Không có TPP, VN vẫn thu hút được đầu tư nước ngoài

[Hanna]

VBF-Có lẽ điều may mắn vẫn mỉm cười dưới chế độ Cộng Sản Việt Nam. Kinh tế VN vẫn lạc quan vì đầu tư nước ngoài vẫn chảy về đây. Năm ngoái VN vẫn thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài với con số kỷ lục. Dù biết sẽ bỏ được 15% thuế áp dụng với hàng dệt may của VN vào Mỹ, song giờ đây thì đã không tồn tại.


Thợ may làm việc tại hãng Garment 10 ở ngoại ô Hà Nội. Tuy hiệp định TPP với Mỹ không còn nữa, nhiều công ty tại Việt Nam vẫn được vốn đầu tư từ nước ngoài để tiếp tục sản xuất ở mức cao. (Hoang Dinh Nam/ Getty Images)

Nhà Bè Garment Corp, một công ty sản xuất quần áo ở Việt Nam, đã hưởng lợi được nhiều nhờ hiệp định Quan Hệ Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Công ty này cung cấp sản phẩm cho các nhãn hiệu như Calvin Klein, Michael Kors, và Kenneth Cole. Khối lượng xuất cảng của công ty tăng hơn gấp đôi từ năm 2011, lên tới $729 triệu trong năm ngoái. Công ty cũng tăng tăng gấp đôi số lượng nhà máy của họ, lên tới 35 nhà máy, nhờ vào một mức giảm lớn trong biểu thuế, tư cách thành viên của Việt Nam trong hiệp định thương mại gồm 12 nước thành viên.

Với một chữ ký vào ngày thứ Hai vừa qua, Tổng Thống Donald Trump giết chết hiệp định thương mại đầy ước vọng này. Đây là một thỏa thuận hứa hẹn đem lại mức gia tăng khoảng 8 phần trăm, cho tổng sản lượng nội địa của Việt Nam vào năm 2030, theo Ngân Hàng Thế Giới cho biết. Tuy không còn thỏa thuận, điều đó không làm sứt mẻ nhiệt tình của các công ty đa quốc gia đối với Việt Nam. Nước cộng sản này đang trên đà trở thành nước đứng hàng đầu, trong việc xuất cảng hàng hóa sang Hoa Kỳ trong năm ngoái, trong số các thành viên của Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á.

Các nhà máy của Nhà Bè đã có đầy việc làm, và công ty này không dự kiến các khách hàng sẽ bỏ đi.
Lối biện luận nẩy lửa của ông Trump về thương mại đã nhắm mục tiêu vào Trung Quốc chức không phải Việt Nam. Lời ông đe dọa đánh mức thuế 45 phần trăm, trên các sản phẩm được làm tại Trung Quốc, vẫn là một động lực mạnh mẽ cho các công ty di chuyển việc sản xuất sang các nước khác, và nhờ đó Việt Nam được trở thành một đối thủ mạnh mẽ của Trung Quốc.

Sự việc TPP bị sụp đổ có làm giảm bớt vẻ sáng sủa của Việt Nam. Tuy vậy lực lượng lao động trẻ và mức chi phí thấp của nước này là khối nam châm thu hút các nhà đầu tư quốc tế.

Việt Nam có được sự bùng nổ kinh tế là do các nhà đầu tư ngoại quốc cầm đầu trong nhiều năm, khi nước này chuyển đổi từ xuất cảng các mặt hàng nông sản, như gạo, cà phê, để trở thành một trung tâm sản xuất ở Đông Nam Á.

Tainan Spinning Co. là một công ty dệt may có trụ sở tại Đài Loan, thuê mướn 4,500 công nhân ở Việt Nam. Trong một e-mail, công ty này nói rằng sự sụp đổ của TPP sẽ không ảnh hưởng đến các kế hoạch của họ. Công ty nói, “Với sức mạnh và sự cam kết của công ty, Tainan Spinning đang xem xét việc mở rộng thêm tại Việt Nam trong nửa cuối năm nay.”

Ít cách lựa chọn thay thế ở Trung Quốc có thể sánh với mức lương thấp của Việt Nam, mức này là khoảng một phần ba của mức lương ở Trung Quốc, cũng như sánh với việc tiếp cận thuận tiện với các hải cảng. Ông Joseph Incalcaterra, chuyên gia về kinh tế Á Châu của Ngân hàng HSBC Holdings Plc ở Hồng Kông, cho biết như vậy. Ông nói, “Việt Nam vẫn có vẻ khá tốt.”

Trong số các công ty đang tìm quốc gia thay thế Trung Quốc có Yue Yuen, một nguồn chính yếu cung cấp giày để các nhãn hiệu như Adidas AG và Nike Inc., và công ty sản xuất dệt may Shenzhou. Những công ty nào có thể cần phải tìm kiếm những giải pháp thay thế như vậy ở Trung Quốc đều “có thể chuyển việc sản xuất sang những nhà máy tại các nước như Việt Nam và Nam Dương. Mục đích là làm giảm nhẹ sức tác động vào các khách hàng, của những biện pháp hình phạt của Mỹ chống lại hàng nhập cảng từ Trung Quốc.

Yue Yuen cậy dựa vào Việt Nam cho hơn 40 phần trăm của hoạt động sản xuất của họ, nhờ vào chi phí tiền lương thấp, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, và lực lượng lao động lành nghề, theo một phát ngôn viên cho biết. Yue Yuen không dự đoán bất kỳ ảnh hưởng vật chất nào từ TPP, trên quyết định của họ về dây chuyền sản xuất ở Việt Nam.

Chắc chắn lẽ ra hiệp dịnh TPP sẽ là một chiến thắng lớn cho Việt Nam. Trị giá xuất cảng của Việt Nam sang Mỹ đã tăng 15 phần trăm, lên tới $38.5 tỷ trong năm ngoái, theo Hải Quan Việt Nam cho biết. Hàng dệt may chiếm gần 19 phần trăm trong khối lượng xuất cảng của Việt Nam.

TPP sẽ loại bỏ mức thuế 17 phần trăm đánh trên hàng may mặc từ Việt Nam được nhập cảng sang Hoa Ky. TPP sẽ đem lại cho các công ty sản xuất hàng may mặc ở Việt Nam một lợi thế lớn, trong việc xuất cảng các sản phẩm của họ sang Mỹ.

Các công ty Mỹ tại Việt Nam đã thất vọng vì quyết định của ông Trump. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy Việt Nam đã bắt đầu thực hiện việc chuyển đổi sang thời kỳ hậu-TPP. Trong năm ngoái, Việt Nam tiếp tục thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài với số lượng kỷ lục.