ họng bị tắc nghẽn. Những đợt ngưng thở này khiến não và cơ thể bị “đánh thức” trong chốc lát, dẫn đến giấc ngủ chập chờn và thiếu chất lượng. Hậu quả tích tụ lâu dài có thể gây mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, khó tập trung, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm.

Tiến sĩ Andrea Matsumura (bác sĩ chuyên khoa giấc ngủ và mãn kinh, ở Mỹ) thông tin: “Giấc ngủ bị gián đoạn thường xuyên không chỉ gây mệt mỏi mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, dẫn đến rối loạn tâm trạng. Nếu không được điều trị, bệnh còn làm tăng nguy cơ cao huyết áp, tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và suy giảm nhận thức”.

Vì sao phụ nữ dễ bị bỏ sót dấu hiệu?

Các triệu chứng ngưng thở khi ngủ ở phụ nữ có xu hướng không chỉ là tiếng ngáy to thường thấy ở nam giới. Ảnh: StockPhotoPro – stock.adobe.com
Ngưng thở khi ngủ được xem là phổ biến ở nam giới với triệu chứng đặc trưng là ngáy to. Tuy nhiên, ở phụ nữ, dấu hiệu thường không điển hình. Họ có thể gặp tình trạng mất ngủ, mệt mỏi, đau đầu buổi sáng, thay đổi tâm trạng hoặc tăng cân. Những biểu hiện này dễ bị nhầm lẫn với căng thẳng, lão hóa hay rối loạn nội tiết tố, khiến phụ nữ thường bị chẩn đoán muộn hơn nam giới nhiều năm.

Tiến sĩ Matsumura nhấn mạnh: “Đây là vấn đề lớn vì thời gian chẩn đoán chậm trễ đồng nghĩa với việc bệnh nhân bỏ lỡ cơ hội điều trị sớm, kéo dài nguy cơ biến chứng”.

7 dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý
Ngoài tiếng ngáy to, dưới đây là những triệu chứng phổ biến có thể cho thấy bạn đang mắc chứng ngưng thở khi ngủ:

1. Thở hổn hển, nghẹn thở hoặc ngừng thở khi ngủ

2. Thức dậy không cảm thấy sảng khoái, ngay cả sau một đêm dài nằm trên giường

3. Đau đầu buổi sáng

4. Buồn ngủ quá mức vào ban ngày hoặc khó giữ tỉnh táo

5. Thay đổi tâm trạng, cáu kỉnh hoặc trầm cảm

6. Tăng cân

7. Khó tập trung hoặc mất trí nhớ

Nếu xuất hiện nhiều hơn một trong các triệu chứng này, bạn nên đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.

Phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị phổ biến nhất là sử dụng máy CPAP (Continuous Positive Airway Pressure), giúp duy trì đường thở thông suốt bằng cách đưa không khí liên tục qua mặt nạ. Đây là biện pháp hiệu quả nhưng chi phí cao và sự bất tiện khi sử dụng khiến nhiều bệnh nhân bỏ cuộc.

Hiện chưa có loại thuốc nào được phê duyệt để điều trị ngưng thở khi ngủ, song các hãng dược đang nghiên cứu phát triển hướng đi mới. Ngoài ra, thay đổi lối sống như giảm cân, tập thể dục đều đặn, tránh rượu bia và duy trì tư thế ngủ phù hợp … cũng hỗ trợ cải thiện đáng kể tình trạng bệnh.

Không chỉ ngưng thở khi ngủ, phụ nữ còn thường bị chẩn đoán thiếu các rối loạn giấc ngủ khác như hội chứng chân không yên, mất ngủ mạn tính hay rối loạn nhịp sinh học. Nguyên nhân là vì triệu chứng ở phụ nữ thường không điển hình và dễ bị bỏ qua.

Theo các chuyên gia, việc nâng cao nhận thức cộng đồng là chìa khóa để giảm tỷ lệ bỏ sót chẩn đoán. Bởi giấc ngủ không chỉ đơn giản là nghỉ ngơi, mà còn là yếu tố sống còn giúp duy trì sức khỏe tim mạch, não bộ và tuổi thọ.

VietBF@ sưu tập