Phát hiện mộ cổ 100.000 năm ở Israel

[Romano]

Một khu mộ 100.000 năm tuổi vừa được khai quật ở Israel hé lộ khả năng tổ tiên người hiện đại đã xuất hiện sớm hơn hàng chục nghìn năm so với hiểu biết trước đây.
Các nhà khảo cổ học Israel đã công bố phát hiện về một ngôi mộ có niên đại khoảng 100.000 năm tại khu vực Nahal Hadera, miền Trung đất nước, AP cho biết.

Theo các nhà nghiên cứu, đây là một trong những bằng chứng sớm nhất cho thấy sự hiện diện của con người hiện đại (Homo sapiens) ở khu vực Trung Đông - một phát hiện được cho là có thể thay đổi hiểu biết hiện tại về quá trình tiến hóa và di cư của tổ tiên loài người.

Theo báo cáo của Cơ quan Cổ vật Israel (IAA), khu mộ này bao gồm một bộ hài cốt được chôn cất có chủ đích trong một hố đất cạn. Kèm theo hài cốt là nhiều công cụ bằng đá lửa, dấu vết than tro và xương động vật, cho thấy có thể người chết đã được thực hiện nghi thức tang lễ - một hành vi mang tính biểu tượng đặc trưng của người hiện đại.“Chúng tôi không chỉ tìm thấy xương người mà còn các dấu hiệu rõ ràng của hành vi chôn cất có chủ ý và chăm sóc sau khi chết. Điều này cho thấy một mức độ nhận thức và xã hội phát triển tương đương với người hiện đại”, Tiến sĩ Omri Barzilai, giám đốc bộ phận tiền sử tại IAA, nhận định.

Cho đến gần đây, phần lớn các nhà khoa học cho rằng người hiện đại xuất hiện ở châu Phi khoảng 200.000 năm trước và chỉ bắt đầu di cư ra khỏi lục địa này cách đây khoảng 60.000-70.000 năm. Tuy nhiên, phát hiện tại Israel có thể đẩy lùi mốc thời gian này lên ít nhất vài chục nghìn năm.

Nếu các phân tích bổ sung xác nhận niên đại 100.000 năm là chính xác, điều đó cho thấy người hiện đại đã có mặt ở Trung Đông từ rất sớm và có thể đã tiến hành những đợt di cư "sớm hơn" nhưng không thành công - trước khi dòng người lớn di cư sang châu Âu và châu Á.

Tiến sĩ Israel Hershkovitz, nhà nhân chủng học nổi tiếng tại Đại học Tel Aviv, cho biết: “Đây có thể là một trong những lần di cư đầu tiên của Homo sapiens ra khỏi châu Phi. Một số nhóm có thể đã sinh sống tại đây một thời gian trước khi bị tuyệt chủng hoặc đồng hóa”.

Khám phá này nối dài danh sách các phát hiện khảo cổ đáng chú ý trong khu vực Levant (gồm Israel, Jordan, Lebanon và Syria), vốn được coi là "ngã ba đường" trong tiến trình di cư của loài người giữa châu Phi và châu Á.

Một số chuyên gia quốc tế nhận định, phát hiện tại Nahal Hadera đang tạo tiền đề để giới khảo cổ xét lại giả thuyết về quá trình tiến hóa của người hiện đại như một lộ trình đơn tuyến từ châu Phi.

Thay vào đó, nhiều khả năng đã tồn tại các đợt di cư phức tạp, lặp đi lặp lại và chịu tác động bởi khí hậu, tài nguyên và sự tương tác với các loài người cổ khác như Neanderthal.

Các nhà khoa học cho biết họ sẽ tiếp tục phân tích DNA cổ, niên đại phóng xạ và khảo sát sinh thái tại khu vực để hiểu rõ hơn về môi trường sống và mối liên hệ di truyền của cá thể này với người hiện đại ngày nay.

“Chúng tôi mới chỉ lật mở một chương nhỏ trong cuốn sách lớn về lịch sử nhân loại”, Tiến sĩ Barzilai nói. “Từng mảnh xương, từng công cụ đá đều là chìa khóa giúp chúng ta hiểu được chúng ta đến từ đâu và đã đi bao xa”.