Indonesia trên đường trở thành ‘công xưởng’ ôtô mới của Đông Nam Á

[Romano]

Tại Đông Nam Á, Thái Lan vẫn đang là quốc gia sản xuất, lắp ráp ôtô lớn nhất khu vực với 1,84 triệu xe xuất xưởng trong năm 2023. Tuy nhiên, mọi thứ có thể sẽ sớm thay đổi.

Hồi đầu năm, BYD công bố chính thức gia nhập thị trường Indonesia bằng 3 mẫu xe điện bao gồm BYD Seal, BYD Atto 3 và BYD Dolphin.

Không những vậy, gã khổng lồ xe điện Trung Quốc còn xác nhận kế hoạch xây dựng nhà máy ở quốc gia vạn đảo, đánh dấu cơ sở sản xuất thứ 2 của BYD tại khu vực Đông Nam Á, bên cạnh nhà máy ở Thái Lan chuẩn bị đi vào sản xuất hàng loạt.

Indonesia - “công xưởng” mới tại Đông Nam Á
Báo cáo của Hiệp hội sản xuất Ôtô Đông Nam Á (AAF) cho thấy trong năm 2023, Thái Lan và Indonesia đang là 2 quốc gia hoạt động mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực sản xuất và lắp ráp ôtô, đóng góp đến hơn 75% tổng sản lượng xe của 6 quốc gia Đông Nam Á được AAF ghi nhận số liệu.

Năm ngoái, Thái Lan tiếp tục duy trì vị thế là quốc gia sản xuất, lắp ráp ôtô lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với sản lượng ôtô từ các dây chuyền nội địa đạt 1,84 triệu xe. Trong khi đó, Indonesia cũng hoàn thành sản xuất gần 1,4 triệu ôtô trong năm vừa rồi, với phần không nhỏ được xuất khẩu đi các nước lân cận, trong đó có Việt Nam.

Dù vẫn đang bị Thái Lan dẫn trước một khoảng khá xa, Indonesia hoàn toàn có cơ hội sớm trở thành “công xưởng” mới của khu vực Đông Nam Á nhờ hàng loạt động thái đầu tư, mở nhà máy đến từ các hãng sản xuất ôtô trên thế giới.Tháng 6/2023, trang Kumparan đưa tin Chính phủ Indonesia vừa xác nhận Volkswagen sẽ thực hiện nghiên cứu khả thi cho dự án xây dựng nhà máy tại quốc gia vạn đảo. Được biết, cơ sở sản xuất này của Volkswagen có giá trị 5 tỷ USD và sẽ phụ trách xuất xưởng ôtô điện và pin cho thị trường Indonesia.

Cũng trong năm 2023, Chery thông báo sắp sản xuất những mẫu xe điện đầu tiên tại nhà máy ở Indonesia. Tập đoàn ôtô Trung Quốc này từng rót đến 16 triệu USD vào Indonesia để nâng cấp cơ sở sản xuất ở đất nước vạn đảo, nơi Chery đang vận hành dây chuyền sản xuất các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong như Chery Tiggo và Omoda C5.

Chuyên trang JustAuto dẫn lời ông Zhang Guibin - Chủ tịch toàn cầu của Chery - khẳng định tập đoàn ôtô Trung Quốc rất lạc quan về tiềm năng của thị trường Indonesia.

“Xe điện Omoda E5 sẽ được lắp ráp tại nhà máy ở Indonesia và sớm ra mắt khách hàng trong nước”, ông Zhang Guibin cho biết vào tháng 12/2023 và tiết lộ Chery đã nhận được nhiều phản hồi tích cực về thị trường ôtô xứ vạn đảo.

Hồi đầu tháng 3, chuyên trang Jakarta Globe cho biết Citroen đang có kế hoạch lắp ráp ôtô điện tại Indonesia kể từ giữa năm 2024.

Ở thời điểm hiện tại, Citroen đang có mặt trên thị trường ôtô Indonesia với nhiều mẫu xe khác nhau, bao gồm cả xe điện Citroen e-C3. Toàn bộ ôtô thương hiệu Citroen tại Indonesia hiện được nhập khẩu nguyên chiếc từ nhà máy ở Ấn Độ.

Tuy nhiên theo Jakarta Globe, kể từ tháng 7 tới đây, Citroen sẽ tiến hành lắp ráp ôtô tại một nhà máy địa phương ở Indonesia theo hình thức CKD.

Ông Rachmat Kaimuddin - Thứ trưởng Bộ Điều phối các vấn đề Đầu tư Indonesia - xác nhận thông tin Citroen sẽ sớm lắp ráp ôtô tại Indonesia. Tuy nhiên, vị này từ chối tiết lộ giá trị khoản đầu tư mà Indonesia nhận được từ hãng xe Pháp, cũng như không chia sẻ thêm về sản lượng dự kiến của cơ sở lắp ráp nói trên.Hồi giữa tháng 5/2022, Hyundai thông báo bắt đầu sản xuất hàng loạt xe điện Hyundai Ioniq 5 tại nhà máy của hãng ở khu công nghiệp Deltamas (Bekasi Regency, Indonesia). Tại sự kiện này, Hyundai cũng đã xác nhận kế hoạch đầu tư 1,55 tỷ USD nhằm tăng công suất nhà máy lên tối đa 250.000 xe/năm trong tương lai.

Khoản đầu tư của Hyundai tỏ ra có hiệu quả khi trong năm 2023, Hyundai Ioniq 5 đã trở thành mẫu xe điện bán chạy nhất tại thị trường ôtô Indonesia. Sau 12 tháng của năm vừa rồi, mẫu xe điện lắp ráp tại nhà máy Hyundai ở Indonesia đã thu về doanh số 7.176 xe, xếp trên Wuling Air của thương hiệu Trung Quốc với doanh số 5.575 xe trong cùng kỳ.

Mới đây nhất, hãng xe điện VinFast xác nhận kế hoạch chi tiêu khoảng 1-1,5 tỷ USD cho hoạt động xây dựng nhà máy ở Mỹ lẫn nhà máy lắp ráp (CKD) ở Indonesia và Ấn Độ. Theo kế hoạch, cơ sở sản xuất của VinFast tại Indonesia sẽ phụ trách xuất xưởng các xe điện tay lái nghịch (vô lăng nằm bên phải) cho nhiều thị trường khác nhau tại khu vực Đông Nam Á, bao gồm Indonesia, Thái Lan và sắp tới có thể là Malaysia và Singapore.

Cơ hội của Indonesia
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Handelsblatt của Đức, Tổng thống Joko Widodo từng mô tả Indonesia như một địa điểm sản xuất lý tưởng dành cho các nhà sản xuất ôtô.

Lãnh đạo của quốc gia đông dân nhất Đông Nam Á nhấn mạnh các thương hiệu ôtô của Đức như Mercedes-Benz, BMW hay Volkswagen có thể chuyển đổi chuỗi cung ứng xe điện sang Indonesia, bao gồm các cơ sở tinh chế niken và nhà máy pin xe điện.

Chuyên trang INTI Media cho rằng một trong những lý do giúp Indonesia trở thành “thỏi nam châm” thu hút các hãng xe nằm ở những tiềm lực về dân số và lực lượng lao động mà quốc gia Đông Nam Á này sở hữu.

Kết quả một thống kê cho thấy dân số Indonesia vào năm 2022 là hơn 275 triệu người, còn dữ liệu từ Worldometer chỉ ra rằng ở thời điểm hiện tại, quốc gia Đông Nam Á này đang là nơi sinh sống của hơn 279 triệu người.

Việc sở hữu dân số cao hàng đầu khu vực giúp Indonesia có thể cung cấp một lượng lớn lao động tiềm năng cho các hãng sản xuất ôtô nói riêng và ngành công nghiệp lắp ráp nói chung.Theo INTI Media, độ tuổi trung bình của lực lượng lao động tại Indonesia là 28 tuổi, trẻ hơn khá nhiều so với độ tuổi trung bình của lực lượng lao động ở nhiều nước phát triển. Điều này đồng nghĩa với việc công nhân Indonesia có nhiều khả năng sẽ dễ dàng thích ứng hơn với công nghệ và quy trình mới.

Vị trí địa lý nằm giữa Trung Quốc và Ấn Độ cũng được xem là một trong những lợi thế của Indonesia trong thu hút vốn đầu tư từ các hãng sản xuất ôtô. Yếu tố địa lý nói trên giúp các nhà sản xuất ôtô khi đặt nhà máy tại quốc gia vạn đảo có thể biến Indonesia trở thành trung tâm xuất khẩu ôtô sang các nước khác trong khu vực.

Những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ Indonesia cũng được xem là chìa khóa giúp quốc gia này nhanh chóng nổi lên như một trung tâm sản xuất mới của khu vực. Bên cạnh giảm thuế và tung ra các khoản trợ cấp, chính quyền Tổng thống Joko Widodo cũng đầu tư mạnh tay cho phát triển cơ sở hạ tầng, bao gồm đường sá và các bến cảng mới, nhằm hỗ trợ ngành công nghiệp sản xuất, lắp ráp ôtô.