Một công ty tiền số do Tổng thống Donald Trump đồng sáng lập vừa huy động được hơn 52 triệu USD qua phát hành token WLFI. Phần lớn số tiền này đă được chuyển thẳng đến Trump và gia đ́nh ông.
Theo hồ sơ gửi lên Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC), công ty World Liberty Financial – nền tảng tài chính phi tập trung ra mắt tháng 9/2024 và do ông Trump cùng gia đ́nh kiểm soát 40% – đă huy động tổng cộng 52,1 triệu USD từ việc bán token WLFI. Khác với đợt chào bán ban đầu chỉ thu 2,7 triệu USD và giữ toàn bộ trong công ty, lần này, tới 50,7 triệu USD được phân bổ trực tiếp cho ông Trump và các đồng sáng lập.
Dựa trên tỷ lệ sở hữu hiện tại, giới quan sát ước tính gia đ́nh Trump có thể đă nhận khoảng 20 triệu USD – tức gần 500 tỷ đồng. Tuy nhiên, không có thông tin chi tiết về khoản phân bổ thực tế cho từng cá nhân. Công ty World Liberty Financial và Tổ chức Trump đều từ chối b́nh luận.
Điều đáng nói là ban đầu, token WLFI không có giá trị sở hữu công ty, chỉ có quyền bỏ phiếu trên một số quyết sách kỹ thuật. Nhưng việc bán token cho gần 2.000 nhà đầu tư – tăng vọt so với con số 348 ban đầu – khiến dự án bị ví như một “mini IPO” và có thể làm dấy lên các rào cản pháp lư mới.
Một điểm gây tranh căi là thông tin không rơ ràng về việc bán token cho nhà đầu tư nước ngoài. World Liberty Financial thừa nhận có bán WLFI cho người không phải công dân Mỹ, nhưng không tiết lộ danh tính hoặc số tiền thu được. Dưới luật chứng khoán Mỹ, họ không bắt buộc công bố chi tiết này, nhưng sự mập mờ làm dấy lên nhiều nghi ngại.
Ngoài ra, công ty đang chuẩn bị cho một cuộc bỏ phiếu quan trọng vào ngày 16/7, nhằm chuyển một phần WLFI từ không thể giao dịch sang có thể giao dịch được. Tuy nhiên, token của những người sáng lập, trong đó có ông Trump, vẫn sẽ bị “khóa” lâu hơn so với các nhà đầu tư sớm.
Theo giới chuyên gia, việc ông Trump kiếm hàng chục triệu USD từ công ty mà ông và gia đ́nh kiểm soát và kêu gọi biến Mỹ thành “thủ đô tiền số”, có thể là biểu hiện xung đột lợi ích.
Phó thư kư báo chí Nhà Trắng Anna Kelly khẳng định: “Tổng thống Trump cam kết đưa Mỹ trở thành trung tâm tiền mă hóa toàn cầu và cách mạng hóa công nghệ tài chính số.” Bà cũng cho biết tài sản của ông được đặt trong một quỹ tín thác do các con quản lư, và “không có xung đột lợi ích.”
Tuy vậy, ông Trump từng sa thải cố vấn đạo đức độc lập do chính công ty ông thuê, và xác nhận tiếp tục kiểm soát các doanh nghiệp của ḿnh thông qua quỹ Donald J. Trump Revocable Trust – nơi ông là người hiến tặng và hưởng lợi duy nhất. Con trai cả Donald Trump Jr. là người quản lư quỹ.
Điều này cho phép ông Trump tiếp tục hưởng thu nhập từ các công ty riêng, kể cả khi đang làm tổng thống. Một báo cáo tài chính mới công bố cho thấy ông đă nhận được 57,4 triệu USD từ World Liberty Financial trong năm 2024.
Dự án tiền số của ông Trump có ǵ đặc biệt?
World Liberty Financial phát hành tổng cộng 100 tỷ token WLFI, trong đó 22,5 tỷ được cấp cho ông Trump và gia đ́nh, 35 tỷ bán ra thị trường, c̣n lại chia cho nhân viên, sáng lập viên và cộng đồng. Ngoài token WLFI, công ty c̣n sở hữu USD1 – một loại stablecoin được neo theo đồng USD và bảo chứng bằng trái phiếu Mỹ cùng tiền mặt.
Tỷ lệ sở hữu của gia đ́nh Trump giảm dần từ 75% cuối tháng 12 xuống c̣n khoảng 40% vào tháng 6/2025. Không rơ lư do giảm này, nhưng các cập nhật cho thấy ông Trump vẫn giữ vai tṛ chi phối trong dự án.
Một người đồng sáng lập khác – Steven Witkoff, đặc phái viên Trung Đông của ông Trump – cũng được ghi nhận là người nhận tiền từ đợt bán token mới nhất, càng khiến dư luận nghi ngại mối quan hệ giữa quyền lực chính trị và lợi ích tài chính.
Các nghị sĩ và chuyên gia nói ǵ về vụ việc?
Thượng nghị sĩ Jeff Merkley đă đề xuất Đạo luật Chống tham nhũng tiền số (End Crypto Corruption Act), nhằm cấm tổng thống và các quan chức cao cấp phát hành hoặc quảng bá các tài sản tiền mă hóa. Dù bị phe Cộng ḥa chặn lại, dự luật vẫn đang chờ được xem xét tại Hạ viện.
Ông Merkley lên tiếng chỉ trích gay gắt: “Bất kỳ ai muốn lấy ḷng tổng thống đều có thể làm điều đó bằng cách mua tiền số do ông ta kiểm soát. Đây là một âm mưu tham nhũng nghiêm trọng, đe dọa an ninh quốc gia và làm xói ṃn ḷng tin công chúng vào chính phủ.”
Trong khi đó, một dự luật khác – Genius Act, do ngành công nghiệp tiền mă hóa hậu thuẫn – vừa được Thượng viện thông qua và sẽ tạo ra khung pháp lư mới cho stablecoin. Hạ viện có thể bỏ phiếu sớm trong tuần tới. Nếu được thông qua, điều này có thể tạo điều kiện pháp lư thuận lợi cho các dự án như USD1 của ông Trump.