Cuộc khủng hoảng chính trị mới nhất tại Ukraine đang khiến hình ảnh Tổng thống Volodymyr Zelensky tổn hại nghiêm trọng. Những điều chỉnh gây tranh cãi của ông đối với cơ quan chống tham nhũng đã châm ngòi biểu tình lớn tại Kiev và vô tình trở thành món quà tuyên truyền vô giá cho Nga giữa lúc Ukraine đang sa lầy trên chiến trường, tuyệt vọng tìm thêm viện trợ, chiến lược gia Anh Timothy Ash bình luận trên báo Kyiv Post.
Biểu tình rung chuyển Kiev: Phương Tây hoài nghi
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang đối mặt với làn sóng chỉ trích dữ dội trong nước lẫn quốc tế sau khi ký ban hành đạo luật gây tranh cãi, đưa các cơ quan chống tham nhũng hàng đầu là NABU và SAPO về dưới quyền kiểm soát của Tổng Công tố. Hành động này ngay lập tức châm ngòi cho các cuộc biểu tình rầm rộ tại Kiev và nhiều thành phố khác – đồng thời làm dấy lên nghi vấn về cam kết cải cách của chính quyền Ukraine.
Chiến lược gia kỳ cựu người Anh Timothy Ash, có hơn 35 năm theo dõi tình hình Ukraine, nhận định thẳng thắn: "Đây là một đòn giáng nặng nề vào cuộc chiến chống tham nhũng của Ukraine – và là một bàn phản lưới nhà của Tổng thống Zelensky trong cuộc chiến truyền thông với Nga".
Theo ông Ash, nếu trong thời bình, phương Tây chắc chắn đã dừng các gói viện trợ cho Ukraine, đặc biệt là từ IMF. Nhưng trong bối cảnh Ukraine đang được xem là tuyến đầu chống Nga, châu Âu đang bị rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan: Không thể để Ukraine thất bại, nhưng cũng không thể tiếp tục đổ tiền vào một hệ thống bị xem là đang quay lưng với các giá trị minh bạch.
Trong khi đó, bản thân Ukraine đang rơi vào khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. IMF và Kiev đang buộc phải điều chỉnh lại toàn bộ dự báo tài khóa, sau khi nhận ra rằng chiến tranh sẽ không thể kết thúc trong năm 2025 như kỳ vọng ban đầu. Ukraine hiện cần thêm ít nhất 16 tỷ USD cho năm 2026, và tổng nhu cầu viện trợ có thể vượt mốc 100 tỷ USD, chưa kể khả năng tái cơ cấu nợ lần thứ hai.
"Trong bối cảnh đó, việc ông Zelensky gây hấn với các cơ quan chống tham nhũng chẳng khác nào tự đạp đổ nền móng niềm tin với phương Tây", ông Ash bình luận.
Nga hưởng lợi lớn
Việc người dân Ukraine xuống đường phản đối chính quyền ngay trong thời chiến là điều chưa từng có kể từ đầu cuộc xung đột. Những hình ảnh biểu tình rầm rộ trên đường phố Kiev chắc chắn sẽ được Điện Kremlin tận dụng tối đa để chứng minh cho luận điệu: Ukraine đang rệu rã từ bên trong và sắp sụp đổ, theo chiến lược gia Anh.
"Đây là một món quà truyền thông vô giá cho Tổng thống Putin. Và rất có thể, sau khi nhìn thấy một Ukraine chia rẽ và rối loạn, Moscow sẽ càng quyết tâm tiếp tục chiến tranh thay vì đàm phán", ông Ash nhấn mạnh.
Trong lúc lực lượng vũ trang Ukraine đang gặp khó trên chiến trường và phương Tây bắt đầu mỏi mệt vì viện trợ kéo dài, hành động gây tranh cãi của Tổng thống Zelensky có thể là "giọt nước làm tràn ly". Không chỉ tổn hại hình ảnh cá nhân, ông còn có nguy cơ đẩy Ukraine vào tình thế bị cô lập ngay giữa thời điểm sinh tử.
"Nếu Tổng thống Zelensky chọn cách đàn áp biểu tình thay vì thỏa hiệp, món quà sẽ nhân lên gấp bội và ông sẽ tự đưa mình vào bẫy của Tổng thống Putin", ông Ash cảnh báo.
Ai đứng sau bức màn?
Giữa bế bối, chiến lược gia Timothy Ash cũng không giấu được sự nghi ngờ về vai trò ngày càng lớn của Chánh văn phòng Tổng thống, ông Andriy Yermak – người bị cho là có ảnh hưởng vượt cả tân Thủ tướng Svyrydenko.
"Đây có thể là dấu hiệu cho thấy ông Yermak đang kiểm soát quyền lực thực sự ở Kiev, và chính phủ đang ngày càng trở nên vô cảm trước kỳ vọng của nhân dân", ông Ash viết.
"Tôi chỉ muốn hỏi ông Zelensky: Liệu tất cả những điều này có thực sự xứng đáng? Và ai đang giật dây phía sau ở Kiev?", Ash thẳng thừng đặt vấn đề.
VietBF@ sưu tập
|