Uy lực Haj Qassem - tên lửa đạn đạo dẫn đường 'báo thù' của Iran oanh tạc không phận Israel

[june04]

Iran tuyên bố đã sử dụng tên lửa đạn đạo dẫn đường mới mang tên 'Haj Qassem' nhắm vào Israel, khiến 10 người thiệt mạng và gần 200 người bị thương.

Ngày 17-6, ngày thứ 5 của xung đột Israel-Iran, Tehran tuyên bố đã sử dụng tên lửa đạn đạo dẫn đường “Haj Qassem” nhằm vào Israel, khiến 10 người thiệt mạng và gần 200 người bị thương.

Haj Qaseem là loại tên lửa đạn đạo tầm trung sử dụng nhiên liệu rắn, được Iran ra mắt vào đầu tháng 5 năm nay.

Tên lửa này được đặt theo tên của tướng Qassem Soleimani – cựu chỉ huy Lực lượng Quds thuộc Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran – người đã bị ám sát ở Iraq trong cuộc không kích của Mỹ vào năm 2020 theo lệnh của Tổng thống Donald Trump.

“Haj Qaseem” cũng có nghĩa là “báo thù”.

Tên lửa này được cho là có tầm bắn 1.200 km và được trang bị đầu đạn có khả năng cơ động khi tái nhập khí quyển (MaRV). Khối lượng của tên lửa vào khoảng 7 tấn và có thể mang theo đầu đạn nặng 500 kg.

Với chiều dài 11 m, tên lửa này có thể đạt tốc độ Mach 11 (13.475 km/giờ) khi tái nhập khí quyển và có tốc độ va chạm vào khoảng Mach 5 (6.125 km/giờ).


Tên lửa đạn đạo dẫn đường “Haj Qassem” của Iran. Ảnh: DEFENSE SECURITY ASIA

Haj Qaseem được trang bị đầu đạn cơ động và hệ thống điều hướng tiên tiến, bao gồm đầu dò quang học/hồng ngoại và hệ thống dẫn đường quán tính, giúp xuyên thủng các hệ thống phòng thủ tên lửa.

Hãng tin Tasnim hồi đầu tháng 5 cho hay loại tên lửa đạn đạo mới này cũng được trang bị hệ thống dẫn đường tiên tiến cho phép tấn công mục tiêu chính xác và đối phó với chiến tranh điện tử.

Bộ trưởng Quốc phòng Iran - ông Aziz Nasirzadeh nói rằng tên lửa đạn đạo dẫn đường “Haj Qassem” có thể vượt qua cả hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) lẫn hệ thống Patriot của Mỹ.

Ông Nasirzadeh cũng cho biết tên lửa có khả năng “nhận diện một mục tiêu cụ thể giữa nhiều mục tiêu” mà không cần dựa vào GPS.

Mặc dù một số nhà phân tích phương Tây vẫn hoài nghi về hiệu quả thực tế của tên lửa so với tuyên bố của Iran, họ cũng thừa nhận rằng chương trình tên lửa của Tehran đang có những bước tiến đáng kể.

Hãng thông tấn Fars của Iran đưa tin Israel đã bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo dẫn đường Haj Qassem. Bác bỏ các tuyên bố này, phía Israel khẳng định rằng tên lửa của Iran không có khả năng cơ động.

Một quan chức quân sự Israel nói với tờ The Times of Israel rằng tên lửa của Iran “không phải là thứ chúng tôi không biết cách đánh chặn”.

Quan chức này cho biết Iran đã phóng cùng loại tên lửa mà nước này từng sử dụng trong các cuộc tấn công trước đó vào tháng 4 và tháng 10-2024.

Một số tên lửa khác của Iran

Tên lửa đạn đạo tầm xa Emad: Được công bố lần đầu vào năm ngoái, điểm đổi mới chính của tên lửa này là đầu đạn có khả năng cơ động. Thay vì bay theo quỹ đạo đạn đạo cố định, Emad có thể điều chỉnh hướng bay khi tái nhập khí quyển nhằm né tránh radar và các tên lửa đánh chặn.

Tên lửa này có tầm bắn khoảng 1.700 km và sử dụng nhiên liệu lỏng. Dù nhiên liệu lỏng đòi hỏi quá trình nạp kéo dài và dễ bị ăn mòn tại bệ phóng, nó lại cho hiệu suất năng lượng cao, cho phép mang đầu đạn nặng tương đối khoảng 750 kg, theo tờ The Jerusalem Post.

Tên lửa đạn đạo Kheibar Shekan: Được công bố năm 2022 và lấy tên từ Trận Khaybar năm 629 sau Công nguyên, tên lửa này có tầm bắn 1.500 km và là tên lửa đầu tiên của Iran sử dụng nhiên liệu rắn, giúp loại bỏ quy trình nạp nhiên liệu phức tạp trước khi phóng.

Đầu đạn khoảng 500 kg được đánh giá là lớn so với phân khúc, và tên lửa cũng có khả năng cơ động độc lập. Khi tái nhập khí quyển, tên lửa giảm tốc và sử dụng các cánh điều hướng để né tránh tên lửa đánh chặn, gây khó khăn cho các hệ thống phòng thủ như David’s Sling của Israel hay Patriot của Mỹ.

Đến nay, Haj Qassem, Emad và Kheibar Shekan đều đã được sử dụng trong các đợt tấn công gần đây vào Israel.

Ngoài ra, Iran vẫn còn một “lá bài tẩy” chưa tung ra đó là tên lửa đạn đạo tầm trung Khorramshahr.

Dựa trên mẫu Hwasong-10 của Triều Tiên, Khorramshahr là tên lửa nặng nhất và nhanh nhất của Iran, với tầm bắn gần 2.000 km, đầu đạn nặng 1.500 kg, và tốc độ tối đa khoảng Mach 14 (17.150 km/giờ).

Dù hiện vẫn nằm trong phạm vi đánh chặn của mạng lưới phòng không tăng cường của Israel, nhưng chỉ một lần xuyên thủng thành công, Khorramshahr cũng có thể gây ra thiệt hại thảm khốc.

Tên lửa Khorramshahr cũng được trang bị hệ thống dẫn đường có khả năng hiệu chỉnh quỹ đạo bên ngoài khí quyển, giúp nó chống lại các biện pháp gây nhiễu điện tử.

Tên lửa này được đánh giá là có độ chính xác cao, có thể thực hiện các đòn tấn công chính xác và có khả năng cơ động vượt trội so với các dòng tên lửa cùng loại, với đầu đạn được thiết kế để chịu được nhiệt độ cực cao.