Một hàng dài xe ô tô bên ngoài một trạm xăng ở Sevastopol - thành phố cảng ở Crimea do Nga kiểm soát - đã phơi bày những thách thức mà các tài xế trên khắp nước Nga đang phải đối mặt trong cuộc khủng hoảng xăng dầu ngày càng trầm trọng, hãng thông tấn Reuters (Anh) cuối tháng 9 đưa tin.
Theo Reuters, khi Ukraine tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các nhà máy lọc dầu và cảng xuất khẩu của Nga trong những tuần gần đây, những tài xế đang cảm nhận được sự nguy hiểm.
Một tài xế tên là Alexander Semin nói với Reuters rằng anh đã phải đợi 40 phút để đổ đầy bình xăng ở Sevastopol một ngày trước đó, mặc dù anh cho biết mình "không hoảng sợ".
Tờ Izvestia (Nga) dẫn nguồn tin từ một hiệp hội sản xuất nhiên liệu cho biết, tình trạng thiếu nhiên liệu và gián đoạn nguồn cung cấp xăng đã diễn ra trong hơn 1 tháng qua tại hơn 10 khu vực trên khắp nước Nga.
Lãnh đạo Crimea Sergei Aksyonov đã thừa nhận vấn đề này trong một thông điệp bằng video hôm 25/9 nhưng cam kết với giới tài xế rằng các trạm xăng sẽ có đầy đủ mọi loại nhiên liệu trong vòng hai tuần.
Cách Crimea hàng ngàn km về phía bắc, tại thành phố lịch sử Nizhny Novgorod dọc theo sông Volga, người dân địa phương cũng đang gặp phải những vấn đề tương tự.
"Cả hai trạm xăng đều không có xăng 92 hay 95", một tài xế taxi chỉ cho biết tên là Alexei nói. "Sau đó, xăng lại có rồi lại hết."
Thống đốc Nizhny Novgorod ở phía đông Moscow hồi tuần trước cho biết tình trạng gián đoạn xăng dầu có liên quan đến các vấn đề trong chuỗi cung ứng và trấn an người dân rằng vấn đề sẽ sớm được giải quyết.
Nga chuẩn bị nhập khẩu xăng
Tờ Moscow Times ngày 30/9 đưa tin, Nga đang chuẩn bị bắt đầu nhập khẩu xăng do tình trạng thiếu hụt nhiên liệu gây ra bởi một loạt cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu của Nga.
Quyết định này được thực hiện thông qua Ủy ban Kinh tế Á-Âu (EEC) - một cơ quan liên chính phủ bao gồm Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kyrgyzstan. EEC chịu trách nhiệm giám sát các chính sách thương mại và hội nhập kinh tế giữa các quốc gia thành viên.
Ủy ban này đã công bố thông tin bãi bỏ thuế nhập khẩu đối với xăng, dầu diesel, nhiên liệu hàng hải và nhiên liệu phản lực, sẽ có hiệu lực đến ngày 30/6/2026, nhằm ứng phó với "sản lượng suy giảm".
Bộ trưởng Thương mại (EEC) Andrei Slepnev cho biết quyết định này sẽ có hiệu lực sau 10 ngày.
Thị trường nhiên liệu Nga hiện đang thiếu hụt khoảng 20% lượng xăng tiêu thụ hàng tháng, tương đương 400.000 tấn trong tổng số 2 triệu tấn cần thiết. Một nguồn tin am hiểu về cân bằng cung cầu nói với tờ Kommersant (Nga) rằng tình hình đang ở mức "nghiêm trọng" sau khi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái khiến cho ít nhất sáu nhà máy lọc dầu phải ngừng sản xuất, khiến sản lượng xăng giảm 1 triệu tấn trong tháng 9.
Tình trạng thiếu hụt trầm trọng nhất diễn ra ở các khu vực vốn đã thiếu hụt nguồn cung như Crimea, vùng Viễn Đông Nga... Bắt đầu từ ngày 29/9, Crimea đã áp dụng các hạn mức bán lẻ xăng nghiêm ngặt, cho phép mỗi người mua không quá 30 lít. Cùng lúc đó, lãnh đạo Crimea Aksyonov đã công bố giá nhiên liệu cố định: 70 rúp (19.250 VNĐ) cho một lít xăng A-92, 76 rúp (20.900 VNĐ) cho một lít xăng A-95, và 75 rúp (20.625 VNĐ) cho một lít dầu diesel.
Ban đầu, các trạm xăng độc lập bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tình trạng thiếu hụt, một số trạm đã phải đóng cửa hoàn toàn. Theo Chủ tịch Liên minh Nhiên liệu Độc lập Pavel Bazhenov, ngay cả các công ty nhiên liệu lớn hiện cũng đang gặp khó khăn. Tình trạng thiếu hụt nhiên liệu đã được báo cáo ở các khu vực Kirov, Nizhny Novgorod và Kostroma.
Tờ Moscow Times đưa tin, để giảm bớt khủng hoảng trên thị trường nhiên liệu, chính phủ Nga đã gia hạn lệnh cấm xuất khẩu xăng đến hết năm 2025, và hiện lệnh cấm này cũng áp dụng cho cả dầu diesel. Trong tháng 7, Nga đã tăng cường nhập khẩu xăng từ Belarus thêm 36% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó nhập khẩu trong tháng 9 tăng vọt 168% so với tháng 8. Tuy nhiên, lượng nhập khẩu này (97.000 tấn trong ba tháng) chỉ đáp ứng chưa đến 2% nhu cầu bên trong nước Nga.
Theo các nguồn tin của Kommersant, chính phủ Nga dự kiến sẽ nới lỏng các tiêu chuẩn môi trường đối với các nhà máy lọc dầu để cho phép họ sản xuất nhiều xăng hơn. Ngoài ra, Nga có thể tăng lượng dầu xuất khẩu sang Belarus để tăng cường nhập khẩu xăng theo chiều ngược lại.
Theo Reuters, ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga đã mất 17% công suất lọc dầu trong tháng 8 do các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, với thời gian ngừng hoạt động chiếm tỷ lệ kỷ lục 23% tại các nhà máy lọc dầu, tương đương 6,4 triệu tấn. Trong tháng 9, ít nhất bảy nhà máy lọc dầu của Nga đã bị tấn công, bao gồm các nhà máy ở các vùng Ryazan, Saratov, Samara, Volgograd, Ilysk, Ufa và Leningrad.
Theo nhà phân tích Vladimir Chernov của công ty môi giới chứng khoán Freedom Finance Global (Kazakhstan), giá xăng bán buôn tại Nga đã tăng hơn 40% kể từ đầu năm, đẩy lạm phát lên cao vì giá nhiên liệu tăng chắc chắn sẽ làm tăng chi phí trong nông nghiệp, vận tải và hậu cần, được chuyển sang người tiêu dùng dưới dạng giá thực phẩm và hàng hóa thiết yếu cao hơn.
Tuy nhiên, Chernov cảnh báo rằng các biện pháp hành chính cứng rắn không giải quyết được các vấn đề cơ bản của ngành, nghĩa là áp lực lạm phát có thể sẽ tiếp tục trong những tháng tới.
Trở lại Crimea, một số tài xế như Alexei Zlobin cho biết tình trạng thiếu hụt nhiên liệu này đòi hỏi một số sáng tạo.
"Nếu bạn gặp vấn đề về xăng, hãy đi xe điện mặt đất [trolley]", anh đề nghị.
VietBF@ Sưu tập
|
|