Hiện nay, Tối Cao Pháp Viện Mỹ có 9 vị trong đó 2 vị đã trên 80 tuổi. Đó là bà Justice Ruth Bader Ginsburg (86) và ông Stephen Breyer (81), cả hai đều do cựu Tổng Thống Bill Clinton bổ nhiệm. Ngoài hai vị này, các ông bà khác có tuổi từ 52 (Neil Gorsuch) đến 71 (Clarence Thomas).
Bà Ginsburg từ khu vực Brooklyn, New York, đã ngồi ở ghế thẩm phán từ tháng 8, năm 1963. Đến nay đã 26 năm một tháng.
Từ thời còn Tổng Thống Obama, chúng ta đã nhiều lần thấy bà Ginsburg xuất hiện trong các lần Tổng Thống đọc thông diệp hàng năm tại Quốc Hội. Nhưng lần nào các ống kính truyền hình chỉa vào hàng ghế các vị thẩm phán Tối Cao Pháp Viện, dều thấy hình ảnh đáng thương của bà già ngồi thân hình thì gập xuống, đầu quẹo qua một bên như không còn đủ sinh khí để theo dõi những gì ông Tổng Thống đang thao thao bất tuyệt trên diễn đàn.
Đúng thế, sức khoẻ của bà Ginsburg đã tồi tệ từ mấy thập niên nay. Bà bị phát giác các thứ bệnh nan y như ung thư ruột già năm 1999, 2 lần bị ung thư pancreas (một bộ phận rất quan trọng của hệ thống tiêu hoá) từ năm 2009 mà bà vừa qua thời gian điều trị bằng phóng xạ, cũng như bị phát giác 2 vềt ung thư trong phổi mà bác sĩ đã cắt bỏ vào cuối năm ngoái.
Thứ bảy tuần trước tại một buổi liên hoan về sách toàn quốc (National Book Festival) ở Washington, người ta phải dìu bà lên sân khấu trước hàng chục cử toạ để nghe bà khẳng định rằng bà sẽ không có ý định từ chức vì bà tự cho mình đang hồi phục sức khoẻ. Với khuôn mặt đã được các nhà thẩm mỹ trang điểm lại cho tươi tắn, bà nói nguyên văn: “Quý vị có thể thấy tôi còn sống đây chứ! Tôi đang trên đà hồi phục…. Tôi sẽ sẵn sàng cho thời gian tới. Tôi yêu mến công việc của tôi. Đó là một việc tốt nhất và khó khăn nhất trong đời tôi.”
Các bác sĩ đều có những ý kiến rất bi quan về sức khỏe của bà Ginsburg vì theo họ, việc xạ trị cho các bệnh ung thư của bà sẽ còn kéo dài. Theo bác sĩ Mark D. Girgis thuộc Trung Tâm Y Khoa UCLA, ung thư pancreas có thể tái phát, và khó phát hiện ở những thời kỳ đầu tiên. Theo ông, trong 5 người bị ung thư loại này, chỉ có 1 người có thể sống sót và cũng chỉ trong khoảng 1 năm!
Cơ sở Hirshberg Foundation của Trung Tâm Nghiên Cứu về Ung Thư Pancrea cho hay “Theo tài liệu của Hiệp Hội Ung Thư Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót của những bệnh nhân ung thư pancreas là 20% sống 1 năm, 7% sống khoảng 5 năm”
Tại sao bà Ginsburg không chịu nghỉ ngơi
Tối cao Pháp Viện Hoa Kỳ có 9 vị Thẩm Phán do các vị Tổng Thống bổ nhiệm với sự phê chuẩn của Thượng Viện. Theo điều 3, chương 1 của Hiến Pháp, họ không bị giới hạn tuổi tác về hưu, có nghĩa là có thể làm thẩm phán suốt đời. Họ chỉ có thể bị đàn hạch (impeach) bởi Hạ Viện và bị bãi chức nếu bị kết tội trước một phiên xét xử của Thượng Viện. Trong lịch sử Hoa Kỳ cho đến nay, chỉ có một vị – thẩm phán Sammuel Chase – bị đàn hạch, nhưng được Thượng Viện miễn tố.
Các thẩm phán lãnh lương 255,300 đô la mỗi năm (ông Chủ Tịch Tối cao Pháp Viện lãnh cao hơn, 267 ngàn). Mỗi năm, họ được nghỉ ba tháng vacation có lương đủ.
Theo Đạo Luật Judiciary Act 1869, khi về hưu họ sẽ lãnh đầy đủ theo số luơng cao nhất khi tại chức, và lãnh cho đến hết đời. Dĩ nhiên cũng có một điều kiện. Để được hưởng hưu toàn phần suốt đời, vị thẩm phán phải có ít nhất 10 năm ngồi trên ghế Tối Cao Pháp Viện và tổng cộng số năm phục vụ với số tuổi phải đạt con số 80. Ví dụ, một vị ở tuổi 65, phải phục vụ 15 năm ở ghế thẩm phán; vị nào 70 tuổi, chỉ cần 10 năm thâm niên. Ngoài số lương hưu hậu hỉ này, các vị về hưu còn nhận được nhiều benefits khác như bảo hiểm sức khoẻ miễn phí. Lý do của việc trả tiền hưu bằng tiền lương là để quý vị thẩm phán không còn luyến tiếc, ngập ngừng khi phải về hưu vì tuổi già, sức yếu và trí tuệ không còn minh mẫn.
Như thế, với tuổi đời đã quá cao (86) lại bệnh hoạn, ít có hy vọng gì bà Ginsburg có thể sống sót lâu. Mà dù nhờ ơn phúc trời cho, sống thêm 1 vài năm, thì với sức khoẻ tàn tạ, phải lo điều dưỡng hàng ngày, liệu bà Ginsburg còn bao nhiêu trí lực mà phục vụ ở cơ quan tư pháp cao nhất nước?
Nhưng theo bà mới tuyên bố; bà sẽ ngồi lỳ cho đến khi nào được Chúa gọi về. Chắc không phải vì số tiền lương cao, benefit hậu hỉ; mà chỉ vì mục tiêu chính trị là cố bám giữ cái ghế của phe liberal. Tỷ lệ các thẩm phản theo phe bảo thủ hiện đã là đa số (5-4). Nếu bà Ginsburg từ chức vì không còn khả năng làm việc, Tổng Thống Trump sẽ có cơ hội bổ nhiệm thêm một vị thẩm phán bảo thủ, làm cho cán cân nghiêng hẳn có lợi cho Cộng Hoà (6 bảo thủ -3 liberal). Đó là điều phe Dân Chủ đang lo lắng!
Nguồn net Đỗ Văn Phúc