Nghiên cứu tóc có thể cho biết bạn đă ăn ǵ cũng như t́nh trạng sức khỏe cá nhân
Từng milimet một, một sợi tóc mỏng manh có thể chứa đựng đầy đủ thông tin về chế độ ăn uống của bạn. Về cơ bản, tóc được xây dựng bởi các axit amin đến từ nguồn thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày, do đó, chúng có thể “bảo tồn” tương đối hiệu quả các dấu vết hóa học của các protein trong thực phẩm chúng ta đă ăn, từ đó giúp suy ra loại thức ăn cụ thể với độ chính xác khá cao.
Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Utah đă cho thấy việc lập hồ sơ nghiên cứu tóc người có thể đóng vai tṛ như một biện pháp giúp chỉ ra sự khác biệt trong chế độ ăn uống theo t́nh trạng kinh tế xă hội (Socioeconomic Status - SES). Những dữ liệu này có thể được dùng để đánh giá chế độ ăn uống của cộng đồng và rủi ro sức khỏe từ chế độ ăn uống đó.
"Dữ liệu phân tích từ tóc có thể được sử dụng để định lượng xu hướng chế độ ăn uống theo cách mà các cuộc khảo sát thông thường không thể nắm bắt được. Chúng tôi muốn thấy cộng đồng y tế bắt đầu đánh giá các mô h́nh chế độ ăn uống bằng hoạt động khảo sát mẫu tóc trên quy mô lớn giữa các nhóm thu nhập khác nhau, đặc biệt là những quốc gia có sự phân hóa giàu nghèo cao”, giáo sư Jim Ehleringer, thuộc Khoa Khoa học Sinh học Đại học Utah, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, cho biết.
Tóc có thể nói lên nhiều điều
Tóc có thể nói lên nhiều điều
Nguồn gốc đồng vị
Trên thực tế, bắt đầu từ những năm 1990, 2 nhà khoa học nổi tiếng Denise Dearing, Thure Cerling và các đồng nghiệp bắt đầu t́m hiểu cách thức mà chế độ ăn của động vật có vú có thể được phản ánh trên lông/tóc của chúng. Các nguồn thực phẩm khác nhau có tỷ lệ đồng vị ổn định khác nhau, hoặc các nguyên tử của cùng một nguyên tố có trọng lượng khác nhau. Khi thức ăn phân hủy thành các axit amin, những đồng vị có trong thực phẩm, bao gồm cả carbon và nitơ, sẽ “ngấm” vào tất cả các bộ phận của cơ thể, trong đó có tóc.
Nào năm 2008, nhóm Ehleringer đă công bố kết quả cho thấy thành phần đồng vị của tóc có thể theo dơi hiệu quả chế độ ăn của một người.
Chẳng hạn đối với vật nuôi công nghiệp, ngũ cốc mà chúng ăn sẽ để lại dấu vết trong lông của chúng. Ngũ cốc nằm trong một nhóm thực vật gọi là thực vật C4 có chứa đường, khác với thực vật C3 - một nhóm bao gồm các loại đậu và rau. V́ vậy, nếu bạn ăn thịt của các loài động vật ăn ngũ cốc, các axit amin trong tóc của bạn cũng sẽ có tỷ lệ đồng vị giống như ngũ cốc. C̣n nếu nguồn protein mà bạn ăn chủ yếu bắt nguồn từ thịt của các loài động vật ăn rau, cỏ thuộc nhóm C3, tóc của bạn cũng sẽ có một dấu hiệu đồng vị giống như thực vật C3.
Tóc có thể cho biết những ǵ?
Để thu thập mẫu phân tích, các nhà nghiên cứu đă đi đến nhiều tiệm hớt tóc ở 65 thành phố trên khắp Hoa Kỳ. Họ cũng đă thu thập các mẫu từ 29 mă ZIP ở Thung lũng Salt Lake để thực hiện nghiên cứu chuyên sâu về một khu vực đô thị cụ thể.
Với cách thu thập này, sẽ không có bất cứ thông tin cá nhân nào, bao gồm tuổi tác, giới tính, thu nhập, t́nh trạng sức khỏe của chủ các mẫu tóc được tiết lộ, đảm bảo không xâm phạm cá tự do cá nhân. Tổng cộng, các nhà khoa học đă thu được mẫu tóc đại diện cho gần 700 người.
Kết quả cho thấy sự thay đổi về tỷ lệ đồng vị tóc, cả cục bộ và quốc gia, nhưng trong phạm vi tương đối hẹp. Trong đó, nhóm nghiên cứu nhận thấy các giá trị đồng vị carbon tương quan với chi phí sinh hoạt theo khu vực (mă ZIP) nơi các mẫu được thu thập. Và phần nào chỉ ra mối tương quan giữa thu nhập, chế độ ăn, và sức khỏe cá nhân theo từng khu vực.
Để mắt đến chế độ ăn, các tác nhà nghiên cứu nhận thấy dấu vết của đồng vị giống ngũ cốc chiếm ưu thế hơn ở các khu vực SES thấp. Ngoài ra, tỷ lệ đồng vị cũng tương quan với tỷ lệ béo ph́. Điều này cho phép đưa ra mối liên hệ tiềm năng giữa chế độ ăn uống, SES và sức khỏe.
Tóm lại, phân tích đồng vị tóc hoàn toàn có thể trở thành một công cụ để đánh giá rủi ro sức khỏe của cộng đồng với độ chính xác chấp nhận được.
Điều ǵ xảy ra nếu bạn ăn tỏi hằng ngày?
Thiên Lan
Thiên Lan
1 2 3 4 5
heo the List và Bright Side
09:11 - 04/07/2020 5 THANH NIÊN ONLINE
Một điều kỳ lạ là cứ ngỡ mùi tỏi sẽ khiến mọi người tránh xa bạn, nhưng sự thật lại không phải vậy!
Tỏi giúp hạ huyết áp, tiêu diệt tế bào ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện trí nhớ, bảo vệ răng miệng và đặc biệt tăng mức độ hấp dẫn cho nam giới /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Tỏi giúp hạ huyết áp, tiêu diệt tế bào ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện trí nhớ, bảo vệ răng miệng và đặc biệt tăng mức độ hấp dẫn cho nam giới
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Và ở cuối bài, bạn sẽ được hé lộ một sự thật bất ngờ - cũng là tin vui dành riêng cho các chàng trai.
Nhưng trước hết, hăy xem điều tuyệt vời ǵ sẽ xảy ra nếu bạn tập ăn mỗi ngày 4 tép tỏi?
1. Giúp hạ huyết áp
Các hoạt chất trong tỏi có khả năng hạ huyết áp, đây thực sự có thể là cứu cánh cho bệnh nhân huyết áp cao - nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch như đột quỵ và đau tim.
Nghiên cứu cho thấy uống 600 đến 1.500 miligam chiết xuất tỏi lâu năm trong 24 tuần giúp giảm huyết áp hiệu quả ngang với thuốc trị huyết áp cao Atenolol.
Các nhà khoa học cho rằng lưu huỳnh chứa trong tỏi được các tế bào hồng cầu chuyển đổi thành khí hydro sunfua, có tác dụng mở rộng các mạch máu, từ đó giúp điều ḥa huyết áp.
Liều lượng khuyến cáo để điều trị huyết áp cao là 4 gram, tương đương với một tép tỏi lớn.
Các nghiên cứu c̣n chỉ ra rằng liều cao hơn 4 tép tỏi mỗi ngày c̣n mang lại lợi ích lớn hơn. Tuy nhiên, tốt nhất nên tham khảo ư kiến bác sĩ, theo The List.
2. Tiêu diệt tế bào ung thư
Nghiên cứu cho thấy tỏi có thể tiêu diệt tế bào ung thư và một nghiên cứu trên 40.000 phụ nữ trung niên cho thấy những người thường xuyên ăn tỏi và các loại trái cây và rau quả khác, đă giảm 35% nguy cơ ung thư ruột kết, theo The List.
Chuyên gia dinh dưỡng người Ấn Độ, tiến sĩ sĩ Simran Saini, khuyến nghị cách để đạt hiệu quả cao nhất là cắn tép tỏi nhằm giải phóng hoạt chất từ tỏi. Sau đó, hăy nuốt toàn bộ tép tỏi rồi uống nước, v́ tỏi có vị khá mạnh.
3. Tăng cường miễn dịch, chữa cảm lạnh
Tiến sĩ Simran Saini cho biết, tỏi có đặc tính kháng sinh, có thể do hàm lượng lưu huỳnh cao.
Nghiên cứu cho thấy một liều tỏi duy nhất hằng ngày làm giảm khả năng mắc bệnh tới 63%.
Đối với người cảm cúm, uống bổ sung tỏi có thể làm giảm 60 - 70% thời gian kéo dài của bệnh, chỉ c̣n 1 - 2 ngày so với 5 ngày ở người không ăn tỏi.
4. Cải thiện trí nhớ
Tỏi chứa nhiều thành phần ngăn lăo hóa năo. Người cao tuổi tiêu thụ tỏi sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, người trẻ có thể cải thiện trí nhớ và tăng năng suất năo, theo Bright Side.
5. Tăng khả năng chịu đựng
Tỏi làm cho tim và cơ bắp hoạt động hiệu quả hơn. Người Hy Lạp cổ đại cho các vận động viên Olympic ăn tỏi, để nâng cao thành tích.
Ngoài ra, tỏi c̣n làm giảm mệt mỏi và tăng năng suất, theo The List.
6. Cải thiện tóc và da
Tỏi thúc đẩy tóc mọc dài hơn và dày hơn và trị rụng tóc bằng cách xoa lên da đầu.
Nghiên cứu cho thấy ăn 2 tép tỏi hằng ngày là đă đủ để cơ thể sản xuất collagen và elastin tự nhiên.
Các thành phần trong tỏi c̣n bảo vệ chống lăo hóa.
7. Bảo vệ răng miệng
Do đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm, tỏi rất tốt cho khoang miệng. Nó giết chết các vi khuẩn có hại và chữa lành nướu bị viêm và giảm nguy cơ sâu răng, theo The List.
8. Giữ cân
Tỏi ngăn chặn tăng cân, giúp đốt cháy lượng calo dư thừa đi vào cơ thể. Tất nhiên, nó chỉ hoạt động nếu bạn ăn đủ tỏi.
9. Tăng mức độ hấp dẫn cho nam giới
Một nghiên cứu, được đăng trên tạp chí Journal Appetite - thông qua tạp chí về khoa học Science Direct, đă tiết lộ một tin đáng ngạc nhiên rằng, nam giới ăn tỏi sống hoặc uống viên tỏi, sau 12 giờ, có mùi cơ thể hấp dẫn phụ nữ hơn nhiều so với những người không ăn tỏi.
V́ vậy, đây là mẹo dành riêng cho các chàng trai: Thêm tỏi vào bữa ăn sáng, nhưng nhớ súc miệng sau đó. Chắc chắn cuộc hẹn buổi tối sẽ khiến bạn hấp dẫn thêm bội phần, theo The List.
TIN LIÊN QUAN
Cách ăn tỏi và mật ong để thay đổi cơ thể chỉ sau 7 ngày
Thiên Lan
Thiên Lan
1 2 3 4 5
Theo The Epoch Times.
13:49 - 26/08/2019 0 THANH NIÊN ONLINE
Lợi ích sức khỏe của cả tỏi và mật ong đă được biết đến từ lâu, nhưng có bao giờ bạn tự hỏi điều ǵ sẽ xảy ra nếu kết hợp cả hai với nhau?
/// Shutterstock
Shutterstock
Đầu tiên, hăy xem xét những lợi ích của việc tiêu thụ tỏi. Tỏi chứa một hợp chất hóa học tự nhiên gọi là allicin, là một axit amin. Chất này đă được sử dụng như một chất kháng khuẩn để điều trị nhiễm trùng kháng thuốc cao, theo The Epoch Times.
Một nghiên cứu của Canada cũng chỉ ra rằng những bệnh nhân bị cảm lạnh thông thường cũng khỏi bệnh khi điều trị bằng allicin.
Các nền văn hóa trên khắp thế giới đă khám phá ra những lợi ích dược liệu của tỏi và lăng mộ vua pharaon Ai Cập thuộc Vương triều thứ 18 - Tutankhaten được phát hiện cũng có những tép tỏi bên trong.
Mật ong đă được sử dụng để chống lại vi khuẩn từ thời Ai Cập cổ đại!
Các nhà khoa học đă xác định được hợp chất H2O2 mạnh mẽ trong mật ong, có tác dụng kháng khuẩn đáng kinh ngạc.
Một số nhà nghiên cứu thậm chí tin rằng mật ong, cũng như tỏi, có thể là một trong những ch́a khóa để tiêu diệt vi khuẩn và siêu vi khuẩn kháng kháng sinh đang là vấn nạn hiện nay.
Một lợi ích khác của mật ong là khả năng chống lại dị ứng.
V́ vậy, cả tỏi và mật ong đều có nhiều tác dụng chống lại các tác nhân gây bệnh, đặc biệt trong những ngày lạnh, ẩm ướt của mùa đông. Nhưng chúng cũng có thể giúp giải độc cơ thể và giảm cân, theo The Epoch Times.
Trong ṿng một tuần, để có được hiệu quả trong việc:
• Ngăn ngừa sự tích tụ cholesterol xấu
• Hạ huyết áp
• Cân bằng lượng đường trong máu
• Làm sạch ruột, chữa đau dạ dày
• Cải thiện tuần hoàn máu,
• Tăng cường hệ miễn dịch
• Giảm viêm
• Trị viêm họng, cảm lạnh
• Làm đẹp da
Hăy thử kết hợp mật ong và tỏi để tăng gấp đôi đặc tính chữa bệnh, theo cách sau:
Tỏi: 2 - 3 tép
Mật ong: 1 muỗng canh (15 ml)
Lột vỏ và nghiền nát hoặc băm nhỏ tỏi. Điều này sẽ giúp giải phóng allicin, các hợp chất có lợi trong tỏi.
Đừng xào hoặc nướng tỏi, v́ nấu lên sẽ làm giảm các chất allicin.
Hăy đảm bảo sử dụng mật ong thô, chưa lọc, sẽ có nhiều đặc tính chống vi khuẩn tự nhiên. Đặc tính này có thể bị phá hủy khi mật ong được tiệt trùng, lọc hoặc tinh chế.
Trộn 2 thứ với nhau và uống khi bụng đói, trước khi ăn uống bất cứ thứ ǵ, v́ nó sẽ bị pha loăng bởi tất cả những thứ khác mà bạn đang tiêu thụ.
Uống liên tục trong 7 ngày, bạn sẽ thấy kết quả, theo The Epoch Times.
Trong trường hợp điều trị hoặc pḥng ngừa cảm lạnh, việc kết hợp mật ong và tỏi với một số biện pháp tự nhiên nổi bật khác để trị cảm lạnh và cảm cúm đặc biệt hiệu quả.
Ngoài hai thành phần tỏi và mật ong với liều lượng như trên, bạn sẽ cần thêm một ít giấm táo, 1 muỗng canh gừng và một ít ớt bột.
Tất cả các thành phần này có đặc tính chống vi khuẩn và chống viêm mạnh mẽ, cần cho hệ thống miễn dịch của bạn khi đang bị tấn công, theo The Epoch Times.
Tỏi đen giúp ngăn ngừa và chữa trị ung thư
Thiên Lan
Thiên Lan
1 2 3 4 5
Theo Health News.
00:15 - 16/06/2019 0 THANH NIÊN ONLINE
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Sư phạm Phúc Kiến, Bệnh viện Nhân dân Thâm Quyến và Đại học Hồng Kông (Trung Quốc) đă xem xét hoạt động chống ung thư của một hợp chất trong tỏi đen có tên là S-allylmercaptocysteine, khi xem xét các nghiên cứu.
Tỏi đen /// Shutterstock
Tỏi đen
SHUTTERSTOCK
Họ đă công bố phát hiện này trên Tạp chí Thuốc tự nhiên Trung Quốc, theo Health News.
Tiêu thụ thực phẩm bổ sung có khả năng chống ung thư hằng ngày đă trở thành một trong những cách ngăn ngừa và kiểm soát ung thư.
Tỏi đen giúp ngăn ngừa và chữa trị ung thư - ảnh 1
TIN LIÊN QUAN
Tin vui cho những người thích ăn tỏi
Bằng chứng nổi bật này đă củng cố thông tin cho rằng tiêu thụ tỏi đen làm giảm tỷ lệ mắc ung thư.
Đáng chú ư, nước ép từ tỏi đen có hoạt tính chống ung thư mạnh hơn so với tỏi tươi, bởi v́ nó được làm giàu với các hợp chất lưu huỳnh hữu cơ đặc trưng của nước ép từ tỏi đen như hợp chất S-allylmercaptocysteine, theo Health News.
Trong tổng quan này, các nhà khoa học đă xem xét các nghiên cứu về hợp chất có trong nước ép tỏi đen này và tiềm năng chống ung thư của nó.
Các nhà nghiên cứu đă tóm tắt các cập nhật về cơ chế tác dụng của hợp chất có trong nước ép tỏi đen trong việc chống lại sự sinh sôi của tế bào ung thư, chống di căn và lây lan của tế bào ung thư và thúc đẩy sự tự chết của tế bào ung thư, trong các mô h́nh ung thư khác nhau.
Tỏi đen giúp ngăn ngừa và chữa trị ung thư - ảnh 2
TIN LIÊN QUAN
Bác sĩ nói ǵ về việc 'ngồi xổm trên bồn cầu bệt công cộng'?
Bằng chứng cho thấy hợp chất có trong nước ép tỏi đen có thể bảo vệ chống ung thư v́ khả năng loại bỏ các loại ô xy phản ứng và tăng các enzyme chống ô xy hóa.
Hợp chất có trong nước ép tỏi đen cũng thể hiện tác dụng chống khối u bằng cách kích hoạt enzyme protein được hoạt hóa phân chia tế bào, lọc ô xy hoạt động và ức chế viêm, theo Health News.
Hợp chất có trong nước ép tỏi đen có thể thúc đẩy sự tự chết của tế bào khối u. Nó cũng có thể ức chế sự sinh sôi của tế bào khối u và ngăn chặn sự xâm lấn của tế bào khối u.
Ngoài ra, nó có thể làm tăng tính nhạy cảm hóa học của các tế bào ung thư.
Dựa trên các bằng chứng thu thập được, các nhà nghiên cứu đă kết luận rằng hợp chất có trong nước ép tỏi đen có thể được sử dụng như một thực phẩm bổ sung hằng ngày đầy hứa hẹn để ngăn ngừa và điều trị ung thư, theo Health News.
Tỏi đă có biệt danh là hoa hồng hôi, tuy nhiên được 'tôn sùng' v́ tính chất dược liệu của nó. Dưới đây là 7 lợi ích sức khỏe dựa trên bằng chứng mà tỏi mang lại, theo Natural News.
Tỏi giúp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe /// Shutterstock
Tỏi giúp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
SHUTTERSTOCK
Giảm 1/2 nguy cơ đau tim và đột quỵ
Ăn tỏi rất tốt cho tim. Nghiên cứu cho thấy tỏi ảnh hưởng đến xơ cứng động mạch, triglyceride, huyết áp, kết tập tiểu cầu và độ quánh máu - tất cả đều là yếu tố nguy cơ của bệnh tim.
7 lợi ích tuyệt vời của tỏi đối với sức khỏe - ảnh 1
TIN LIÊN QUAN
Người phụ nữ đột tử giữa đêm, tay c̣n cầm 'điện thoại đang lướt web'
Các nhà nghiên cứu tại Đại học bang Pennsylvania (Mỹ) báo cáo rằng tỏi có thể giảm 38% nguy cơ mắc các vấn đề về tim.
Trong một nghiên cứu kéo dài 4 năm của Đức, các nhà nghiên cứu đă kết luận rằng tỏi có thể làm giảm hơn 50% nguy cơ đau tim và đột quỵ, theo Natural News.
Ức chế xơ vữa động mạch
Một lợi ích khác của tỏi đối với tim là nó có thể giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Bằng chứng cho thấy tỏi có khả năng ngăn ngừa sự h́nh thành các mảng xơ vữa động mạch, khiến các động mạch trở nên dày và cứng.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học California, Los Angeles (UCLA, Mỹ) đă thực hiện một nghiên cứu trên 65 người và nguy cơ mắc bệnh tim. Trong nghiên cứu, họ đă cho những người tham gia một viên giả dược hoặc một viên nang chứa 250 miligam (mg) chiết xuất tỏi lâu năm và 100 microgam (mcg) vitamin B12, a xít folic 300 mcg, 12,5 mg vitamin B6 và 100 mg L-arginine.
7 lợi ích tuyệt vời của tỏi đối với sức khỏe - ảnh 2
TIN LIÊN QUAN
Ổ sán khổng lồ trong năo do thói quen ăn đồ tái, sống
Nghiên cứu 4 năm tiết lộ rằng tiêu thụ bột tỏi mỗi ngày làm giảm khối lượng mảng xơ vữa động mạch tới 18%, theo Natural News.
Ngăn ngừa vôi hóa ở tim
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tim mạch Quốc tế, chiết xuất tỏi lâu năm làm tăng mỡ nâu quanh cơ tim, đồng thời giảm mỡ trắng. Mỡ nâu là một dạng mô mỡ hoạt động mạnh hơn, và tạo ra nhiệt hoặc năng lượng, trong khi mỡ trắng không hoạt động và được lưu trữ. Mỡ trắng có thể làm tăng nguy cơ vôi hóa ở tim, trong khi có nhiều mỡ màu nâu xung quanh cơ tim làm giảm nguy cơ vôi hóa, theo Natural News.
Các nhà nghiên cứu tại UCLA cũng nghiên cứu tác dụng của chiết xuất tỏi lâu năm ở các cá nhân đối với thuốc statin. Sau khi uống 4 ml chiết xuất tỏi lâu năm trong một năm, tỷ lệ vôi hóa mạch vành chậm hơn ba lần so với những người dùng giả dược.
Phát hiện này cho thấy tỏi có thể có lợi cho những người có nguy cơ cao mắc các vấn đề tim mạch trong tương lai.
Giảm huyết áp
Tỏi là một lựa chọn thậm chí tốt hơn và an toàn hơn để hạ huyết áp so với thuốc atenolol. Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Dược phẩm Pakistan, tiêu thụ tỏi hằng ngày với liều từ 300 đến 1.500 mg làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu và tâm trương ở những người bị tăng huyết áp so với atenolol và giả dược.
7 lợi ích tuyệt vời của tỏi đối với sức khỏe - ảnh 3
TIN LIÊN QUAN
Bị tăng huyết áp, có cần kiêng cà phê không?
Hiệu ứng này có thể được quy cho các hợp chất lưu huỳnh của nó được chuyển đổi thành hydro sunfua, làm giăn mạch máu, cải thiện lưu lượng máu và giảm huyết áp, theo Natural News.
Chống nhiễm trùng
Tỏi chứa đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ chống nhiễm trùng. Nghiên cứu đă chỉ ra rằng nó có thể tiêu diệt ít nhất 13 loại bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và vi rút. Nó thậm chí c̣n hiệu quả và an toàn hơn so với thuốc kháng sinh metronidazole trong điều trị nhiễm trùng âm đạo, theo Natural News.
Tránh cảm lạnh thông thường
Tỏi cũng ngăn ngừa cảm lạnh thông thường v́ nó có chứa allicin, hợp chất tạo mùi. Một nghiên cứu của Úc đă tiết lộ rằng tiêu thụ tỏi giúp giảm tỷ lệ cảm lạnh hơn 50%. Các nghiên cứu khác cũng đă báo cáo rằng nó có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng cảm lạnh.
Giúp loại bỏ ch́ khỏi cơ thể
Theo một nghiên cứu, tỏi giúp loại bỏ ch́ khỏi cơ thể tốt hơn thuốc d-penicillamine. Nó cũng cải thiện tác dụng phụ của ch́, như khó chịu, đau đầu, và huyết áp tâm thu, trong khi thuốc có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
Ngoài việc sử dụng nó ở dạng bổ sung, bạn có thể gặt hái những lợi ích sức khỏe của tỏi bằng cách sử dụng nó trong nấu ăn.
Bạn cũng có thể ăn nó sống, chỉ cần trộn tỏi với dầu ô liu nguyên chất và một ít muối là đă thành món ăn ngon miệng.
Theo một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Đại học Oxford (Anh), mật ong (ảnh) có hiệu quả hơn thuốc kháng sinh trong việc điều trị các triệu chứng ho và cảm lạnh.
/// Ảnh: Shutterstock
Ảnh: Shutterstock
Nhiễm trùng đường hô hấp trên (URTI) là một trong những lư do phổ biến nhất để bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh. Các nhà khoa học nhận thấy thuốc kháng sinh dẫn đến một số tác dụng phụ đáng lo ngại ở trẻ em và người lớn.
“V́ phần lớn URTI là do vi rút, nên việc kê đơn kháng sinh vừa không hiệu quả vừa không phù hợp. Tuy nhiên, việc thiếu các giải pháp thay thế hiệu quả, cộng thêm tâm lư muốn xoa dịu triệu chứng bệnh cho bệnh nhân, khiến bác sĩ đôi khi kê đơn kháng sinh quá mức”, theo báo cáo đăng trên tạp chí y khoa BMJ Evidence-Based Medicine.
Các nhà khoa học đă xem xét cơ sở dữ liệu từ 14 nghiên cứu với 1.761 người tham gia ở nhiều độ tuổi khác nhau để so sánh mật ong với các chế phẩm khác chủ yếu là thuốc kháng histamin, thuốc long đờm, thuốc giảm ho và thuốc giảm đau.
Kết quả cho thấy, những bệnh nhân ăn mật ong có thời gian mắc các triệu chứng cảm lạnh thông thường giảm từ 1 - 2 ngày so với những người được chăm sóc thông thường. Mật ong cũng đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện tần suất và mức độ ho.
Báo cáo của Đại học Oxford đề xuất bác sĩ có thể kê mật ong như một giải pháp thay thế thích hợp cho thuốc kháng sinh đối với những bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Mật ong có giá thành rẻ, được bán rộng răi và hầu như an toàn với tất cả mọi người, ngoại trừ trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi hoặc những người bị dị ứng.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhận định rất khó để biết chính xác mức độ hiệu quả mà mật ong mang lại v́ nó là một chất phức tạp và không đồng nhất.
Chỉ ngủ được 6 giờ mỗi đêm, có sao không?
Thiên Lan
Thiên Lan
1 2 3 4 5
00:10 - 25/08/2020 1 THANH NIÊN ONLINE
Thiếu ngủ rơ ràng là có hại cho sức khỏe. Thường xuyên ngủ không ngon giấc khiến bạn có nguy cơ mắc một số bệnh nghiêm trọng.
Người lớn từ 18-65 tuổi cần ngủ từ 7-9 giờ mỗi ngày /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Người lớn từ 18-65 tuổi cần ngủ từ 7-9 giờ mỗi ngày
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Nhưng ngủ bao nhiêu mới đủ?
Tiến sĩ Ranj Singh, bác sĩ nhi khoa của Royal College of Paediatrics and Child Health (Anh), nhấn mạnh tầm quan trọng của giấc ngủ
Một đêm ngủ không ngon giấc sẽ gây uể oải, khó tập trung. Và thiếu ngủ kéo dài sẽ gây hại nhiều hơn.
Thiếu ngủ làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh như béo ph́, tiểu đường và bệnh tim.
Trong khi đó, ngủ ngon giúp ngăn ngừa bệnh tim và tiểu đường, đồng thời làm tăng ham muốn "chuyện yêu" và tăng khả năng sinh sản, theo Express.
Ngủ đủ giấc c̣n tăng cường khả năng miễn dịch, ngăn ngừa trầm cảm và lo âu và giúp giữ dáng.
Hầu hết mọi người nghĩ rằng cần ngủ 8 tiếng mỗi đêm, nhưng điều này có đúng không?
Câu trả lời là cần ngủ bao nhiêu tùy thuộc vào từng người.
Vậy bạn thực sự cần ngủ bao nhiêu?
Chỉ ngủ được 6 giờ mỗi đêm, có sao không? - ảnh 1
Một người trung b́nh dành khoảng 1/3 cuộc đời để ngủ, nhưng mỗi người sẽ có nhu cầu về giấc ngủ khác nhau.
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh, hầu hết mọi người cần ngủ khoảng 8 tiếng mỗi đêm, nhưng có người cần nhiều hơn và có người ít hơn.
Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh đưa ra lời khuyên: “Nguyên tắc là nếu cảm thấy uể oải khi thức dậy và buồn ngủ rũ rượi cả ngày hôm sau, th́ có thể bạn ngủ không đủ giấc”.
Người càng trẻ càng cần ngủ nhiều, và càng lớn tuổi càng ngủ ít đi.
Tổ chức về giấc ngủ của Anh - Sleep Council gợi ư như sau:
Trẻ sơ sinh, trẻ em và thiếu niên cần ngủ nhiều hơn người lớn, nhằm hỗ trợ sự phát triển trí năo và thể chất nhanh chóng của trẻ.
Trẻ sơ sinh đến 1 tuổi cần ngủ khoảng 14 - 15 giờ mỗi ngày.
Trẻ từ 2 - 3 tuổi cần từ 12 - 14 giờ mỗi ngày.
Từ 3 - 6 tuổi cần ngủ từ 10 - 12 giờ mỗi ngày.
Trẻ từ 7 - 12 cần ngủ từ 10 - 11 giờ.
Thanh thiếu niên từ 12 - 18 cần ngủ từ 8 - 9 giờ.
Người lớn từ 18 - 65 tuổi cần ngủ từ 7 - 9 giờ mỗi ngày.
Từ 65 tuổi trở đi có thể cần ngủ ít hơn và nên cố gắng đảm bảo từ 7 - 8 giờ mỗi ngày.
Vậy ngủ 6 giờ có đủ không?
Thỉnh thoảng ngủ 6 giờ th́ không sao, nhưng đêm nào cũng chỉ ngủ được 6 giờ là không đủ, theo tổ chức Sleep Council, thường xuyên ngủ không đủ giấc có thể dẫn đến t́nh trạng thiếu ngủ, theo Express.
Đó là t́nh trạng thường xuyên ngủ ít hơn số giờ được khuyến nghị, khiến sức khỏe tinh thần và thể chất đều bị suy giảm.
Ngủ bù sẽ không khắc phục được điều này, mà cần phải ngủ đủ giấc mỗi đêm.
Ngủ tới 10 giờ sáng vào thứ bảy sẽ không khắc phục được t́nh trạng thiếu hụt do ngủ 6 giờ mỗi ngày.
Tổ chức Sleep Council giải thích: Mất ngủ một vài ngày có thể đă gây hại, như buồn ngủ vào ban ngày, hoạt động ban ngày tồi tệ hơn, gia tăng sự viêm nhiễm không tốt cho cơ thể và suy giảm điều ḥa lượng đường trong máu.
Giấc ngủ bù vào cuối tuần có thể không bù đắp được các tác hại của giấc ngủ đă mất và có thể phản tác dụng khi thay đổi nhịp sinh học, v́ vậy cần tập thói quen ngủ đều đặn.
Hăy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ đều đặn mỗi ngày ngay cả vào cuối tuần.
Nếu không thể t́m ra lư do tại sao không thể ngủ ngon, hăy ghi nhật kư giấc ngủ để t́m ra thủ phạm đang phá giấc ngủ của bạn, theo Express.
Ví dụ, uống ly cà phê cuối cùng vào mấy giờ hôm nay? Có tập thể dục khuya không? Có ngủ trưa không?
Ngủ bật quạt có hại không? Câu trả lời ngắn gọn là tùy. Đối với một số người, bật quạt sẽ giúp dễ ngủ và dễ chịu. Đối với những người khác, có thể khiến tỉnh giấc, kích hoạt cơn hen suyễn hoặc khô mắt.
Có thể để quạt ở chế độ quay hay thổi cố định vào khu vực chân, thay v́ để thổi trực tiếp vào bạn suốt đêm /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Có thể để quạt ở chế độ quay hay thổi cố định vào khu vực chân, thay v́ để thổi trực tiếp vào bạn suốt đêm
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Sau đây, chúng ta sẽ biết ngủ bật quạt được lợi và hại ǵ, và cách khắc phục những nhược điểm, theo Sleep Adviser.
1. Tiếng ồn trắng
Tiếng quạt giống như tiếng ồn trắng - kết hợp tất cả các tần số âm thanh, tạo ra tiếng vo ve, có thể giúp mọi người đi vào giấc ngủ.
Nếu nơi bạn sống có nhiều tiếng ồn xung quanh, th́ quạt là cách hiệu quả để át đi tiếng ồn đó. Cả tiếng ngáy cũng vậy.
2. Làm thoáng mát không khí
Quạt là cách làm mát tiết kiệm nhất. Theo một số nghiên cứu, bật quạt khi ngủ có thể giúp ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
Nguyên nhân là do nhiệt độ cao và lượng CO2 tăng lên khiến trẻ gặp nguy hiểm. Bật quạt làm giảm nhiệt độ và giảm nồng độ CO2 trong không khí, theo Sleep Adviser.
Ngủ bật quạt có hại ǵ không? - ảnh 1
Cách tạo máy lạnh tự chế từ quạt
Có một cách để biến quạt thành máy lạnh siêu rẻ.
• Lấy khoảng 4 - 6 chai nước
• Cho vào mỗi chai 2 - 3 muỗng canh muối
• Đặt các chai vào tủ đông vào buổi sáng
• Trước khi đi ngủ, lấy các chai nước ra và cho vào một cái khay
• Đặt khay đựng các chai nước trước quạt
• Bật quạt lên.
Không khí thổi qua làn nước đá sẽ tao ra một làn gió mát như máy lạnh.
Ngủ bật quạt gây hại ǵ?
• Dị ứng
Khi quạt thổi không khí xung quanh pḥng, nó sẽ khiến bụi tràn vào xoang mũi. Người dễ bị dị ứng, hen suyễn và viêm mũi dị ứng, có thể gặp nhiều rắc rối.
• Không khí khô
Không khí thổi liên tục vào cơ thể có thể gây khô da.
Với người ngủ mắt mở một phần, luồng không khí thổi liên tục sẽ làm khô mắt và có thể gây kích ứng lớn.
Một số người cũng mở miệng khi ngủ và luồng không khí liên tục sẽ gây khô miệng và cổ họng. Đặt một ly nước bên cạnh có thể hữu ích, theo Sleep Adviser.
• Kích ứng xoang
Luồng không khí liên tục cũng có xu hướng làm khô đường mũi, ảnh hưởng đến các xoang.
Nếu quá khô, cơ thể buộc phải sản xuất nhiều chất nhầy hơn. Dẫn đến dễ bị tắc nghẽn, nghẹt mũi và đau đầu do viêm xoang.
• Đau cơ bắp
Những người ngủ với làn gió trực tiếp có thể bị cứng hoặc đau cơ khi thức dậy.
Nguyên nhân là do không khí mát tập trung có thể khiến cơ bắp căng thẳng và chuột rút.
Đặc biệt là ngủ để quạt thổi gần mặt và cổ. Nếu bị cứng cổ khi thức dậy, có thể là do quạt thổi liên tục.
Những ai không nên ngủ bật quạt?
Nếu nó gây dị ứng và hen suyễn hoặc làm khô da hoặc xoang, cần dùng cách khác.
Có thể để quạt ở chế độ quay hay thổi cố định vào khu vực chân, thay v́ để thổi trực tiếp vào bạn suốt đêm.
Cuối cùng, có rất nhiều mặt lợi nếu bạn chọn một chiếc quạt không ồn, và có bộ đếm thời gian để cài thời gian, theo Sleep Adviser
Đau nách có thể đến bất ngờ mà người mắc cũng không rơ nguyên nhân. Nguyên nhân gây đau nách đáng sợ nhất là ung thư. Nhưng trong hầu hết trường hợp, đó là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe ít nghiêm trọng hơn.
Viêm nang lông hoặc viêm tuyến mồ hôi có thể gây ra vết sần, mẩn đỏ và đau ngứa ở nách /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Viêm nang lông hoặc viêm tuyến mồ hôi có thể gây ra vết sần, mẩn đỏ và đau ngứa ở nách
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Nếu bạn bị đau nách, nguyên nhân có thể do những vấn đề sau:
1. Viêm nhiễm ở hạch bạch huyết
Đau dưới nách có thể là dấu hiệu cảnh báo hạch bạch huyết đang có vấn đề. “Hạch bạch huyết nằm dưới cánh tay và cổ, khi bị nhiễm trùng hoặc viêm sẽ sưng đau và mềm khi chạm vào”, The Healthy dẫn lời bác sĩ người Mỹ Jeremy Allen.
Nguyên nhân gây viêm nhiễm hạch bạch huyết thường là do nhiễm nấm, vi khuẩn hay virus. Trong một số trường hợp, sưng hạch bạch huyết là dấu hiệu của một số loại ung thư. Do đó, khi phát hiện hạch bạch huyết dưới nách bị sưng đau, người bệnh không nên chủ quan mà hăy đến gặp bác sĩ ngay.
2. Dị ứng
Dị ứng phần da ở nách có thể gây nổi mẩn đỏ và đau rát. Các chất có thể gây dị ứng da ở nách thường gặp gồm xà pḥng, chất khử mùi, chất chống mồ hôi và loại vải áo không phù hợp.
Bác sĩ có thể dễ dàng chẩn đoán bệnh có phải là do dị ứng hay không. Nếu bị dị ứng, người bệnh sẽ thay thế loại xà pḥng, chất khử mùi, chất chống mồ hôi hay chọn mặc loại vải khác.
3. Viêm nang lông hoặc tuyến mồ hôi
Viêm nang lông hoặc viêm tuyến mồ hôi có thể gây ra vết sần, mẩn đỏ và đau ngứa. Nguyên nhân gây bệnh thường là do vệ sinh kém, đổ nhiều mồ hôi khiến nách luôn trong t́nh trạng ẩm ướt.
Cách ngăn ngừa viêm nang lông, viêm tuyến mồ hôi dễ nhất là thường xuyên tắm, thay quần áo sau khi đổ quá nhiều mồ hôi.
Khi đă bị viêm, người bệnh cần thường xuyên rửa sạch nách để loại bỏ vi khuẩn, da chết cũng như bă nhờn. Khi mặc áo, hăy chọn những chiếc áo rộng để nách được thoáng mát.
4. Căng cơ
Cơ ngực, bắp tay sau hoặc lưng khi bị kéo căng quá mức có thể gây đau nách dữ dội. Khi đó, nghỉ ngơi có thể giúp giảm cơn đau, trong một số trường hợp có thể uống thuốc giảm đau không kê đơn ibuprofen, theo The Healthy.
Mọi người đều bị hôi miệng theo thời gian, chủ yếu là sau khi ăn các thực phẩm như hành tỏi. Nhưng có một số t́nh trạng sức khỏe có thể dẫn đến mùi hôi.
Có một số t́nh trạng sức khỏe tiềm ẩn có thể gây ra hôi miệng như tiểu đường, vấn đề về thận, hen suyễn, xơ nang và ung thư phổi. /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Có một số t́nh trạng sức khỏe tiềm ẩn có thể gây ra hôi miệng như tiểu đường, vấn đề về thận, hen suyễn, xơ nang và ung thư phổi.
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Hôi miệng được gọi là chứng hôi miệng. Có một số t́nh trạng sức khỏe tiềm ẩn có thể gây ra hôi miệng như tiểu đường, vấn đề về thận, hen suyễn, xơ nang và ung thư phổi.
Mùi trái cây ngọt ngào thường gặp trong trường hợp mắc bệnh tiểu đường. Tương tự, các bệnh khác cũng có thể được nhận biết qua mùi hơi thở, theo Times of India.
Nhưng chính xác th́ nguyên nhân gây hôi miệng ở bệnh nhân tiểu đường là ǵ và bạn có thể đối phó với nó như thế nào?
Hôi miệng ở bệnh nhân tiểu đường
Bệnh tiểu đường và chứng hôi miệng có liên hệ ǵ? - ảnh 1
Kiểm tra lượng đường trong máu
SHUTTERSTOCK
Hôi miệng có thể được gây ra ở bệnh nhân tiểu đường chủ yếu là do lượng xeton trong máu cao. Khi mắc bệnh tiểu đường, cơ thể trở nên kháng insulin hoặc không sản xuất đủ insulin.
Do đó, các tế bào không nhận đủ lượng glucose cần thiết để cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Để bù đắp cho điều này, cơ thể bắt đầu đốt cháy chất béo để tạo ra năng lượng nhằm thực hiện các chức năng khác nhau của cơ thể. Khi chất béo dự trữ trong tế bào bị đốt cháy thay v́ glucose, nó sẽ tạo ra xeton, bắt đầu tích tụ trong máu và nước tiểu. Mức độ cao của xeton trong cơ thể gây ra mùi hôi đó, theo Times of India.
Mức độ cao của xeton trong cơ thể thực sự có hại và có thể dẫn đến một t́nh trạng nguy hiểm khác được gọi là nhiễm toan ceton do tiểu đường (DKA). T́nh trạng này phổ biến nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và cần được giải quyết kịp thời.
Các triệu chứng phổ biến của xeton cao
Hơi thở thơm và có mùi trái cây.
Đi tiểu thường xuyên.
Đau bụng, buồn nôn hoặc nôn mửa.
Mức đường huyết cao.
Khó thở hoặc lú lẫn.
Cách kiểm soát mùi hôi
Nếu mùi hôi là do nồng độ xeton trong máu cao th́ chỉ có thể kiềm chế bằng thuốc. Nhưng đôi khi nó cũng có thể là do các vấn đề răng miệng. V́ vậy, bạn cần đánh giá kỹ t́nh h́nh trước khi đi đến kết luận, theo Times of India.
Đánh răng ít nhất hai lần một ngày.
Đừng quên cạo lưỡi và xỉa miệng.
Giữ cho ḿnh đủ nước.
Theo dơi lượng đường trong máu của bạn.
Sử dụng kẹo bạc hà hoặc kẹo cao su không đường để kích thích tiết nước bọt.
Thường xuyên đi gặp nha sĩ.
Yogurt hay sữa chua lên men là một loại thực phẩm mà ai cũng đều biết hết.
Đây là một loại thức ăn ngon miệng đồng thời cũng là một thực phẩm chức năng đầy tính bổ dưỡng.
Yogurt được làm từ sữa cho lên men bởi những loại vi khuẩn tốt, mà người ta gọi là Probiotics.
Vậy Probiotics (“trợ sinh”?) Prebiotics (tiền trợ sinh) và Synbiotics (hợp sinh?) là những chất ǵ?
LONDON – Dù ở bất kỳ tuổi nào, hễ uống thuốc kháng sinh (antibiotics) có nghĩa là sẽ làm rối loạn đường ruột, v́ cũng sẽ giết chết một số vi trùng tốt trong cơ thể.
Đó là lư do nhiều bác sĩ đôi khi cho uống thêm thuốc probiotics để cân bằng hệ thốngs inh thái trong cơ thể.
Một cuộc nghiên cứu ở Hy Lạp cho thấy rằng khi cho thiếu niên uống thuốc kháng sinh, đôi khi phải cho uống để chữa bệnh, có thể biến đổi hệ tiêu hóa của các em và làm tăng cơ nguy sẽ phát triển tiền-tiểu-đường.
Tiến sĩ Charikleia Stefanaki, nhà nghiên cứu về Bệnh nhi đồng ở Athens University Medical School, Hy Lạp, nói rằng cho uống thuốc kháng sinh dưới 3 tuổi sẽ làm giảm lợi ích các vi sinh vật trong đường ruột, và biến đổi cách hấp thụ dưỡng chất trong hệ tiêu hóa.(Ngưng trích: Kháng sinh coi chừng có hại-Vietbao.com 18/04/2016)
Sử dụng thuốc kháng sinh quá sớm ở tuổi thiếu nhi có thể dẫn tới hiện tượng tiền tiểu đường (prediabetes) sau nầy (Dr Charikleia Stefani- Athen Univers.Greece)
Increased consumption of antibiotics up to the age of 3 seems to decrease beneficial gut microbes and alter nutrient absorption and metabolism. This may lead to prediabetes, an early high-risk stage of Type 2 diabetes mellitus," explains Dr Charikleia Stefanaki, Research Associate in Pediatric Endocrinology at Athens University Medical School, Greece.
To help reassure parents, the study's authors suggest that certain prebiotics (non-digestible fibers that nourish beneficial microbes) and probiotics could help reestablish a healthy balance of bacteria in the gut and reduce any risk of prediabetes that could be linked to increased antibiotic use in early childhood.
They also highlight the importance of using antibiotics correctly and only when really needed, especially in children. "Gut microbes are a delicate 'organ' frequently neglected by the medical community that produces vitamins, hormones and micronutrients, interacts with the gut's nervous system, and influences the gut's immune response," Charikleia Stefanaki points out.
Antibiotic use in early childhood linked to prediabetes: study http://www.ctvnews.ca/health/antibio...tudy-1.2851133
Những vi khuẩn đồng minh của chúng ta
Biết rằng hệ tiêu hóa của chúng ta chứa thường trực trên 400 loại vi khuẩn khác nhau với tổng số trên 100 000 tỉ vi khuẩn.
Đây là những vi khuẩn có ích cho cơ thể. Chúng tạo thành hệ vi sinh đường ruột (intestinal flora).
Các vi khuẩn nầy giúp ích trong việc làm lên men vài loại glucid như chất cellulose mà cơ thể không hấp thụ được. Cellulose là một chất trong các loài thực vật.
Ngoài ra, hệ vi sinh cũng dự phần trong việc tổng hợp các vitamins nhóm B và hầu hết vitamin K mà gan rất cần đến.
Khi thế quân b́nh của hệ vi sinh bị lệch đi, ruột có thể bị cảm nhiễm và bệnh sẽ xuất hiện ra.
Nói tóm lại, hệ vi sinh đường ruột rất cần thiết cho việc tiêu hoá, hấp thụ dưỡng chất (nutriments) cũng như sự thải bỏ những cặn bă độc hại.
Probiotics là ǵ?
Đây là những vi khuẩn tốt, có ích lợi cho sức khỏe chúng ta. Chúng thường được thấy hiện diện trong đường tiêu hóa và ngay cả trong âm hộ. Sự hiện diện của probiotics giúp ngăn chặn tác hại của các vi khuẩn xấu (pathogens) xâm nhập vào ruột.
Có nhiều loại vi sinh vật được sữ dụng như Probiotics, đó là vi khuẩn nhóm lactic (bactéries lactiques) như Bifidobacterium và Lactobacillus trích từ hệ vi sinh đường ruột hoặc từ một vài loại men (levure).
Thí dụ điển h́nh về probiotics là vi khuẩn Bifidobacterium và vi khuẩn Lactobacillus trích từ hệ vi sinh đường ruột.Các loại vi khuẩn nầy có khả năng tạo ra lactic acid khi chúng phân hủy đường lactose.
Hai loại vi khuẩn nầy từ lâu đă được Nhật Bản và Âu Châu sử dụng trong kỹ nghệ sản xuất sữa chua lên men.
Tại Hoa Kỳ, trên 60% yogurt có chứa Bifidobacterium và Lactobacillus.
Trong kỹ nghệ yogurt, các probiotics sau đây thường được thấy sử dụng: Bifidobacterium bifidum, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium longum, Lactobacillus acidophilus và Lactobacillus casei.
Muốn được hiệu nghiệm, probiotics cần phải là vi khuẩn sống.
Để đạt kết quả tốt, phải cần ít nhất một tỉ vi khuẩn sử dụng như Probiotics mỗi ngày v́ những vi khuẩn nầy chỉ ở tạm trong ruột mà thôi.
Trở ngại thường gặp là acid của dịch vị tiêu hóa có thể hủy diệt lối 90% probiotics ăn vào. Để bù đấp sự mất mát nầy mà chúng ta cần tiêu thụ một số lượng probiotics thật lớn.
Chúng ta cũng có thể uống những viên thuốc probiotics có áo bọc bên ngoài để chỉ tan ra lúc vào đến ruột mà thôi.
Nên uống Probiotics lúc bụng trống, và trường hợp nếu có uống thuốc khác th́ phải cách nhau hai giờ.( Julie Véronneau,Pharm)
Tại Canada, luật lệ về bao b́ nhăn hiệu quy định sản phẩm probiotics cần phải được ghi chú rơ rệt về nồng độ vi khuẩn sống (active) hay U.F.C (unités formatrices de colonies) cho mỗi gram sản phẩm.
Prébiotics là những thức ăn của Probiotics. Nói rơ hơn là những chất bột đường glucide không tiêu hóa dược và vẫn c̣n nguyên vẹn khi vào đến ruột già (colon). Tại nơi đây chúng kích thích sự hoạt động của probiotics dặc biệt là nhóm Bifidobacterium.
Prebiotic giúp vào việc cải thiện hệ miễn dịch, giúp hấp thụ chất calcium, và có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện của một vài loại cancer nữa.
Prebiotic có thể hiện diện một cách tự nhiên trong một số thực phẩm,chẳng hạn như củ hành, rau diếp xoắn chicory, củ cây cúc vu topinambour (helianthus tuberosis) và artichaut
Cây cúc vu (danh pháp khoa học: Helianthus tuberosus L.), là một loài thực vật có hoa, có nguồn gốc Bắc Mỹ và được trồng trong khu vực ôn đới để lấy phần thân củ mà người Việt quen gọi là củ dùng làm rau ăn củ.(wikipedia).
Topinambour là thực vật trong nhóm artichaut. Củ topinambour rất giàu Inuline một chất bột đường glucide, có ích trong việc giúp vi khuẩn bifidobacterium phát triển mạnh trong ruột và đồng thời chứa nhiều chất sắt và potassium, vitamins…
Rất tốt để cải thiện trường hợp bệnh tiểu đường type II và mỡ cao trong máu.
Le topinambour (Helianthus tuberosus L., 1753), aussi appelé artichaut de Jérusalem, truffe du Canada ou soleil vivace, est une espèce de plante vivace de la famille des astéracées, cultivée comme légume pour ses tubercules riches en inuline. C'est une espèce voisine du tournesol (Helianthus annuus) qui appartient au même genre.(wikipedia)
Một khảo cứu trên chuột của Unversité catholique de Louvain (2011) cho biết prebiotic tác động vào hệ vi sinh đường ruột và mệnh lệnh đuợc truyền lên năo để kiểm soát sự nhạy cảm của hormon leptin. Hormon nầy giúp ích trong việc thu nạp và sử dụng năng lượng trong tế bào và kiểm soát sự đói bụng appetite.
Kết quả thí nghiệm trên cho biết prebiotic trong thức ăn rất tốt để giúp kiểm soát hiện tượng béo ph́ và bệnh tiểu đường type II.
We conclude that specific gut microbiota modulation improves glucose homeostasis, leptin sensitivity, and target enteroendocrine cell activity in obese and diabetic mice. By profiling the gut microbiota, we identified a catalog of putative bacterial targets that may affect host metabolism in obesity and diabetes.
Synbiotic là ǵ?
Synbiotics refer to nutritional supplements combining probiotics and prebiotics in a form of synergism, hence synbiotics. The synbiotic concept was first introduced as “mixtures of probiotics and prebiotics that beneficially affect the host by improving the survival and implantation of live microbial dietary supplements in the gastrointestinal tract, by selectively stimulating the growth and/or by activating the metabolism of one or a limited number of health-promoting bacteria, thus improving host welfare (WIKIPEDIA)
Một vài loại sản phẩm có chứa đồng thời vừa probiotic và vừa prebiotic, người ta gọi chúng là những Synbiotics.
Đôi khi nhà sản xuất cho trộn thêm vào yogurt những chất fructo oligosaccharides trích từ Inuline (là một glucide) của Rau diếp Xoắn Chicorée (Chicory, wild succory). Chất thêm vào nầy được gọi là Prebiotic và có công dụng giúp cho probiotics tăng trưởng mạnh hơn.
Thí dụ điển h́nh tại Canada, sản phẩm sữa Additio de Nutrimor có chứa bốn loại vi khuẩn gốc lactic (Bifidobacteriumlactis BB-12, Lactobacillus acidophilus LA-5, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus) và Inuline là một prebiotic. Sữa hiệu Vitalité de Lactantia có chứa Inuline (4gr/250ml).
Nước trái cây hiệu Tradition Vision Santé chứa 2g/250ml, và đồng thời cũng chứa 3 tỉ probiotics.
Các thí nghiệm cho thấy, mỗi ngày tiêu thụ 4g prebiotic là đủ nhu cầu rồi. C̣n nếu tiêu thụ trên 20 gr sẽ bị bị đau bụng và chướng hơi bụng (flatulence).
Probiotics có ích lợi ǵ cho sức khỏe?
Theo giới thuốc thiên nhiên, kỹ nghệ sữa cũng như ư kiến của một số nhà dinh dưỡng th́ yogurt là một thực phẩm chức năng (functional food) rất tốt cho sức khỏe.
Probiotics có thể đem đến cho cơ thể những lợi ích sau đây:
*-Cải thiện sự quân b́nh của hệ vi sinh đường ruột bằn cách làm gia tăng sự hiện diện của vi khuẩn tốt trên số lượng vi khuẩn xấu (như E coli, Salmonella)
*-Ngăn chặn sự xâm nhập của các vi khuẩn gây bệnh bằng cách cản chúng bám vào thành ruột.
*-Giúp cho việc tiêu hóa thức ăn được hữu hiệu hơn. Cải thiện sự hấp thụ dưỡng chất. Dễ đi cầu.
Đối với những người thường bị chứng bất dung nạp đường lactose (intolérance au lactose) th́ probiotics sẽ giúp chất đường nầy được tiêu hóa dễ dàng hơn.
*-Giảm nguy cơ bị tiêu chảy do uống quá nhiều thuốc kháng sinh (antibiotic associated diarrhea hay AAD).
*-Điều hoà hệ miễn dịch.
*-Ngừa cancer ruột.
*-Giảm cholesterol trong máu.
*-Giảm thiểu hiện tượng dị ứng.
*-Các thí nghiệm gần đây cho biết probiotics cũng có ít nhiều tác dụng tốt trong việc chữa trị các bệnh viêm ruột gây tiêu chảy do virus và do vi khuẩn Clostridium difficile.
Có quảng cáo c̣n đi xa hơn nữa, như cho rằng…probiotics giúp vào việc quân b́nh của các hormones, ngừa viêm đường tiết niệu và viêm âm hộ, ngăn ngừa chứng loăng xương, ngăn chặn tác dụng độc hại của tia phóng xạ và của các kim loại nặng, ngừa chứng hôi miệng và giảm stress, v.v…
Trên đây là những ǵ kỹ nghệ probiotics đă quảng cáo.
Tại Canada và Hoa Kỳ, probiotics chỉ được xếp vào loại thực phẩm bổ sung (dietary supplement) mà thôi..
Ở dạng bột và dạng viên, probiotics phải chịu sự chi phối của cơ quan FDA thông qua luật Dietary Supplement Health and Education Act Standards...
Trường hợp dùng để làm lên men yogurt, kefir (cũng là nột loại sữa lên men) th́ probiotics được xem như nằm trong thành phần b́nh thường của sản phẩm...
Trường hợp kỹ nghệ muốn sử dụng một loại vi khuẩn nào đó như một probiotic để thêm vào sản phẩm, vi khuẩn nầy cần phải được FDA xét duyệt và công nhận là nằm trong nhóm vi khuẩn an toàn gọi là GRAS (Generally Recognized as Safe).
Vấn đề probiotics c̣n rất phức tạp và chưa rơ rệt cho lắm nên các cơ quan y tế của Canada lẫn Hoa Kỳ chỉ cho phép ghi chú trên món hàng những câu quảng cáo (claims) chung chung như “giúp cho hệ vi sinh đường ruột được tốt” (supports a healthy intestinal flora) mà thôi.
Nên mua loại probiotics nào?
Tốt hơn hết là nên chọn những sản phẩm có chứa những probiotics nào đă từng được nghiên cứu nhiều, như Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus…
Nên chọn các vi khuẩn có tính cộng lực với nhau v́ mỗi loại vi khuẩn có khuynh hướng tác động tại những nơi chuyên biệt khác nhau chẳng hạn như Lactobacillus có tác động chủ yếu trên ruột non c̣n loại Bifidobacterium th́ tác động trên ruột già.
Tại Quebec, sản phẩm yogurt thường có chứa các loại probiotics như Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei và Bifidus…
+chọn những viên có áo bọc để tránh bị acid của bao tử làm tổn hại vi khuẩn.
+nên biết là yogurt loại chúng ta thường mua ở siêu thị đều chứa rất ít vi khuẩn.
+nên mua những loại yogurt dùng để trị liệu (yogurt thérapeutique) v́ có chứa số lượng lớn vi khuẩn cần thiết. Có thể mua trong các tiệm bán thực phẩm thiên nhiên.
+tránh mua yogurt có pha trộn thêm nhiều loại trái cây.
+tốt nhất nên mua những loại yogurt ferme hoặc nature hay plain.
Số lượng vi khuẩn sống có hoạt tính cũng có thể rất thay đổi tùy theo nhăn hiệu yogurt.
Kết luận
Hiện nay trên thị trường, probiotics cũng như Omega-3 nhờ khéo quảng cáo đă trở thành những mặt hàng đang lên rất mạnh mẽ trên khắp thế giới...
Kỹ nghệ sữa và kỹ nghệ thuốc thiên nhiên đều hết lời ca tụng probiotics và xem nó như là một thực phẩm bổ sung mang những tính năng pḥng trị được rất nhiều bệnh tật.
Ngược lại, phía y khoa th́ dè dặt hơn. Họ cũng công nhận rằng probiotics là vi khuẩn tốt cho sức khỏe, nhất là trong việc củng cố hệ vi sinh đường ruột và ngăn chặn bệnh tiêu chảy do việc lạm dụng thuốc kháng sinh gây ra.
C̣n đối với các tính năng khác của probiotic th́ các bác sĩ khuyên chúng ta cần phải thận trọng dè dặt hơn v́ lẽ c̣n thiếu rất nhiều xét nghiệm lâm sàng cùng các khảo cứu khoa học đáng tin cậy.
Người ta tự hỏi phải chăng cơn sốt probiotics chẳng qua chỉ là một đ̣n khuyến măi của kỹ nghệ sữa?
Nhưng dù có nói sao đi nữa, chúng ta phải nh́n nhận rằng yogurt là một thức ăn ngon miệng và rất tốt cho tất cả mọi người bất luận tuổi tác già hay trẻ.
Nhân đọc bài viết “Của Đi Thay Người” của tác giả Phạm Hoàng Chương, kể chuyện nhân vật ăn mít bị tắc ruột, tôi nhớ lại có một lần tôi cũng “ngốn” một loại trái cây rồi bị chứng tắc ruột “hỏi thăm” sắp sửa cần đến xe cấp cứu, nhưng chỉ nhờ một thức uống đơn giản mà tôi đă thoát nạn một cách thần kỳ. Đặc biệt, loại nước mận này c̣n tốt hơn cả thuốc nhuận trường, v́ nó vừa “xổ” lại vừa “bổ!” Trong mười mấy năm qua nó đă giúp cho tôi và gia đ́nh, làm cho chứng táo bón “không có cửa” để hoành hành. Xin viết ra đây để chia xẻ với những ai thường bị “chặc dạ.”
Trước khi đi vào câu chuyện chai nước mận, tôi xin “tản mạn” đôi chút về chứng táo bón mà có lẽ trong đời bạn cũng đă từng một vài lần bị nó “viếng thăm.” Theo tài liệu của viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ, National Institutes of Health (NIH), táo bón là cái chứng (symptom) chứ không phải bệnh (disease) nhưng lại là một trong những triệu chứng thuộc về dạ dày và ruột được phàn nàn nhiều nhất trên xứ Cờ Hoa. Hàng năm, có hơn bốn triệu người Mỹ thường xuyên bị táo bón, gây nên khoản gần ba triệu cuộc viếng thăm bác sĩ, và có khoản trên bảy trăm triệu Mỹ Kim được dùng để mua thuốc nhuận trường. Tuy nhiên, ngọai trừ những trường hợp bệnh đặc biệt về đường ruột hay bệnh nhân tiểu đường, theo NIH, chứng táo bón thường là tạm thời chứ không nghiêm trọng.
Cũng theo NIH, một số trong những nguyên nhân thông thường nhất dẫn đến việc táo bón là do ăn uống không đủ chất sợi (fiber), ít hoạt động, thiếu nước, bị căng thẳng, hoặc là phải đối diện với sự đổi thay khắc nghiệt trong cuộc sống. Có lẽ đây là trường hợp của tôi.
Khi tôi đến Mỹ th́ chứng táo bón đă theo tôi dễ cũng đến mười mấy năm rồi. Chứng táo bón này bắt đầu hành hạ tôi từ ngày gia đ́nh tôi rời bỏ miền thùy dương cát trắng Nha Trang và dọn đến một vùng rừng núi để bắt đầu cuộc sống rẫy rừng.
Ở vùng kinh tế mới, mỗi ngày tôi bỏ ba đứa con thơ dại ở nhà chơi với nhau (khi đó ai cũng làm vậy cả, giờ nghĩ lại giật ḿnh!) xách giỏ cơm khoai độn kèm gói muối ớt, vai mang gùi theo nhà tôi lên rừng chặt cây, phát rẫy, cuốc đất, trỉa bắp, trồng khoai. Chiều về, vợ nặng quằn vai gùi củi mục và rau rừng, chồng ́ ạch với khúc gỗ to hay mấy gốc cây được đào bới lên từ nương rẫy. Đầu tắt mặt tối, cơm độn mà vẫn không đủ cho con ăn. Trăm nỗi lo âu, ngàn điều sầu năo, ngủ không đủ giấc, ăn không đủ chất, bảo làm sao mà không…táo bón?
Nhưng thời buổi ấy có khối việc để lo, ai quan tâm đến “nghiệp vụ” của cái ruột già ruột non mà làm ǵ, hôm nay không đi được th́ hôm sau, ngày này nó không ra th́ ngày khác nó cũng phải chui ra thôi. Bỡi thế cho nên khi chứng táo bón nó đến viếng th́ nó lại…làm biếng ra đi. Những người xung quanh tôi cũng cùng chung t́nh trạng. Một lần, ông cụ hàng xóm người xứ Quảng đă dùng bă mía “cạy” dùm cho thằng cháu nội v́ nó “rặn” măi mà không ra. Đau quá thằng bé khóc la inh ỏi. Thấy tôi nh́n, cụ nói, “Hắn có ăn cái chất chi mô mà ị hả cô, toàn là mắm với muối không thôi!”
Tội nghiệp ông cụ, người con trai đại úy Biệt Động Quân đă bị đi “học tập” mút mùa nên cụ phải phụ
với con dâu lo cho thằng cháu sau khi đi rẫy về. Cô dâu xinh đẹp của cụ người miền Nam, ngày xưa khi c̣n là vợ sĩ quan thường lên xe xuống kiệu, cơm nhà hàng, ngủ khách sạn, nhưng “gặp thời thế” chị cũng hăng hái thưởng thức những món “đặc sản” do người cha chồng chế biến để nuốt cho trôi cơm. Quanh năm suốt tháng, hễ ăn hết khạp chuối cây muối cụ lại làm một khạp cây đu đủ muối, món nào của cụ cũng mặn đến quắn cả lưỡi.
Lần đầu tiên khi cụ giới thiệu cái món ruột cây đu đủ thái mỏng muối chua, tôi ngạc nhiên quá đỗi. Trước 75, cây chuối và cây đu đủ thường được bà tôi dùng nấu cho heo. Thực ra những món này cũng chỉ để lừa cái khẩu vị đă từng quen ăn sung mặc sướng trước kia, chứ bổ khỏe ǵ. Cứ măi hết muối đến dưa cộng với sự căng thẳng, chạy đua với cuộc sống cơ cực nên mọi người hè nhau mà “bí.”
Tôi chịu đựng cái chứng táo bón này măi cho đến ngày tôi rời quê hương đi định cư ở Mỹ. Khi mới đến, cái đất nước rất quí trọng mạng sống con người này đă cho tôi được chọn một bác sĩ gia đ́nh, cho tôi làm xét nghiệm từ A tới Z để xem t́nh h́nh sức khỏe của tôi. Bác sĩ đă bắt tôi uống thuốc đến sáu tháng trời v́ cái “tội” thử da bị đỏ. Nhưng cái chứng táo bón cố hữu th́ dầu cho bác sĩ thay đổi đủ lọai thuốc nhuận trường, chúng chỉ “quớt” được mấy lần đầu, rồi sau lại “vũ như cẩn.”
Cuối cùng bác sĩ cho đi soi ruột, tôi nhịn đói đến nỗi ngất xỉu phải gọi “Ambulance” nhưng rồi khi soi ruột cũng không t́m được ǵ. Bác sĩ bèn khuyên tôi nên thay đổi thức ăn. Từ đó, thực đơn chính của tôi nào là gạo lức muối mè, đu đủ chín, các loại rau, trái cây, và ăn ít thịt. Vậy mà cái ruột già của tôi nó vẫn “ĺ” ra đó, có khi nó làm việc có khi không. Có lẽ nó đă bị cái lũ mắm muối “đeo bám” kỹ rồi nên khó mà thay đổi! Dù bác sĩ nói chẳng nghiêm trọng ǵ, nhưng chứng táo bón đă làm cho tôi rất khó ngủ và khó chịu, bụng dạ lúc nào cũng cảm thấy anh ách, mặt mày nhiều lúc “quạu đeo.”
Cho đến khi tôi gặp bà Rosie. Bà khách già người Mỹ này từng làm việc trong ngành y khi c̣n trẻ. Một lần tán chuyện nghe tôi bị chứng táo bón kinh niên, bà liền đem đến cho tôi một chai nước trái mận khô gọi là “Prune Juice.” Bà bảo tôi cứ vài ngày th́ uống một lần vào buổi sáng sớm khi bụng đói, uống chung với sữa, sẽ giúp ích cho việc nhuận trường.
Mới đầu, tuy tôi cám ơn Rosie về sự quan tâm của bà, tôi cũng không tin lắm vào sự hiệu quả của loại thức uống này. Tôi nghĩ, thuốc nhuận trường đủ loại, rau quả các thứ c̣n chưa “trông ăn” huống chi cái thức uống ngọt lịm đầy “nguy hiểm” này. Tôi đă từng tiếp xúc với nhiều người khách Mỹ bị bệnh tiểu đường nên tôi thường “kỳ thị” chất ngọt, chẳng thiết tha ǵ mấy với các loại thức uống và bánh kẹo của người Mỹ v́ có chứa quá nhiều đường. Nhưng thật không ngờ thứ nước uống này lại có hiệu quả tuyệt vời. Nó đă đuổi được chứng táo bón của tôi chạy…“mất dép!” Lần đầu tiên trong mười mấy năm, tôi hiểu thế nào là cái cảm giác “sạch ruột nhẹ ḷng” như mấy ông thầy thuốc bắc thường nói.
Tôi bắt đầu làm “người quảng cáo thầm lặng” không công cho hảng “SunSweet.” Tất cả người trong gia đ́nh, người quen, bạn bè, và cả khách hàng của tôi đều được tôi giới thiệu loại thức uống này và ai cũng hài ḷng với kết quả nhuận trường của nó. V́ dùng thường xuyên nên tôi cũng sợ, chẳng biết nó có tác hại phụ nào không. Nhưng hầu hết các bác sĩ của gia đ́nh tôi đều nói là Prune Juice dùng cho táo bón rất tốt và không có hại v́ tuy nó ngọt nhưng đó là chất ngọt của chính trái “plum” chứ không có đường.
Về sau tôi t́m ra quả là đúng như thế. Trên trang web nhà của hảng “SunSweet” họ khẳng định trong quá tŕnh chế biến nước Prune Juice, họ không dùng hóa chất như chất bảo quản chống hư hoặc là bỏ thêm đường, mà tất cả thành phần, “ingredient,” chỉ có độc nhất trái mận khô (prune).
Tôi cũng t́m thấy thông tin từ hội đồng California Dried Plum Board (CDPB) đại diện cho hơn 900 nhà trồng mận của tiểu bang California cho biết, kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy chất fiber rất cao trong trái mận khô sẽ giúp hấp thụ nước làm cho trơn ruột già, phân sẽ mềm ra dễ đi cầu, giúp hạ thấp mức cholesterol trong máu, và rất nhiều các hợp chất vimtamins như B6, chất khoáng minerals, carbohydrates…có thể giúp làm giảm đi sự nguy hiểm của các chứng về tim mạch, hạ thấp chứng cao huyết áp, và giúp điều chỉnh mức đường trong máu (theo CDPB).
Biết được những thông tin này, tôi cũng an tâm khi liên tục dùng nước trái mận. Tủ lạnh nhà tôi lúc nào cũng có sẵn một chai Prune Juice, và nếu phải đi xa, tôi luôn mang theo một chai để pḥng hờ nơi tôi đến không có bán. Ngay cả khi đi du lịch Hawaii tôi cũng nhét trong hành lư vài chai.
Nhưng có một lần tôi đi “gần,” đi ăn mừng tân gia của vợ chồng thằng con út, nên không mang theo chai nước mận th́ tôi lại gặp chuyện. Tụi nhỏ may mắn mua được căn nhà khá đẹp, địa thế tốt ở thành phố Freemont, Bắc Cali, mà c̣n mua với một cái giá “phải chăng,” bù lỗ lại cho cái nhà thứ nhất mua trong thời điểm “bong bóng phập phồng,” nên vợ chồng tôi rất mừng, bèn “khăn gói quả mướp” đến chung vui với con. Hôm sau xong tiệc, ông nhà tôi trở về đi làm c̣n tôi ở thêm một buổi để giúp trang trí bộ rèm cửa rồi sẽ về sau v́ vợ chồng tụi nó phải đi làm.
Sáng hôm đó, tôi ở nhà một ḿnh, loay hoay với bộ rèm cửa cả tiếng đồng hồ nhưng vẫn chưa đâu vào đâu, th́nh ĺnh tôi cảm thấy bụng đau quặn thắc. Tưởng là đến lúc phải “xả xui” tôi chạy vội vào nhà vệ sinh. Nhưng dù đau đến toát mồ hôi, tôi vẫn chẳng đi được chút nào, một tí “hơi” cũng không có. Tôi uống vào một ly nước lọc th́ nó lại ào ạt “ọc” ra ngay. Bụng căng cứng, hơi bị ứ bên trong từ bao tử dồn lên chèn ép trái tim, làm tôi tức ngực đến không thở được.
Khó đứng khôn ngồi, tôi há miệng thở như con cá ngáp mới vừa được gỡ khỏi lưỡi câu. Tôi dùng tay vừa xoa cái bụng căng tṛn, vừa nghĩ xem ngày trước đă ăn những ǵ. Thức ăn cho bữa tiệc chỉ là những món thông thường như bánh hỏi thịt quay, chả gị, gỏi cuốn, và súp măng cua…, con dâu tôi nó đặt mua từ một nhà hàng Việt Nam ở San Jose. Tôi không ăn thịt heo nên chỉ ăn một ít bánh hỏi với x́ dầu và một chén xúp th́ đâu đến nỗi bị ngộ độc.
Tôi bỗng nhớ lại buổi sáng sớm trước khi đi ăn tân gia, tôi có đi bộ với cô bạn Jilly. Thường th́ mấy ngày weekend chúng tôi đều tranh thủ đi bộ một giờ vào buổi chiều. Hôm ấy v́ phải đi cả ngày Chúa Nhật nên tôi rủ Jilly đi buổi sáng để tôi không bị gián đọan. Khi đi ngan qua một cây hồng ḍn bên lề đường Low Saramento sum suê những trái mà trái nào cũng chín vàng ươm, Jilly dừng lại hái một trái, chùi vào áo rồi đưa lên miệng cắn nhai rào rào luôn cả vỏ. Từ trước đến nay tôi chưa ăn hồng luôn vỏ như thế bao giờ. Nhưng thấy Jilly ăn một cách ngon lành, tôi nghĩ ăn vỏ chắc là “good fiber,” có nhiều chất sợi, nên tôi cũng bắt chước. Tôi rứt một trái chín “bự chảng” cắn thử và thấy rất ngọt nên tôi đă ngon trớn tới luôn, ăn hết sạch. Đúng là “tham thực cực thân,” có lẽ là tại trái hồng to đùng đó.
Tôi vào tủ thuốc gia đ́nh của tụi nó lục lấy một viên tiêu thực “Maalox” rồi nhai như tôi vẫn thường làm mỗi khi ăn khó tiêu hay bị đầy hơi, hy vọng sẽ ợ được hơi ra cho nhẹ bụng. Lát sau, tôi nhai thêm một viên nữa.
Hai viên tiêu thực tôi nhai đă được một lúc mà vẫn chả nghe ngóng ǵ, cơn đau bụng càng lúc càng tăng v́ ợ không được, xả hơi không được, mà đi cầu cũng không được, tất cả các ngả “thông hơi” đều bị bế hết rồi. Phải gọi 911 thôi!
Nhưng rồi tôi nghĩ đến bao nhiêu phiền phức sẽ kèm theo sau đó, phải gọi thằng con về trong giờ làm việc, nó đă cho biết trong hảng có việc gấp nên dù rất muốn xin nghỉ hôm đó để dọn dẹp nhà cửa mà nó vẫn phải đi làm, con dâu th́ làm việc ở xa, rồi sợ sẽ nằm viện lâu bỏ shop không ai làm, phải trả “deductible” cho bảo hiểm… thôi th́ ráng đợi thêm chút nữa.
Tôi sực nhớ đến chai nước Prune. Phải chi tôi có mang nó theo th́ sẽ uống một ly, may ra nó giúp cho thông cái ruột. Vội vàng khóa cửa, tôi ôm bụng lê từng bước đến tiệm FoodMaxx gần nhà. Nhiều lúc đau quá tôi phải ngồi xuống bên lề để thở, đợi cho dịu xuống rồi đứng dậy đi tiếp. Tiệm chỉ cách nhà con tôi hơn ba block đường, mà tôi cảm thấy đi lâu như cả hàng… thế kỷ. Đến nơi, tôi vào ngay dăy thức uống và t́m thấy chai nước mận quen thuộc. Không thể chờ được nữa, tôi ngồi bệt xuống sàn, run rẩy lắc mạnh cái chai cho đều, rồi vặn nắp ra và đưa lên miệng nốc một hơi dài đến “quên thở,” mặc kệ những khách hàng xung quanh đang tṛn mắt nh́n tôi.
Sau đó tôi đem chai nước ra quầy tính tiền, xin lỗi họ v́ không thể chờ nên tôi đă uống trước. Cô thâu ngân cũng vui vẻ nói, “Không sao, bà trả tiền đàng hoàng mà.”
Tôi mang chai nước uống dở lệt bệt ra về. Đi đến gần nhà, tôi bỗng nghe trong ruột sôi lên cuồn cuộn. Rồi tôi có cảm giác như là đă xả chút hơi và bất th́nh ĺnh ợ được một cái rột.
Và tôi bỗng thấy nhẹ cả người, không c̣n đau tức nữa. Về nhà, tôi vội vàng chạy ngay vào toa lét. Chiều hôm đó, tôi đường hoàng lái xe ra về và ngày hôm sau đi làm tỉnh bơ. Từ đó, mỗi khi cảm thấy trong bụng đầy hơi, tôi uống nước Prune thay v́ dùng viên tiêu thực Maalox.
Chưa hết, ngoài việc giúp nhuận trường, trái mận khô (prune) c̣n được cho là giúp tái tạo xương một cách tự nhiên và rất đắc lực. Theo kết quả nghiên cứu năm 2012 của giáo sư tiến sĩ Bahram Arjmandi, chủ tịch khoa dinh dưỡng “Nutrition, Food, and Exercise Sciences” tại đại học Florida State University (FSU), th́ ăn từ sáu đến mười trái mận khô mỗi ngày, chẳng những có thể giúp ngăn ngừa chứng loăng xương, giúp tái tạo xương cho phụ nữ trong thời kỳ măn kinh, mà nó c̣n giúp bảo vệ xương cho cánh đàn ông, v́ từ 65 tuổi trở lên, các ông cũng bị hao hụt mất xương nhanh chóng không thua ǵ các bà. Từ kết quả nghiên cứu của ông, tiến sĩ Bahram cho rằng trái mận khô là một loại trái cây “miracle,” kỳ diệu, có thể giúp cơ thể người ta chiến đấu chống lại các chứng bệnh về xương (theo FSU).
Đến đây th́ tôi nghĩ, không biết có phải bà Rosie cũng nhờ loại mận khô này mà bà rất khỏe và rắn chắc hay chăng. Bà đă qua tuổi chín mươi, nhưng vẫn đi đứng hiên ngang, nói cười rổn rảng, lái xe chạy ào ào, chứ không phải nói bằng giọng hụt hơi th́ thào, c̣ng lưng mỏi gối như phần đông những người cao tuổi. Có lần tôi hỏi thăm bí quyết sống của bà. Rosie cho biết bà thường ăn sáng bằng cheerios với trái mận khô trộn sữa hoặc nho khô, đi bộ mỗi ngày một giờ, thỉnh thoảng “rửa ruột” bằng nước mận, và tối nào bà cũng lột ăn nửa trái chanh cùng với một ly whisky rồi “night night,” tự chúc ḿnh ngủ ngon, và lên giường rất sớm. Bà ngủ đến mười tiếng đồng hồ mỗi đêm. Thật là ngưỡng mộ, v́ tôi c̣n trẻ hơn bà, được sinh ra sau bà gần bốn thập niên mà họa hoằn lắm tôi mới ngủ được một đêm tám tiếng. Khi tôi dọn đi khỏi thành phố th́ bà đă bước qua tuổi chín mươi lăm.
Đó là chuyện về nước và trái mận khô. Về chứng táo bón, viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ đă có lời khuyên, “pḥng bệnh hơn là chữa bệnh,” chứng táo bón không có ǵ nguy hiểm, nếu biết cách điều chỉnh cuộc sống, thay đổi thức ăn, cộng với thể thao thể dục thường xuyên, người ta sẽ tránh được nó. (Chứ để chứng táo bón “bám rễ” như trường hợp của tôi th́ khổ lắm!) Pḥng được bệnh chẳng những giúp cho chính bản thân và gia đ́nh, mà c̣n giúp giảm đi chi phí “Medical” cho nước Mỹ.
Tính sơ sơ nội cái chỉ cần giảm được chứng táo bón không thôi, mỗi năm đất nước Hoa Kỳ cũng sẽ tiết kiệm được hàng bảy tám trăm triệu Mỹ Kim.
Nhưng quan trọng hơn hết, sống khỏe th́ mới sống vui, sống hạnh phúc yêu đời. Chứ cái mặt cứ “nhăn nhăn như thằng táo bón” th́ yêu đời sao nổi.
Tips cho chai nước Prune Juice:
Ở các tiệm thực phẩm có bán rất nhiều loại chai nước “Prune Juice.” Nếu bạn đă từng biết đến và thử qua loại nước mận này nhưng không có hiệu quả, th́ có lẽ bạn đă mua không đúng loại rồi, v́ trong thực tế chỉ có một loại nước Prune dùng tốt nhất cho táo bón. Nếu bạn muốn thử, hăy mua đúng loại chai có nắp màu cam và có chữ “WITH PULP” (có xác) y như h́nh trên th́ mới hiệu quả.
Dùng cho táo bón: Buổi sáng lúc mới ngủ dậy bụng đói, uống trước một ly nước lọc. Sau đó trộn nửa ly sữa chung với nửa ly nước Prune Juice rồi uống hết một lần. Có thể uống thêm nước lọc lai rai cho đến khi đi vệ sinh. Bảo đảm ruột của bạn sẽ được rửa sạch, “không đẹp không ăn tiền!”
Loại nước chai có nắp màu cam này hơi khó t́m v́ lúc nào cũng được bán hết sớm hơn các lọai có nắp màu khác và giá cao hơn nhiều. Bạn có thể lên trang nhà của hảng này để mua, giá rẻ hơn một nửa giá bán lẻ của các tiệm thực phẩm: $2.35 so với $5.99/chai, hoặc nếu có “on sale” th́ ít nhất cũng phải trên $4.00. Nếu ở không xa, bạn cũng có thể đến tận địa chỉ nhà máy mà mua, họ có pḥng bán lẻ tại đó để giới thiệu mặt hàng. Nếu mua nhiều, họ gửi UPS cước phí cũng nhẹ:
Rau Sẫm Màu Và Rau Sáng Màu: Loại Nào Có Chứa Nhiều Chất Dinh Dưỡng Hơn?
Rau quả tươi chỉ là những gia đ́nh nhận thức độc nhất vô nhị để pḥng bệnh, bảo vệ sức khoẻ cho cơ thể. Nhiều người quan niệm rau sẫm màu sẽ tốt hơn loại màu sắc, phần tốt hơn thân cành, rau lá tốt hơn rau củ.
Bữa ăn chứa nhiều loại rau, quả và củ rất có lợi cho sức khoẻ của thân thể, bảo đảm b́nh thường của đường ruột, nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ các bệnh mạn tính như béo ph́, bệnh tiểu đường, cao huyết áp vv Các thế hệ năm trở lại đây, trong ẩm thực dinh dưỡng của nước nhấn mạnh, tăng số lượng và các loại rau trong bữa ăn.
Bổ sung rau cho bữa ăn (Ảnh: Khoobsurati.com)
Thật vậy, rau là nguồn cung cấp nguyên tố vi lượng, xơ thực phẩm và chất chống oxy hóa thiên nhiên.Thường rau tươi chứa 65% -95% nước, đa số nước rau sạch trên 90%.Rau chứa vitamin, chất xơ, pectin, tinh bột, carbohydrate, đại đa lượng năng lượng tương ứng, là một loại thực phẩm low calo.Chúng c̣n là nguồn cung cấp caroten, vitamin B1, vitamin C, axit folic, canxi, phốt pho, kali, sắt rất tốt.
Loại rau thân, lá, hoa non như bắp cải, rau chân vịt, bông cải xanh, là nguồn carotene, vitamin C, vitamin B2, khoáng chất cho đến xơ thực phẩm rất tốt, vitamin C chuyển hóa mạnh tại lá, hoa, thân hàm lượng phong phú, cùng với diệp lục tố phân bố song song.
Ảnh: Khoeplus24h.com
Thường th́ rau sẫm màu có hàm lượng carotene, riboflavin và vitamin C, tương đối cao hơn rau sáng màu, đồng thời c̣n chứa càng nhiều hoạt chất thực vật có lợi ích tốt cho sức khỏe. Trong cùng một loại rau, hàm lượng vitamin của phần lá thường cao hơn phần thân rễ, như rau diếp, lá cần tây, củ cải mầm cao hơn phần thân rễ tương ứng gấp mấy lần. Giá trị dinh dưỡng của rau lá thường cũng cao hơn rau củ.
Các loại rau củ chất xơ thực phẩm thấp hơn rau lá. Rau họ cải như cải bi xen, súp lơ, cải bắp v.v, có chứa nhiều hoạt chất thực vật như Isothiocyanate thơm, đó là thành phần ức chế khối u chủ yếu.
Nhóm tảo nấm như nấm mỡ, nấm hương, mộc nhĩ, men và rong biển v.v, c̣n có chứa protein, polysaccharide, carotene, khoáng chất sắt, kẽm, và selen v.v, trong nhóm nấm tảo hải sản như rong biển, tảo bẹ c̣n dồi dào iốt, vô cùng hữu hiệu trong pḥng chống bướu cổ.
Ảnh: Kiyomi.com
Rau sẫm màu là chỉ rau màu xanh lục sẫm, màu đỏ, màu cam, màu đỏ tím, chứa nhiều beta carotene đặc biệt là cà rốt, là nguồn vitamin A chủ yếu cho bất kỳ ai.
Ngoài ra, rau sẫm màu c̣n chứa nhiều loại khác như các chất drasticle, lutein, lycopen, anthocyanin vv, cho một số chất thơm, phú cho màu sắc cây rau, hương vị và hương thơm, có tác use aesthetically values, a temporary print a number of the activity of students.
V́ vậy thật không phải là vô trách nhiệm khi người ta thường chọn ăn nhiều rau quả hơn là màu sắc.
Trong Cơ Thể Có Một Vị "Thần Y" Hỗ Trợ Chữa 70% Bệnh Tật, Liệu Bạn Đă Biết Để Nhờ Cậy?
Mỗi cơ thể sinh ra đă tự sở hữu một vị "thần y" có thể chữa tới 70% bệnh tật. Nếu chúng ta đều biết sớm điều này, ứng dụng vào cuộc sống hiệu quả th́ sức khỏe sẽ trở nên tuyệt vời.
Trong cơ thể có một vị "Thần y" nhưng nhiều người không hề biết
Cơ thể chúng ta là một hệ thống kết nối hoàn hảo, tinh vi, nhịp nhàng mà không có bất kỳ một hệ thống máy móc nào trên thế giới có thể so sánh được.
Trong tất cả những hệ thống đó (bao gồm tuần hoàn, thần kinh, hô hấp, tiêu hóa, miễn dịch, tủy xương, tạo máu, tế bào gốc…) đều có một vị "bác sĩ trưởng" đóng vai tṛ như một "thần y".
Sở dĩ gọi là "Thần y" v́ chức năng này ở trong cơ thể giống như một vị bác sĩ chữa được bách bệnh. Khi cơ thể phát sinh vấn đề, ngay lập tức vị thần y này sẽ được điều đến để chữa trị tức thời, tự nguyện mà không chờ đến khi bạn đến được pḥng khám.
Nói một cách khác, cơ thể con người có khả năng tự chữa bệnh một cách hoàn hảo để duy tŕ sự sống tốt nhất trước khi chúng ta biết bệnh và t́m đến bác sĩ.
Đă có ai nh́n thấy thần y chưa?
Tại Anh, một cậu bé 13 tuổi mắc bệnh ung thư bạch cầu, các bác sĩ đă lên mọi kế hoạch để chuẩn bị phẫu thuật cấy ghép tủy xương. Tuy nhiên, rất ngạc nhiên là ngay sau đó không lâu th́ các triệu chứng ung thư máu của bé đă biến mất. Sự thật khó tin này chính là ví dụ chứng minh rằng do Thần y đă nhanh tay hơn cả bác sĩ.
Một vài tuần trước đó, bác sĩ đă thông báo rằng nếu gia đ́nh bé không chấp nhận việc cấy ghép tủy xương, sự sống sẽ khó duy tŕ quá một tháng. Một vài tháng sau đó, cơ thể của bé đă không c̣n bệnh tật, được chẩn đoán là đă hoàn toàn hồi phục.
Điều này cho thấy chức năng tự chữa bệnh của cơ thể là rất mạnh mẽ, thậm chí được xem như là một phép màu lạ. Đây có thể xem là sức mạnh của sự chữa bệnh tự nhiên trong cơ thể.
Có nhiều người mắc bệnh hiểm nghèo cũng đă vượt qua bệnh tật, đó được xem là có sự giúp sức của "thần y" (Ảnh minh họa)
Vậy có bao nhiêu bệnh có thể tự chữa lành?
Theo tạp chí Y học "Sức sống" của Đức cho biết, các nhà nghiên cứu t́m thấy rằng, khả năng cơ thể tự thân chữa bệnh lên tới 60-70% tỉ lệ trục trặc và bệnh tật.
Các nhà khoa học đă giải mă được một số bí mật về sự tự chữa lành của cơ thể. Khi mọi người cảm thấy khó chịu hoặc bị bệnh, cơ thể sẽ ngày lập tức vào trong "vườn thuốc" t́m ra từ 30-40 loại "thuốc" điều trị tương ứng.
Quá tŕnh điều trị này được khởi xướng và thực hiện bởi vai tṛ và trách nhiệm của các hormone, kháng thể và các tế bào miễn dịch. Trong thực tế, những điều tương tự xảy ra chứng minh rằng, khi bị đứt tay chảy máu, máu sẽ tự cầm, da sẽ tự liền lại. Và bạn sẽ dần không thể nh́n thấy dấu hiệu của vết thương sau đó.
Bên cạnh đó, nếu chúng ta đánh giá đúng vai tṛ của Thần y trong cơ thể, bạn sẽ luôn tin tưởng rằng, kể cả khi được bác sĩ thông báo vô phương cứu chữa, bạn vẫn không nên ngừng hy vọng. Hăy tạo cơ hội cho Thần y "ra tay", nhiều trường hợp sống sót là do gặp được Thần y đúng lúc, chúng ta hay gọi đó là định mệnh hoặc số phận may mắn.
"Thần y" là cách gọi h́nh tượng cho khả năng tự chữa bệnh của cơ thể
Nếu nuôi động vật, bạn sẽ tự nhận ra một thực tế rằng, khi những con vật bị bệnh, chúng sẽ không ăn uống mà nằm yên một chỗ. Đây chính là phương pháp "ăn kiêng" trong khi chữa bệnh của động vật.
Chuyên gia chỉ ra rằng, động vật được xem là ví dụ điển h́nh về khả năng tự chữa bệnh, khi đa số chúng đều không có bác sĩ như con người.
V́ vậy, khi đối mặt với triệu chứng sốt và các bệnh khác, hăy cố gắng ăn ít, uống nhiều nước, nước trái cây, sẽ giúp tăng tốc độ phục hồi của cơ thể thay v́ cứ phải liên tục ăn uống nhiều hơn b́nh thường.
4 phương pháp tăng cường sức mạnh và khả năng tự chữa bệnh
1. Nghỉ ngơi
Khi mệt mỏi, nghỉ ngơi là cách hiệu quả nhất để phục hồi thể lực. Người xưa có câu nói nổi tiếng, 3 phần trị, 7 phần dưỡng, ư nói nghỉ dưỡng là vô cùng quan trọng.
Nghỉ dưỡng ở đây được hiểu là sự nghỉ ngơi phù hợp, đồng thời phải duy tŕ một cuộc sống có trật tự, nguyên tắc và khoa học.
2. Vận động
Tập thể dục có thể chữa được nhiều bệnh, đặc biệt là các bệnh măn tính. Nhưng cần phải chú ư để lựa chọn phương pháp riêng phù hợp với thể chất của mỗi người.
Chuyên gia sức khỏe cho rằng, khi không tập thể dục, không vận động, bạn đừng bao giờ hy vọng được sở hữu một cơ thể khỏe mạnh một cách lâu dài.
3. Dinh dưỡng
Trong y học, dinh dưỡng cũng được gọi là "thủy cốc tinh vi", có nghĩa là sau khi thức ăn tiêu hóa sẽ được hấp thụ vào cơ thể, phần tinh hoa nhất của thực phẩm sẽ giúp duy tŕ sự sống cho con người.
Một câu nói rất nổi tiếng khác là, thuốc bổ không bằng thực phẩm bổ. V́ vậy, dinh dưỡng có vai tṛ rất quan trọng đối với cơ thể, ảnh hưởng đặc biệt đến sự phục hồi các chức năng.
Bồi dưỡng bằng cách ăn uống sau khi bị bệnh chính là ch́a khóa giúp cho cơ thể trở lại b́nh thường một cách nhanh nhất.
4. Tâm lư
Thể xác và tâm hồn, hay cơ thể và tâm trí được h́nh thành và phát triển như một thực thể hợp nhất không thể tách rời và có chung một hệ thống chỉ huy. Mọi chuyển động trong cơ thể đều do hệ thống này điều khiển.
Để thúc đẩy phát triển khả năng tự chữa bệnh có rất nhiều cách, quan tâm đến kinh mạch để phát triển tiềm năng tự phục hồi là cách nổi bật và hiệu quả nhất.
Tốc độ chữa bệnh của vị Thần Y được đề cập ở đây sẽ giúp cơ thể tránh hoặc giảm tỷ lệ mắc bệnh, thậm chí loại bỏ căn bệnh này từ gốc rễ, tăng cường và hỗ trợ khả năng điều trị y tế sau đó.
Tóm lại, chúng ta nên chú ư khai thác triệt để tiềm năng của cơ thể thông qua khả năng tự chữa bệnh, điều tuyệt vời này hiện đang bị lăng quên bởi chúng ta đă quen phụ thuộc vào y học hiện đại.
Khả năng tự chữa bệnh của thần y trong cơ thể là mặc định và có sẵn, chúng ta không nên phụ thuộc hay can thiệp vào đó một cách quá mức sẽ gây ra tác dụng ngược, triệt tiêu khả năng tự chữa bệnh của cơ thể.
Tự chữa bệnh bẩm sinh v́ khả năng sinh tồn
Trương Huyền – một học giả nghiên cứu bách khoa sức khỏe (Trung Quốc) nghiên cứu cho biết, con người bẩm sinh đă có khả năng tự chữa bệnh, cho phép duy tŕ thể trạng khỏe mạnh, hệ thống này được liên tục tái tạo qua thời gian.
Mặc dù chúng ta không thể hoàn toàn hiểu được ngôn ngữ của cơ thể, nhưng Thần y có thể hiểu đúng ư và chính xác. V́ thế, miễn là không can thiệp và làm hỏng hành vi b́nh thường của cơ thể, bạn có thể tận dụng lợi thế quyền năng tự chữa lành để ngăn ngừa bệnh tật.
Cân nhắc kỹ trước khi sử dụng thuốc hóa học
Trên thực tế, sử dụng thuốc sẽ có tác dụng phụ và lâu dần dẫn đến "nhờn" thuốc, sẽ khó có thể chữa khỏi bệnh một cách triệt để. Nhiều loại kháng sinh đă trở nên thất bại trong điều trị. Ngoài thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau cũng có thể gây kháng thuốc, dẫn đến bệnh măn tính. Nếu sử dụng lâu dài ở bệnh nhân sẽ sinh ra phụ thuộc thuốc.
Theo báo cáo, khảo sát của Trường đại học Muenster (Đức) cho thấy, việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra bệnh thận. Giáo sư Lee Sung, Đại học Muenster cho biết, tại Đức, có hai phần ba số bệnh nhân bị bệnh thận là do lạm dụng thuốc, đặc biệt là ở phụ nữ hay uống thuốc đau đầu...
Ông nói thêm rằng việc sử dụng lâu dài thuốc giảm đau, cơ thể sẽ không sản xuất đủ hemoglobin vận chuyển oxy cần thiết, và sau đó nó gây ra bệnh thận và thậm chí suy thận. Nghiêm trọng hơn, việc lạm dụng thuốc giảm đau và thậm chí gây ra các khối u nhất định.
Gà có chế độ ăn giàu carotenoid sẽ sản xuất ra những quả trứng có ḷng đỏ đậm màu hơn. Ḷng đỏ trứng càng đậm th́ giá trị dinh dưỡng càng cao, có lợi cho sức khỏe.
Theo các chuyên gia, màu sắc của ḷng đỏ không phụ thuộc vào giống gà mà ảnh hưởng bởi chế độ ăn của gà mái. Ngoài ra c̣n có yếu tố về môi trường.
Gà được nuôi thả trong môi trường không khí trong lành sẽ khỏe hơn gà nuôi nhốt công nghiệp. Nếu được nuôi với chế độ ăn uống lành mạnh, giàu thực phẩm chứa có carotenoid (sắc tố cam – đỏ) th́ chắc chắn trứng sẽ có màu đậm hơn.
Màu ḷng đỏ trứng sẽ có màu vàng đậm hơn do chế độ ăn của gà toàn ngô. C̣n gà thả vườn ăn nhiều cỏ, côn trùng và rau xanh sẽ có màu vàng cam đậm.
Không có màu nhân tạo trong thức ăn cho gà, nhưng một số nông dân có thể thêm hoa cúc vạn thọ, ớt chuông đỏ… để cung cấp thêm chất dinh dưỡng, sắc tố, giúp trứng có màu đỏ.
Nếu gà được ăn với một chế độ ăn uống hoàn toàn dựa vào ngũ cốc, thức ăn công nghiệp th́ ḷng đỏ trứng sẽ có màu vàng nhạt.
Nên sử dụng trứng gà có ḷng đậm hay nhạt?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, hàm lượng protein và chất béo trong ḷng đỏ trứng màu cam đậm tương tự như màu nhạt hơn. Tuy nhiên, do ăn thức ăn tự nhiên nên trứng của gà thả vườn có nhiều axit béo omega 3 và vitamin, ít cholesterol hơn gà công nghiệp. Do đó, bạn nên lựa chọn trứng gà vườn cho chế độ ăn của ḿnh.
Trứng gà có ḷng đậm có thể cho ra những món ăn có hương vị thơm hơn.
Dù đó là trứng gà công nghiệp hay thả vườn, bạn cũng nên chú ư tới độ tươi cũng như nguồn gốc xuất xứ để đảm bảo mua được những quả trứng ngon, an toàn cho sức khỏe.
Cách chọn mua trứng ngon
– Vỏ trứng: Trứng mới thu hoạch thường có lớp phấn mỏng màu trắng ngoài vỏ. Nếu vỏ trứng quá nhẵn bóng, sáng, có vết xước là trứng đă để lâu trong ổ, kém chất lượng. Ngoài ra, không chọn trứng có đốm đen trên vỏ.
– Lắc nhẹ: Nếu có tiếng động là trứng kém, để lâu ngày. Ngược lại, không kêu là trứng mới.
– Thả vào nước muối: Nếu có thể, nên thả trứng vào dung dịch muối 10%, nếu thấy trứng ch́m xuống đáy b́nh nước đó th́ là trứng tươi. Trứng nổi trên mặt nước là đă cũ.
hững Điều Cần Lưu Tâm Trong Phép Ăn Uống - Bs Phạm Đức Thành Dũng
Từ trái: Bs Phạm Đức Thành Dũng, thầy Thích Không Nhiên, Đỗ Hồng Ngọc.
(Trung tâm Liễu Quán Huế, ngày 27.4.2018)
Cách ăn c̣n quan trọng hơn cả thực phẩm chọn lựa để ăn. Chúng tôi muốn tŕnh bày những nguyên tắc ăn uống mà bản thân trải nghiệm, nếu tuân thủ th́ thức ăn tốt đưa vào cơ thể sẽ tốt lên nhiều lần, và thức ăn độc hại đưa vào sẽ bớt đi phần độc hại. Trong nhiều năm t́m ṭi, suy nghĩ, chiêm nghiệm và thực nghiệm, và đă 30 năm không dùng thuốc cho bản thân (tất cả các loại thuốc!), chúng tôi có đôi chút kinh nghiệm và thấy ra được một số điều và lấy đó làm nguyên tắc của bản thân trong ăn uống, xin được sẻ chia:
1.Không đưa vào cơ thể quá nhiều
Quân b́nh mới quan trọng! Hiện nay, đa phần con người ăn uống quá nhiều so với nhu cầu của cơ thể. Trong bản năng tự nhiên, một phần do ḷng tham lam cố hữu tự trong tiềm thức, con người ăn uống thường quá đà như một cảm giác “tích lũy của cải” vào cho cơ thể. Người ta hiểu rất rơ vai tṛ quan trọng của các loại protein, glucid, lipid có trong thức ăn, nhưng rất ít người chịu đặt câu hỏi nếu ăn uống thừa mứa những loại chất này quá nhiều và trường diễn th́ chuyện ǵ sẽ xảy đến? Trong kiến thức sinh hóa, ai cũng hiểu protein, glucid, lipid trong thức ăn qua quá tŕnh chuyển hóa để tạo ra năng lượng và sản phẩm cuối cùng là CO2 và nước th́ phải biến đổi qua bao nhiêu sản phẩm trung gian, và hầu hết các sản phẩm trung gian đều là sản phẩm độc hại cho cơ thể. Nếu cơ thể khỏe mạnh th́ có cơ may “oằn ḿnh” chịu đựng để chuyển hóa cho bằng được th́ cũng tạo ra những thứ dư thừa, rồi tùy vào cơ địa của mỗi người, những loại này tạo ra những bất thường: tạo ra những chất cặn bă hoặc chất mỡ tích tụ ở các mô, ở phủ tạng, mỡ máu, đường máu… rồi tiếp tục là những bệnh sinh ra từ những sự tích tụ ấy. Việc thừa mứa trường diễn ảnh hưởng vô cùng xấu cho cơ thể.
Ăn bao nhiêu là đủ? Phải biết lắng nghe cơ thể! Con người chịu đựng một thói quen hết sức vô lư từ tấm bé, đó là luôn luôn bị ép buộc phải ăn theo những công thức h́nh thành từ hiểu biết về khoa học dinh dưỡng. Quá ít những bà mẹ ngày nay chịu lắng nghe cơ thể con ḿnh nuốn ǵ. Cứ tiếp diễn như thế, ngày ngày theo những công thức ăn uống gọi là phù hợp với lứa tuổi, và càng ngày các phụ huynh lại t́m cách để cho con em ăn uống vượt “chuẩn” số lượng thức ăn của khoa học dinh dưỡng. Điều này thường dẫn đến 2 kết quả: hoặc là, đứa trẻ “thích nghi” được với cách ép buộc, chúng sẽ dung nạp vô tội vạ những thức bổ béo, và v́ cơ thể chúng trở nên u tối trước một lượng vật chất quá lớn không kiểm soát được, dần dà dẫn đến thừa cân, béo ph́ và những hệ quả của nó; hoặc là, đứa trẻ bị “phản ứng dội”, chúng sợ hăi thức ăn, chống đối ăn uống, dẫn đến gầy c̣m suy dinh dưỡng. Ngày nay, một hiện tượng cũng không hiếm gặp, là phụ huynh c̣n bơm thẳng thức ăn vào dạ dày con trẻ bất chấp nhu cầu của cơ thể chúng. Đây là một lối hành xử quá sức thô bạo, phi khoa học, trái đạo lư.
Phải biết lắng nghe cơ thể! Nói th́ dễ song thực tế không dễ. Ăn uống quá nhiều, dần dà cơ thể dung nạp hỗn loạn mất kiểm soát, lại dẫn đến một sự thèm ăn giả tạo, càng thừa lại càng thèm, càng ăn lại càng thừa càng bệnh, cái ṿng xoắn bệnh lư ấy phải gỡ từ từ, lần ra từ gốc ngọn…!
2. “Phục dược bất như giảm khẩu”
Uống thuốc không bằng giảm bớt ăn là một quan điểm truyền thống khá phổ biến ngày trước. Hiện nay, con người luôn luôn ăn uống cho thật thỏa măn, thừa mứa, cơ thể hầu như thường xuyên trong trạng thái no đủ, kể cả những lúc ốm đau khi mà cơ thể đă phản ứng bằng một trạng thái không thèm ăn! Đó là những sai lầm rất lớn trong ăn uống, đó cũng là nguyên nhân làm cho cơ thể không c̣n sáng suốt để phân lập thức ăn ở mức hoàn hảo nhất.
Quan sát một con vật khi ốm, nó sẽ không ăn, có đem thức ăn đặt trước mặt ó cũng từ chối. Bản năng mách bảo cho nó biết sẽ rất độc hại nếu ăn vào trong trạng thái sức khỏe như thế, càng nhiều chất bổ dưỡng đưa vào càng độc hại.
Quan sát những con mănh thú trong thiên nhiên khi bị thương tích, thường nằm chịu đói khát cho đến khi lành bệnh, xương da liền lặn, mới tiếp tục đi kiếm thức ăn, ít khi thấy nhiễm khuẩn huyết, hay nhiễm khuẩn hoại tử… Nhưng những con thú cưng của con người th́ khác, chúng được chăm sóc bằng những công thức ăn uống nghiệt ngă: quá đúng giờ giấc, thừa mứa dưỡng chất, dần dà cơ thể nó trở nên u tối mất đi bản năng diệu kỳ của nó, rồi cuối cùng cũng đau ốm dễ dàng và kéo dài khó hồi phục.
Trạng thái “đói” rất cần thiết mà quá ít người lưu tâm. Nó giúp cơ thể loại bỏ những tế bào chết, loại bỏ các mô bệnh, loại bỏ độc tố, loại bỏ những chất gây nguy hại, đặc biệt là cơ thể trong trạng thái này sẽ đốt cháy những chất liệu dư thừa thành năng lượng cho cơ thể, hoặc chuyển hóa chúng thành vật chất có ích. Trạng thái đói giúp cơ thể tự “dọn dẹp” ḿnh, làm thuần khiết cơ thể, sau khi ăn uống lại đầy đủ chúng ta cảm thấy mới mẻ, trẻ trung, sạch sẽ hơn, nhẹ nhàng hơn, yên b́nh hạnh phúc hơn, và cơ thể vận hành tốt hơn, không nặng nề ́ ạch bởi sự dư thừa.
3.Ăn thức uống và uống thức ăn
Ăn thức uống là đối xử với thức uống như thức ăn, chậm răi đưa vào, nhai súc cẩn thận, để nhiệt độ của thức uống được tăng lên (hoặc hạ xuống) gần bằng nhiệt độ cơ thể trước khi nuốt vào, sẽ tránh được sự chênh lệch nhiệt độ của khối thức uống với dạ dày gây tổn thương nó; đồng thời uống càng chậm th́ thông tin đến bộ phận tiếp nhận càng đầy đủ cho sự chuẩn bị sẵn sàng.
Uống thức ăn đơn giản là biến thức ăn thành một chất lỏng như nước trước khi nuốt vào cơ thể. Muốn vậy chúng ta phải nhai thật tích cực, nhai càng lâu miếng cơm càng ngọt, nhai được cả trăm lần th́ thứ không ngon cũng thành ngon, thức không bổ cũng thành bổ dưỡng, loại có độc cũng sẽ bớt đi tác dụng độc của nó.
Theo lư luận của Y học cổ truyền th́ thức ăn nếu đưa vào vội vàng th́ cơ thể chỉ hấp thu được phần “tinh”, c̣n nếu được nhai kỹ th́ cơ thể sẽ hấp thu thêm được phần “khí”. Khi nhai nhiều th́ lượng nước bọt sẽ tiết ra càng nhiều, và đó là thứ nước hết sức quư giá, được gọi là “kim tân, ngọc dịch”, có công năng nhuận trạch, tư dưỡng tạng phủ, đồng thời lọc sạch các chất dơ uế, rồi sau chuyển về thận mà hóa ra tinh khí của thận. Trong đạo Dưỡng sinh, nếu tập nuốt nước bọt nhiều lần và số lượng nhiều, dần dần chân thủy được sức sẽ thăng lên, chân hỏa hụt sức buộc phải giáng xuống, đó là tác dụng “tư âm giáng hỏa”, mà muốn được vậy con người phải dùng bao nhiêu dược liệu quư mới đạt được. Các vị theo trường phái Tiên gia xưa cũng rất xem trọng nước bọt, không bao giờ nhổ đi v́ sợ tổn khí, họ c̣n dùng nước bọt để luyện linh dược.
Với Y học hiện đại, nhai kỹ hết sức quan trọng trong chuyển hóa. Các men tiêu hóa chỉ tác dụng trên bề mặt của các phần tử thức ăn. Khi thức ăn được nghiền càng nhỏ với nước bọt th́ vận chuyển càng dễ dàng. Với các loại rau quả, việc nhai kỹ có thể phá vỡ màng cellulose bọc chung quanh để giải phóng thành phần dinh dưỡng bên trong để cơ thể tiêu hóa và hấp thu.
Thành phần quan trọng nhất của nước bọt là men ptyalin (amylase) để phân giải tinh bột thành đường maltose, maltotriose và dextrin. Nhai càng nhiều th́ dưới tác dụng cơ học của việc nhai, phản ứng phân giải tinh bột xảy ra càng hoàn hảo, giảm đi gánh nặng tiêu hóa cho cơ thể.
Việc nhai kỹ có một tác dụng đặc biệt nữa là vệ sinh răng miệng hoàn hảo nhất. Nhai càng kỹ nước bọt tiết càng nhiều sẽ cuốn đi hết thảy những vi khuẩn gây bệnh và các loại thức ăn của các loại vi khuẩn này; mặt khác trong nước bọt có chứa một số chất diệt khuẩn hiệu quả như ion thiocyanat, lysozym… và có chứa những kháng thể đặc thù của cơ thể có thể tiêu diệt vi khuẩn ngay trên miệng (kể cả các loại vi khuẩn gây sâu răng)…
Nhai kỹ c̣n ức chế cảm giác thèm ăn một cách tự nhiên, giảm lượng thức ăn đưa vào, tiết kiệm được lượng enzyme, sẽ duy tŕ cân bằng nội môi, giúp cơ thể giải độc, phục hồi sức khỏe, cung cấp năng lượng cho cơ thể, tăng sức đề kháng, tăng khả năng miễn dịch. Thực phẩm tốt nhiều dinh dưỡng nhưng hấp thu quá nhiều sẽ gây tổn hại cho cơ thể, chính nhờ nhai kỹ cơ thể sẽ kiểm soát được hấp thu, hiệu lệnh chính xác cho con người lúc cần dừng lại việc ăn.
Thực sự, những phân tích vi thể trên vẫn không nói hết những tác dụng diệu kỳ của việc nhai kỹ. Chỉ cần thực hiện nhai kỹ một thời gian chúng ta sẽ cảm nhận được lợi lạc của cách ăn, và đặc biệt là có thể ăn uống một cách ngon lành các loại thức ăn thô hào mộc mạc như ngũ cốc, gạo lứt, khoai sắn…
4.Ăn ít bữa và xa giấc ngủ
Chỉ nên ăn 2 bữa mỗi ngày và bữa ăn cuối càng xa giấc ngủ bao nhiêu tốt bấy nhiêu!
Xu hướng ăn nhiều bữa mỗi ngày để có thể đạt được “năng suất” cao nhất trong việc tộng thức ăn vào bên trong cơ thể như cất chứa của để dành đang là xu hướng khá phổ biến hiện nay. Trong suy nghĩ của đa số, đưa được thức ăn vào càng nhiều càng tốt theo kiểu “không bổ bề ngang cũng sang bề dọc” và “to lớn, hồng hào, béo tốt” đang là “chuẩn” của con người, nên rất nhiều người cố gắng “nghiến răng ráng ruột” để ăn thật nhiều bữa, và đa số cũng thành công trong việc tăng cân. Chúng ta nên nh́n nhận một điều rằng, khi trọng lượng của người lớn tăng lên nhiều thường kéo theo “bà con họ tộc” của nó tăng theo như mỡ máu, đường máu, huyết áp… Có những phép tính rất dễ dàng nhưng con người thường chấp thủ vào cái ḿnh có, kể cả khối lượng đồ sộ dư thừa của bản thân, để lờ đi. Thông thường hiện nay, vào tuổi trung niên trở đi khối lượng cơ thể b́nh quân tăng thêm khoảng vài ba mươi cân so với tuổi 20 là lúc cơ thể mạnh mẽ nhất, song nhỡ ra sụt đi năm ba lạng hoặc một cân là tiếc nuối quay quắt và lo lắng hoang mang (!) Già yếu cơ nhục riệu ră rồi, lại phải gánh nặng thêm hơn trước mấy mươi cân, lại bao nhiêu thứ tăng theo trong máu, vậy mà vẫn tiếc từng lạng thịt, cái chấp thủ của con người khiếp thật!
Nên bớt bữa ăn lại! Nhà Sinh lư học Rodriguez Delgado nổi tiếng Hoa Kỳ làm một thí nghiệm đơn giản rồi công bố: “Nếu chuột được cho ăn một bữa mỗi ngày th́ sống lâu gấp đôi thời gian sống của chuột được ăn nhiều bữa mỗi ngày”[i]. Phải chăng ăn uống quá nhiều và nhiều bữa sẽ làm nặng nề hệ thống tiêu hóa và sẽ cắt ngắn thời gian sống của chúng ta?
Ăn xa giấc ngủ là một nguyên tắc quan trọng. Trong khi ngủ, các cơ trong cơ thể ở trạng thái nghỉ, lưỡi và gốc lưỡi bị rụt lại khiến đường hô hấp bị co hẹp. Nếu thức ăn nhiều trong dạ dày dễ bị trào ngược, cơ thể phản ứng bằng co thắt đường hô hấp, dẫn đến khó thở và mất ngủ, dẫn đến giảm khả năng miễn dịch, giảm khả năng trao đổi chất… ảnh hưởng lên hệ tuần hoàn, tăng nguy cơ bệnh tim mạch… Ăn đêm dễ mắc các chứng béo ph́. Nhiều người tử vong do lên cơn đau tim hay bị nhồi máu cơ tim lúc gần sáng, có liên quan đến thói quen ăn muộn đêm khuya. Những người xơ cứng động mạch hoặc thiểu năng động mạch vành ăn khuya lại càng hại, v́ t́nh trạng hô hấp không thuận sẽ khiến nồng độ Oxy giảm, lại sẽ dẫn đến t́nh trạng thiếu máu cơ tim. Nếu ăn khuya c̣n uống rượu th́ t́nh trạng càng dễ xấu thêm, do rượu ức chế hô hấp trung ương, làm nồng độ Oxy càng giảm, sẽ dẫn theo bao nhiêu hệ lụy khác…
5.Không dùng các chất kích thích trợ giúp việc ăn uống
Dùng các loại chất kích thích dù nhỏ đều không có lợi cho cơ thể. Tại sao chúng ta phải dùng đến loại có tác dụng kích thích tiêu hóa trong khi cơ thể chúng ta có thể tự làm được? Sử dụng chất kích thích về lâu dài là làm giảm đi khả năng tiêu hóa của cơ thể. Đạo của dưỡng sinh là dùng các vật thực thô mộc chế biến đơn giản, nhưng chính nhờ vào sự gia công khi ăn để biến thức ăn thành ngọt thơm như ḍng sữa, như vậy cơ thể mới có thời gian và sự linh mẫn chuẩn bị đón nhận thức ăn tinh chế từ miệng. Khác với ngày nay, người ta dùng bao nhiêu hương liệu, gia vị, màu sắc, tạo h́nh… để chỉ chút tiếp xúc là bao nhiêu enzyme trong hệ thống tiêu hóa ào ra ồ ạt… Những sự kích thích này dần dà làm cho cơ thể phụ thuộc, nếu không có nó th́ không tự ḿnh làm được, hơn nữa cơ thể tiêu tốn một lượng enzyme quá lớn mà không có sự phân phối thứ tự từng bước khi thức ăn đi vào từng đoạn trong ống tiêu hóa của cơ thể. Sự ồ ạt của enzyme là một sự uổng phí. Theo Tiến sĩ Edward Howell là nhà nghiên cứu enzyme hàng đầu của nước Mỹ: “Sinh vật trong suốt thời gian sống chỉ có thể tạo ra một lượng enzyme nhất định. Và khi sinh vật dùng hết enzyme tiềm năng này th́ kết thúc sinh mạng”[ii]. Thật hữu lư! Nếu Nhà nghiên cứu này đúng th́ những bữa ăn thịnh soạn linh đ́nh, lắm sơn hào hải vị, nhiều chất kích thích, sẽ rút ngắn cuộc đời một con người! Điều này cũng lư giải cho chúng ta tại sao những nhà thực dưỡng không dùng những chất kích thích, hay các loại hành tỏi rau thơm trong nhà Phật lại được xem không phải là thức ăn chay; và cũng có thể lư giải v́ sao Thiền sư Tuệ Tĩnh, vị Y tổ trong nền Y học cổ truyền của chúng ta, lại có những câu nghe tưởng là lạ: “Cỏ thơm gây bệnh cho người giàu sang”. Từ những loại “cỏ thơm” (các loại rau thơm, rau mùi) đến các loại kích thích khác như riềng sả gừng, rồi hành tỏi kiệu, rồi măng dưa cà giá, các loại lên men… dần dần đến trà café thuốc lá rượu… cho đến các loại ghê sợ hơn, dù kích thích thần kinh tiêu hóa, hay thần kinh hô hấp tuần hoàn, th́ chung quy bản chất cũng giống nhau, chỉ là mức độ nặng nhẹ.
6. Phải để cảm xúc thư thái với t́nh yêu thương và ḷng biết ơn
Con người không phải là một cái máy nên không thể chỉ đổ đầy nhiên liệu là có thể hoạt động tốt, con người c̣n cần t́nh cảm (nói chung). Không có t́nh yêu thương trong bữa ăn sẽ mang lại cảm giác trống rỗng, và chính cảm giác này làm hẫng hụt trống vắng, và từ trong tiềm thức con người có xu hướng bù đắp bằng cách rót đầy nó bằng một cái ǵ đó, và thông thường “cái ǵ đó” ấy được lựa chọn là thức ăn. T́nh yêu thương và thức ăn có liên quan nhau về mặt tâm lư. Con người từ lúc mới sinh ra đă thu được cùng lúc cả thức ăn và t́nh yêu thương qua bầu vú mẹ. Dùng sữa mẹ ngoài sự diệu kỳ về mặt cấu trúc chất liệu và luôn thay đổi để phù hợp nhất cho đứa trẻ, c̣n cho trẻ uống cả một t́nh thương bao la của mẹ. Sự thiếu thốn t́nh yêu thương mà cụ thể là không được bú sữa mẹ, đứa trẻ lớn lên rất dễ bị béo ph́, hẳn là do chúng phải dùng thức ăn để bù lại.
Có thể cảm nhận được, cùng những thức ăn như nhau, nhưng nếu là của người mẹ nấu th́ con cái ăn uống sẽ thấy ngon miệng hơn, dễ tiêu hơn, bổ dưỡng hơn. Sự an b́nh hạnh phúc từ t́nh yêu thương và ḷng biết ơn sẽ mang lại những kết quả diệu kỳ cho cơ thể dù chỉ với những thức ăn thông thường. Từ khi chuẩn bị, mua thức ăn, nấu nướng, người mẹ đă rót vào đó cả một nguồn năng lượng dồi dào từ t́nh yêu thương, nếu con cái biết trải ḷng biết ơn đón nhận, hẳn là hiệu quả tốt đẹp của thức ăn tăng lên bội phần.
Càng lớn con người lại càng cần một trạng thái b́nh yên an lạc khi ăn. Trong mỗi giây có thể có đến vài trăm ngàn đến cả triệu phản ứng sinh hóa xảy ra trong cơ thể một con người. Một ư niệm phóng đi đă có thể thay đổi bao nhiêu phản ứng bên trong… Phải chăng đó là điều mà nhà Phật nói là ư nghiệp, mà ngay sát-na ư niệm phóng đi con người đă phải nhận lănh?
Thuở chào đời tôi vốn không phải là cô bé trắng trẻo xinh đẹp, nhưng vẫn được ba má gọi là búp bê, v́ cả khuôn mặt bé bỏng chỉ có đôi mắt là to tṛn và màu nâu rất linh hoạt.
Lớn lên, dĩ nhiên cũng chẳng là cô gái sắc nước hương trời nhưng được bạn bè hay gọi là mắt nai. Đôi mắt đă cùng tôi trải qua và chứng kiến biết bao vui buồn, thăng trầm của cuộc đời. Và đôi mắt cũng thật quan trọng trong nghề nghiệp tôi đang có. Một nghề mà trước đây tôi chưa hề mơ ước, không hề nghĩ đến vậy mà nó đă giúp tôi tạo dựng sự nghiệp, đứng vững trong xă hội. Có mái nhà để ở, có phương tiện đi lại tương đối tốt. Đời sống tạm gọi là cơm no áo ấm. Nếu biết dành dụm chút đỉnh th́ cũng có thể giúp đỡ một vài người bạn hay bà con khi ngặt nghèo. Tôi luôn biết ơn Hồng Phước tổ tiên cũng như đất nước tự do này đă cho tôi cơ hội làm lại cuộc đời. Mỗi tuần 40 giờ ở văn pḥng, cuối năm tôi vui vẻ đóng thuế, không hề đ̣i hỏi hay xin xỏ thêm một quyền lợi ǵ. Với tôi thế là đủ. Hai mươi sáu năm không hề chán nản.
***
Năm 1995, Tôi là một công nhân khâu đóng gói của Công Ty In Vé Số & Thiết Kế những tṛ chơi Trí Tuệ trên mạng internet. (Scientific Games)
Tháng 7 năm 1998, sau ba năm vừa học vừa làm, tôi nộp đơn vào Pḥng Kiểm Nghiệm (Quality Control) Công việc này rèn cho tôi tánh tỉ mỉ, cẩn thận. Tôi vốn là người cần mẫn và thích học hỏi, có thể nói đây là môi trưởng tốt để tôi trau giồi kỷ năng và t́m cơ hội tiến thân.
Không bao lâu sau, công ty mở rộng, Pḥng Phim cần thêm nhân viên, tôi được tuyển chọn vào làm việc ở văn pḥng, với công việc một Proof- Reader (Đọc & Kiểm tra bản in).
Thấm thoát đă 25 năm trong nghề này, kinh nghiệm chiến trường dày dạn đủ để tôi có thể tự tin nhẹ nhàng, thư thả mỗi tuần bốn ngày đi đi về về với công việc quen thuộc mà tôi yêu thích trong ṿng 4 năm nửa, chờ ngày về hưu. Tôi yêu công việc, chưa hề thấy mệt mỏi, chán nản hay muốn bỏ nghề v́ tôi luôn t́m thấy niềm vui mỗi ngày.
Dù thời đại khoa học kỹ thuật tân tiến, máy móc đă được cài đặt những ứng dụng mới để điều chỉnh các lỗi về văn phạm, ngữ vựng ... nhưng đôi mắt mới là công cụ chính giúp tôi t́m được những lỗi rất nhỏ, bắt buộc phải sửa trước khi bản in được hoàn thành. Có thể tự hào mà nói là chưa bao giờ có một bản in nào qua sự kiểm tra của tôi mà phạm sai lầm ảnh hưởng đến công việc ấn loát; gây tổn hại cho Công ty. Bà Giám đốc bộ phận đă từng gọi tôi là: Eagle Eye Lady - Người Phụ Nữ có đôi mắt Diều Hâu- Tiếng Việt ḿnh thời nay bọn trẻ thường gọi là Thánh Soi!
Tuần rồi, vẫn công việc hàng ngày sao tôi thấy uể oải, h́nh ảnh, chữ nghĩa cứ mờ nhạt. Những tấm bảng mẫu cứ méo mó; không vuông, không tṛn, không chữ nhật ... lạ quá. Tôi mở kiếng cận ra nh́n gần vào monitor... H́nh như có ǵ sai sai.
Tan sở, trên đường về, tay lái của tôi cũng mất tự tin. Tôi ghé vào pḥng bác sĩ khám mắt. May quá, pḥng mạch vẫn c̣n đón bệnh nhân, tôi điền hồ sơ rồi ra xe ngồi v́ pḥng mạch chỉ tiếp từng bệnh nhân một. Sau khi khám cô bác sĩ vẫn không thấy ǵ khác với lần kiểm tra mắt gần đây của tôi. Cô đưa tôi qua một pḥng khác để làm scan. Kết quả nhanh chóng cho biết vơng mạc của tôi không b́nh thường, chắc chắn cần đến can thiệp của bác sĩ chuyên khoa về vơng mạc. Cô chỉ cho tôi h́nh ảnh được scan trên monitor. Nó không tṛn trịa như b́nh thường mà có phần dày cộm ở một phía khiến h́nh ảnh thu nhận qua mắt tất cả đều méo mó.
Tôi ra về trong lo âu, phân vân với tờ giấy giới thiệu đưa đi gặp bác sĩ chuyên về vơng mạc của một bệnh viện lớn. Tối đến, tôi hỏi đại ca Google: những bệnh liên quan đến vơng mạc? Th́ ra hiện tượng này là triệu chứng một căn bệnh cần phải điều trị gấp, nó nguy hiểm đứng thứ hai -sau đục thủy tinh thể - trong các nhóm bệnh gây mù ḷa. Trong đó thường gặp là bệnh bong khô vơng mạc, bệnh vơng mạc tiểu đường, bệnh vơng mạc tăng huyết áp ... mà nguy hiểm nhất là Macular Degeneration, tiếng Việt gọi là thoái hoá điểm vàng (điểm sáng)
Ui cha cha nghe nói đă ù tai, lên huyết áp rồi.
Hai ngày cuối tuần đi qua trong mờ ảo và mệt mỏi v́ lo âu. Sáng thứ hai vào đến sở là tôi gọi điện thoại vào bệnh viện làm hẹn. Kết quả không như ư v́ ngày sớm nhất được gặp bác sĩ là 31 tháng 7. Phải chấp nhận thôi, thời buổi bệnh dịch Covid lan tràn, mọi thứ đều bị chậm lại. Ngày làm việc của tôi qua đi trong khó khăn v́ cứ phải chăm chú đọc các bản vẽ, chữ nghĩa bằng một mắt b́nh thường và một mắt méo mó. Giờ ăn trưa tôi nhắn tin cho cô bác sĩ mắt của ḿnh hy vọng nhờ cô liên lạc để giúp có thể hẹn sớm hơn không v́ tôi cảm thấy khi lái xe cũng chập choạng khó chịu.
Thứ ba, tôi cũng dậy sớm lái xe đi làm mà ḷng bất an, không biết t́nh trạng này kéo dài th́ ḿnh có chịu đựng được không. May quá, trưa, tin nhắn từ cô bác sĩ: “Em đă nói chuyện với Dr. Chị sẽ đến gặp ông ấy sáng mai 9:00”.
Tôi vội vàng gặp sếp để tŕnh bày, những người làm chung pḥng đều biết t́nh trạng đôi mắt của tôi hai ngày nay nên việc xin nghỉ gấp cũng không có ǵ trở ngại.
Sáng thứ tư tôi lái xe đến nhà con gái để nhờ con đưa vào bệnh viện, v́ biết chắc khám mắt xong th́ loại thuốc nhỏ vào đồng tử thường khiến mắt mờ đi; kỵ ánh sáng, tự ḿnh không thể lái xe về được.
Văn pḥng có tấm bảng: Xin lỗi V́ t́nh trạng bệnh dịch, chỉ có bệnh nhân cần gặp bác sĩ mới được vào pḥng. Con gái ra về. Tôi ngồi điền giấy tờ, năm bảy loại đơn... Rồi cũng đến phiên ḿnh. Lại vào pḥng khai bệnh, cân đo... thử tiểu đường, kiểm tra tầm nh́n. Hết scan mắt đến đo mắt, thử tiểu đường ... Hỏi và trả lời liên tục. Đau đầu. Đến 1 giờ trưa th́ bác sĩ mới vào xem hồ sơ, nh́n h́nh ảnh được scan qua monitor..., ông cho mời thêm một bác sĩ nửa; được giới thiệu là chuyên gia về mắt. Ông bác sĩ dù đă xem hồ sơ vẫn hỏi lại rất tỉ mỉ: Công việc của bà là ǵ ? Bà đeo kính cận năm bao nhiêu tuổi? Bà cảm giác tầm nh́n bị méo mó khi nào? Bà có bị tiểu đường không ...?
Nghe tôi trả lời xong ông hỏi câu sau cùng: Ai đưa bà đến đây? Tôi muốn gặp con gái bà! Vui ḷng gọi cô ấy đến ngay, c̣n riêng bà, tôi chỉ muốn nói là: Bà sẽ là bạn của tôi từ nay cho đến cuối đời!
Ông bác sĩ làm tôi hồi hộp quá.
Chừng 30’ sau con gái tôi đến. Bác sĩ kéo ghế để mẹ con đều nh́n rơ màn ảnh. Trong pḥng c̣n có hai bác sĩ trẻ thực tập và ông bác sĩ chuyên gia về các căn bệnh làm mù mắt. Pḥng khám như một lớp học, bác sĩ cầm cái mô h́nh mắt và giảng giải: Đây là tṛng mắt, thủy tinh thể, đây là vơng mạc ...Rồi ông chỉ vào màn h́nh: Đây là scan vơng mạc của bà, những tia máu nhỏ tụ lại ở điểm này là không b́nh thường... Mắt bên trái bị nhẹ, mắt bên phải đă có hiện tượng tụ máu sau vơng mạc.
Theo bác sĩ th́ những ǵ đang thấy đây không phải mới bị mà là quá tŕnh chừng 10 năm trước. Không do tiểu đường hay huyết áp, chỉ là hành tŕnh mắt bị thoái hoá mà tôi là người trong số hiếm, xui xẻo mắc phải chứ không hẳn mắt lăo hoá nào cũng bị.
Thỉnh thoảng ông ngưng lại: Mẹ và con gái, có câu hỏi ǵ không?
Thật ra, những ǵ chúng tôi thắc mắc th́ ông đă giảng giải rồi. Đây là một trong những căn bệnh nguy hiểm, chưa có thuốc chữa trị v́ nó không có nguyên nhân gây bệnh. Có thể tạm gọi là thoái hoá điểm vàng ở vơng mạc. Đă là thoái hóa th́ chẳng có nguyên nhân và thuốc Tề Thiên Đại Thánh cũng không chửa được. Điều đáng buồn là 10% trong số bệnh nhân của căn bệnh này có nguy cơ mù vĩnh viễn.
Cách duy nhất để làm chậm sự tăng trưởng, giữ lại ánh sáng b́nh thường cho con mắt c̣n lại, là tôi phải đến gặp ông năm tuần một lần để chích thuốc trực tiếp vào tṛng mắt bên phải, cho đến ngày tôi xuôi tay nhắm mắt. Ông nh́n tôi:
- Bà nhớ nhé. Trừ khi thế gian này có kỳ tích!
Trước đây tôi thường đưa ba tôi đến chích thuốc sau hai đợt thay thủy tinh thể cho ba; v́ trong vơng mạc của ba có đốm nước. Nếu không điều trị sẽ mất ánh sáng. Sau chừng vài đợt chích thuốc th́ Ba tôi khá hẳn, ba có thể đọc sách được. Cũng chính bác sĩ này, hôm đó ông đă bắt tay tôi và nói: Bà đừng khen tôi giỏi, đây là một kỳ tích. Tôi không ngờ là thị giác của ông cụ có thể hồi phục nhanh như thế!
Tôi nhớ lại những lần ba ôm mắt đau đớn sau khi chích thuốc và ôm đầu lăn lộn trên đường về, tôi h́nh dung mai này ḿnh cũng vậy. Và tôi tự nhủ: Ba chịu được th́ ḿnh cũng gắng thôi.
Con gái sau khi nghe bác sĩ giảng giải, đưa cho một mớ giấy tờ về nhà nghiên cứu đă ra về. Tôi tiếp tục ở lại để chờ gây tê tṛng mắt hai lần trước khi bác sĩ ra tay 5 giây nhanh như chớp chích mũi thuốc đầu tiên cho tôi.
Mọi việc diễn ra nhanh chóng hơn tôi tưởng tượng. Cô y tá nhẹ nhàng lau mắt cho tôi, khiến đớn đau qua đi trong êm ái. Bác sĩ vui vẻ chào tôi trước khi ông rời pḥng: Tạm biệt bạn thân, hẹn gặp bà 5 tuần tới.
Tôi rời pḥng bệnh sau khi hoàn tất mọi giấy tờ. Ra hành lang nhắn tin cho con gái đến đón.
Đây là một trung tâm y tế chuyên khoa, bệnh nhân đến đây thường do bác sĩ gia đ́nh giới thiệu. Tại đây có valet parking. Bệnh nhân, nhân viên điều trị, bác sĩ ... ra vào liên tục. Cuối hành lang là một pharmacy lớn. Hai dăy ghế dọc theo lối đi xen kẻ những chậu hoa khoe sắc thắm tươi. Tôi ngồi xuống chiếc ghế cạnh bồn hoa. Đầu tôi bắt đầu nhức v́ mũi thuốc tê đă tan. Tuy ánh nh́n c̣n nhoè nhoẹt mờ mờ tôi vẫn thấy được bầu trời đầy những cụm mây xanh trắng hai màu, gió thoảng nhẹ, ít nóng. Thấp thoáng qua lại trước mắt tôi những bộ áo quần đẹp đẽ, tung tăng. Các cô, các bà đến bệnh viện vẫn giữ vẽ bề ngoài tươi tắn. Có ông cụ đeo b́nh dưỡng khí mà vẫn áo quần thẳng nếp, nụ cười tươi trên môi. Có cô gái chân chống nạn mà trên người vẫn đầy trang sức và chiếc áo đầm thời trang. Người ngồi chờ, người đến đón ... ai cũng tươi vui. Và tôi ... cũng nguôi ngoai với những lời vừa nghe từ vị bác sĩ chuyên khoa.
Buổi tối, chúng tôi có bữa ăn chung gia đ́nh mừng sinh nhật cô em gái. Cả nhà ai cũng sững sốt, chỉ trong ṿng 5 ngày mọi thứ đă đảo lộn. Quá bất ngờ! Tôi chưa hề nghĩ một ngày phải từ bỏ công việc để nghỉ hưu sớm; vậy mà bây giờ tôi lan man suy tính.
Suy nghĩ về căn bệnh mà ḿnh phải sống chung đến suốt đời, tôi nghĩ đây là một hạn chế, một thiệt tḥi mà tôi phải gánh chịu một ḿnh. Tuy không đưa đến mất mạng nhưng cũng khiến tôi mất thăng bằng trong đời sống hàng ngày.
Tôi vốn là người yêu văn chương, thích nhất là đọc sách. Bên cạnh đó là tập tành viết những câu chuyện vụn vặt vui buồn trong đời sống của ḿnh và của bạn bè, đưa ra những thông điệp để cùng nhau học hỏi. Với tôi, viết cũng là một cách chia sẽ buồn vui, kinh nghiệm. Có nhiều chuyện tôi không bày tỏ được nhưng viết xuống th́ dễ dàng hơn. Tôi giải toả căng thẳng của ḿnh qua những ḍng chữ.
Từ nay, việc đọc sách đă là khó khăn. Viết, càng khó hơn nửa v́ đôi mắt mất thăng bằng. Cố gắng một chút cũng khiến nhức đầu. Thôi th́ suy nghĩ tích cực một tí, không niềm vui này th́ ḿnh t́m niềm vui khác như là niềm vui với thiên nhiên, hoa lá cỏ cây. “Chúng ta có thể tự tạo ra một cuộc sống lạc quan, tích cực cho ḿnh. Người hạnh phúc không phải được sanh ra và sống trong môi trường đầy thuận lợi; mà đó là người có thái độ sống thích nghi cho bất cứ hoàn cảnh nào” (ST)
***
Xứ tôi ở bốn mùa đều đẹp. Mùa Xuân hoa anh đào khỏe sắc, mùa hạ hoa Tử Vi bằng lăng từng chùm trắng, đỏ, hồng, tím... lao xao trong nắng hạ. Cuối mùa thu lá cây vàng rực những nẻo đường, đồi núi. Phong cảnh thật lăng mạn nên thơ. Mùa đông không nhiều lắm nhưng vẫn có hoa tuyết rơi rơi, bám lên những cây thông xanh sừng sững với những dây đèn lấp lánh đủ màu báo hiệu mùa Lễ Giáng Sinh An lành.
Bao nhiêu năm trôi qua, bao nhiêu mùa hoa, mùa lá... Vậy mà năm nào tôi cũng thấy cảnh vật nơi đây đẹp lạ lùng. Nhiều khi ngắm cảnh đẹp, tôi thầm tội nghiệp cho những ai không may bị mất ánh sáng của đôi mắt.
Thôi th́ ... nếu ḿnh không thay đổi được hoàn cảnh th́ hăy tự thay đổi suy nghĩ của ḿnh.
Và ... hăy tin vào những kỳ tích của cuộc sống!
Tôi nhất định không buồn, không gục ngă. Không than oán. Đôi mắt ba má ban tặng thuở chào đời tôi đă chăm sóc đàng hoàng. Biết nghề nghiệp của ḿnh phải dùng mắt tỉ mỉ hàng ngày; nghĩ đến câu “sanh nghề tử nghiệp” tôi thường t́m hiểu ăn uống những trái cây để bồi dưỡng cho mắt, hạn chế chất ngọt; kính mắt tôi dùng cũng chọn loại tốt, tôi quư đôi mắt của ḿnh như một vật báu. Cứ thế, tôi sống vui vẽ yêu đời, nhẹ nhàng thoải mái ... chờ ngày nghỉ hưu! Tất cả những ǵ tôi trải qua cho dù đưa đến kết quả ngày nay thế nào, tôi đều không hối hận. V́ tôi đă tận tâm tận sức.
Tôi cũng biết Trời Phật đă cho tôi quá nhiều. Một chút hạn chế này ở tuổi trên 60 cũng nên vui vẽ mà sống chung với nó. Một ngày thức dậy vui hay buồn là do ḿnh chọn lựa. Tập thích nghi với nó, nếu không ḿnh chẳng thể thay đổi cho khá hơn được.
Cám ơn cái ngày 15 tháng bảy năm 2020; từ 9 giờ sáng đến 3 giờ chiều; cám ơn những y tá, bác sĩ; đặc biệt là Bác sĩ Nhất Anh Hồ luôn nhẹ nhàng, tận tâm với tôi. Trải qua biết bao xét nghiệm mệt nhoài để rồi nhận cái kết quả ... có thể nói là kinh hoàng nhưng tôi vẫn c̣n b́nh tỉnh. Tôi ... tịnh tâm, vui ḷng chấp nhận. Ngay cả khi viết cho xong những điều này ra với tôi đă là một cố gắng. Dẫu biết cuộc đời ḿnh có nhiều người thương yêu, quan tâm nhưng “nhân vô thập toàn”, chắc rằng cũng có nhiều kẻ không ưa ḿnh. Bạn bè, người quen biết tin này sẽ quan tâm thăm hỏi. Người không ưa ḿnh có thể x́ xào bàn tán, buộc miệng: đáng đời!
Nhưng, tôi không sống v́ cái nh́n của người khác. Xấu hay tốt, vui hay buồn tôi đều muốn được chia. Và xin khẳng định, dù với một con mắt nh́n đời hơi méo mó ...nếu tôi biết cách sống và biết xử sự vẫn hơn những người có cả đôi mắt, đủ thị lực mà ... tâm hồn què quặt.
Tôi muốn chỉ một lần này nói đến chuyện “đôi mắt” để bạn bè người quen chú ư: Nên đến bác sĩ ngay khi cảm thấy tầm nh́n của ḿnh không b́nh thường. Tâm lư người cao tuổi thường ngại đến bác sĩ. Có người c̣n phán: Gặp bác sĩ th́ nhứt định là có bệnh; không bịnh này cũng bịnh kia. Bạn sẽ hối tiếc đó!
Tôi cũng xin chúc mừng cho những anh chị em 60+ vẫn c̣n đôi mắt tinh anh, đôi mắt cận, đôi mắt lăo...liếc ngang liếc dọc không méo mó hay mờ ảo như tôi. Thêm một nhắc nhở nửa là bạn nhớ luôn đeo kính râm khi phải đi ra ngoài trời nắng. Tia UV trong ánh nắng mặt trời có hại cho mắt gấp mười lần ánh sáng từ computer hay Iphone.
***
Ngày hôm qua, cảm động khi nghe được một câu vô cùng cải lương, hết sức sến súa: “Anh sẽ đi cùng em, lúc c̣n thanh xuân, người ta nói phụ nữ cần một bờ vai. Em yên tâm đi Anh nói thiệt, anh là bờ vai, là cánh tay phải và cũng là con mắt bên phải của em cho đến hết đời.”
Tôi nh́n anh, ánh nh́n méo mó. Nếu “ánh mắt là cửa sổ của tâm hồn” th́ ... “méo đi một mắt, nửa hồn thương đau”. Chợt nhớ những câu thơ của thi sĩ Bùi Giáng:
C̣n hai con mắt khóc người một con
C̣n hai con mắt một con khóc người
Con mắt c̣n lại nh́n đời là không
Nh́n em hư vô nh́n em bóng nắng
Con mắt c̣n lại nhẹ nhàng từ tâm
Nh́n em ra đi ḷng em xa vắng
Con mắt c̣n lại là đêm tối tăm
Con mắt c̣n lại là đêm nồng nàn.
Viết xong rồi,
Tôi cảm thấy vui với
“con mắt c̣n lại nhẹ nhàng từ tâm
con mắt c̣n lại là đêm nồng nàn”
Một thính giả gởi thư hỏi:
“Nhờ các bác sĩ và chuyên gia tư vấn để có định hướng tốt nhất cho sau này:
Nếu tuổi già yếu lại mang phải các bệnh tật nan y không làm chủ ḿnh được, như tai biến, đột quỵ, liệt người v.v. hoặc lẫn, th́ ngay bây giờ c̣n khỏe, tỉnh táo phải sắp xếp và có định hướng thế nào để đừng làm khổ con cháu, người thân trong thời gian cuối đời lỡ bị như vậy.
Xin thành thật cảm ơn nhiều về các lời khuyên tư vấn”
Bác sĩ Hồ Văn Hiền trả lời:
Thu xếp cuối đời
Trong chuyện ngụ ngôn của La Fontaine, một người nông dân già sắp chết kêu con cái đến và dặn rằng không được bán miếng ruộng v́ có một kho tàng được chôn đâu đó trong miếng đất. Con cái do đó đào xới quanh năm và trở nên giàu có. Câu kết luận là "sự làm việc mới là kho báu". Đấy là một lối thu xếp cuối đời đơn giản nhất, có thể là ư nghĩa nhất. Có lẽ cũng v́ vậy mà những nhà tỷ phú ở Mỹ không để phần lớn tài sản lại cho con cái.
Tuy nhiên trên thực tế, ở Mỹ, một xứ nhiều luật lệ và rất nhiều luật sư, người già sắp ra đi c̣n phải quyết định, thu xếp nhiều thứ để "ra đi êm thắm", vừa ư ḿnh, đồng thời để lại di sản (estate), những nguồn lợi cho người thừa kế, ít gây rắc rối, gánh nặng cho con cái, mà bị đánh thuế càng ít càng tốt. Ví dụ, nếu chẳng may trước khi ra đi cần phải chăm sóc lâu dài như tắm rửa, ăn uống, tại nhà ḿnh hoặc trong viện, ở Mỹ có thể rất đắt đỏ. Những ai từng nghĩ đến mua bảo hiểm "săn sóc dài hạn" (Long-term Care Insurance) từ lúc ḿnh c̣n mạnh giỏi th́ đây là một biện pháp kịp thời. Sau đây là một số giấy tờ người già ở Mỹ nên chuẩn bị. Ở Việt Nam chắc đơn giản hơn, nhưng thu xếp trước vẫn hơn. Nếu không thu xếp trước, con cái hay người phối ngẫu có thể bị đặt trong t́nh trạng khó giải quyết.
Chỉ thị trước về săn sóc sức khoẻ (Advance Health Care Directive) (AHCD).
Đây là một tài liệu có tính cách pháp lư trong đó chúng ta chỉ định một người khác quyết định thay thế ḿnh về các vấn đề sức khoẻ lúc ḿnh không c̣n khả năng, không đủ tỉnh táo để tự quyết định cho chính ḿnh. C̣n gọi là “Di chúc [cho lúc c̣n] sống” (Living Will), hay “Giấy uỷ quyền lâu dài về chăm sóc sức khoẻ” hay uỷ quyền săn sóc sức khoẻ” (Durable Power of Attorney for Health Care or Health Care Proxy).
Mục đích:
- Tránh cho người thân phải quyết định khó khăn lúc đang vào hoàn cảnh bối rối.
- Quyết định có dùng ống thông khí quản (tracheal intubation), máy thở (ventilator, respirator), nuôi bằng ống thông vào bao tử (ống có thể đi qua mũi và xuống thực quản để vào dạ dày [nasogastric tube] hay đi trực tiếp vào dạ dày qua một lỗ nhân tạo từ ngoài da bụng vào dạ dày [gastrostomy tube]), dùng thuốc giảm đau, hiến tặng bộ phận cơ thể (organ donation), trong lúc người bệnh mê man, không tỉnh táo.
- Nếu không có giấy này, bác sĩ, toán cấp cứu (EMT), nhà thương, những người đang tập sự y khoa ở Mỹ sẽ tự động áp dụng theo quy chế những biện pháp có khi "anh dũng" (heroic measures) để hồi sinh bệnh nhân, mặc dù có dấu hiệu bệnh nhân đă chết ở mức năo (brain dead). Gia đ́nh có thể phải quyết định và ư mỗi người sẽ mỗi khác, và sau này sẽ có thể có những trách móc, hiềm khích, ân hận trong con cái, hay giữa con cái và người cha hay mẹ c̣n sống sót.
- Ở Mỹ mỗi tiểu bang có mẫu hơi khác nhau, nhưng mẫu của bang này vẫn hiệu lực cho bang khác. Bác sĩ có thể cung cấp mẫu này. Người ta khuyên người nào trên 18 tuổi cũng nên làm, lúc ḿnh đang c̣n tỉnh táo, chỉ cần hai ba người chứng, không cần phải thị thực. Có thể thay đổi bất cứ lúc nào nếu ḿnh đổi ư.
POLST:
Hiện nay, ở một số tiểu bang, c̣n áp dụng một tài liệu gọi là "Y lệnh về các chữa trị để giữ bệnh nhân sống" (POLST=Physicians Orders for Life Sustaining Treatment) thay thế cho "lệnh không hồi sinh" hay DNR (Do Not Resuscitate) hay DNR trước đây.
Trước đây lúc bác sĩ ghi y lệnh vào hồ bệnh nhân DNR có nghĩa là nhân viên điều trị sẽ không can thiệp nếu tai biến ǵ xảy ra đe doạ tính mạng bệnh nhân (như nghẹt thở, tim đập rối loạn, heart attack, stroke) v́ bệnh nhân đă tỏ ư muốn như vậy lúc c̣n tỉnh táo hay gia đ́nh đă quyết định như vậy. Tuy nhiên, có thể bệnh nhân đă hiểu lầm nghĩ rằng nếu một khi dùng máy thở th́ sẽ phải dùng máy thở suốt đời c̣n lại, trong lúc có hoàn cảnh chỉ cần đặt ống thở, dùng máy thở trong một giai đoạn để giúp vượt qua khó khăn nhất thời, sau đó sẽ tự thở được. Trường hợp này, DNR sẽ ngăn cản nhân viên bệnh viện không dùng ống thở và máy thở mặc dù có thể cứu bệnh nhân qua cơn khó khăn được.
POLST là y lệnh, của bác sĩ kư, sau khi bàn luận với bệnh nhân về những ǵ có thể xảy ra và những biện pháp mà người cấp cứu có thể áp dụng cho bệnh nhân, áp dụng cho những người mắc một bệnh có thể chết bất cứ lúc nào. Những người khác không thay đổi POLST được. Nếu không có POLST, toán cấp cứu y tế (Emergency Medical Team, EMT) theo quy định phải áp dụng các biện pháp CPR (bóp tim, bơm phổi để hồi sinh), giữ bệnh nhân c̣n sống bằng mọi cách, giữ bệnh nhân sống cho đến khi bàn giao cho pḥng cấp cứu. Nếu có POLTS, EMT mới có cơ sở pháp lư để không làm những việc trên.
Ngoài ra, nên nghĩ đến những giấy tờ khác như:
Giấy uỷ quyền về tài chính (Durable Power Attorney for Finances):
Chỉ định người thay thế ḿnh quyết định về tiền bạc (sử dụng tiền ở nhà băng lúc cần, giới hạn là bao nhiêu nếu có giới hạn, quyết định buôn bán, cho mướn bất động sản, cổ phiếu/stocks, trả nợ cho ḿnh...), lúc ḿnh vắng mặt hoặc bất lực không thể quyết định được.
Di chúc (Last Will and Testament)
Di chúc quyết định tài sản/ di sản được chia ra như thế nào, có thể viết tay hay dùng mẫu on-line. Người ta khuyên nếu trị giá trên 100,000 đô la hay tài sản phức tạp nên nhờ luật sư xem lại và hướng dẫn. Một người “thi hành di chúc” (will executor) sẽ được chỉ định và việc phân phối tài sản sẽ qua sự giám sát của toà án gọi là "probate court".
Trust:
Nếu muốn tránh thủ tục rườm rà, tốn kém của probate court, người ta có thể lập nên một cái "living trust" (trust= tín thác, uỷ thác), là một thực thể riêng biệt sở hữu hết tài sản của ḿnh, do ḿnh kiếm soát (trustee) cho đến khi ḿnh không c̣n tỉnh táo hay chết, th́ qua tay của một người khác do ḿnh chỉ định (successor trustee). Trong revocable trust, bản thân có thể thay đổi, điều khiển bất cứ phần nào của trust. Trong irrevocable trust (không thể đảo ngược), muốn thay đổi phải cho những người thừa kế (beneficiary) biết. Có những trút đặt biệt đễ dành tiền cho từ thiện, dành tiền bảo hiểm trả (ínsurance trust), dành tiền cho đời cháu mà không qua đời con (generation skipping trust). Những chuyện này thuộc lănh vực của luật sư, ở đây chúng ta chỉ nhắc sơ qua mà thôi.
Trên đây là những điều áp dụng ở Mỹ. Luật pháp mỗi nơi mỗi khác. Tuy nhiên chúng ta có thể nghĩ đến những biện pháp đơn giản hơn như:
- Tụ họp con cháu và dặn ḍ rành mạch ư muốn của ḿnh.
- Gia đ́nh cũng nên tế nhị thăm ḍ ư muốn của cha mẹ, người thân của ḿnh về việc hậu sự.
- Chỉ định một người nào đó quyền quyết định về săn sóc cho ḿnh lúc bệnh trạng tới cuối đường.
- Viết rơ ràng ư muốn của ḿnh trên giấy trắng mực đen, kư tên có người chứng (di chúc).
- Soạn sẳn các giấy tờ nhà đất, ngân hàng, bảo hiểm thu xếp có thứ tự và giao cho người tín cẩn lúc cần thiết.
- Hỏi ư luật sư nếu cần.
Chúc quư vị thính giả may mắn.
T́m khắp các pḥng trong nhà vẫn không nh́n thấy cô ấy, sau đó phát hiện thi thể cô ấy mặc bộ đồ ngủ nằm trên sàn pḥng tắm, hơi thở, và nhịp tim đều đă đứt.
Các bác sĩ cho biết cô ấy có khả năng do nín tiểu quá lâu rồi bất ngờ đi tiểu, gây ra sự hưng phấn quá mức cho thần kinh, và bàng quang thông khoái quá nhanh, khiến tụt huyết áp, nhịp tim đập mạnh, suy năo do đó gây ra tiểu tiện ngất. Tuy nhiên, sau khi ngất xỉu, không được điều trị kịp thời dẫn đến cái chết đột ngột.
Căn cứ vào việc đi vệ sinh khoảng 6-8 lần trong một ngày, cuộc sống của hầu hết mọi người có khoảng 2-3 năm là dành thời gian trong nhà vệ sinh. Cùng với thời gian tắm, th́ thời gian trong nhà vệ sinh thậm chí c̣n lâu hơn như vậy, nhưng bạn có biết? Pḥng tắm là nơi gây ra rủi ro cao nhất trong ngôi nhà.
Trong thực tế, nhà vệ sinh đă trở thành địa điểm có tỷ lệ tử vong cao nhất nơi mà các nhân viên cứu cấp thường ra vào nhiều nhất.
1. Đứng dậy đột ngột gây chóng mặt do bệnh tim mạch và mạch máu năo cũng do bệnh nhân ngồi xổm nhà vệ sinh quá lâu, đứng dậy nhanh chóng sau khi bài dịch có thể gây trào ruột, thiếu máu năo, chóng mặt, hoa mắt, té ngă và những người lớn tuổi dễ bị tổn thương. Ngoài ra, bệnh nhân huyết áp cao th́ buổi sáng huyết áp sẽ tăng cao hơn, nhiều người có thói quen thức dậy là vào nhà vệ sinh để ruột bài tiết, v́ vậy nhà vệ sinh là nơi thường xảy ra tai nạn nhiều nhất.
2. Bài tiết dùng lực có khả năng gây đột tử khi khí lực dồn vào đột ngột, cơ bụng và cơ hoành co rút mạnh mẽ, do đó làm tăng áp lực ổ bụng, làm cho huyết áp tăng đột ngột có thể dẫn đến đột quỵ, tiêu thụ oxy của cơ tim tăng đột ngột có thể gây đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim và rối loạn nhịp tim, nghiêm trọng hơn có thể gây đột tử.
3. Sau khi nín tiểu quá lâu rồi đi tiểu đột ngột dễ dẫn đến việc ngất xỉu và nghiêm trọng hơn là nguy cơ bị đột tử. Khiến các dây thần kinh phế vị trở nên quá hưng phấn, và bàng quang bài quá nhanh, máu thông xuống, khiến tụt huyết áp, co thắt nhịp tim, suy năo, và gây ra tiểu tiện ngất. Sau khi ngất, nếu bệnh nhân không được điều trị y tế kịp thời có thể đe dọa tính mạng.
4. Độ ẩm khi ở trong nhà tắm quá lâu ảnh hưởng đến năo do đó khi vào nhà tắm nên mở quạt hút. Hơn nữa cũng nên hạn chế thời gian trong nhà vệ sinh, dễ gây thiếu oxy cho năo và tim.
5. Nước lênh láng sàn gạch trơn tạo điều kiện khiến cho người ta dễ bị trượt ngă nhất ở nhà vệ sinh. Nếu bạn vô t́nh bị ngă, khó tránh dễ bị găy xương và các trường hợp nguy hiểm khác, người già mắc bệnh tim, một khi bị ngă dễ gây đau thắt ngực, cần phải ngay lập tức đến bệnh viện để cấp cứu.
6. Đồ gia dụng trong nhà vệ sinh khá nhiều, cũng gây ra nhiều nguy cơ. Nếu pḥng vệ sinh không thông gió tốt, việc sử dụng máy nước nóng nhiều khả năng gây ngộ độc khí. Không ít những bài báo đă từng nói về điều này ...
7. Mọi người thực sự hăy nên chú ư! Tuyệt đối đừng nín tiểu! Không có việc ǵ đáng gấp rút hơn việc này!
Đặc biệt trước khi đi ngủ phải đi vệ sinh luôn nhé, đừng nín tiểu để rồi hậu quả khó lường!
Giảm cân không phải là việc khó khăn. Có rất nhiều điều cần phải làm, từ việc tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh đến tập thể dục hằng ngày.
Người Anh thích ăn những phần nhỏ hơn ở nhà và thậm chí ở nhà hàng /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Người Anh thích ăn những phần nhỏ hơn ở nhà và thậm chí ở nhà hàng
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Trên thực tế, có một số bí quyết giảm cân bắt nguồn từ truyền thống xa xưa và được thực hành như một cách sống, đă được nhiều người trên khắp thế giới làm theo.
Dưới đây là 10 mẹo giảm cân thông minh và khả thi từ khắp nơi trên thế giới mà bạn có thể thử, theo Times of India.
1. Thái Lan: Ăn cay
Đồ ăn Thái là một trong những món ăn cay nhất trên thế giới. Thức ăn cay được cho là giúp tăng cường trao đổi chất và làm chậm quá tŕnh ăn uống của bạn. Khi bạn ăn quá nhanh, vào thời điểm cơ thể báo hiệu đă no tức là bạn đă ăn quá nhiều. Ăn chậm là một cách tốt để giảm cân và ăn đồ cay có thể giúp bạn làm điều này.
2. Ba Lan: Ăn cơm nhà thường xuyên hơn
Để tránh lăng phí tiền bạc và giữ ǵn sức khỏe, người Ba Lan thích ăn ở nhà thường xuyên hơn. Họ chỉ chi 5% tiền của họ cho việc ăn uống so với những người Canada chi khoảng 30% thu nhập của họ cho việc ăn uống bên ngoài.
3. Đức: Ăn sáng
10 mẹo giảm cân dễ dàng từ khắp nơi trên thế giới - ảnh 1
Các chuyên gia đă khuyên mọi người không nên bỏ bữa sáng
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Khoảng 75% người Đức ăn sáng hằng ngày, bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, bánh ḿ và trái cây. Các chuyên gia đă khuyên mọi người không nên bỏ bữa sáng trong nhiều năm nay. Bỏ bữa sáng khiến bạn mê mẩn những món ăn nhiều calo sau đó. Thay đổi dễ nhất để kiểm soát việc ăn uống vô độ là bắt đầu ngày mới của bạn với bữa ăn sáng, theo Times of India.
4. Vương quốc Anh: Ăn từng phần nhỏ
Người Anh thích ăn những phần nhỏ hơn ở nhà và thậm chí ở nhà hàng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc thay đổi khẩu phần ăn này sẽ giúp bạn tăng cường sức khỏe.
5. Pháp: Không ăn quá nhanh
Người Pháp nổi tiếng với những bữa ăn gia đ́nh nhàn nhă. Theo các nghiên cứu, trung b́nh 92% các gia đ́nh Pháp ăn tối cùng nhau vào ban đêm. Các bữa ăn này thường kéo dài 33 phút vào các ngày trong tuần và 43 phút vào cuối tuần. Nghe có vẻ phi logic nhưng bữa ăn dài hơn thực sự khuyến khích ăn ít hơn, theo Times of India.
Mất khoảng 20 phút kể từ khi bạn no để năo nhận ra rằng bạn đă no. V́ vậy, dành nhiều thời gian hơn để ăn có nghĩa là bạn đang thực sự ăn ít hơn.
6. Ấn Độ: Pha chế theo y học cổ truyền
Ayurveda, y học cổ truyền Ấn Độ, dựa trên cách tiếp cận tự nhiên và toàn diện để có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt.
Ayurveda có nhiều cách pha chế dễ dàng hứa hẹn giúp giảm cân. Những công thức pha chế này không có bất kỳ tác dụng phụ nào và làm tăng cường sức khỏe tổng thể.
7. Nga: Phát triển thực phẩm của bạn
Nga, quốc gia có khí hậu tương tự như Canada, tự trồng rau và trái cây. Điều này làm cho chế độ ăn uống của họ tự nhiên bổ dưỡng hơn. Họ thậm chí c̣n bảo quản thực phẩm mà họ trồng được, theo Times of India.
8. Mexico: Ăn trưa thịnh soạn
Người Mexico ăn bữa ăn lớn nhất của họ từ 2 giờ chiều đến 4 giờ chiều thay v́ ăn một bữa thịnh soạn vào ban đêm. Logic đằng sau điều này là, nếu bạn ăn một bữa tối ít hơn, bạn sẽ thức dậy với cảm giác đói hơn và sẽ ăn sáng nhiều hơn, giúp giảm cân.
9. Hungary: Ăn nhiều dưa chua
Người Hungary không chỉ muối dưa chuột mà c̣n cả ớt chuông, bắp cải và cà chua. Tất cả giấm trong những món dưa chua này có thể giúp bạn giảm cân.
A xít axetic trong giấm giúp giảm huyết áp, lượng đường trong máu và h́nh thành chất béo. Nếu bạn mua dưa chua ngoài chợ, hăy kiểm tra nồng độ natri.
10. Nhật Bản: Ngủ trưa
Thiếu ngủ mạn tính dẫn đến tăng cân. Đó là lư do tại sao người Nhật Bản ngủ trưa 20-30 phút để hoàn thành giấc ngủ của họ. Nhiều người cảm thấy đói khi họ thực sự muốn ngủ, v́ vậy họ chỉ ăn qua loa, nhẹ nhàng, theo Times of India.
Ngoài ra, bạn càng ngủ ít th́ mức leptin (giúp năo bộ cảm nhận khi bạn no) càng thấp và mức ghrelin (gây đói) càng cao.
Nên uống cà phê trước hay sau khi ăn sáng?
Thiên Lan
Thiên Lan
1 2 3 4 5
21:19 - 05/10/2020 0 THANH NIÊN ONLINE
Hàng triệu người trên thế giới không thể bắt đầu một ngày mới nếu thiếu tách cà phê!
Tốt nhất là nên uống cà phê sau khi ăn sáng /// Ảnh: Shutterstock
Tốt nhất là nên uống cà phê sau khi ăn sáng
ẢNH: SHUTTERSTOCK
Nhưng nếu bạn có thói quen uống cà phê trước khi ăn sáng, hăy đọc kỹ điều này.
Thói quen này có thể khiến bạn tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, theo The Health Site.
Trong một nghiên cứu, được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh mới đây, các chuyên gia đă cảnh báo, uống cà phê đầu tiên vào buổi sáng (trước khi ăn sáng - PV) có thể làm tăng lượng đường trong máu lên 50%.
Tạp chí Dinh dưỡng Anh cho biết lượng đường trong máu tăng thường xuyên - có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2.
V́ vậy, các chuyên gia cảnh báo tốt nhất là nên uống cà phê sau khi ăn sáng, theo The Health Site.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học tại Đại học Bath (Anh) đă yêu cầu các t́nh nguyện viên uống 1 ly cà phê đen đậm đặc, chứa khoảng 300 mg caffeine, khoảng 1 giờ sau khi thức dậy, rồi mới ăn sáng với ngũ cốc hoặc bánh ḿ nướng với mứt…
Nên uống cà phê trước hay sau khi ăn sáng? - ảnh 1
Các chuyên gia đă cảnh báo, uống cà phê đầu tiên vào buổi sáng, trước khi ăn sáng, có thể làm tăng lượng đường trong máu lên 50%
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Kết quả cho thấy, lượng đường trong máu của họ tăng cao hơn khoảng 50% so với không uống cà phê trước khi ăn sáng, theo The Health Site.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, có thể caffeine có trong cà phê đă ngăn cản cơ thể hấp thu đường.
Đây có thể không phải là vấn đề ngay lập tức, nhưng lượng đường trong máu thường xuyên tăng cao trong nhiều năm có thể dẫn đến bệnh tiểu đường và bệnh tim, nghiên cứu trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh cho biết.
Giáo sư James Betts, người giám sát nghiên cứu và là đồng giám đốc của Trung tâm Dinh dưỡng của Đại học Bath (Anh), cho biết uống cà phê đầu tiên trước khi ăn uống bất cứ thứ ǵ sẽ làm suy giảm khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, đặc biệt là sau một đêm mất ngủ.
Trung tâm Thể chất và Trao đổi chất tại Đại học Bath đề nghị, có thể cải thiện điều này bằng cách ăn trước rồi uống cà phê sau. Uống cà phê theo cách này, chúng ta mới có thể tận dụng được mọi lợi ích của cà phê mà không gây thiệt hại nào cho cơ thể, theo The Health Site.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
