Theo các báo cáo của Ukraine, cuộc xung đột vũ trang là một thảm họa nhân đạo, trong đó quân đội Nga đang tấn công các khu dân cư, bệnh viện và nơi trú ẩn, và một số thành phố đă không c̣n điện, nước.
Các cuộc đụng độ tồi tệ nhất đang diễn ra ở Mariupol, với việc người Nga đưa ra tối hậu thư cho các lực lượng Ukraine đang chiến đấu ở đó vào Chủ nhật, điều mà Ukraine đă bác bỏ.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ công du Ba Lan vào thứ Sáu.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki đă yêu cầu Thụy Sĩ đóng băng tài sản của các nhà tài phiệt Nga.
Thị trưởng Kyiv Vitaly Klitschko đă thông báo rằng một lệnh giới nghiêm khác sẽ có hiệu lực tại thủ đô Ukraine từ tối thứ Hai đến sáng thứ Tư.
Đại diện cấp cao của EU về Chính sách đối ngoại và An ninh Josep Borrell gọi cuộc tấn công của Nga vào thành phố Mariupol của Ukraine là một "tội ác chiến tranh nghiêm trọng" khi ông tới dự cuộc họp của các ngoại trưởng EU ở Brussels hôm thứ Hai.
Lănh chúa Libya Halifa Haftar hứa đưa lính đánh thuê đến Nga.
Một ṭa án Nga đă yêu cầu Meta đóng cửa ngay lập tức Facebook và Instagram ở Nga, với lư do "hoạt động cực đoan."
Nga đă nói với đại sứ Hoa Kỳ rằng hai nước đang trên bờ vực cắt đứt quan hệ.
Đây là những tin tức quan trọng nhất trong những giờ gần đây:
1. NATO tăng cường hơn nữa cho cánh phía đông của ḿnh.
2. Zelensky yêu cầu Israel giúp đỡ: rất cần Iron Dome hệ thống pḥng không.
3. Mặc dù Bắc Kinh đă chỉ trích các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga, nhưng họ đă chỉ ra rằng họ sẽ không cung cấp hỗ trợ quân sự cho Vladimir Putin ở Ukraine.
4. Quân đội Nga đă đưa ra tối hậu thư cho lực lượng Ukraine bảo vệ Mariupol.
5. Ukraine đă chỉ ra trong phản ứng của ḿnh với tối hậu thư rằng binh lính của họ sẽ không hạ vũ khí của họ tại Mariupol.
6. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden công du Ba Lan vào thứ Sáu.
7. Thủ tướng Ba Lan, Mateusz Morawiecki, đă yêu cầu Thụy Sĩ đóng băng tài sản của các nhà tài phiệt Nga.
8. Người Nga giết người bừa băi ở Mariupol, theo Joeph Borrell.
9. Lănh chúa Libya Halifa Haftar hứa cho lính đánh thuê đến Nga.
10. Một ṭa án Nga đă yêu cầu Meta đóng cửa ngay lập tức Facebook và Instagram ở Nga.
11. Nga đă thông báo cho đại sứ Mỹ rằng họ đang trên đà cắt đứt quan hệ.
12. Bộ trưởng Quốc pḥng Ukraine ca ngợi Vương quốc Anh "dũng cảm" trong khi chỉ trích các nước phương Tây khác.
13. Một máy bay Trung Quốc bị rơi tại Quảng Tây, máy bay Boeing 737-800 NG.
Những phút đầu tiên sau vụ rơi máy bay Boeing 737 ở miền nam Trung Quốc. Video do những người chứng kiến công bố.
The first minutes after the Boeing 737 crash in southern China. Video published by eyewitnesses. pic.twitter.com/jWdgiq9iSH
— Ignorance, the root and stem of all evil (@ivan_8848) March 21, 2022
Một chiếc Boeing 737 vừa bị rơi ở miền nam Trung Quốc. Đây là một trong những khoảnh khắc cuối cùng được ghi lại trên máy bay.
A Boeing 737 just crashed in southern China. This was one of the last moment recorded on the plane. maybe the only moment. Viewers’ discretion advised. #planecrash#Boeing#Chinapic.twitter.com/YvTpSNSCV9
Mỹ đang gửi các thiết bị pḥng không bí mật do Liên Xô sản xuất tới Ukraine từ nhiều năm trước để giúp quốc gia Đông Âu này tự vệ trước các cuộc tấn công bằng tên lửa và đường không của Nga, The Wall Street Journal (WSJ) hôm thứ Hai đưa tin, đề cập đến các cơ quan chính phủ yêu cầu.
Theo tờ báo, vũ khí dành cho Ukraine bao gồm hệ thống pḥng không SA-8 tầm trung, định vị, được phát triển ở Liên Xô vào những năm 1970 và sau đó được xuất khẩu cho Moscow trên khắp thế giới. Như họ viết, Hoa Kỳ trước đây đă mua những vũ khí này để "các chuyên gia t́nh báo có thể nghiên cứu công nghệ được sử dụng bởi quân đội Nga và do đó giúp huấn luyện các lực lượng Hoa Kỳ."
Theo The Wall Street Journal, "một chiếc máy bay khổng lồ do Liên Xô sản xuất đă đến sân bay Huntsville ở Alabama vào năm 1994", sau này hóa ra là một hệ thống pḥng không tầm xa S-300 được Liên Xô phát triển vào những năm 1980. . Theo bài báo, vũ khí này được Mỹ mua lại như một phần của "dự án bí mật trị giá 100 triệu USD" từ Belarus thông qua một nhà thầu theo hợp đồng với Bộ Quốc pḥng Mỹ (Lầu Năm Góc).
Luật về chi tiêu hàng năm của chính phủ, vừa được Quốc hội thông qua và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden kư, cho phép chính quyền chuyển giao cho quân đội Ukraine và các đối tác NATO máy bay, đạn dược, phương tiện và các thiết bị khác đă hoặc đang ở nước ngoài.
Theo WSJ, Ukraine đă có một số hệ thống pḥng không của Nga, bao gồm cả S-300, nhưng sẽ cần nhiều vũ khí tương tự hơn để chống các cuộc tấn công của Nga.
Mỹ và các đồng minh NATO trước đó đă bác bỏ yêu cầu của Ukraine về việc thiết lập vùng cấm bay. Theo các quan chức chính quyền Biden, một động thái như vậy có thể dẫn đến một cuộc đối đầu trực tiếp giữa liên minh do Mỹ dẫn đầu và các lực lượng Nga.
"Chúng tôi tiếp tục làm việc với các đồng minh và đối tác quan trọng của ḿnh để cung cấp hỗ trợ cho Ukraine mỗi ngày, bao gồm các hệ thống pḥng không có nguồn gốc từ Liên Xô hoặc Nga và đạn dược cần thiết để vận hành chúng", một quan chức Mỹ nói với tờ báo.
Theo Nhà Trắng, Joe Biden đă có cuộc điện đàm hôm thứ Hai với Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ư Mario Draghi và Thủ tướng Anh Boris Johnson. "Các nhà lănh đạo đă thảo luận về mối quan ngại nghiêm trọng của họ về các chiến thuật tàn bạo của Nga ở Ukraine, bao gồm cả các cuộc tấn công vào dân thường", tuyên bố cho biết.
Các nhà đàm phán đồng ư tiếp tục hỗ trợ "những người Ukraine dũng cảm" bảo vệ đất nước của họ và hỗ trợ nhân đạo cho hàng triệu người đang chạy trốn bạo lực. Theo báo cáo, các nhà lănh đạo "cũng thảo luận về các nỗ lực ngoại giao gần đây nhằm thiết lập một lệnh ngừng bắn giữa Ukraine và Nga, mà cho đến nay vẫn không thành công."
Chính phủ Anh đang chuẩn bị can thiệp và tạm thời nắm quyền kiểm soát bộ phận nhà cung cấp bán lẻ khí đốt khổng lồ ở Anh của Gazprom khi các công ty cắt đứt quan hệ với các doanh nghiệp Nga, Bloomberg News đưa tin hôm thứ Hai.
Gazprom Marketing & Trading Retail Ltd, có công ty mẹ là Gazprom thuộc sở hữu nhà nước của Nga, là công ty số một được Vương quốc Anh tiếp quản theo chế độ quản lư đặc biệt, Bloomberg dẫn lời một chuyên gia trong vụ việc cho biết.
Đơn vị có tên Gazprom Energy, cung cấp hơn 1/5 lượng khí đốt thương mại của Anh và phục vụ hàng ngh́n người tiêu dùng, bao gồm cả Dịch vụ Y tế Quốc gia.
Cả Gazprom Energy và Bộ Kinh doanh Vương quốc Anh đều không trả lời ngay lập tức thông tin trên.
Trong khi đó, tờ Sunday Times đưa tin Gazprom Energy đang muốn bán công ty.
Hàng viện trợ nhân đạo, y tế của Israel cho Ukraine
Doctors from various sectors of #Israel's medical system are en route to #Ukraine to assist at the field hospital which is now being constructed. This hospital will be providing much-needed care to Ukrainians impacted by the crisis in their country. pic.twitter.com/50CEmBnFcP
"Chúng ta sẽ đánh bại quân xâm lược và đuổi chúng về nơi chúng đến. Gửi Vladimir Putin: ông sẽ không bao giờ đánh bại được người dân Ukraine và cướp đi nền độc lập và tự do của họ".
Đó là tuyên bố của cố Thượng Nghị Sĩ John McCain khi ông đến thăm thành phố Mariupol của Ukraine vào ngày 31 tháng 12 năm 2016. Ông nói với người dân Mariupol rằng, "Tôi chuyển thông điệp từ người dân Mỹ rằng, chúng tôi ở cùng các bạn, cuộc chiến đấu của các bạn là cuộc chiến đấu của chúng tôi và chúng ta sẽ cùng chiến thắng".
Theo kư giả Michael MacKay tường tŕnh điều này, cố TNS John McCain là một người hùng với Ukraine, người đă đến Kyiv và Mariupol trong những giai đoạn thách đố và biến động nhất của Ukraine (*).
Lời tuyên bố của ông trước khi qua đời cũng là lời sấm nghiệm với cuộc chiến của người dân Ukraine quả cảm hiện nay hay với Mariupol nói riêng.
Mariupol là một thành phố cảng chiến lược của Ukraine đă bị quân Nga bao vây ngay từ đầu chiến dịch. Gần một tháng qua, Mariupol đă anh dũng kháng cự các cuộc tấn công mănh liệt của quân Nga. Đêm qua là hạn chót quân Nga buộc Mariupol buông súng đầu hàng nhưng thành phố này cương quyết tử thủ. Thành phố đă bị thiệt hại khoảng hơn 80% và Nga vẫn liên tục pháo kích vào nó. Những ngày tới sẽ rất khó khăn và đầy nguy hiểm cho người dân thành phố này.
Xin lặp lại lời cố TNS John McCain một lần nữa để gửi đến người dân Mariupol rằng, chúng tôi đang ở cùng các bạn và chiến thắng của các bạn cũng là chiến thắng của chúng tôi.
Nhă Duy
__________________
The Following User Says Thank You to Gibbs For This Useful Post:
Phương thức tác chiến của quân đội Mỹ và quân đội Nga
1- Quân đội Mỹ: Tối ưu hóa hỏa lực chính xác để giảm thiểu tử vong binh lính
Mỹ khi tiến hành cuộc chiến tính từ Chiến tranh Vùng Vịnh 1991 tới nay luôn đi theo mô thức cơ bản sau:
-Bắn cỡ 300 quả tên lửa hành tŕnh Tomahawk từ tàu chiến, tàu ngầm tấn công phủ đầu vào các cơ quan đối phương như: Bộ tổng tham mưu, Trung tâm chỉ huy hành quân, Căn cứ hỏa lửa, Căn cứ tiếp vận, Cơ sở liên lạc và các Đài radar, các hỏa điểm pḥng không, sân bay… Ưu tiên luôn là khiến đối phương tê liệt khả năng liên lạc với nhau.
Bắn Tomahawk đă đời xong, tiêm kích chiến đấu Mỹ với UVA (máy bay không người lái) sẽ bao vùng dội bom làm đối thủ sốc, tiêu diệt binh lực pḥng thủ đối phương.
Không vận tới chiến trường các đơn vị đặc nhiệm của Thủy quân lục chiến, Nhảy dù, Đặc nhiệm Hải quân (SEAL) tới nơi chỉ định dọn ổ cho Pháo binh mặt đất chuẩn bị lập hỏa điểm.
Đưa pháo binh bằng Không vận trực thăng tới lập các Căn cứ hỏa lực để bao vùng yểm trợ hỏa lực cho bộ binh.
Cuối cùng, đưa các sư đoàn bộ binh, cơ giới và Thiết giáp vào trong ṿng yểm trợ của Phi pháo Không quân, máy bay không người lái và trong tầm bao vùng hỏa lực của Pháo binh mặt đất.
Cách thức tác chiến này của Mỹ khiến họ đưa quân vào vùng chiến sự rất an toàn, nhanh và hiệu quả, ít chết lính.
Tổng kết lại chiến trường Mỹ đă kinh qua từ Iraq, Afghanistan th́ lính Mỹ thương vong 80% từ việc bị cài bom vệ đường hoặc bị bắn sẻ.
Đây cũng là cách hiệu quả nhất để chống lại quân Mỹ. Người Mỹ nếu không tha thiết ǵ việc đánh lộn lâu dài mà rút ngay th́ cũng khó làm ǵ được nó.
2- Quân đội Nga: Không tạc tiêm kích hạng nặng. Tên lửa chiến thuật. Đưa bộ binh áp đảo.
Nga không có loại hỏa tiễn hành tŕnh “bắn lọt ô cửa sổ” Tomahawk như của Mỹ nên người Nga rất khó khăn khi muốn phủ đầu đối thủ như tại Ucraina.
Quân đội Nga dùng Không quân chiến thuật là các ḍng tiêm kích tấn công mặt đất như SU-25, trực thăng “Cá Sấu” để phóng tên lửa vô các vị trí họ muốn tiêu diệt. Do không có các loại bomb thông minh điều khiển được nên muốn bắn cho chính xác phải bay gần mặt đất nên sẽ bị hỏa lực pḥng không tấn công.
Đây là lư do Mỹ và NATO viện trợ rất nhiều tên lửa vác vai Stinger với tầm bắn 5.000m đổ lại để diệt các máy bay bay thấy. Nga rất đau đầu với bài toán này.
Nga do ưu thế kỹ thuật chính xác kém xa Mỹ nên họ sẽ dùng tên lửa chiến thuật địa đối địa để bắn vô các mục tiêu của Ucraina. Tên lửa đối địa Nga thực ra độ chính xác không cao, lệch 20-50 mét là thường nên khi họ bắn vô Ṭa thị chính ở Kharkov th́ không trúng ngay chính giữa ṭa nhà mà trúng sượt qua mái nhà cắm đầu đạn nổ ngay trên mặt đường. Ṭa nhà c̣n nguyên mà mặt phố banh chành.
Không kiểm soát được bầu trời, thiểu hỏa lực chính xác nên quân Nga buộc phải đưa các đơn vị lớn là các Lữ Đoàn Cơ giới, Thiết giáp vào nhanh lănh thổ Ucraina để chiếm lĩnh mặt trận. Bên cạnh đó các đơn vị Biệt kích Checchen sử dụng để làm mũi xung kích.
Cả 2 việc này đều nguy cơ cao và thực tế Nga chịu thương vong lớn và thiệt hại nặng do bị các vũ khí chống chiến xa từ cổ điển như RGP-7 (súng B41) ở tầm 200m đổ lại cho tới các loại chống tăng AT-4 của Thụy Điển (tầm 400m) hay loại Javelin của Mỹ tầm bắn tới 4.000m. Ở gần th́ bắn B41, ở tầm trung bắn AT-4 ở tầm xa th́ bắn Javelin tùy theo địa h́nh và khả năng tiếp cận đoàn xe của Nga.
Nói thật, nh́n Putin nướng quân Nga rồi hỏa lực phi đạn Nga bắn tứ tung để gỡ gạc tốt nhất Nga nên rút quân sớm về càng tốt. Ở thêm ngày nào lính Nga chết thêm càng nhiều v́ người Ucraina khi ḷng căm thù tăng cao, họ sẽ không c̣n t́nh thương với lính Nga như lúc ban đầu cuộc chiến nữa.
NĐK
Trung Quốc hỗ trợ Nga như thế nào
Từ nhiều năm nay, Matxcơva và Bắc Kinh hợp tác với nhau về trang thiết bị quân sự. Bất chấp nỗi lo về việc bị Trung Quốc đánh cắp công nghệ, Nga vẫn nuôi dưỡng phi vụ này. Bây giờ là lúc thanh toán món nợ.
Sau khi tấn công Ukraine, Nga đă yêu cầu Trung Quốc viện trợ quân sự, theo trích dẫn từ các nguồn tin của chính phủ Hoa Kỳ. Matxcơva đ̣i cung cấp máy dọ thám, hệ thống pḥng không và xe bọc thép. Liệu Bắc Kinh có chấp nhận hỗ trợ hay không, vẫn c̣n chưa rơ ràng.
Kể từ khi Liên Xô giải tán, Matxcơva là nhà cung cấp vũ khí quan trọng nhất của Bắc Kinh; Theo số liệu của “Viện Nghiên cứu Ḥa b́nh” Stockholm, Sipri, kể từ năm 1992, Trung Quốc đă nhận được số vũ khí từ Nga trị giá gần 38 tỷ USD. Nghĩa là hơn 3/4 tổng số lượng vũ khí nhập khẩu của Trung Quốc, trong 30 năm qua.
Nhiều hệ thống vũ khí mà Trung Quốc đang chế tạo hiện nay là được sao chép hoặc phát triển từ các hệ thống của Nga. Bên cạnh đó, là những loại vũ khí chiến lược khác của Nga, máy bay chiến đấu, động cơ phản lực của Nga. Cho đến nay, vai tṛ của hai phía rất rơ ràng: Nga là nhà cung cấp, Trung Quốc là khách hàng. Việc Matxcơva bất ngờ yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ cho thấy mối quan hệ đă thay đổi như thế nào.
°
🔘 Trung Quốc đánh cắp công nghệ của Nga
Trung Quốc là thị trường vũ khí lớn thứ hai của Nga, sau Ấn Độ. Kinh doanh mặt hàng này ở Trung Quốc mang lại lợi nhuận lớn. Nhưng đó cũng là một vấn đề nan giải: Trung Quốc tháo rời từng chiếc máy bay, từng chiếc tàu ngầm, từng hệ thống pḥng không được cung cấp, họ phân tích chúng và rồi thiết kế lại. Các chuyên gia gọi đây là kỹ nghệ đảo ngược (Reverse Engineering).
Người Nga biết điều này. Hăng thông tấn Tass đưa tin, vào tháng 12 năm 2019, công ty vũ khí lớn của nhà nước Nga (Rostec), đă khiếu nại rằng, có 500 trường hợp sao chép công nghệ bất hợp pháp đă được phát hiện trong ṿng 17 năm.
Yevgeny Livadny, người đứng đầu bộ phận sở hữu trí tuệ của Rostec, cáo buộc Trung Quốc sao chép mọi thứ mà công ty của ông từng cung cấp: động cơ máy bay, máy bay chiến đấu Sukhoi, máy bay phản lực cất cánh trên hàm không mẫu hạm, súng phóng hỏa tiễn, toàn bộ hệ thống pḥng không.
Trong nửa cuối những năm 2000, việc xuất khẩu vũ khí của Nga sang Trung Quốc đă giảm mạnh v́ lư do này. Tuy nhiên, sau khi thâu tóm Crimea và nhận các lệnh trừng phạt, Nga quay lại đẩy mạnh kinh doanh với Trung Quốc. Năm 2015, một hợp đồng cung cấp máy bay cường kích Su-35 và hệ thống pḥng không S-400 đă được kư kết. Tổng giá trị là 5 tỷ đô la.
°
🔘 Nga cố gắng giữ vị trí đàn anh
Những hệ thống này là một trong những hệ thống hiện đại nhất trong kho vũ khí của Nga. Việc Matxcơva cung cấp những vũ khí như vậy cho thấy, ngành công nghiệp quốc pḥng của họ đang t́m kiếm cơ hội xuất khẩu một cách tuyệt vọng như thế nào. Trước đây, những vũ khí hiện đại nhất của họ đă bị Trung Quốc chiếm đoạt, để giữ vị thế dẫn đầu về công nghệ.
Các tay thợ rèn vũ khí của Trung Quốc hiện nay đă quá tiến bộ, cho nên Nga chỉ có lợi thế hơn thua với những mẫu mă mới nhất. Cái ǵ Trung Quốc tự sản xuất được với chất lượng tương đương th́ họ không thèm nhập khẩu.
Ngoài việc bị đánh cắp công nghệ, Nga c̣n có một mối lo ngại khác về việc bán vũ khí cho Trung Quốc. Hai nước có chung đường biên giới dài 4.200 km. Mặc dù t́nh h́nh ngày nay đă dịu bớt, nhưng không phải lúc nào cũng như vậy: vào năm 1969 thậm chí c̣n xảy ra một cuộc chiến tranh ngắn, không báo trước giữa hai cường quốc cộng sản thù địch, với nhiều thương vong cho cả hai bên.
Ở Matxcơva, kư ức này dường như chưa phai mờ, ít ra là trong ư thức: Nga cung cấp cho Bắc Kinh vũ khí pḥng thủ như là hệ thống pḥng không. Loại vũ khí mà Trung Quốc có thể sử dụng để tấn công Nga, th́ họ giữ lại. Ví dụ, máy bay ném bom chiến lược hoặc loại Cruise-Missiles được sử dụng tấn công các mục tiêu trên bộ.
Nga cũng buộc phải suy nghĩ về những khoản tiền khổng lồ mà Trung Quốc đang đổ vào cho quân đội. Theo Sipri, vào năm 2020, ngân sách quốc pḥng của Trung Quốc lớn hơn gấp 4 lần so với ngân sách của Nga. Trong ṿng hai mươi năm, Trung Quốc đă tăng ngân sách cho các lực lượng vũ trang lên gấp sáu lần, trong khi ở Nga, ngân sách tương ứng chỉ tăng gấp ba lần. Như vậy, Trung Quốc không chỉ gia tăng kỹ năng chuyên môn về phát triển vũ khí mà c̣n đầu tư vào đó một số tiền khổng lồ.
Chất keo gắn kết mối quan hệ quân sự giữa Matxcơva và Bắc Kinh chính là, họ có chung một động cơ chống đối lại uy thế của Hoa Kỳ. Sự bất măn đủ lớn, để buộc hai nước phải cùng nhau phát triển vũ khí. Vào năm 2019, Tổng thống Vladimir Putin cho biết nước Nga đang cùng với Trung Quốc phát triển một hệ thống báo động sớm các cuộc tấn công bằng tên lửa. Theo truyền thông Nga, hai nước cũng đang chế tạo một loại tàu ngầm mới. Tuy nhiên, họ không cho biết các chi tiết.
°
🔘 Trung Quốc bảo vệ mạn sườn phía đông cho Nga
Kể từ giữa những năm 2000, các lực lượng vũ trang của Nga và Trung Quốc đă tiến hành các cuộc diễn tập chung. Theo thời gian, họ đă phát triển đáng kể về kích thước và khả năng phối hợp. Mùa hè năm ngoái, 13.000 binh sĩ Trung Quốc và Nga đă tập trận cùng nhau ở khu vực Ninh Hạ, phía bắc Trung Quốc. Sau đó, vào tháng 10, hải quân hai nước đă tiến hành các cuộc diễn tập ngoài khơi bờ biển Thái B́nh Dương của Nga.
Tuy nhiên, sẽ có ngộ nhận nếu xem đây là một liên minh quân sự. Hai nước này không có thỏa thuận nào buộc họ phải cung cấp hỗ trợ quân sự cho đối tác của ḿnh, trong trường hợp xảy ra chiến tranh. Các chuyên gia c̣n thấy thêm một điểm khác biệt lớn nữa là, nếu so với NATO, khả năng tương tác giữa hệ thống các binh đội của Nga và Trung Quốc thấp hơn nhiều so với các lực lượng của NATO.
Nhưng sự hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực quân sự và vũ khí có tác động đến khả năng tác chiến của lực lượng vũ trang hai nước. Và rồi, sự tin tưởng lớn đến mức họ thấy không cần phải duy tŕ các điểm pḥng thủ quy mô ở biên giới chung. Các binh đội này có thể đem triển khai ở những nơi khác.
Đó chính là điều mà nước Nga đă thực hiện. Họ đă vận chuyển hàng chục ngh́n binh sĩ và vũ khí từ miền Viễn Đông sang phương Tây, để chuẩn bị cho cuộc tấn công vào Ukraine. Việc Nga có thể cảm thấy an toàn ở mạn sườn phía đông của ḿnh là một đóng góp âm thầm của Trung Quốc vào nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine. Đối với Nga, việc này có nhiều lợi ích hơn chuyện Trung Quốc cung cấp cho họ một vài thứ vũ khí.
VTP-LTH dịch
Anh Khoa dịch
(VNTB) - Putin đẩy Nga thụt lùi không phải vài chục năm mà cả thế kỷ
Hệ thống tên lửa pḥng không Pantsir-S1 của Nga là một quái thú ấn tượng, một thứ vũ khí siêu hạng nặng gần 17 tấn có khả năng bắn hạ máy bay cách xa hàng chục km.
Mặc dù vậy, h́nh chụp hệ thống Pantir-S1 nằm cách Kherson (Ukraine) không xa là một cảnh tượng đáng tiếc: các họng phóng tên lửa chỉa lên như những chiếc lông nhím, nhưng xe lại bị ngập sâu trong bùn. Cả ngàn thiết bị của Nga như thế đă chịu chung số phận bi thảm ở Ukraine: lớp bị phá hủy, hư hỏng, lớp bị vất bỏ hoặc thu giữ trong hai tuần lễ chiến sự vừa qua.
Quan sát hệ thống tên lửa Pantsir trên phương tiện truyền thông xă hội, Trent Telenko, cựu kiểm toán viên của bộ máy quốc pḥng của Mỹ, nhận thấy một chi tiết chứng tỏ công tác bảo tŕ rất kém: lốp xe bị nứt rất nhiều. Tệ hơn nữa, Jon Hawkes of Janes, một công ty t́nh báo quốc pḥng phát hiện đây là những lốp xe giá rẻ của Trung Quốc. Lốp xe sẽ không thể nào chịu đựng được trọng lượng của cả cỗ máy khi được trang bị đầy đủ tên lửa.
Tuy nhiên, truyền thông Nga không hề đăng tải những h́nh ảnh nào tương tự như miêu tả ở trên, từ “chiến tranh” cũng không hề xuất hiện. Tổng thống Nga Vladimir Putin đă chưa sử dụng từ này và cũng không tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp.
Trong một sự kiện rơ ràng kỳ lạ nhưng được công bố b́nh thường được truyền h́nh trực tiếp vào ngày 5/3, Putin nói với một nhóm tiếp viên hàng không của Hăng Aeroflot rằng hoạt động đặc biệt nhằm phi quân sự hóa đất nước anh em của Nga đang được lên kế hoạch và sẽ sớm hoàn thành. Quân Nga sử dụng các loại vũ khí chính xác và chỉ tấn công các mục tiêu quân sự. Các ṭa nhà dân sự bị thiệt hại là do bọn quốc xă Ukraine độc ác pháo kích chính các thành phố của họ.
Để bảo đảm thông điệp quan trọng này không bị bóp méo, một đạo luật đă được thông qua vào ngày 4/3 quy định hành động phổ biến bất kỳ thông tin nào mâu thuẫn với tin chính thức về cuộc xung đột có thể bị phạt tù đến 15 năm. Như tiểu thuyết gia người Anh George Orwell đă nói tiên tri: Khi chiến tranh là ḥa b́nh, sự dốt nát là sức mạnh.
Hầu như tất cả các phương tiện truyền thông độc lập ở Nga đă đóng cửa và chính phủ chặn dân truy cập vào một số phương tiện truyền thông xă hội. Tuy nhiên, tin tức chuẩn xác được lan truyền qua Telegram, một dịch vụ nhắn tin được mă hóa, các trang web nước ngoài tiếp cận được thông qua các các mạng ảo cá nhân và, đơn giản nhất, các cuộc gọi điện thoại với người thân ở Ukraine. Khi người thân của họ ở Kyiv nói rằng thành phố này đang bị Putin bắn phá, một số người Nga không muốn nghe và vẫn tin vào truyền h́nh nhưng nhiều người khác th́ không vậy.
Một trong những điều khó điều chỉnh nhất là số người tử vong. Ngày 2/3, phía Nga thừa nhận 498 binh sĩ thiệt mạng. Tuy vậy, ngày 8/3, Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Hoa Kỳ đưa ra con số từ 2.000 đến 4.000. Sau hơn một năm xâm lược Afghanistan vào năm 1979, Liên Xô vẫn có chưa đến 2.000 lính tử vong; c̣n Mỹ đă phải mất ba năm mới đạt tới “ngưỡng” 2.000 này sau khi xâm lược Iraq.
Kinh tế cũng khó có thể diễn ra như b́nh thường. Hầu hết các thương hiệu toàn cầu đă rời khỏi Nga, để lại sau lưng các cửa hàng đóng cửa im ỉm và hàng ngàn người Nga bị thất nghiệp (trước khi xâm lược Ukraine, 5% số người Nga làm việc cho các công ty nước ngoài). Chính phủ Nga đang xem xét tiếp quản tài sản của các công ty nước ngoài nhằm duy tŕ hoạt động của một số doanh nghiệp. Trong khi đó, thị trường chứng khoán đă sụp đổ.
Các siêu thị đă bắt đầu bán phân phối thực phẩm. Dữ liệu theo dơi ẩn danh từ Google cho thấy lượt truy cập vào các trang web bán lẻ và tạp hóa đă tăng lên kể từ khi nổ ra cuộc xâm lược, cho thấy nguồn cung và giá cả trong tương lai thật đáng lo ngại. Chỉ số giá theo thời gian thực mà State Street Global Markets và PriceStats thu thập được từ các thông tin đăng tải trực tuyến đang tăng nhanh. Về phần ḿnh, các nhà kinh tế Nga dự kiến lạm phát hằng năm là 30-40%.
Do các lệnh trừng phạt từ việc bảo vệ đồng rúp, Ngân hàng trung ương Nga chứng kiến đồng rúp bị mất giá 40% kể từ tháng 1 năm nay và hầu hết các chuyến đi quốc tế không thể thực hiện được. Sự gián đoạn chuỗi cung ứng khiến một số nhà máy phải ngừng hoạt động. Cuộc tẩy chay bảo dưỡng và cung ứng phụ tùng thay thế của các hăng Boeing và Airbus có thể chẳng mấy chốc làm cho các hăng hàng không Nga không thể cất cánh.
Lănh đạo Nga đă gây ra thiệt hại nặng cho cả nước. Mức giảm 10% GDP hằng năm trong các cuộc suy thoái do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và vỡ nợ tài chính năm 1998 xem ra có thể là tiền đề cho thực trạng hiện nay. Nhưng t́nh trạng sụp đổ về cấu trúc có thể nặng nề hơn. Theo đánh giá của nhiều người, lần cuối cùng Nga trải qua sự thay đổi huỷ hoại chóng vánh như vậy là do hệ quả của việc Liên Xô bị sụp đổ, khi đó phần lớn người Nga ngày nay là trẻ em hoặc chưa được sinh ra và các công ty hiện đang rời đi chưa đến Nga.
Vĩ đại nhất
Về mặt chính trị và xă hội, có thể cần phải quay trở lại gần một thế kỷ để t́m ra nét tương đồng: năm 1929, khi Stalin thanh trừng tầng lớp doanh nhân để củng cố quyền lực. Cuộc chiến của Putin không chủ trương tiêu diệt tầng lớp trung lưu đô thị, có học thức ngày nay. Nhưng những người và những công ty chịu thiệt hại nhiều nhất trong cuộc chiến tranh này là những đối tượng hội nhập nhiều nhất vào nền kinh tế toàn cầu, và do đó, nói chung, đó là những người ông ta ít có thiện cảm nhất.
Thiệt hại mà họ gánh chịu không chỉ trong lĩnh vực tài chính. Đă qua rồi kênh truyền h́nh “ lạc quan” TV Rain, như họ tự mệnh phong; đă qua rồi những kỳ nghỉ ở châu Âu, những chiếc điện thoại iPhone cũng như đi mua sắm ở IKEA. Cũng đă chấm dứt luôn ảo tưởng về nước Nga biết trân trọng phẩm giá con người và được hưởng những tiện nghi trong cuộc sống, và coi trọng cả tinh thần lẫn vật chất.
Đă 10 năm kể từ khi các thành viên của tầng lớp này lần đầu tiên lên tiếng phản đối Putin. Sự chuyển đổi tiếp theo sau của Putin từ một triều đại dựa trên thành tựu về kinh tế sang một triều đại được đánh giá bằng sự vĩ đại quốc gia được phủ lên phần nào trên các vết nứt: chứng thực sự ủng hộ của quần chúng đối với hành vi sáp nhập bán đảo Crimea vào Nga năm 2014. Nhưng sau đó mâu thuẫn trở nên gay gắt hơn bao giờ hết giữa một chế độ chuyên chế đế quốc ngày càng tăng và sự phát triển của cả lối sống tư sản lẫn xă hội dân sự.
Alexei Navalny thủ lĩnh phe đối lập ở Nga đang bị tù. Navalni đă bị Putin đầu độc năm 2020 khi cùng chia sẻ sự bất măn của tầng lớp trung lưu đô thị này. Sau khi không loại được Nga ra khỏi Navalny, giờ đây Putin đang loại nước Nga khỏi những người ủng hộ Navalny.
Điều đó có nghĩa rằng cuộc chiến ở Ukraine đă củng cố phong trào đối lập của Navalny và mở rộng ra ngoài. “Nói không với chiến tranh” bây giờ là khẩu hiệu quan trọng duy nhất, một khẩu hiệu nói lên sự sống c̣n hơn là ưu tiên chính trị. Sự tận tâm đă được diễn tập nhiều của Putin đối với sự vĩ đại của nước Nga đă giúp Putin khai thác chủ nghĩa yêu nước mạnh mẽ. Cuộc chiến của Putin không xứng với danh tiếng như vậy.
Đội ngũ của Navalny hoạt động từ bên ngoài nước Nga, họ đă dồn tất cả các nguồn lực để phản đối chiến tranh, một động thái cho phép họ tiếp cận với một nền tảng rộng lớn hơn nhiều. Trong khi đó, khi gọi cuộc xâm lược Ukraine là một chiến dịch đặc biệt, Putin đă tự phủ nhận những lợi ích có được từ việc gây chiến.
He may be particularly weakened in some of the regions. The ruling elite in Tatarstan, Russia’s largest Muslim republic, for example, is deeply invested in economic ties with the outside world that have now been torn asunder. In Novokuznetsk, a Siberian coal-mining city, angry citizens yelled at the local governor, Sergei Tsivilyov, that the authorities were using young men as “cannon fodder”.
Putin có thể đặc biệt suy yếu ở một số khu vực. Chẳng hạn, giới cầm quyền ở Tatarstan, nước cộng ḥa Hồi giáo lớn nhất của Nga, hiện đang đầu tư lớn vào các mối quan hệ kinh tế với nước ngoài đă bị xé nát. Tại Novokuznetsk, một thành phố khai thác than ở Siberia, người dân giận dữ đă hét thẳng vào mặt thống đốc Sergei Tsivilyov rằng nhà nước đang sử dụng thanh niên trẻ tuổi làm “mồi cho chiến tranh”.
Ông Tsivilyov đáp lại: “Khi một chiến dịch quân sự đang được tiến hành, không nên đưa ra bất kỳ kết luận nào”. Nhưng thời gian lại có hạn cho một cuộc chiến làm tê liệt kinh tế cần phải có sự kiên nhẫn. Ngày 9/3, chính phủ Nga dường như bắt đầu nhận ra điều đó, khi nói đến cái giá phải trả về kinh tế và bản chất rộng lớn của cuộc đấu tranh. Có vẻ như c̣n phải đánh lại bọn quốc xă bên ngoài Ukraine.
Thế khó xử
Thật khó có thể nói Nga sẽ chống lại được những kẻ thù như vậy thế nào, nếu như chúng có thật. Sự kém cỏi của bộ binh và không quân Nga ở Ukraine đă cho thấy họ thiếu nhạy bén hết sức đáng kinh ngạc. Các hoạt động phối hợp bị xáo trộn, thiết bị hoạt động kém, các đơn vị hậu cần và tiếp tế đă không theo kịp các lực lượng chiến đấu. Ít nhất ba chỉ huy cấp cao đă chết bởi v́ họ xông ra mặt trận và lọt vào nơi nguy hiểm sau khi thất vọng với tốc độ tiến bộ chậm chạp.
Alex Vershinin, sĩ quan quân đội Mỹ mới nghỉ hưu, có nghiên cứu về công tác hậu cần của Nga. Vershinin cho rằng các vị chỉ huy này có thể đă kéo giăn các tuyến tiếp tế của họ vào điểm nóng khi cố tiến lên phía bắc và phía nam, nhưng v́ “họ ở đúng nơi họ muốn”. Trong khi đó, những người khác đồng ư rằng cuộc hành quân chậm chạp là có thực và cũng đă bị phá huỷ, nhưng họ ít lạc quan hơn về triển vọng tương lai.
Ông Michael Kofman thuộc tổ chức tư vấn CNA nói rằng Nga đang đạt được “tiến độ ổn định” hướng tới các mục tiêu quân sự nhưng sự tiêu hao, các vấn đề hậu cần và tinh thần có thể khiến quân đội Nga chiến đấu không hiệu quả trong ṿng vài tuần lễ.
Nga sẽ không bị đánh bại; nhưng họ sẽ buộc phải tạm dừng hoạt động. Ông Christopher Dougherty, một cựu quan chức Lầu Năm Góc hiện đang làm việc tại tổ chức tư vấn CNAS cho rằng cuộc xâm lược đă “lên đến đỉnh điểm” và hiện có thể có đến 30-40% cơ hội xảy ra phương án các lực lượng Nga rút khỏi Ukraine và Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn c̣n tại vị. Đó là những kết cục tốt hơn nhiều so với bất cứ dự đoán nào khác khi cuộc xâm lược bắt đầu. Và cứ mỗi ngày Ukraine tiếp tục chiến đấu, ông Putin cứ thua.
Cuộc bao vây Kiev, nếu xảy ra, có lẽ sẽ cho thấy ai đúng. Cho dù một đoàn xe khổng lồ tấn công mạn tây bắc thành phố phải án binh bất động, th́ trung tâm thành phố này chỉ có thể đi vào từ phía nam và đông nam lại ngày càng bị cô lập. Viện Nghiên cứu Chiến tranh nói rằng quân Nga đang tập trung ở các vùng ngoại ô phía tây (Irpin) và phía đông (Brovary) trong tầm bắn của tên lửa-pháo binh.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh coi đây là sự chuẩn bị cho một cuộc tấn công trong những ngày tới. Nhưng cũng có những dấu hiệu cho thấy Nga đang vất vả phối hợp năng lực chiến đấu cần phải có cho một cuộc tấn công như vậy. Một lá cờ đỏ là của các tay súng thuộc Rosgvardia (vệ binh quốc gia), các chiến binh Chechnya trung thành với Ramzan Kadyrov, người đứng đầu cộng ḥa Chechnya, và quân của Wagner Group, một bộ phận lính đánh thuê liên kết với Kremlin, đều tập trung chung quanh thành phố, có lẽ để bổ sung cho quân đội chính quy.
Một lần nữa, người ta nhận thấy một sự tương đồng với thời Stalin cai trị nước Nga - đó là “cuộc chiến mùa đông” chống lại Phần Lan vào năm 1939-1940. Chiến dịch của Nga hiện bắt đầu với những giả định cực kỳ lạc quan ở Moscow, kế hoạch kém, chiến thuật thảm hại và thương vong cao.
Và Stalin đă không chinh phục Phần Lan như ư muốn, v́ vậy cuộc chiến thường được trích dẫn như một ví dụ về một phe lép vế gan dạ cầm chân một quân xâm lược lớn hơn.
Tuy nhiên, theo ông Roger Reese, một nhà sử học tại Đại học Texas A & M, th́ cuộc chiến mùa đông hầu như không phải là một cuộc chiến tương tự với cuộc chiến của Putin hiện nay. Quân đội của Stalin lớn hơn nhiều so với quân của Putin và họ không phải tính đến chiến tranh đô thị. Họ cũng nhận được sự ủng hộ trong nước.
“Putin không thể làm được bất cứ điều ǵ như Stalin: chấp nhận thương vong, thay thế họ và bác bỏ thông tin về họ. Ngày 9 tháng 3, trái với những lời phủ nhận trước đó, chính phủ thừa nhận việc điều lính nghĩa vụ đến Ukraine có vẻ sẽ gây ra sự bất b́nh mới, bất chấp những lời hứa rằng sẽ trừng phạt những người đă điều "nhầm" quân đi.
Người Nga trong độ tuổi nhập ngũ tương đối ít gắn bó với đất nước ngay cả trước chiến tranh: 43% người Nga trong độ tuổi từ 18 đến 24 cho biết họ muốn rời Nga luôn. Bây giờ họ đang tuyệt vọng t́m lối thoát. Và một số người phản đối chiến tranh, bất chấp nguy hiểm ngày càng tăng khi làm như vậy.
Các cuộc biểu t́nh chống chiến tranh được tổ chức vào ngày 6/3 khiến đến 5.000 người bị giam giữ, một nửa trong số đó ở Moscow. Con số này cao gấp đôi so với chủ nhật trước đó, không phải v́ có nhiều người biểu t́nh hơn, mà v́ có nhiều cảnh sát hơn gấp mấy lần.
Trường đại học Nga đuổi học những sinh viên tham gia biểu t́nh. Cảnh sát và cơ quan an ninh đang ngẫu nhiên chặn người dân trên đường phố và trong tàu điện ngầm để kiểm tra điện thoại thông minh và đọc tin nhắn của họ.
Có lẽ đáng lo ngại hơn đối với Putin là các cuộc biểu t́nh lớn hơn ở nước láng giềng Belarus. Franak Viacorka, cánh tay phải của bà Svetlana Tikhanovskaya, nói rằng vào ngày 6/3, Belarus đă chứng kiến cuộc biểu t́nh lớn nhất kể từ cuộc bầu cử năm 2020. Franak Viacorka có thế đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ở Belarus năm 2020 nếu phiếu bầu được đếm công bằng. Viacorka
Ông Alexander Lukashenko, nhà độc tài đă đánh cắp cuộc bầu cử để kéo dài thời gian nắm quyền trông có vẻ run rẩy rơ rệt. Sau khi cho quân Nga mượn đường đến Kiev, đáng ra Lukashenko sẽ gửi quân đến hậu thuẫn. Lukashenko đă không làm như vậy, và hiện đang cam kết rằng quân đội của ông ta sẽ ở nhà - không phải v́ yêu thương Ukraine mà v́ sợ rằng nếu được ra lệnh đi Ukraine họ có thể quay lưng lại với ông, hoặc chạy trốn. Ông ta không c̣n xúc phạm Zelensky trên truyền h́nh nữa.
Địa ngục
Putin đă không ủng hộ Lukashenko chỉ v́ ghét chứng kiến một bạo chúa giết người sụp đổ như Bashar al-Assad ở Syria. Việc chấm dứt chế độ của Lukashenko bất cứ lúc nào trong vài năm qua cũng có thể tiếp thêm sinh lực cho phe đối lập Nga một cách không thể chấp nhận được. Trong hoàn cảnh hiện tại, họ cũng sẽ làm Ukraine hài ḷng khi khiến cho quân Nga ở xung quanh Kiev khó được hỗ trợ hơn.
Ngay cả khi Lukashenko tiếp tục nắm quyền, vị trí của Putin vẫn rất tồi tệ. Chiến thắng ở Ukraine khiến chính phủ sụp đổ có thể ít ra chấm dứt chiến tranh, nhưng sẽ hỗ trợ ǵ được cho nền kinh tế.
Trong trường hợp không có chiến thắng như vậy, thay vào đó, ông có thể chỉ đơn giản là leo thang chiến tranh, có lẽ sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt và đổ lỗi cho kẻ thù của ḿnh làm một cái cớ cho cuộc tàn sát khủng khiếp hơn bao giờ hết. Tại một số thời điểm, các vị chỉ huy trên chiến trường có thể nổi loạn v́ ḷng nhân đạo hoặc sợ Ṭa án H́nh sự Quốc tế. Nhưng thực tế là, Nga không có nhiều cuộc nổi loạn quân sự.
Ngoài ra, Putin có thể rút quân và giả vờ thắng. Ông ta đă chuẩn bị nền tảng cho một cuộc diễn tập như vậy bằng cách tách các đối thủ quốc xă huyền thoại và vô danh khỏi các lực lượng vũ trang Ukraine, những người mà ông xem là nạn nhân của các chính phủ phương Tây chứ không phải là thủ phạm. Một động tác như vậy có vẻ không hợp lư; nhưng ngay từ đầu xảy ra chiến tranh cũng vậy.
Dù cuộc đảo chính không xảy ra, nước Nga vẫn đối mặt với t́nh h́nh tệ hại khi không thể tạo ra sự ổn định. Tuy nhiên, Putin vẫn sẽ nguy hiểm cho cả thế giới bên ngoài và trong nước, nơi ông sẽ cho đàn áp gây chết người nhiều hơn.
Nguồn: The Economist - Vladimir Putin is pushing Russia into the past
__________________
The Following User Says Thank You to Gibbs For This Useful Post:
Cuộc chiến Ukraina bước sang ngày thứ 26. Hoa Kỳ không can dự trực tiếp vào cuộc chiến và chỉ hỗ trợ Ukraina từ vũ khí cho đến vấn đề nhân đạo. Nhưng việc Nga tấn công, xâm lược Ukraina buộc Hoa Kỳ phải cân nhắc lại chính sách đối ngoại, nhất là chiến lược chống Trung Quốc tại châu Á-Thái B́nh Dương.
Phải chăng cuộc chiến xâm lăng Ukraina do Nga tiến hành đang gắn kết Mỹ với châu Âu chặt chẽ hơn bao giờ hết ? Liệu cuộc chiến này cũng có thể làm cho mối quan hệ giữa Washington với các đồng minh châu Á thêm phần sâu sắc ? Nhiều câu hỏi đang được đặt ra, nhưng có một điều chắc chắn, chiến tranh Nga – Ukraina đang buộc Mỹ phải đánh giá lại các mối quan hệ với các đồng minh Á-Âu cũng như là với nhiều đối thủ từ Trung Quốc, Iran cho đến cả Venezuela.
Theo giới chuyên gia và nhiều quan chức phương Tây được tờ New York Times trích dẫn, cuộc chiến này sẽ là chiếc « lăng kính cho thấy tất cả các quyết định về chính sách đối ngoại của Mỹ được đưa ra trong tương lai gần ».
Một mặt, chiến tranh ở Ukraina có thể tạo động lực, tiếp thêm sức cho cuộc chiến v́ dân chủ toàn cầu, chống lại các chế độ chuyên quyền. Mặt khác, trái với một số ư kiến cho rằng chiến sự Ukraina sẽ làm chuyển hướng chú ư khỏi châu Á, th́ tại Washington, nhiều quan chức khẳng định, Mỹ có thể tận dụng cuộc chiến để thuyết phục một số chính phủ châu Á phải hợp tác chặt chẽ hơn với phương Tây để xây dựng một mặt trận toàn cầu bảo vệ các nền dân chủ.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Martin Quincez, chuyên gia về Quốc pḥng và An ninh, phó giám đốc chi nhánh Paris cơ quan tư vấn German Marshall Fund, trên đài France Culture cho rằng tác động của cuộc chiến buộc Hoa Kỳ phải cân nhắc lại ít nhất hai điểm trong chiến lược bảo vệ tự do toàn cầu mà Joe Biden xem như là một ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại.
Thứ nhất, đó là chính sách cân bằng giữa một bên là tham vọng chuyển trục sang châu Á để thật sự tập trung vào cuộc đọ sức với Trung Quốc – một kế hoạch mà Joe Biden thường xuyên nhắc lại, nhưng đă có từ thời Donald Trump và Barack Obama cách nay hơn 10 năm. Và bên kia là mong muốn biến châu Âu thành một châu lục « không c̣n vấn đề » về an ninh.
Nhưng chiến sự bùng nổ đă làm cho chính sách này của Mỹ thêm phần phức tạp. Ông nói : « Người ta thấy rơ Hoa Kỳ liên tục đưa ra các bảo đảm khác nhau với các đồng minh châu Âu như tăng thêm viện binh, cân nhắc lại việc có thể triển khai lính Mỹ thường trực ở phía đông châu Âu… Rơ ràng là cuộc chiến tại Ukraina đă gây khó khăn cho việc chuyển trục sang châu Á. Và thế cân bằng này giữa hai ưu tiên sẽ phải được xem xét lại ».
Thách thức thứ hai trong các cuộc tranh luận về chính sách đối ngoại của Mỹ chính là những lập luận về đối đầu giữa dân chủ và chuyên chế. Đây cũng chính là một phần các đề nghị khi ông Biden tranh cử tổng thống và điều này đă được thể hiện rơ ngay trong năm đầu nhiệm kỳ với cuộc họp thượng đỉnh v́ dân chủ.
Điều trớ trêu là chiến sự bùng nổ, ba quốc gia thành viên của khối NATO, ngày càng có xu hướng độc tài – Ba Lan, Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, vốn cũng không được mời dự thượng đỉnh – lại đóng một vai tṛ quan trọng trong liên minh hỗ trợ Ukraina. Đặc biệt là Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia gởi nhiều drone cho Ukraina để kháng cự quân Nga, nhưng lại có nhiều khả năng tiềm tàng giữ vai tṛ trung gian ḥa giải.
Vẫn theo nhà nghiên cứu thuộc German Marshall Fund, Hoa Kỳ từ ba tuần nay c̣n quay sang một số nước sản xuất dầu khí « thù nghịch » bất kể là ở Trung Đông hay là Venezuela... nhằm t́m kiếm những giải pháp cho cuộc khủng hoảng giá nhiên liệu do chiến tranh gây ra.
Do vậy, theo ông Martin Quencez, trong bối cảnh này, liên minh v́ dân chủ nhằm đối đầu với các chế độ chuyên chế không cho phép đáp trả cuộc khủng hoảng hiện nay và như vậy, cũng sẽ không cho phép đối phó được với cuộc khủng hoảng tương lai với Trung Quốc.
Cuối cùng, nhà nghiên cứu này lưu ư thêm một điểm, tại Mỹ, theo nhiều nhà quan sát, Hoa Kỳ đă không mấy cứng rắn với Trung Quốc và với những ǵ đang diễn ra ở Ukraina, châu Âu vẫn chưa phải là những thách thức lớn cho đối ngoại của Mỹ trong thế kỷ XXI như vùng Ấn Độ - Thái B́nh Dương và cuộc đối đầu Mỹ - Trung.
Khi cuộc xung đột tại Ukraine sắp bước sang tuần thứ tư, những triển vọng về một giải pháp ḥa b́nh ngày càng mờ nhạt. Đối với nhiều quốc gia ở châu Á, từ lâu đă quen hưởng những lợi ích từ nền ḥa b́nh kiểu Mỹ, cần phải nh́n nhận lại trật tự thế giới đang thay đổi. Cho dù bên nào thắng, một trạng thái cùng tồn tại không mấy dễ chịu của một nước Nga hiếu chiến được hỗ trợ bởi một nước Trung Quốc nước đôi và một Ấn Độ kín tiếng không phải là điều tốt đẹp đối với châu Á.
Chúng ta cần lưu ư rằng Trung Quốc đă tỏ thái độ rơ ràng ủng hộ yêu cầu của Nga đối với NATO về việc chấm dứt mở rộng sang phía Đông, và đến lượt ḿnh, Putin đă đợi cho đến khi Thế vận hội mùa Đông Olympic Bắc Kinh kết thúc mới tấn công Ukraine. V́ vậy, những ǵ xảy ra ở châu Âu không phải là không ảnh hưởng ǵ đến châu Á. Mà ngược lại, ngày càng có nhiều thách thức an ninh mà cả châu Á lẫn châu Âu đều phải đối mặt.
Cuộc xâm lược Ukraine của Putin đă mang lại cho châu Á một số bài học kinh nghiệm quan trọng
Trung Quốc và cuộc chạy đua vũ trang khu vực
Ngày 24/2, Nga bắt đầu cuộc xâm lược quy mô toàn diện đối với Ukraine.
Trước đó, ngày 4/2, Putin và Tập Cận B́nh đă đưa ra một tuyên bố chung mô tả quan hệ hữu nghị giữa Nga và Trung Quốc là “không có giới hạn”, “không có lĩnh vực hợp tác bị cấm” và “không bị tác động bởi môi trường quốc tế đang thay đổi cũng những sự thay đổi hoàn cảnh ở các nước thứ ba” (1). Việc Nga đă triển khai lượng lớn binh lính xung quanh Ukraine trong nhiều tháng trước đó nhưng Putin chỉ phát lệnh tấn công Ukraine sau khi Thế vận hội mùa Đông Bắc Kinh kết thúc cho thấy có biện pháp phối hợp nào đó giữa Bắc Kinh và Moscow.
Trước đó, ngày 19/2, phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đă tuyên bố một cách rơ ràng rằng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lănh thổ của tất cả các quốc gia cần phải được tôn trọng và bảo vệ (2). Ông mô tả đây là “chuẩn mực cơ bản của quan hệ quốc tế” đă được nêu trong Hiến chương Liên hợp quốc và là “lập trường nhất quán, nguyên tắc của Trung Quốc”. Vương Nghị nói thêm điều đó được áp dụng công bằng với Ukraine. Ông đă bác bỏ bất kỳ nghi ngờ nào về thái độ của Trung Quốc, coi đó là “hành động giật dây và bóp méo lập trường của Trung Quốc”.
Những phản ứng của Trung Quốc đối với Nga, dao động từ việc ủng hộ hiệp ước liên minh mới với Nga sang tuyên bố của Ngoại trưởng Vương Nghị rằng Trung Quốc tôn trọng độc lập và toàn vẹn lănh thổ của tất cả các quốc gia – trong đó có Ukraine, cho chúng ta thấy rằng Trung Quốc vẫn chưa nguôi với sự h́nh dung về vai tṛ của ḿnh trong trật tự toàn cầu.
Mặc dù Trung Quốc luôn tuyên bố tuân theo năm nguyên tắc cùng tồn tại ḥa b́nh của ḿnh với thế giới: tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lănh thổ của nhau, không xâm lược lẫn nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, b́nh đẳng cùng có lợi và cùng tồn tại ḥa b́nh. Những nguyên tắc này dường như mâu thuẫn với sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga ở Ukraine.
Nếu Trung Quốc muốn đóng vai tṛ mang tính xây dựng trong việc chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine, thay v́ sử dụng cuộc khủng hoảng này để nuôi dưỡng tâm lư dân tộc chủ nghĩa chống phương Tây, Bắc Kinh sẽ phải đưa ra một chút đảm bảo nào đó cho các nước láng giềng đang hoang mang về những tuyên bố chủ quyền và hành động của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, trước sự đe doạ từ Trung Quốc, các quốc gia ở châu Á đă và đang chuyển sang hướng tự lực hơn trong quốc pḥng và gia tăng chi tiêu cho vũ khí. Các nhân tố khác nhau đă đóng góp cho xu hướng này, trong đó có t́nh trạng quân sự hóa ngày càng gia tăng ở biển Đông và những căng thẳng đang diễn ra ở Eo biển Đài Loan cũng như trên Bán đảo Triều Tiên. Cuộc xâm lược Ukraine đă làm tăng thêm bầu không khí vốn đang căng thẳng trên toàn thế giới và sẽ làm gia tăng tốc độ cũng như quy mô của việc tăng cường năng lực quân sự ở khu vực châu Á.
Ngân sách quốc pḥng trị giá 54,2 tỷ USD của Ấn Độ được công bố hồi tháng 2 vừa qua hứa hẹn giảm nhập khẩu vũ khí và các nền tảng quân sự, hỗ trợ cho ngành công nghiệp quốc pḥng trong nước (3). Nhật Bản đă đổ 47,2 tỷ USD cho chi tiêu quốc pḥng của nước này trong năm nay để đuổi kịp Trung Quốc (4). Chi tiêu quốc pḥng của Trung Quốc được công bố mới đây sẽ tăng 7,1%, tăng năm thứ bảy liên tiếp (5). Đài Loan cũng có kế hoạch gia tăng sản xuất tên lửa hàng năm (6).
Châu Á trước nỗi lo trật tự quốc tế đang dịch chuyển
Khi cuộc xung đột tại Ukraine sắp bước sang tuần thứ tư, những triển vọng về một giải pháp ḥa b́nh ngày càng mờ nhạt. Đối với nhiều quốc gia ở châu Á, từ lâu đă quen hưởng những lợi ích từ nền ḥa b́nh kiểu Mỹ, cần phải nh́n nhận lại trật tự thế giới đang thay đổi. Cho dù bên nào thắng, một trạng thái cùng tồn tại không mấy dễ chịu của một nước Nga hiếu chiến được hỗ trợ bởi một nước Trung Quốc nước đôi và một Ấn Độ kín tiếng không phải là điều tốt đẹp đối với châu Á.
Chúng ta cần lưu ư rằng Trung Quốc đă tỏ thái độ rơ ràng ủng hộ yêu cầu của Nga đối với NATO về việc chấm dứt mở rộng sang phía Đông, và đến lượt ḿnh, Putin đă đợi cho đến khi Thế vận hội mùa Đông Olympic Bắc Kinh kết thúc mới tấn công Ukraine. V́ vậy, những ǵ xảy ra ở châu Âu không phải là không ảnh hưởng ǵ đến châu Á. Mà ngược lại, ngày càng có nhiều thách thức an ninh mà cả châu Á lẫn châu Âu đều phải đối mặt.
Cuộc xâm lược Ukraine của Putin đă mang lại cho châu Á một số bài học kinh nghiệm quan trọng:
Thứ nhất, điều đang trở nên rơ ràng là gần như không có lựa chọn nào ngoài từng nước riêng lẻ phải có khả năng bảo vệ các lợi ích của ḿnh. Để làm được như vậy th́ phải duy tŕ một lực lượng vũ trang đáng tin cậy, thậm chí có thể t́m kiếm biện pháp răn đe. Việc Đức mới đây quyết định từ bỏ chính sách quân sự trước đây và tuyên bố tăng chi tiêu quốc pḥng là một bài học châu Á không thể không chú ư đến. Nó sẽ được đặc biệt chú ư ở Nhật Bản, nước thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Thứ hai, rơ ràng là ngay cả những nước có quân đội hùng hậu - như Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc - cũng sẽ không thể “đơn thương độc mă” hành động và sẽ cần các liên minh mạnh mẽ hỗ trợ họ. Cũng giống như t́nh huống khó khăn của Ukraine đang buộc các nước như Phần Lan và Thụy Điển phải cân nhắc t́m đến ô bảo vệ từ NATO, những nước chưa đưa ra quan điểm rơ ràng ở châu Á giờ đây cũng sẽ buộc phải xem xét lại lập trường của họ. Quả thật, điều này đă xảy ra ở khu vực ngoại vi, việc Australia đưa ra sáng kiến kết hợp AUKUS - liên minh gồm Australia, Mỹ và Anh - lại với nhau là một ví dụ rơ ràng minh chứng cho điều đó.
Đồng thời, xu hướng của phương Tây quay trở lại châu Âu và sự ngờ vực đối với Nga gần như chắc chắn khiến các nhà chiến lược và nhà hoạch định quân sự châu Á, vốn dựa vào sự hậu thuẫn của phương Tây để củng cố cơ sở ủng hộ họ, phải ngập ngừng. Nhiều người châu Âu, hoảng sợ trước những ǵ dường như là sự xoay trục của Mỹ sang châu Á làm phương hại đến châu Âu, lấy làm hài ḷng khi Putin kéo Mỹ trở lại châu Âu. Sự xao lăng khỏi châu Âu này chỉ là tạm thời hay kéo dài sẽ sáng tỏ trong những tháng tới. Hiện tại, Washington đă cố gắng duy tŕ thông điệp về cam kết với khu vực Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương bằng cách mời các nhà lănh đạo ASEAN tham dự hội nghị thượng đỉnh dự kiến được tổ chức tại Washington D.C.
Những tác động đối với ASEAN
Đối với sự đoàn kết được tất cả các nước trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) luôn tuyên bố công khai, việc Việt Nam và Lào bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 2/3 về vấn đề Ukraine và sự công khai ủng hộ của Chính quyền quân sự Myanmar đối với hành động xâm lược của Nga đă cho thấy những “sự chia rẽ” rơ ràng trong nội bộ ASEAN và những sự chia rẽ này có nguy cơ ngày càng sâu sắc hơn.
Tuyên bố của ASEAN kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Ukraine, tiếp tục đối thoại chính trị và thậm chí ASEAN có thể cung cấp sự hỗ trợ – những lời nói chỉ nhằm làm thỏa măn bản thân rằng họ đang thực hiện nghĩa vụ ủy thác với tư cách là một tổ chức khu vực đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn nhất toàn cầu trong nhiều thập kỷ.
T́nh thế tiến thoái lưỡng nan mà ASEAN đang gặp phải trong quan hệ với phương Tây và Trung Quốc đang trở nên khó khăn hơn dưới sức nặng của cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine. Ư tưởng về một nước Trung Quốc ngày càng theo chủ nghĩa xét lại chưa bao giờ xa rời tâm trí của ASEAN. Ngày càng nhiều người ở ASEAN không chấp nhận việc tổ chức khu vực này tiếp tục duy tŕ lập trường không chọn bên.
ASEAN đang ở một vị thế yếu kém hơn bao giờ hết trong 55 năm qua bởi sự mất đoàn kết nội bộ đối với vấn đề Myanmar, giọng điệu của nó đối với việc duy tŕ tính thích đáng và vai tṛ trung tâm của khối vang lên sáo rỗng hơn bao giờ hết. Phản ứng của tổ chức này đối với vấn đề Ukraine vấp phải sự chỉ trích của nhiều người và những quan điểm khác nhau giữa các nước thành viên hiệp hội đối với cuộc xâm lược của Nga chỉ làm xấu thêm h́nh ảnh hỗn loạn của tổ chức này.
Việt Nam th́ sao?
Việt Nam những năm qua luôn nhấn mạnh những thành tựu mà quốc gia này đă đạt được: “Trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), chúng ta tiếp tục phát huy các kết quả năm Chủ tịch ASEAN 2020, đóng góp tích cực vào củng cố đoàn kết, đồng thuận, vai tṛ trung tâm và nâng cao vị thế của ASEAN, trong đó đă thực hiện tốt vai tṛ cầu nối, thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN và Liên hợp quốc khi Việt Nam là Chủ tịch ASEAN 2020 và Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (tháng 4-2021)…
Những nỗ lực và kết quả nói trên của ngoại giao Việt Nam trong năm 2021 đóng góp quan trọng vào thành tựu chung to lớn, có ư nghĩa lịch sử của đất nước ta sau hơn 35 năm đổi mới, như Đại hội XIII của Đảng khẳng định “đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.(7)
Những “lời có cánh” ấy luôn được lặp lại trong các phát biểu của các lănh đạo như các khẩu hiệu lỗi thời mà người ta thường thấy ở Việt Nam. Trước sự suy yếu của ASEAN được thể hiện trong các vấn đề Myanmar hoặc Ukraine vừa qua, Việt Nam cũng là một trong các tác nhân khiến cho ASEAN “ră đám” như vậy.
Điều cần thiết là Việt Nam cần có một nền ngoại giao thực dụng, hiệu quả trước những sự thay đổi khốc liệt trong trật tự thế giới hiện nay. Và ở đó, các quan niệm “lỗi thời” như “t́nh anh em” giữa Việt Nam và các nước khác cần phải được đánh giá lại.
Học thuyết đối ngoại của Việt Nam cần phải được thay đổi cho phù hợp với t́nh h́nh thực tiễn, chứ không phải “ngồi nhà tự sướng” măi như vậy nữa!
ĐỐI VỚI TRUNG QUỐC, VIỆT NAM LÀ MỤC TIÊU DỄ ĐÁNH CHIẾM HƠN ĐÀI LOAN
- Derek Grossman -
Cuộc chiến của Nga ở Đông Âu đă khiến các nhà quan sát an ninh vùng Ấn Độ - Thái B́nh Dương so sánh giữa hoàn cảnh của Ukraine và hoàn cảnh của Đài Loan đối diện với tham vọng của Trung Quốc.
Ukraine và Đài Loan đều là các quốc gia dân chủ có xung đột với một cường quốc láng giềng theo chủ nghĩa xét lại và độc tài. Thậm chí, lập luận của Vladimir Putin cho rằng Ukraine không phải là một quốc gia có chủ quyền, dường như là lặp lại lời của Tập Cận B́nh và mọi nhà lănh đạo Trung Quốc trước ông ta, rằng: Đài Loan chỉ là một tỉnh nổi loạn và sẽ được “thống nhất” với Đại lục, bằng các biện pháp ḥa b́nh hay biện pháp quân sự nếu cần thiết.
Tuy nhiên, ngoài hai điểm tương tự đáng chú ư này, hoàn cảnh của Ukraine và Đài Loan không có ǵ giống nhau. Trong khi đó, trường hợp của một quốc gia Ấn Độ - Thái B́nh Dương khác có nhiều điểm tương tự với Ukraine hơn, đó là Việt Nam.
Cũng là một nhà nước xă hội chủ nghĩa do một Đảng Cộng sản độc tài cai trị, Hà Nội đang chịu áp lực ngày càng lớn từ Trung Quốc, đặc biệt là xung quanh các tuyên bố chủ quyền chồng chéo ở Biển Đông.
Tuy Trung Quốc không đe dọa xâm lược Việt Nam như Nga đă làm với Ukraine, nhưng các cuộc giao tranh trên biển giữa hai quốc gia châu Á, đôi khi gây thương vong, đă từng diễn ra. Và một biến cố trên biển có thể lan rộng thành một sự đụng độ tại biên giới chung của hai nước. Kịch bản này có nhiều khả năng xảy ra hơn là một cuộc xâm lược Đài Loan trong ngắn hạn.
Việt Nam không có liên minh an ninh với bất kỳ cường quốc hoặc mạng lưới liên minh nào, đó chính là điều khiến Ukraine dễ bị tấn công. Chính sách đối ngoại không liên kết của Hà Nội kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, có nghĩa là Trung Quốc có thể tấn công Việt Nam mà không sợ bị các quốc gia mạnh hơn trả đũa. Mặc dù quan hệ Hoa Kỳ-Việt Nam đă phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, nhưng quan hệ đối tác "toàn diện" của Hoa Thịnh Đốn với Hà Nội vẫn ở cấp độ quan hệ đối tác thấp nhất, trong hệ thống phân cấp của Việt Nam.
Sự sụp đổ của Liên Xô khiến Việt Nam cảm thấy bị các liên minh hắt hủi, đến mức Hà Nội thậm chí không có liên minh an ninh với người bạn lâu đời là Nga. Điều này khiến Việt Nam thực sự “đơn độc” ở Biển Đông.
Nếu so sánh, Philippines cũng có các tuyên bố chủ quyền chồng lấn với Trung Quốc nhưng Manila có thể dựa vào quan hệ đồng minh với Washington để lớn tiếng đáp trả Bắc Kinh.
Có thể nói, Đài Loan cũng không có liên minh với Hoa Kỳ hoặc bất kỳ cường quốc nào khác. Tuy nhiên, mặc dù Hoa Kỳ đă cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Bắc vào năm 1979, nhưng tất cả các chính phủ Hoa Kỳ từ lúc đó đến nay đều hỗ trợ cho Đài Loan những vũ khí cần thiết để pḥng thủ, dưới sự bảo trợ của Đạo luật Quan hệ Đài Loan.
Hơn nữa, mới vào tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Joe Biden đă hai lần khẳng định rằng Mỹ đă chuẩn bị sẵn sàng để bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc tiến hành một cuộc tấn công quân sự nhắm vào ḥn đảo này. Việt Nam không có được sự bảo trợ này.
Việt Nam, giống như Ukraine, trước đây cũng đă bị tấn công bởi nước láng giềng lớn hơn ḿnh. Nga chiếm Crimea vào năm 2014 và xâm nhập vào khu vực biên giới Donetsk và Luhansk của Ukraine. Tương tự, Trung Quốc đă chiếm một phần quần đảo Hoàng Sa từ Việt Nam Cộng Ḥa vào năm 1974 và từ chối trao trả lại sau khi Việt Nam thống nhất dưới chế độ cộng sản. Sau đó, vào năm 1979, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc xâm lược qua biên giới để "dạy cho Việt Nam một bài học" v́ đă can thiệp vào Campuchia chống lại Khmer Đỏ do Trung Quốc hậu thuẫn.
Mạng xă hội Việt Nam đă xôn xao về những điểm tương đồng này, kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine. Theo một bài b́nh luận gần đây, điều duy nhất đă cứu Việt Nam khỏi một cuộc xâm lược toàn diện là nhờ lúc đó Việt Nam liên minh với Liên Xô. Nhưng nay liên minh này không c̣n tồn tại nữa.
Sau cuộc chiến 1979, Trung Quốc đă tiếp tục thực hiện các hành động quân sự chống lại Việt Nam. Ví dụ, vào năm 1988, Trung Quốc đă đánh đuổi các lực lượng Việt Nam tại đảo Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa. Trong một thập niên qua, Trung Quốc đă xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa và triển khai lực lượng đến quần đảo Hoàng Sa.
Với lực lượng hải quân lớn nhất thế giới cùng lực lượng hải cảnh và lực lượng dân quân đánh cá lớn nhất khu vực, Trung Quốc thường xuyên tuần tra các khu vực tranh chấp và buộc các đối thủ phải rút ra khỏi khu vực. Vào đầu tháng 3, quân đội Trung Quốc đă tiến hành một hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, có thể là để trục vớt một chiến đấu cơ bị rơi, mà không được sự cho phép của Hà Nội.
C̣n trên đất liền, vào năm ngoái Bắc Kinh đă công khai hóa việc thành lập ít nhất một căn cứ của quân đội Trung Quốc, với tên lửa và máy bay trực thăng, gần biên giới với Việt Nam.
Luật Ranh Giới Đất Liền, mới được Bắc Kinh thông qua vào năm 2021, khuyến khích việc bảo vệ tích cực các biên giới của Trung Quốc bằng vũ lực, gợi ư rằng các đơn vị quân đội Trung Quốc đóng tại các căn cứ này có thể được tranh bị vũ khí mạnh mẽ để gây thêm áp lực đối với Việt Nam.
Đài Loan cũng phải đối mặt với các mối đe dọa ngày càng tăng, đặc biệt là các máy bay chiến đấu của Trung Quốc bay gần hoặc xâm nhập vào vùng nhận dạng pḥng không của ḥn đảo. Tuy nhiên, Trung Quốc chưa bao giờ thực hiện bất kỳ hành động quân sự trực tiếp nào chống lại Đại Loan, kể từ khi chính phủ Quốc dân đảng chạy đến ḥn đảo này, vào cuối cuộc nội chiến Trung Quốc năm 1949. Điều này không có nghĩa là quan hệ xuyên eo biển đă không từng xảy ra xung đột.
Trong các năm 1954-55 và 1958, quân đội Trung quốc đă nă pháo vào các tiền đồn quân sự của Đài Loan ở Jinmen và Matzu, gần bờ biển của Trung Quốc. Ngoài ra, vào các năm 1995 và 1996, Bắc Kinh đă phóng tên lửa gần Đài Loan để phản đối chuyến thăm Hoa Kỳ của Tổng thống Đài Loan, khi đó là ông Lư Đăng Huy. Tuy nhiên, về tổng thể, Bắc Kinh đă hạn chế thực hiện các hành động quân sự chống lại Đài Loan. Ngược hẳn với chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam.
Trung Quốc cũng ước tính là có thể dễ dàng đánh bại Việt Nam trong một cuộc xung đột vũ trang thông thường. Tuy nhiên, không chắc là Trung Quốc có thể thắng Việt Nam trong một cuộc xung đột du kích kéo dài, giống như đánh giá của Nga trước chiến tranh về sự kém cỏi của các lực lượng Ukraine.
Sức mạnh quân sự của Trung Quốc lớn hơn Việt Nam rất nhiều. Việt Nam thua xa Trung Quốc về mọi mặt từ quân số cho đến số lượng và mức độ tối tân của các loại vũ khí.
Ngân sách quốc pḥng của Bắc Kinh hiện nay ở vào khoảng 230 tỷ mỹ kim, cao hơn gấp 32 lần ngân sách ước tính 7 tỷ mỹ kim của Hà Nội. Hơn nữa, Trung Quốc đă đầu tư rất nhiều vào chuyên nghiệp hóa quân sự, đặc biệt là để tăng cường sự phối hợp tác chiến giữa các binh chủng, để trở thành một lực lượng vũ trang "đẳng cấp thế giới" theo hướng dẫn của ông Tập Cận B́nh.
Ngược lại với Việt Nam, Đài Loan đă đầu tư rất nhiều vào việc mua sắm hoặc phát triển các khả năng pḥng thủ, có thể tạo nhiều khó khăn cho nỗ lực xâm lược của Bắc Kinh.
Đài Loan sở hữu các tên lửa địa đối không, như các dàn tên lửa Patriot của Mỹ và tên lửa hành tŕnh chống chiến hạm.
Đài Loan cũng được hưởng lợi từ sự hỗ trợ kéo dài nhiều thập niên trong việc mua sắm các hệ thống vũ khí tiên tiến từ Mỹ, bao gồm cả việc mua 66 máy bay chiến đấu F-16V vào năm ngoái để tăng cường khả năng không chiến và tuần tra. Đài Loan đă ưu tiên tăng cường sự phối hợp tác chiến giữa các binh chủng và hoàn thiện khả năng chiến đấu của không quân và hải quân. Trong khi đó, sự phối hợp tách chiến giữa các binh chủng của quân đội của Việt Nam được đánh giá là khá yếu kém.
Về mặt địa lư, đánh chiếm ḥn đảo Đài Loan phức tạp hơn nhiều so với cuộc xâm lược Ukraine trên đất liền của Nga. Nga tập trung quân dọc theo biên giới và xâm chiếm các phần đất bằng phẳng và tiếp giáp. Trong khi đó, Trung Quốc sẽ phải tiến hành thành công chiến dịch đổ bộ vào Đài Loan và có nguy cơ bị nhiều tổn thất khi đi qua eo biển Đài Loan. C̣n Việt Nam có đường biên giới chung trên đất liền với Trung Quốc, nên không tạo bất kỳ thách thức địa lư khó khăn nào, tương tự như giữa Ukraine và Nga.
Tóm lại, nếu so sánh với cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine, th́ kịch bản một biến cố ở Biển Đông leo thang thành một cuộc xung đột lớn hơn trên đất liền giữa Trung Quốc và Việt Nam có nhiều điểm tương đồng hơn là kịch bản Trung Quốc đánh chiếm Đài Loan.
Kết luận này, một mặt cho thấy Đài Loan không dễ bị tấn công như Ukraine. Mặt khác, Hoa Kỳ cần đánh giá lại t́nh thế dễ bị nguy hiểm của Việt Nam.
Nguồn: asia nikkei
Một chiếc Boeing 737 vừa bị rơi ở miền nam Trung Quốc. Đây là một trong những khoảnh khắc cuối cùng được ghi lại trên máy bay.
A Boeing 737 just crashed in southern China. This was one of the last moment recorded on the plane. maybe the only moment. Viewers’ discretion advised. #planecrash#Boeing#Chinapic.twitter.com/YvTpSNSCV9
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
