Bố tôi ra đời sau 1 trận Tây càn vào làng.
Ông Tây thủ phạm, sau này thành ông nội Tây của tôi, chỉ là 1 binh nh́ hạng bét trong đội quân Tây viễn chinh. Là 1 chàng Tây trẻ lơ ngơ về chiến tranh, con 1 ông chủ đồn điền trồng Táo và Lê ở đảo Corse xa tít tắp của nước Pháp. Chàng Tây tóc đen mắt xanh bị thôi thúc bởi gịng máu thích chinh phục và khai phá những vùng đất lạ của tổ tiên người xứ Corse, đă lên đường nhập ngũ và lênh đênh trên con tàu đổ bộ lên đất nước Đông dương xa xôi này, hẳn không bao giờ ngờ định mệnh sẽ xô đẩy ḿnh vào mối t́nh kỳ lạ với rơm rạ.
Bà nội của tôi , bị đẻ rơi trên một cánh đồng rạ sau mùa gặt hái, và được đặt tên Nguyễn thị Rạ.
Bà tôi hơi bị lăng đăng từ bé, ngoài làn da trắng nơn như búp hoa huệ, bà tôi có nụ cười mơ màng và tâm trí hồn nhiên như đứa trẻ mới lên 5.
Không hồn nhiên sao bà lại có thể ngủ ngon lành trên đống rơm sau nhà vào ngày Tây càn ?
Tôi lại chỉ nghĩ đó hoàn toàn là do bàn tay của số phận sắp đăt để cho cô thôn nữ Rạ sau một ngày chơi đùa bên bờ sông sau nhà, hái hoa bắt bướm, làm bạn với ếch nhái, chuồn chuồn đă mệt nhoài lăn ra ngủ mê mệt bên đống rơm êm ấm, dưới những dành hoa xuyến chi đong đưa và những con ong lang thang đi hút mật vo ve trong nắng xế.
Chàng Tây trẻ đang ở tuổi 20, lang thang t́m nước uống sau khi vào ngôi làng vườn không nhà trống tịnh không 1 bóng người. Cảnh đẹp yên b́nh của làng quê trong chiến tranh gợi lên trong ḷng chàng trai xa nhà nổi nhớ quê hương và thôi thúc bước chân chàng đi măi về phía bờ sông, nơi có ngôi nhà tranh xiêu vẹo núp sau tàng cây đa khuất khỏi mùi khói đạn.
Và bất ngờ ngay bên cây rơm vàng óng c̣n thơm mùi lúa đồng, chàng bắt gặp 1 cô gái da trắng như búp Huệ, tóc đen rưng rức như than nung, đang ngủ ngon lành giữa mùi hương rơm lẫn đất hoi nồng, trong trí tưởng tượng của chàng trai, cô Rạ tựa như nàng Bach tuyết phương Đông, tỉnh giấc trong bức tranh nóng rực về nhiệt đới của Paul Gauguin. Và cũng giống như chàng hoàng tử trong truyện cổ tích, chàng Tây trẻ đang khát nước cháy họng , đă cúi xuống vừa lay cô thôn nữ ngủ ngày, vừa th́ thào:
- L’eau!
Trong giấc mơ màng, bà tôi giật ḿnh tỉnh dậy và trái lại với mọi trí tưởng tượng b́nh thường, bà tôi không la hét, không chống cự, chỉ nhoẻn 1 nụ cười thơ trẻ và quàng đôi tay đầy tin cậy lên cổ chàng trai Tây mắt xanh xa lạ đang nh́n ḿnh đăm đắm. Nụ cười ngây thơ trẻ con đó đă chinh phục chàng Tây viễn chinh ngay lập tức và ṿng tay ôm đầy tin tưởng đó đă dậy lên trong chàng làn sóng rung động mănh liệt đầu đời. Tôi e rằng làn sóng đó đă đi theo chàng đến cuối đời đến nổi thôi thúc từ bỏ cả đảo Corse quê hương và theo bà tôi lang thang khắp các cánh đồng rơm rạ từ Bắc vào Nam (mà thôi chuyện đó sẽ được kể lại sau này).
Tôi tin vào câu chuyện thần tiên do bà tôi kể, không phải là câu chuyện đầy trần tục mà dân làng sau này hằn học lên án . Tôi tin vào giây phút trong veo của 2 trái tim trẻ gặp nhau , một bên th́ đă quá mệt mơi và chán ngắt cuộc chiến tranh đẫm máu phi lư, một bên là cô gái làng vừa dậy th́ lần đầu tiên bắt gặp những va chạm âu yếm, nâng niu. Đó là khoảnh khắc kỳ lạ của t́nh yêu trong chiến tranh.
Chuyện này vào thời đó chẳng khác nào quả bom nổ ngay giữa cái làng nhỏ bé. Khi bụng bà tôi ngày càng lớn và bà tôi khư khư ôm giữ nâng niu cái bụng bầu vô chủ của ḿnh, không hé răng ǵ về cuộc gặp gỡ bên đống rơm chiều nào, mặc cho những tra gạn và những giọt nước mắt của bà cố, đôi mắt dè bỉu khinh khi của cả dân làng, bà chỉ nhoẻn nụ cười hạnh phúc của trẻ con được quà.
Rồi bố tôi cũng ra đời, bà tôi nâng niu bố tôi theo cái cách các cô bé gái chăm chút 1 con búp bê ḿnh yêu thích. May mà bố tôi được thừa hưởng mái tóc đen dày của cả bố và mẹ, đôi mắt chỉ hơi nâu hạt dẻ không đến nổi xanh lơ như mắt ông Nội, cùng nụ cười sáng rực đă giảm bớt đi định kiến của bà cố và dân làng.
Lúc đó ông Nội tôi, từ bỏ quân ngũ, quay trở lại làng, xin hỏi cưới bà nội tôi và đem cả 2 mẹ con về đảo Corse.
Bà tôi không ở được lâu trên ḥn đảo xanh nhức mắt và giữa khu vườn táo um tùm của miền Nam nước Pháp. Ngày nào bà cũng ngồi xoay mặt về phía biển mà khóc. Ngày nào bà cũng đ̣i ông Nội Tây đốt cho bà 1 đống rơm để bà được ngửi lại mùi khói đồng. Đêm bà đ̣i ngủ trong ổ rơm và sợ hăi tiếng giường nệm ḷ xo kêu cọt kẹt. Bà cạn kiệt như cây mạ non bị rút lên khỏi đất bùn v́ nhớ đất , nhớ đồng, nhớ khói.
Thế là, quá thương cô vợ nhà quê suốt 1 năm trên đất Pháp chỉ mặc áo yếm sồi, ăn cơm bằng đũa, ông Nội Tây đă tự mày ṃ học tiếng Việt và dắt vợ con ngược trở về Việt nam vào những năm 1954, khi Pháp đă bại trận ở Đông dương và bỏ chạy hoàn toàn khỏi Việt nam. Ông là ông Tây duy nhất quay lại Việt nam thời bấy giờ.
Từ miền Bắc, ông nội Tây theo tàu lớn di cư vào Nam và lang thang khắp các tỉnh thành miền Trung t́m được vùng đất có thể làm cho cô Rạ của ông được sống lại với mùi khói đồng như xưa. Cho đến ngày cả gia đ́nh dạt trôi vào Nam, và dừng chân ở ngoại vi thành phố Sài g̣n. Ở miệt Long an, Cần đước, cô Rạ đă nức nở khóc khi thấy lại được cánh đồng vàng rực , những gốc rạ lô nhô sau mùa gặt lần đầu tiên sau bao năm lưu lạc. Và ông Nội Tây của tôi quyết định dừng lại ở Cần đước, lập nghiệp với cái nghề đặc biệt, cả đời dính líu mật thiết với rơm rạ; nghề trồng nấm!
Tôi quên nói, bố tôi tên là Rơm, đến đời con cháu, bà tôi khăng khăng muốn có thêm 1 thế hệ của Khói, lúa, hạt...khác nữa, nhưng bố tôi nhất định không chịu nhượng bộ!
Nhà Nội tôi rộng mênh mông mấy mẫu ở Cần đước , sau vườn lúc nào cũng có chục cây rơm, ụ rơm và luống rơm rạ mục ẩm trồng nấm rơm chạy dài mút mắt. Ngày c̣n nhỏ mấy chị em tôi thích chơi tṛ trốn t́m sau những ụ rơm và thức khuya đợi chờ xem cây nấm con tách rơm nhô cái đầu đen bé xíu trồi lên khỏi mặt rơm như thế nào, ṭ ṃ đếm từng cái nấm mèo trổ loang lổ trên thân cây So đũa.
Tôi từ nhỏ đă bị lây bịnh nghiện mùi rơm rạ và mùi khói đốt rơm của bà Nội.
Tôi lớn lên, về thành phố học, với vóc dáng cao ráo và nhan sắc lăng đăng Tây lai, cũng có vài nơi chào mời làm người mẫu chụp h́nh, lui tới với giới nghệ thuật ồn ào hoa mỹ làm tôi xa dần làng quê Cần đước. Mấy năm liền tôi không trở về nhà. Vả lại tôi không muốn anh người yêu mới, biết được quá khứ con lai của ḿnh và góc vườn xưa vương văi rơm rạ quê mùa.
Cho đến ngày ông nội Tây của tôi bị bệnh nặng qua đời, tôi mới lật đật đón chuyến xe bus cuối ngày về Cần đước.
Lối vào làng thênh thang tráng nhựa. Nhà cửa xây bê tông và xi măng kiên cố. Những khu quy hoạch mênh mang cỏ và dở dang công tŕnh. Tôi không thể nào nhận ra làng quê xưa của ḿnh.
Duy nhất ḿnh nhà tôi c̣n giữ chiếc cổng gỗ, rào hoa dâm bụt và hàng tre xanh chạy dài dọc theo lối vào. Trong nhà tịnh không một bóng người , tôi thơ thẩn men theo vườn chuối và những cây rơm cao ngất ra đến tận cánh đồng khô cháy sau nhà. Dưới nắng chiều vàng úa chân ruộng, bà Nội tôi đứng một ḿnh, mái tóc bạc trắng như cước rung rinh trong gió. Tôi gọi bà:
- Bà ơi, cháu về đây, Bà làm ǵ vậy?
Bà tôi chậm chạp quay lại, đôi mắt trong veo như trẻ thơ cười lấp lánh:
- Bà xem khói.
- Cả nhà đâu rồi bà?
- Đi xem khói.
- Ông chôn ở đâu?
- Ông thành khói rồi.
Và đến lúc đó, tôi mới thấy một giọt nước mắt lóng lánh trong mắt bà.
Bầu trời phía sau lưng cuồn cuộn mây bay đi như từng đợt khói vươn cao măi tới thăm thẳm.
VietBF@sưu tập
|
|