Mỹ biết Ukraine bắn MH17?

Lời qua tiếng lại giữa Mỹ, Nga, Ukraine và phe ly khai thân Nga ở miền Đông Ukraine xung quanh câu hỏi ai đã bắn hạ MH17 đang phức tạp hơn bao giờ hết

Viện dẫn các dữ liệu vệ tinh, giới chức tình báo cấp cao của Mỹ hôm 22-7 khẳng định chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines (MAS) nhiều khả năng bị tên lửa phòng không SA-11 của lực lượng ly khai Ukraine bắn hạ.

Phe ly khai “bắn nhầm”

Mặc dù nhấn mạnh Nga phải chịu trách nhiệm trong việc vũ trang cho quân ly khai ở Đông Ukraine nhưng các quan chức tình báo Mỹ thừa nhận không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy tên lửa đốn hạ MH17 xuất phát từ Nga cũng như chưa có căn cứ để khẳng định có người Nga tại bệ phóng hoặc nhóm người bắn quả tên lửa đó được đào tạo tại Nga. “Cách giải thích hợp lý nhất là phe ly khai đã bắn nhầm. Có thể nhóm bắn tên lửa không được đào tạo tốt. Chúng ta từng chứng kiến nhiều vụ bắn nhầm trong quá khứ” - một quan chức nói.

Đội quân danh dự Ukraine đưa quan tài của các nạn nhân MH17 lên máy bay tới Hà Lan hôm 23-7 Ảnh: REUTERS

Cùng ngày, báo Corriere della Sera (Ý) dẫn lời một tay súng ly khai thừa nhận phe này đã bắn hạ MH17 khiến tất cả 298 người trên máy bay thiệt mạng. “Chúng ta đã bắn hạ được một máy bay từ Kiev - các thủ lĩnh nói với chúng tôi như thế. Lúc bấy giờ chúng tôi nghĩ mình sẽ tiêu diệt các phi công định nhảy dù từ máy bay bị bắn nhưng chúng tôi chỉ phát hiện toàn thi thể thường dân, các mảnh thi thể cùng vali và túi xách” - tay súng cho biết từ nhà ga xe lửa ở TP Torez, nơi từng đậu đoàn tàu chở thi thể nạn nhân rời đi. Mặc dù từ chối tiết lộ danh tính song ảnh của tay súng 31 tuổi vốn là thợ mỏ này lại được đăng tải trong bài viết.

Các quan sát viên quốc tế cho hay buồng lái chiếc MH17 rơi tại khu vực do phe ly khai thân Nga kiểm soát không hiểu sao đã bị cưa làm đôi. Ông Michael Bociurkiw, phát ngôn viên của nhóm quan sát viên quốc tế thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), nói thêm phần sau chiếc máy bay, một trong những phần còn nguyên vẹn lớn nhất, chắc chắn đã bị xâm nhập. “Lực lượng ly khai đang cố phá hủy bằng chứng tại hiện trường. Điều này không khỏi đặt ra câu hỏi: Họ che giấu điều gì?” - ông Bociurkiw nhấn mạnh.

Nga chuyển dữ liệu cho EU

Ở hướng ngược lại, thông qua bài viết trên cổng thông tin độc lập consortiumnews.com, nhà báo kiêm nhà phân tích Mỹ Robert Perry tiết lộ các ảnh chụp từ vệ tinh của Mỹ cho thấy quân đội Ukraine đã bắn rơi MH17. Vị nhà báo nổi tiếng với nhiều điều tra độc lập này khẳng định giới tình báo Mỹ đang nắm trong tay những hình ảnh trên nhưng thay vì sớm công bố, Washington lại liên tục đưa ra cáo buộc nhằm vào Nga và các tay súng ly khai Ukraine.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest tiếp tục chỉ trích phe ly khai Ukraine chưa có sự hợp tác thỏa đáng giữa lúc Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu tiên tuyên bố sẽ dùng ảnh hưởng với lực lượng trên để hỗ trợ cuộc điều tra hôm 22-7. Đại sứ Nga tại Liên minh châu Âu (EU) Vladimir Chizhov cho biết Moscow đã chuyển cho EU dữ liệu của Bộ Quốc phòng nước này về thảm kịch MH17 nhưng chưa được hồi âm. Trước đó, từ những dữ liệu trên, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định vào thời điểm MH17 rơi, quân đội Ukraine có ít nhất 27 hệ thống phóng tên lửa Buk đóng ở Donetsk có khả năng bắn hạ máy bay bay ở tầm cao.

Sau nhiều ngày cô quạnh trên cánh đồng hoa hướng dương ở miền Đông Ukraine rồi đến những toa tàu đông lạnh trên chuyến tàu về TP Kharkov - Ukraine, hôm 23-7, những thi thể nạn nhân đầu tiên trên MH17 đã về đến Hà Lan để nhận dạng trong khi hộp đen máy bay được đưa sang Anh phân tích. Thủ tướng Úc Tony Abbott nghi ngờ còn thi thể hành khách lẫn tại hiện trường trong khi các chuyên gia Hà Lan nói họ chỉ nhận được 200 thi thể, ít hơn con số mà phe ly khai cam kết bàn giao. Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết phải mất hàng tháng mới có thể nhận dạng được toàn bộ 298 hành khách xấu số.

Thủ tướng Malaysia “ghi điểm”

Báo giới quốc tế đánh giá cao việc Thủ tướng Malaysia Najib Razak thỏa thuận thành công với lực lượng ly khai thân Nga về việc giao trả hộp đen MH17 và thi thể hành khách.

Báo The New York Times (Mỹ) nhận định đây sẽ là một thành công ngoại giao cho Malaysia nếu thỏa thuận được thực thi hoàn toàn. Trang Stuff của New Zealand tiết lộ ông Najib đã sử dụng công cụ ngoại giao bí mật khi “không đổ lỗi cho phiến quân ly khai là thủ phạm bắn hạ MH17”. “Mặc dù bị chỉ trích dữ dội tại Malaysia vì không cáo buộc MH17 có khả năng bị quân ly khai Ukraine bắn rơi nhưng nhờ vậy ông Najib có thể âm thầm liên lạc với thủ lĩnh quân ly khai Ukraine Alexander Borodai và đạt được thỏa thuận thành công hơn cả kỳ vọng. Người này tuyên bố sẽ chỉ bàn giao hộp đen và thi thể hành khách cho phía Malaysia” - trang Stuff viết. Trong khi đó, kênh Channel News Asia của Singapore mô tả đây là “thỏa thuận mang tính đột phá”.
Phạm Nghĩa

Đỗ Quyên
NLD

Một thủ lĩnh ly khai Ukraine đã xác nhận lực lượng này có các tên lửa phòng không Buk, loại vũ khí mà Washington nói là được sử dụng để bắn hạ chiếc máy bay MH17 của Malaysia Airlines hôm 17/7 ở miền Đông Ukraine.

Theo Reuters, một thủ lĩnh đầy quyền lực của lực lượng ly khai Ukraine đã xác nhận lực lượng này có các tên lửa phòng không Buk, loại vũ khí mà Washington nói là được sử dụng để bắn hạ chiếc máy bay chở khách mang số hiệu MH17 của Malaysia Airlines hôm 17/7 ở miền Đông Ukraine.

Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters, Alexander Khodakovsky - chỉ huy Tiểu đoàn Vostok - đã lần đầu tiên thừa nhận lực lượng ly khai sở hữu hệ thống tên lửa Buk (NATO gọi là SA-11). Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng quân đội Ukraine đã cố tình "gài bẫy" phe ly khai để họ sử dụng tên lửa Buk bắn vào các máy bay.

Theo các chuyên gia quân sự, những vết xước và lỗ thủng trên thân máy bay MH17 chứng tỏ nó bị bắn hạ bằng tên lửa phòng không.

Ông còn ngụ ý nói rằng tên lửa Buk có nguồn gốc từ Nga và có thể đã được đưa trở về Nga để xóa bỏ bằng chứng về sự hiện diện của hệ thống này tại Ukraine.

Ông Khodakovsky nói: "Tôi biết tên lửa Buk được đưa đến từ Luhansk. Vào thời điểm đó tôi được thông báo là một hệ thống Buk từ Lugansk đang được đưa đến dưới lá cờ của LNR (Cộng hòa Nhân dân Lugansk)... Tôi nghĩ họ đã gửi nó trở về. Bởi vì tôi biết về nó vào chính xác thời điểm tôi phát hiện thảm họa (máy bay MH17) đã xảy ra. Họ có thể đã gửi nó trở lại để xóa bỏ bằng chứng về sự hiện diện tên lửa Buk".

Ông Khodakovsky nói thêm: "Câu hỏi được đặt ra là: Ukraine đã nhận được thông tin đúng lúc quân tự vệ có công nghệ này, do sai lầm của Nga. Song họ (chính quyền Kiev) không những không làm gì để đảm bảo an ninh, mà còn kích động việc sử dụng loại vũ khí này nhằm vào một máy bay dân sự đang chở những người dân thường vô tội. Họ biết về sự hiện diện của hệ thống Buk này, rằng Buk đang di chuyển tới Snezhnoye (ngôi làng cách địa điểm MH17 rơi 10 km về phía Tây). Họ biết nó sẽ được triển khai ở đây, và Kiev khiêu khích sử dụng hệ thống Buk này bằng việc bắt đầu cuộc không kích nhằm vào một mục tiêu không cần thiết mà máy bay của họ không động đến suốt một tuần. Và vào ngày đó, Kiev tăng cường bay, và vào đúng thời điểm xảy ra vụ bắn, vào thời điểm chiếc máy bay dân sự bay phía trên, họ phát động không kích dù biết rằng ở đó có hệ thống tên lửa Buk. (Chính quyền) Ukraine đã làm tất cả có thể để đảm bảo rằng một máy bay dân sự bị bắn hạ".

Alexander Khodakovsky trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters.

Khodakovsky cũng khẳng định đơn vị của ông chưa bao giờ sở hữu Buk và các hệ thống phòng không này có thể đã được quân ly khai thuộc các đơn vị khác sử dụng.

Khodakovsky là một trong những thủ lĩnh quân ly khai hiếm hoi xuất thân từ Ukraine chứ không phải Nga. Trong quá khứ, ông từng có mâu thuẫn với các thủ lĩnh ly khai bên ngoài khu vực như Igor Strelkov, người gốc Moskva tự tuyên bố là thủ lĩnh của toàn bộ lực lượng ly khai tại tỉnh Donetsk.

Theo TTXVN

Toi o USA ...dai CNN chua bao gio noi la MY biet UKraine ban roi may bay MH17..vay sao anh ban dam dua len tin tac nay vay ???? bo tay anh ban luon..

đổi thừa là trốn trách nhiệm