Lý do BA.5 trở thành biến thể thống trị

[Hanna]

Trên khắp thế giới, biến thể phụ của Omicron, BA.5, đang nhanh chóng trở thành chủng virus SARS-CoV-2 chiếm ưu thế.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, đến tuần cuối cùng của tháng 6, BA.5 chiếm hơn một nửa tổng số ca Covid-19 mới.

Một số lý do, bao gồm thiếu các biện pháp ngăn ngừa và đột biến trong virus, khiến khó có thể kiểm soát BA.5.

Sức mạnh của BA.5 là khả năng lây nhiễm và gây tái nhiễm với hầu hết mọi người. Chủng này rất dễ lây lan này có thể tránh khỏi khả năng miễn dịch đã có từ trước, cho dù do tiêm chủng hay từng nhiễm bệnh. Theo Nature, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ghi nhận, ngay cả những người có "miễn dịch lai" do tiêm chủng và từng nhiễm Omicron BA.1 cũng ít có khả năng ngăn ngừa tái nhiễm BA.5.

Các chuyên gia tin rằng lý do chủ yếu là những thay đổi trong các protein gai của virus SARS-CoV-2. Các loại vắc xin Covid-19 hiện tại nhắm mục tiêu vào chủng virus ban đầu chứ không phải bất kỳ biến thể nào. Vì vậy, việc tiêm vắc xin không mang lại khả năng chống lây nhiễm nhiều như trước đây. Dù vậy, vắc xin vẫn chống lại những hậu quả tồi tệ nhất của căn bệnh này.

Kể từ khi BA.4 và BA.5 chiếm ưu thế, “chúng tôi thấy một số trường hợp tái nhiễm dù đã mắc BA.2 vài tháng trước”, Tiến sĩ Wesley Long, nhà nghiên cứu bệnh học thực nghiệm tại Bệnh viện Houston Methodist, nói với CNN.

Mối đe dọa lây nhiễm cao hơn khi có sự kết hợp giữa khả năng lây truyền và né tránh miễn dịch của virus với biện pháp phòng ngừa đã nới lỏng. Điều kiện cho biến thể mới xuất hiện trở nên chín muồi vì nguy cơ đột biến tăng khi virus lây lan nhiều.

Ngoài ra, phân tích gần đây cho thấy những người tái nhiễm Covid-19 có nguy cơ nhập viện và tử vong cao hơn những người mới nhiễm một lần. Họ cũng có nhiều khả năng nảy sinh các vấn đề sức khỏe mới và kéo dài liên quan tới phổi, tim, thận, thần kinh, mệt mỏi, rối loạn tiêu hóa, tiểu đường.

Theo Time, các nhà sản xuất vắc xin đang cố gắng theo kịp sự tiến triển của virus. Vào ngày 30/6, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho biết, các mũi tiêm tăng cường mới cho mùa thu phải nhắm vào BA.4 và BA.5.

Tuy nhiên, dù các công ty đang phát triển vắc xin mới để phòng ngừa Omicron, vẫn chưa rõ hiệu quả với các biến thể phụ gần đây. Ngoài ra, nếu virus tiếp tục phát triển nhanh như vậy, liệu vắc xin đang được điều chế hiện nay có lỗi thời vào thời điểm được hoàn thành?

Tin tức khả quan là, biến thể BA.5 không gây ra tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn. Tỷ lệ nhập viện và tử vong do Covid-19 ở Mỹ hiện nay thấp hơn so với đợt Omicron mùa đông. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi, vì số ca nhập viện dường như tăng nhẹ trong những ngày gần đây.

Trong khi đó, các chuyên gia khuyến cáo, những người trên 50 tuổi không nên trì hoãn tiêm liều tăng cường vì nguy cơ nhiễm Covid-19 lúc này đang cao.