Thời hạn áp thuế quan của Mỹ đang đến gần trong bối cảnh còn nhiều yếu tố chưa rõ ràng

[Romano]

Khi chỉ còn gần 10 ngày nữa là đến thời điểm thuế quan đối ứng theo từng quốc gia của Tổng thống Donald Trump được áp dụng trở lại, Nhà Trắng dường như sẽ không đạt được tất cả các thỏa thuận sau 3 tháng trì hoãn.Trong tuần qua, các cố vấn hàng đầu của Tổng thống Trump đã nói rằng các thỏa thuận với hàng chục đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ dự kiến ​​sẽ hoàn tất trước thời hạn ngày 9/7. Nhưng nếu xét tới hai thỏa thuận đã ký kết của Tổng thống Trump với Trung Quốc và Anh, thì các thoả thuận này có thể không phải là những thỏa thuận trọn vẹn giải quyết các vấn đề cốt lõi, mà thay vào đó sẽ giải quyết một số chủ đề nhất định và để lại nhiều chi tiết cụ thể để đàm phán sau.

"Tôi mong đợi Nhà Trắng sẽ công bố một số khuôn khổ mà họ sẽ gọi là thỏa thuận thương mại, nhưng không đáp ứng được sự hiểu biết thông thường của bất kỳ ai về thuật ngữ đó", Tim Meyer, giáo sư tại trường luật Đại học Duke chuyên về thương mại quốc tế cho biết.

Tổng thống Trump và các cố vấn của ông đã khiến các nhà đầu tư lo lắng trước ngày 9/7 khi liên tục đưa ra những tín hiệu không rõ ràng về những quốc gia nào đã gần đạt được thỏa thuận và những quốc gia nào đang đi chệch hướng. Kết quả sẽ giúp xác định tương lai của chương trình nghị sự thương mại của Tổng thống Trump với những rủi ro lớn đối với nền kinh tế toàn cầu và mối quan hệ của Mỹ với các đối tác thương mại.

Ngay cả với những rủi ro lớn đó, vẫn chưa rõ liệu Nhà Trắng có giữ nguyên thời hạn hay gia hạn để có thêm thời gian đàm phán hay không.

Trong tuần qua, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết rằng khoảng 20 quốc gia không đạt được thỏa thuận trước ngày 9/7 có thể tiếp tục đàm phán nhưng mức thuế quan của những quốc gia này có thể trở lại mức thuế ngày 2/4 hoặc giữ nguyên ở mức 10% nếu được xem là "đàm phán một cách thiện chí".

Nhưng sau đó, Tổng thống Trump cũng đề cập tới việc có thể đặt ra các mức thuế quan cho từng quốc gia và cho biết Mỹ sẽ không làm trung gian cho các thỏa thuận riêng lẻ với hàng trăm quốc gia.

Kế đó, Tổng thống Trump cũng đột ngột tuyên bố trên mạng xã hội rằng ông sẽ chấm dứt các cuộc đàm phán thương mại với Canada về thuế dịch vụ kỹ thuật số và dọa sẽ áp dụng mức thuế mới trong vòng một tuần đối với nước này.

Canada đã bãi bỏ thuế dịch vụ kỹ thuật số đối với các công ty công nghệ như Meta và Alphabet trong một động thái nhằm khởi động lại các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ. “Việc hủy bỏ thuế dịch vụ kỹ thuật số sẽ cho phép các cuộc đàm phán đạt được tiến triển quan trọng và củng cố nỗ lực của chúng tôi nhằm tạo việc làm và xây dựng sự thịnh vượng cho tất cả người dân Canada,” Bộ trưởng Tài chính Francois-Philippe Champagne cho biết.

Những tuyên bố này một lần nữa nhắc nhở các chính phủ nước ngoài về việc chính sách của Tổng thống Trump có thể thay đổi đột ngột như thế nào.

Theo nguồn tin từ Bloomberg, Mỹ đang tiến gần đến thỏa thuận với một số nền kinh tế, bao gồm Đài Loan (Trung Quốc) và Indonesia, trong khi Việt Nam và Hàn Quốc cũng có thể đạt được thoả thuận.

Tổng thống Trump cũng đã nhiều lần hé lộ một thỏa thuận với Ấn Độ khi các nhà đàm phán gặp nhau vào tuần trước tại Washington để phá vỡ bế tắc về các vấn đề chính. Và cả Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đều lạc quan hơn về việc đạt được thỏa thuận.

Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick vào tuần trước cho biết rằng sẽ có "10 thỏa thuận hàng đầu" được thực hiện với các nền kinh tế lớn vào thời điểm tháng 7. "Chúng tôi sẽ thực hiện 10 thỏa thuận hàng đầu, đưa chúng vào đúng danh mục, và sau đó là tới các quốc gia khác”, ông cho biết.

Anh đã tham gia khuôn khổ thoả thuận thương mại với Mỹ với kỳ vọng thuế nhập khẩu kim loại sẽ giảm xuống mức 0, nhưng Mỹ vẫn giữ mức thuế 25% đối với thép và nhôm đồng thời cam kết sẽ làm trung gian cho hệ thống hạn ngạch trong tương lai. Trong khi hoạt động xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ mà Tổng thống Trump cho biết Trung Quốc đã đồng ý nối lại nhanh chóng trong một vòng đàm phán tại London vẫn chưa hoàn toàn thành hiện thực.

Một số đối tác thương mại khác của Mỹ bao gồm Nhật Bản, Ấn Độ và EU đã ngần ngại trong việc ký kết các thỏa thuận mà không chắc chắn về việc liệu có thể bị ảnh hưởng như thế nào bởi các khoản thuế riêng biệt đối với hàng xuất khẩu bao gồm chip, thuốc và máy bay thương mại. Bộ Thương mại Mỹ sẽ công bố kết quả điều tra đối với một số lĩnh vực đó trong những tuần tới, điều này có thể dẫn đến việc áp thuế.

Bên cạnh đó, cũng có sự không chắc chắn về tính hợp pháp của thuế quan khi một cuộc chiến pháp lý diễn ra về việc Tổng thống Trump sử dụng quyền hạn khẩn cấp để đặt các khoản thuế quan. Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đã ra phán quyết vào tháng 5 rằng phần lớn các mức thuế quan được ban hành bất hợp pháp và ra lệnh bãi bỏ chúng, nhưng một tòa phúc thẩm đã cho phép chúng vẫn có hiệu lực cho đến khi tòa thụ lý vụ án vào cuối tháng 7.

Trong khi rủi ro thuế quan của Tổng thống Trump đã làm tăng tính bất ổn, thì việc ông đưa ra các mối đe dọa thuế quan toàn diện và thu hồi sau đó đã báo hiệu cho các nhà lãnh đạo thế giới khác rằng ngay cả những nhượng bộ khiêm tốn cũng có thể đảm bảo sự thoái lui. Các nhà đầu tư đã quá quen với mô hình này đến nỗi họ đã sử dụng từ viết tắt "TACO" (Trump Always Chickens Out) để mô tả hiện tượng này.