Trước hàng loạt tin báo về sự xuất hiện của các vật thể bay phát sáng tại New Jersey và New York, giới chức Mỹ tuyên bố các vụ việc không đáng ngại nhưng không đủ để xoa dịu người dân.
Bầu trời gần thành phố Lebanon, bang New Jersey hôm 5/12. Ảnh: New York Times/AP.
Gần một tháng qua, nhiều cư dân bang New Jersey (Mỹ) cho biết đã nhìn thấy những nguồn sáng lơ lửng trên bầu trời. Các vụ việc dần lan rộng từ một số khu vực ở New Jersey ra toàn bang và cả ở các khu vực khác - bao gồm thành phố New York.
Giới chức liên bang Mỹ đánh giá đa số nguồn sáng thực chất là các máy bay có người lái hoạt động hợp pháp. Tuy nhiên, các tuyên bố này chưa thể khiến người dân và giới chức địa phương hoàn toàn yên lòng. Thậm chí, Tổng thống đắc cử Donald Trump ám chỉ chính phủ Mỹ đang che giấu thông tin, theo New York Times.
Điều gì đã xảy ra?
Nhiều hình ảnh và video về các vật thể được cho là UAV cho thấy chúng soi sáng bầu trời đêm. Một số di chuyển còn một số dường như đứng yên. Người dân và lực lượng chức năng địa phương cho biết đôi lúc ánh sáng sẽ vụt tắt.
Trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook hay Reddit, đã có hàng nghìn bài đăng về hiện tượng này. Tới hôm 12/12, thậm chí Thư ký báo chí Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby cũng lên tiếng về vụ việc. Ông Kirby cho biết cơ quan điều tra liên bang Mỹ không phát hiện thấy các loại máy bay không người lái không được cấp phép bay trên bầu trời New Jersey.
“Ngược lại, sau khi xem xét các hình ảnh có được, dường như nhiều khi thứ được nhìn thấy là máy bay có người lái hoạt động hợp pháp”, ông Kirby nói thêm.
Quan chức Bộ An ninh Nội địa và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cho biết họ đã kiểm tra chéo các vụ việc với lịch bay từ các sân bay Kennedy, LaGuardia và Newark Liberty. Các cơ quan này kết luận nhiều vật thể được xác định là các máy bay cất cánh từ các sân bay này.
Trong họp báo hôm 11/12, Thư ký báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh cho biết các vật thể trên cũng không phải UAV của quân đội Mỹ. Giới chức Mỹ cũng không cho rằng đây là sản phẩm của các thế lực bên ngoài.
Dù vậy, các quan chức và người dân địa phương tỏ ra không hài lòng vì cho rằng lượng thông tin được chính quyền liên bang tiết lộ là quá nhỏ giọt.
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Chris Smith của bang New Jersey cho biết Nhà Trắng quá “bàng quan” trước vụ việc.
“Với người dân Mỹ, chính quyền Biden có nghĩa vụ lập tức xác định và công bố điều gì đang diễn ra”, ông Smith nói.
Thời gian và địa điểm
Các vụ việc bắt đầu được báo cáo tại New Jersey từ giữa tháng 11 sau khi binh lính trong Pháo đài Picatinny, một doanh trại của lục quân Mỹ tại quận Morris, nhìn thấy một vật thể nghi là UAV xuất hiện gần doanh trại. Một vài ngày sau, cảnh sát New Jersey nhận được hàng loạt tin báo tương tự - theo bức thư được Thống đốc New Jersey Philip D. Murphy gửi tới Tổng thống Joe Biden.
Ban đầu, các vụ việc tập trung ở một vài quận phía Bắc của New Jersey, tuy nhiên sau đó đã lan ra khắp bang, cũng như tại thành phố New York kế cận. Hôm 13/12, Thị trưởng New York Eric Adam đã lên tiếng bày tỏ quan ngại và khẳng định giới chức thành phố đang phối hợp với giới chức bang và liên bang để điều tra vụ việc.
Cũng trong hôm 13/12, thông tin về khả năng UAV hoạt động gần sân bay quốc tế Stewart đã buộc giới chức Mỹ ngừng hoạt động của đường băng trong một giờ đồng hồ. Đây là lần đầu tiên đường băng sân bay này dừng hoạt động do UAV.
Ngay cả các khu vực xa New Jersey như Pennsylvania và Maryland cũng ghi nhận những vụ việc nghi là UAV xuất hiện trên bầu trời. Cựu Thống đốc bang Maryland Larry Hogan cho biết ông đã nhìn thấy “điều dường như là hàng chục UAV cỡ lớn” từ nhà mình.
Vụ việc đang được điều tra thế nào?
Ông Kirby hôm 12/12 cho biết giới chức liên bang đã “phân tích kỹ lưỡng” các hình ảnh, sử dụng “các công nghệ điện tử rất tinh vi”.
Bầu trời khu vực Bernardsville, bang New Jersey, hôm 5/12. Ảnh: TMX/AP/NBC News.
FBI cũng đã bắt đầu điều tra từ cuối tháng 11. Văn phòng FBI tại Newark kêu gọi người dân báo cáo các thông tin liên quan qua đường dây nóng. Kể từ khi hoạt động hôm 3/12, đường dây nóng được khoảng 5.000 người liên hệ, một quan chức FBI giấu tên tiết lộ. Tuy nhiên, chưa đầy 100 tin báo được coi là đủ mức độ xác thực để tiếp tục điều tra.
Đêm 12/12, Thượng nghị sĩ Andy Kim của bang New Jersey đã cùng các lực lượng thực thi pháp luật địa phương điều tra một vụ việc tại quận Hunterdon. Trong bài viết trên mạng xã hội sau đó, ông Kim cho biết đã thấy nhiều vật thể trên bầu trời không xuất hiện trong phần mềm theo dõi chuyến bay.
Tuy nhiên, tới hôm 14/12, ông Kim kết luận rằng gần như chắc chắn “hầu hết vụ việc được cho là nhìn thấy UAV thực chất là máy bay”. Ông cho biết bản thân đã nói chuyện với các phi công và tham khảo một hệ thống theo dõi bay chi tiết hơn.
Vụ việc sẽ đi về đâu?
Các nghị sĩ bang New York và New Jersey đã kêu gọi chính quyền liên bang cung cấp thêm thông tin. Trong bức thư gửi ông Biden, Thống đốc New Jersey tuyên bố “rõ ràng là chúng ta cần thêm nguồn lực để hiểu rõ hoàn toàn điều đằng sau hoạt động này”.
Về phần mình, ông Kirby thừa nhận sự lo ngại của công chúng cho thấy tầm quan trọng của các hệ thống phát hiện và chống UAV. Lực lượng thực thi pháp luật bang và địa phương cần có quyền sử dụng hệ thống này.
Ông Josh Gottheimer, nghị sĩ Dân chủ đại diện cho một số khu vực phía Bắc bang New Jersey, hôm 10/12 tuyên bố sẽ đề xuất dự luật mở rộng nguồn hỗ trợ tài chính của chính phủ liên bang để giới chức địa phương có thể sử dụng các hệ thống radar.
“Công nghệ này sẽ trang bị cho lực lượng thực thi pháp luật hàng đầu thế giới của chúng ta nguồn lực cần thiết để xác định số lượng UAV, xuất xứ và đích đến của chúng”, ông Gottheimer ra thông cáo.
VietBf@ sưu tập
