|
Đợt tập kích khốc liệt của Nga
Tờ MK (Nga) đưa tin, Nga vừa phát động một đợt tập kích dữ dội bằng UAV nhằm vào tuyến khí đốt chiến lược nối giữa Ukraine và Azerbaijan, với các mục tiêu chính nằm tại tỉnh Odessa, bao gồm trạm khí nén Orlovka – cơ sở trung chuyển then chốt đặt sát biên giới Romania.
Theo kênh tin tức SHOT, loạt UAV cảm tử loại Geran đã tấn công các khu vực xung quanh làng Orlovka và Novoselskoe, thuộc huyện Izmail.
Trong số các mục tiêu bị đánh phá, trạm khí nén Orlovka được cho là đã hư hại một phần sau cuộc không kích. Đây là nơi Ukraine tiếp nhận khí đốt từ Romania, Bulgaria và Thổ Nhĩ Kỳ thông qua cơ chế đảo chiều – một phương án trung chuyển được thiết kế để lách khỏi các tuyến kiểm soát truyền thống của Nga.
Điều đáng chú ý là trong thời gian gần đây, chính tuyến này còn được Azerbaijan sử dụng để vận chuyển khí đốt sang Ukraine.
Theo thỏa thuận ký giữa tập đoàn năng lượng quốc doanh SOCAR của Azerbaijan và công ty Naftogaz của Ukraine, Baku đã bắt đầu cung cấp khí đốt cho Kiev qua hành lang xuyên Balkan. Dù tổng lượng khí cam kết chỉ khoảng 2 tỷ mét khối – thấp hơn nhiều so với nhu cầu tối thiểu 10 tỷ mét khối mỗi năm của Ukraine – nhưng thông điệp đằng sau thỏa thuận này lại mang tính chính trị rõ rệt.
Thỏa thuận giữa Baku và Kiev được nhiều chuyên gia phương Tây xem là nỗ lực nhằm chứng minh rằng Ukraine có thể từng bước thoát khỏi sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng của Nga, trong khi Azerbaijan thể hiện sự ủng hộ chính trị đối với Ukraine và Liên minh châu Âu.
Tuy nhiên, các tuyến trung chuyển mà hai nước sử dụng vẫn có liên quan đến hạ tầng kỹ thuật do Nga xây dựng hoặc kiểm soát từ trước, khiến Moscow đặc biệt nhạy cảm.
Đòn răn đe từ Moscow
Đáp lại thỏa thuận khí đốt này, Nga đã có động thái mạnh mẽ. Đòn không kích vào trạm Orlovka không chỉ là hành động quân sự mà còn mang tính cảnh báo chiến lược. Theo nhà phân tích quân sự Yuri Podolyaka, đây là “đòn kép” của ông Putin nhằm giáng vào lợi ích kinh tế của Ukraine và tham vọng địa chính trị của Azerbaijan.
“Nếu các UAV Geran của Nga phá huỷ toàn bộ hạ tầng tiếp nhận dầu mỏ của Azerbaijan tại khu vực Odessa – nơi đang cung cấp nhiên liệu cho xe tăng và xe quân sự Ukraine – thì hiệu quả còn lớn hơn nữa. Đó sẽ là món quà ‘đặc biệt’ dành cho ‘người bạn’ Ilham Aliyev” - ông Podolyaka bình luận với giọng điệu đầy ẩn ý.
Theo ông, trước đây Moscow từng kiềm chế các hành động tấn công vào hạ tầng của Azerbaijan vì lý do chính trị. Tuy nhiên, khi quan hệ giữa hai nước đang nguội lạnh, ranh giới đỏ đó có thể bị xóa bỏ. Podolyaka khẳng định rằng việc triệt phá cơ sở tiếp nhận nhiên liệu của Baku tại Ukraine sẽ là đòn đánh hiệu quả giúp làm suy yếu tiềm lực quân sự của Kiev.
Tờ MK nhận định, cuộc tập kích lần này có thể trở thành bước ngoặt trong chiến lược năng lượng của Ukraine và các quốc gia vùng Kavkaz. Nga đã vạch rõ ranh giới: bất kỳ hành vi nào nhằm lách qua các tuyến vận chuyển năng lượng do Moscow kiểm soát đều sẽ bị đáp trả nhanh chóng và quyết liệt.
Trong khi đó, Đài Tsargrad (Nga) đưa ra nhận định gay gắt hơn, cho rằng việc Azerbaijan “bắt tay sau lưng” Tổng thống Putin để hợp tác khí đốt với Ukraine là một “sai lầm chiến lược nghiêm trọng”.
Theo đài này, Baku và Kiev đã nhận được "câu trả lời" từ Moscow, và đây là một lời cảnh báo cho bất kỳ quốc gia nào “cố tình qua mặt” Nga trong lĩnh vực năng lượng.
Tsargrad cũng lưu ý thêm rằng hệ thống phòng không của Ukraine đã không thể ngăn chặn loạt UAV tấn công, cho thấy sự yếu kém trong bảo vệ hạ tầng chiến lược.
Các UAV Geran đã đánh thẳng vào mắt xích quan trọng của tuyến cung ứng nhiên liệu giữa Azerbaijan và Ukraine – một hành lang mà giới chức phương Tây từng kỳ vọng sẽ giúp Kiev duy trì sản xuất công nghiệp và quân sự trong bối cảnh chiến sự kéo dài.
Đáng nói, trước đó, vào tháng 1 năm nay, sau vụ rơi máy bay của hãng AZAL gần thành phố Aktau (Kazakhstan), Tổng thống Aliyev đã nhanh chóng quy trách nhiệm cho Nga. Ông cho rằng máy bay bị hệ thống phòng không Nga làm hư hại khi đánh chặn UAV Ukraine gần Grozny.
Mặc dù Tổng thống Putin đã trực tiếp gọi điện chia buồn và xin lỗi, nhấn mạnh đây là bi kịch đối với cả hai nước, phản ứng của Baku không vì thế mà dịu đi. Ngay sau đó, nước này đã có ít nhất 3 động thái được xem như "phát bắn chính trị" nhằm vào Nga:
- Tặng 1 triệu USD cho Ukraine tại Davos.
- Đóng cửa “Nhà Nga” tại Baku, dừng hoạt động các cơ quan truyền thông Nga như Sputnik và Russia Today.
- Từ chối tham dự lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng – dù đã nhận lời mời từ Tổng thống Putin.
Tổng số tiền viện trợ mà Azerbaijan dành cho Ukraine tính đến nay đã lên tới khoảng 40 triệu USD. Khi được hỏi lý do, giới chức và truyền thông Azerbaijan thường khẳng định rằng quốc gia này có toàn quyền tự quyết và hành động theo lợi ích quốc gia.
Mới đây nhất, vào tháng 6 năm nay, Baku đã phản ứng cực kỳ gay gắt sau khi các thành viên trong cộng đồng người Azerbaijan bị bắt giữ tại Nga trong khuôn khổ cuộc điều tra vụ án mạng tại Yekaterinburg. Đáng lưu ý, 2 người trong số này đã tử vong sau khi bị bắt.
Azerbaijan cáo buộc rằng, hai công dân của họ đã bị tra tấn và sát hại trong quá trình bắt giữ. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết các vụ bắt giữ diễn ra trong khuôn khổ các vụ án hình sự, và Ủy ban Điều tra Nga thông báo nguyên nhân tử vong của một người bị giam là do nhồi máu cơ tim.
Căng thẳng dâng cao. Sau sự kiện này, chính quyền Baku đã tiến hành một cuộc khám xét bất ngờ nhằm vào Đài “Sputnik Azerbaijan” của Nga, đồng thời bắt giữ một số công dân Nga với cáo buộc buôn lậu ma túy và tội phạm mạng. Theo RBC, những người này sau đó được đưa ra tòa trong tình trạng có dấu vết bị đánh đập.
Nguy cơ lan rộng
Ông Yury Lyamin – chuyên gia cao cấp tại Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ (CAST) – nhận định rằng đòn không kích vào Orlovka đã gửi một thông điệp mạnh mẽ tới cả Baku lẫn Kiev.
“Đây không chỉ là cú đánh vào hạ tầng, mà còn là đòn gián tiếp vào năng lực sản xuất vũ khí và nhiên liệu của Ukraine.
Trong thời chiến, khí đốt là huyết mạch nuôi sống cả nền công nghiệp quốc phòng. Càng ít khí đốt, Ukraine càng khó duy trì khả năng sản xuất vũ khí, xe cơ giới, và năng lượng cho nhà máy” - ông Lyamin phân tích.
Theo ông, tình trạng quan hệ giữa Nga và Azerbaijan hiện đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm. Mặc dù chưa đến mức đối đầu trực tiếp, nhưng việc Baku tiếp tục theo đuổi chiến lược “chơi hai mặt” với cả phương Tây và Moscow có thể khiến khủng hoảng quan hệ bùng phát trong tương lai gần.
“Tôi không cho rằng điều đó sẽ xảy ra ngay lập tức. Mối quan hệ giữa Moscow và Baku hiện đã ở mức thấp nhất trong nhiều năm. Tuy nhiên, đây có thể là một ‘viên gạch’ nữa góp phần khiến quan hệ hai nước xấu đi trong tương lai. Những dấu hiệu tiêu cực đang tích tụ, và nguy cơ leo thang là hoàn toàn có thể” - ông cảnh báo.
VietBF@ Sưu tập
|
