Tòa án Tối cao ủng hộ Anh xuất khẩu các bộ phận của F-35 cho Israel

[Romano]

Anh cho phép xuất khẩu các bộ phận của F-35 với lập luận rằng việc đình chỉ các giấy phép này sẽ làm gián đoạn chương trình toàn cầu cung cấp phụ tùng cho máy bay, gây ảnh hưởng đến an ninh quốc tế.Ngày 30/6, Tòa án Tối cao ở London (Anh) ra phán quyết rằng quyết định của nước này cho phép xuất khẩu các bộ phận của máy bay chiến đấu F-35 cho Israel là hợp pháp, bất chấp việc từng lo ngại rằng chúng có thể vi phạm luật nhân đạo quốc tế tại Dải Gaza.

Al-Haq - tổ chức phi chính phủ bảo vệ quyền lợi người Palestine, có trụ sở tại khu Bờ Tây bị chiếm đóng, đã kiện Bộ Kinh doanh và Thương mại Anh sau khi bộ này quyết định đình chỉ một số giấy phép xuất khẩu vũ khí sang Israel vào năm ngoái nhưng miễn trừ các bộ phận của máy bay chiến đấu F-35.

Tại phiên điều trần tháng trước, Al-Haq cho rằng quyết định của Anh là bất hợp pháp, vi phạm nghĩa vụ của Anh theo luật pháp quốc tế, bao gồm cả Công ước Geneva. Vụ kiện của Al-Haq được một số tổ chức quốc tế hỗ trợ.Tuy nhiên, Tòa án Tối cao đã bác bỏ cáo buộc trên của Al-Haq. Các thẩm phán Stephen Males và Karen Steyn cho rằng vụ kiện không liên quan đến việc liệu Anh có được cung cấp vũ khí hoặc thiết bị quân sự khác cho Israel hay không.

Vấn đề chính là tòa án có thể phán quyết rằng Anh phải rút khỏi chương trình F-35 quốc tế hay không, chương trình mà các bộ trưởng nước này cho là rất quan trọng đối với an ninh của Anh cũng như quốc tế.

Các thẩm phán cho biết thêm theo Hiến pháp Anh, đây là vấn đề của cơ quan hành pháp vốn chịu trách nhiệm trước Quốc hội và cử tri, không phải trước tòa án.

Hiện vẫn chưa rõ liệu Al-Haq có kháng cáo phán quyết trên hay không.

Anh từng cho rằng Israel không cam kết tuân thủ luật nhân đạo quốc tế liên quan đến việc tiếp cận nhân đạo và đối xử với những người bị giam giữ trong chiến dịch quân sự mà Israel đang triển khai nhằm đáp trả cuộc tấn công của Hamas vào tháng 10/2023.

Tuy nhiên, Anh vẫn cho phép xuất khẩu các bộ phận của máy bay chiến đấu F-35 với lập luận rằng việc đình chỉ các giấy phép này sẽ làm gián đoạn chương trình toàn cầu cung cấp phụ tùng cho máy bay, gây ảnh hưởng đến an ninh quốc tế.

Bộ Quốc phòng Anh cho rằng bất kỳ sự gián đoạn nào như vậy cũng sẽ làm suy yếu niềm tin của Mỹ vào Anh và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)./.