Câu chuyện bắt đầu từ khi Từ Hiểu Đông "đè bẹp" vơ thuật Trung Quốc. Đây rất có thể đó là lời tiên tri từ... Lư Tiểu Long?
Cùng với những màn ứng chiến của Từ Hiểu Đông, liên tục các "cao thủ vơ lâm" bị phanh phui "công lực" thật. Điều này có ứng nghiệm với lời chia sẻ của Lư Tiểu Long hơn 50 năm về trước?
Những năm gần đây, Từ Hiểu Đông liên tục khiến cho vơ thuật cổ truyền Trung Quốc muối mặt. Cụ thể, tay đấm MMA 46 tuổi này đă hạ 5 vơ sư vơ cổ truyền, gồm Ngụy Lôi, Đinh Hạo, Điền Dă, Lă Cương và Trần Dũng. Các trận đấu đều diễn ra chóng vánh với sự áp đảo nghiêng về phía vơ sĩ họ Từ. Thậm chí, không ít vơ sư vơ cổ truyền c̣n phải rời vơ đài với những vết rách sâu, thâm tím mặt mày và chảy nhiều máu...
"Có quá nhiều vơ sư "dỏm" đang dựng đứng màn ảo tưởng giả tạo của mọi người về vơ thuật, nhất là vơ thuật cổ truyền phương Đông", Từ Hiểu Đông nhận xét sau khi liên tiếp có những trận thắng dễ dàng trước các vơ sư vơ cổ truyền tới thách đấu.
Khuôn mặt băng bó của Điền Dă sau trận đấu với Từ Hiểu Đông.
Nhưng thực tế, câu hỏi về "đẳng cấp thật" của vơ thuật truyền thống Trung Quốc từng xuất hiện sớm hơn thời đại của Từ Hiểu Đông rất nhiều. Những nghi vấn ấy xuất phát từ một cái tên khác cũng rất nổi danh - huyền thoại điện ảnh vơ thuật Lư Tiểu Long.
Lư Tiểu Long đă từng coi việc được đại diện cho vơ cổ truyền phương Đông - hay Kungfu theo lối diễn đạt của huyền thoại họ Lư thời ấy - ra mắt khán giả Âu Mỹ trên màn ảnh là một chuyện mà ông rất lấy làm vinh dự. Cách đây 54 năm, vào năm 1965, Lư Tiểu Long từng phát biểu tại Hollywood, ca ngợi Kungfu Trung Quốc là tổ tiên của Karate, của Judo, đồng thời lại càng hoàn chỉnh, càng linh hoạt so với những môn vơ ấy. Theo ông, Kungfu có "cương nhu cùng tồn tại", "uy lực vô cùng".
Nhưng 4 năm về sau, vào năm 1969, rất ngạc nhiên là chính Lư Tiểu Long lại triệt để đảo ngược quan điểm của ḿnh, nói rằng vơ thuật truyền thống Trung Quốc khiến ông cảm thấy phi thường thất vọng.
Huyền thoại vơ thuật Lư Tiểu Long.
Trong một phong thư viết cho Trương Trác Khánh (William Cheung), Lư Tiểu Long đă viết:
"William, tôi đă mất đi ḷng tin đối với vơ thuật Trung Quốc truyền thống. Mặc dù tôi c̣n phải nói quyền pháp của tôi là thuộc về Trung Quốc, nhưng điều đó cũng chẳng che giấu được ǵ, bởi có lẽ thật ra tất cả các loại quyền pháp đều chỉ là dạng "thùng rỗng kêu to", thậm chí bao gồm Vịnh Xuân Quyền. Hiện tại nội dung tập luyện của tôi thiên về việc làm thế nào để ứng dụng vơ thuật hiệu quả hơn trong một trận đánh nhau thực tiễn".
"Tôi thường vơ trang đầy đủ, đội nón an toàn, đeo găng tay, giáp, mặc cả bảo hộ đầu gối. Trong 5 năm qua, tôi một mực tự rèn luyện hết sức vất vả, chỉ v́ một mục đích: Vơ thuật không chỉ cực hạn trên vơ trường, mà c̣n phải thực dụng. Hiện tại mỗi ngày tôi đều chạy bộ, đôi khi chạy cỡ 6 dặm Anh (9,6 km)".
Lư Tiểu Long cho rằng một khi vơ thuật đă cố hóa vào thành những bài quyền, vào những khuôn sáo định sẵn, nó sẽ hạn chế sự linh hoạt của vơ sinh.
Trong một lá thư khác vào ngày 18/4/1966 gửi cho người đệ tử Nhật Bản Taky Kimura, Lư Tiểu Long cũng viết thư khuyên bảo: "Vơ thuật mà phải vào khuôn, vào mẫu th́ chỉ khiến người ta thất vọng. Chúng sẽ chỉ lừa dối các vơ sinh đi xa khỏi vơ thuật thực sự".
Đây là bởi Lư Tiểu Long cho rằng một khi vơ thuật đă cố hóa vào thành những bài quyền, vào những khuôn sáo định sẵn, nó sẽ hạn chế sự linh hoạt của vơ sinh.
Lư Tiểu Long dùng luôn thực chiến đến nêu ví dụ: khi có hai người quyết đấu, những cái gọi là "gặp chiêu phá chiêu" của vơ cổ truyền không thể 100% dùng được, có lúc linh, lúc mất linh. Người là vật sống, sẽ có tiết tấu biến hóa khác biệt, tốc độ phản ứng cũng khác biệt, mà chúng lại nhất định phải được cân nhắc bên trong một trận đấu thực sự.
Vào năm 1971, Lư Tiểu Long có theo dơi một giải thi đấu vơ cổ truyền tại Hồng Kông, gọi là "Truyện Vũ đại tái".
Huyền thoại họ Lư b́nh luận trong một cuộc tṛ chuyện ghi âm với học tṛ Lư Khải rằng ông cảm thấy các vị "đại sư" vơ cổ truyền lúc ấy cứ như... mấy con muỗi gầy đánh nhau. Đồng thời Lư Tiểu Long cũng công kích rằng các "đại sư" nọ chỉ có thể lực để đánh nhau trong một hiệp là cùng; sau đấy, th́ phải ngă, phải quay lưng bỏ chạy. Tŕnh độ thế khéo c̣n thua lưu manh đánh nhau ngoài đường!
Từ sùng bái, đến phê b́nh, cuối cùng đến công kích chế giễu vơ cổ truyền, trong khi chính bản thân cũng xuất thân từ Kungfu Trung Quốc, Lư Tiểu Long đă cho thấy một sự thay đổi triệt để về nhận thức. Có thực tiễn mới có thể ra chân lư, người học vơ muốn đi vào thực tiễn th́ phải đánh thực chiến. Chỉ có thực tiễn mới có thể kiểm nghiệm ḿnh đă học được những ǵ, mới có thể không ngừng uốn nắn, hoàn thiện bản thân.
VietBF@ sưu tập