Cuộc chạy đua AI trên chiến trường của Ukraine

[Romano]

“Công nghệ này là mối đe dọa trong tương lai của chúng ta,” chuyên gia Ukraine Serhiy Beskrestnov cảnh báo, sau khi vừa thu được một thiết bị bay không người lái (UAV) bị chặn.Ông phát hiện đây không phải là thiết bị bay thông thường. Nó được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI) nhờ đó có thể tự tìm kiếm và tấn công mục tiêu.

Với vai trò là cố vấn cho lực lượng phòng thủ Ukraine, ông Beskrestnov từng kiểm tra vô số loại UAV. Tuy nhiên, khác với các mẫu trước đây, thiết bị bay này không phát cũng không nhận tín hiệu, khiến nó “miễn nhiễm” với thiết bị gây nhiễu.

Đài BBC (Anh) cho biết, cả quân đội Nga và Ukraine đều đã thử nghiệm AI trong cuộc xung đột hiện nay, và ở một số khu vực, họ đã sử dụng công nghệ này để tìm kiếm mục tiêu, thu thập thông tin tình báo, rà phá bom mìn. Đối với quân đội Ukraine, AI đã trở nên vô cùng quan trọng.

Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine - ông Yuriy Myronenko từng chia sẻ: “Quân đội của chúng tôi nhận được hơn 50.000 luồng video từ tiền tuyến mỗi tháng, được phân tích bằng trí tuệ nhân tạo. Điều này giúp chúng tôi nhanh chóng xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ, xác định mục tiêu và đặt chúng trên bản đồ”.

Theo BBC, công nghệ được hỗ trợ bởi AI được coi là công cụ có thể nâng cao năng lực hoạch định chiến lược, khai thác tối đa các nguồn lực đồng thời góp phần bảo vệ sinh mạng con người. Trong lĩnh vực hệ thống vũ khí không người lái, công nghệ này đang làm thay đổi diện mạo chiến trường.

Quân đội Ukraine đã sử dụng phần mềm dựa trên AI để giúp thiết bị bay không người lái khóa mục tiêu và tự động bay trong vài trăm mét cuối cùng cho đến khi nhiệm vụ kết thúc. Từ đó, tránh được nguy cơ bị bây nhiễu. Thậm chí, những hệ thống này được kỳ vọng sẽ phát triển thành vũ khí hoàn toàn tự động, có thể tự tìm và tiêu diệt mục tiêu.

Lãnh đạo công ty The Fourth Law (Ukraine) - ông Yaroslav Azhnyuk cho biết điều người lính cần làm chỉ là nhấn nút trên ứng dụng điện thoại thông minh. Theo ông, thiết bị bay không người lái sẽ đảm nhận nhiệm vụ còn lại, tìm kiếm mục tiêu, thả chất nổ, đánh giá thiệt hại và sau đó quay trở lại căn cứ.Thứ trưởng Yuriy Myronenko xác nhận hệ thống như vậy vẫn chưa tồn tại nhưng Ukraine đang ở giai đoạn cuối của quá trình phát triển.

Tuy nhiên, có lo ngại rằng các hệ thống tự động sẽ vi phạm luật chiến tranh, gây hại cho dân thường, hoặc không phân biệt được người lính muốn đầu hàng. Theo Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, quyết định cuối cùng trong những trường hợp như vậy nên thuộc về con người.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào tháng 9 đã cảnh báo Liên hợp quốc rằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần vào “cuộc chạy đua vũ trang mang tính hủy diệt nhất trong lịch sử loài người”.

Ông kêu gọi xây dựng các quy định toàn cầu về việc sử dụng AI trong vũ khí, đồng thời nhấn mạnh vấn đề này “cấp bách không kém việc ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân”.