Mă Gia Thôn là ngôi làng hẻo lánh ở Quư Châu gắn liền với sự sụp đổ của một triều đại phong kiến và số phận mỹ nữ nổi tiếng bậc nhất trong lịch sử Trung Quốc.
Nằm ở phía đông bắc tỉnh Quư Châu (Trung Quốc), Mă Gia Thôn được đặt tên theo Mă Bảo, một trong những vị tướng cuối của thời Minh. Dựa theo tên gọi của làng, tưởng chừng dân cư ở đây là con cháu Mă Bảo nhưng toàn bộ 1.000 cư dân ở đây lại mang họ Ngô.
Theo South China Morning Post, đó là bí ẩn xoay quanh những câu chuyện binh biến, sự sụp đổ của một triều đại phong kiến và số phận của Trần Viên Viên, một trong những mỹ nhân nổi tiếng nhất lịch sử Trung Quốc.
Mă Gia Thôn, ngôi làng đă giấu ḿnh suốt nhiều thế kỷ. Ảnh: David Leffman/South China Morning Post.
Khuynh đảo thiên hạ
Theo các nguồn sử liệu South China Morning Post tiếp cận, Trần Viên Viên sinh năm 1623 trong một gia đ́nh nông dân. Mồ côi từ bé, cô lớn lên với họ hàng ở Tô Châu, vùng đất nổi tiếng có nhiều mỹ nhân. Năm 14 tuổi, Viên Viên đă thành thạo các ngón đàn và bị bán làm kỹ nữ. Sau đó không lâu, cô trở thành món hàng yêu thích của giới quư tộc địa phương.
Qua nhiều đời chủ, tṛn 21 tuổi, Trần Viên Viên về tay Ngô Tam Quế, một nhân vật ảnh hưởng không nhỏ đến lịch sử Trung Quốc đương thời.
Đó là năm 1644, nhà Minh đang trên bờ vực sụp đổ. Kinh đô Bắc Kinh đang bị phiến quân Lư Tự Thành bao vây. Cùng lúc ấy, cách 200 km về phía bắc, lực lượng tướng Ngô Tam Quế đang cầm chân đội quân xâm lược người Măn Châu đă tiến đến Vạn Lư Trường Thành.
Vài tháng sau, khắp nơi loan tin Hoàng đế Minh Tư Tông thắt cổ tự vẫn, phiến quân Lư Tự Thành tràn vào kinh đô. Để đảm bảo sự trung thành của Ngô Tam Quế, Lư Tự Thành cho bắt cha vị tướng họ Ngô và Trần Viên Viên làm con tin. Trái ngược kỳ vọng của Tự Thành, Ngô Tam Quế đă hợp quân với người Măn Châu và cho họ vượt Vạn Lư Trường Thành. Đội quân Măn Châu tiến vào đánh đuổi Lư Tự Thành, chiếm lấy Bắc Kinh và thành lập nhà Thanh.
Tranh chân dung Trần Viên Viên được vẽ vào thế kỉ XVII. Ảnh: Alamy.
Trong khi nhà Thanh củng cố quyền lực ở phía Đông Trung Quốc, Ngô Tam Quế được cử đi b́nh định các tỉnh ven biên giới tây nam. Ông chinh phạt suốt 30 năm, lập được chính quyền riêng ở Vân Nam. Chính quyền trung ương cảm thấy lo sợ trước quyền lực đang lên của Tam Quế nên đă triệu ông về.
Ngô Tam Quế không những kháng lệnh mà c̣n liên quân với cựu thần nhà Minh ở Quảng Đông và Phúc Kiến, dấy lên Loạn Tam phiên. Cuộc binh biến thất bại, Ngô Tam Quế vẫn tự xưng hoàng đế nhưng qua đời không lâu sau do bệnh tật. Năm 1681, Vân Nam thuộc quyền kiểm soát của nhà Thanh. Bị cả người Hán và người Măn xem là phản trắc, hầu như mọi vết tích của Ngô Tam Quế bị xoá bỏ.
Về phần Trần Viên Viên, có sử liệu giải thích bà đă bị hành h́nh cùng gia đ́nh Ngô Tam Quế khi Lư Tự Thành rút lui khỏi Bắc Kinh năm 1644, cũng có người cho rằng bà đă thoát nạn và theo Ngô Tam Quế về Vân Nam. Sau khi Ngô Tam Quế qua đời, bà tự vẫn hoặc đă xuất gia và qua đời ở tuổi 80.
Ngày nay, câu chuyện thứ ba xuất hiện: không chỉ theo Ngô Tam Quế đến Vân Nam, Trần Viên Viên c̣n trốn thoát được thảm cảnh thất bại của ông, cùng ít nhất một người con của cả hai đến vùng đất ít ai biết ở Quư Châu. Từ đây, huyết thống Ngô Tam Quế được bảo vệ và hậu duệ của ông sống yên ổn suốt ba thế kỷ sau.
Những mộ phần cất giấu lịch sử
Từ đằng xa, Mă Gia Thôn hiện lên là một cụm nhà gạch dưới chân ngọn đồi dốc. Một khoảng đất bằng phẳng, màu mỡ trải dài trước ngôi làng. Ở nơi đường chân trời thường chỉ có những ngọn đồi đá vôi cằn cỗi như Quư Châu, khung cảnh ở Mă Gia Thông không dễ bắt gặp được.
Theo ghi nhận của South China Morning Post, mối liên hệ giữa Trần Viên Viên và vùng đất này được phát hiện bởi cố nhà văn, sử gia Huang Tousong. Trong cuộc Cách mạng Văn hoá, ông bị lưu đày đến thị trấn Thuỷ Vĩ gần đó. Những câu chuyện về “tổ tiên Ngô Tam Quế của chúng ta” từ bô lăo trong làng thu hút ông.
Tuy nhiên, phải một thập kỷ sau, khi Trung Quốc bắt đầu mở cửa, Huang mới thuyết phục được các trưởng lăo tiết lộ bí mật: việc sử dụng tên của Mă Bảo là để che giấu sự thật ngôi làng được thành lập bởi Trần Viên Viên. Không chỉ thế, bà c̣n được chôn cất ở đây.
Ghi chép mơ hồ trên mộ có thể đọc thành: “Mộ phần của thê thiếp nhà Minh, Trần Viên Viên đến từ Tô Châu”. Ảnh: David Leffman/South China Morning Post.
Không có ghi chép để lại, Huang Tousong mất nhiều năm để xác minh những điều này. Đúng là tất cả cư dân ở đây đều họ Ngô, nhưng nội dung được khắc trên những bia mộ gia tộc rất mơ hồ. Chúng như một lớp bảo vệ khác của ngôi làng khỏi thế giới bên ngoài.
Cuối cùng, ông cũng thu thập đủ chứng cứ để thuyết phục giới sử gia trong nước. Mộ phần của Trần Viên Viên được công nhận năm 2005 và đến năm 2010, liên hệ với Ngô Tam Quế cũng được xác thực.
Ở phía sau ngôi làng, nghĩa trang chính của Mă Gia Thôn hiện lên, bao phủ bởi nhiều dăy g̣ mộ. Mặc dù đă được xây lại, khắc trên bia mộ của Trần Viên Viên vẫn là ḍng chữ chứa đầy ẩn ư ban đầu: “Mộ phần của bà tổ ḍng họ Ngô”. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ, ta có thể đọc lại thành “Mộ phần của thê thiếp nhà Minh, Trần Viên Viên đến từ Tô Châu”.
Ở một mỏm đất cao gần mộ Trần Viên Viên là một bia đá đen lớn được xây vào năm 2015. Trên bia được khắc rơ ràng: “Mộ phần của tổ tiên chúng ta, Ngô Tam Quế”. Theo dữ liệu chính thức, vị tướng này thật sự đă được chôn cất ở đây. Hài cốt của ông được đưa về đây như thế nào sẽ măi là bí mật. Dù cho đây là một ngôi mộ trống th́ ít nhất, Ngô Tam Quế cũng được thờ phụng gần nơi an nghỉ của người phụ nữ có nhiều ảnh hưởng đến cuộc đời ông.
Ngôi làng họ Ngô
Giữa Trung Quốc bao la rộng lớn này, tại sao Trần Viên Viên lại quyết định an cư ở đây?
Theo South China Morning Post, vùng kiểm soát của Ngô Tam Quế trải dài từ Hồ Nam ở phía đông nam Trung Quốc, về phía tây qua Quư Châu đến tận Vân Nam. Quư Châu, dù ở chính giữa nhưng lại thuận lợi cho việc lẩn trốn v́ đây là vùng đất ít được các tiểu quốc và bộ lạc biết đến. Mă Gia Thôn c̣n ở gần sông, đất đai bằng phẳng màu mỡ, lại được những rừng đồi cao rậm che chở khỏi các thế lực bên ngoài, biến nó thành nơi thuận lợi để sinh sống.
Bên cạnh đó, dân cư bản địa chủ yếu là người thiểu số có thái độ thù địch với nhà Thanh nên đă cưu mang những người đang chạy trốn khỏi triều đ́nh. Thậm chí, dựa trên con số lớn những ngôi mộ ở nghĩa trang Mă Gia Thôn, ta có thể đoán gia tộc Ngô đă chung sống rất hoà thuận với cộng đồng ở đây.
Ṭ ṃ cuối cùng chính là về tên ngôi làng. Mă Bảo là một trong những thuộc tướng trung thành nhất của Ngô Tam Quế. Ông chỉ ngừng chiến đấu vào năm 1681, ba năm sau khi chủ tướng qua đời, lúc thất thủ trước quân đội nhà Thanh tại Vân Nam. Đặt tên ngôi làng theo Mă Bảo có thể tạo liên kết đến Ngô Tam Quế và khiến triều đ́nh t́m đến đây, nhưng gia tộc Ngô tin họ bắt buộc phải tôn vinh Mă Bảo.
Mộ phần Mă Bảo trong nghĩa trang Mă Gia Thôn. Ảnh: David Leffman/South China Morning Post.
Trần Viên Viên đă từng khuyên Ngô Tam Quế không nên nổi loạn chống nhà Thanh, nhưng ông đă không nghe theo. Biết trước vị tướng sẽ thất bại và cả gia tộc sẽ tuyệt diệt, Viên Viên đă nhờ Mă Bảo dẫn họ bỏ trốn đến nơi an toàn. Ông đưa họ đến Mă Gia Thôn và chính nhờ Mă Bảo, Viên Viên và gia tộc Ngô đă sống sót.
Ở Mă Gia Thôn có một nghĩa trang thứ hai, nơi Mă Bảo được chôn cất. Mộ Mă Bảo không có tên mà được khắc câu chơi chữ ư rằng: “Người đàn ông tên Bảo được che giấu”, và ḍng câu đối: “Người ông này là ông chúng ta; Tổ tiên này là tổ tiên chúng ta”, một cách tôn vinh Mă Bảo và sự trung thành của ḿnh.
Sau khi đưa gia tộc đến nơi an toàn, việc Trần Viên Viên sống tiếp như thế nào gần như không ai biết. Người dân địa phương tin rằng bà đă xuất gia và qua đời năm 1695, dành phần đời c̣n lại của ḿnh sống ẩn dật tại một ngôi chùa gần làng.
Đây được xem là một cái kết có hậu khi cuối cùng, Trần Viên Viên cũng có thể hưởng tuổi già trong yên b́nh, sau một cuộc đời thật cay đắng: mồ côi, bị bán làm kỹ nữ, chuyền từ chủ này sang chủ khác như một món hàng, bị bắt làm con tin và cuối cùng bị đuổi đến vùng đất Quư Châu hẻo lánh bởi những người cai trị mới trên đất Trung Hoa.
VietBF © sưu tầm
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
