Cảnh sát Mỹ được bắt người không cần lệnh khi nào? Theoluaatj chỉ cần có căn cứ hợp lư rằng một người đă phạm tội, cảnh sát có thể bắt ngay mà không cần xin lệnh.
Cảnh sát Mỹ chỉ có thể bắt công dân trong ba trường hợp: bắt quả tang hành vi phạm tội; có căn cứ hợp lư để tin rằng người đó đă phạm tội; có lệnh bắt của ṭa án.
Cảnh sát không thể bắt ai đó chỉ v́ cảm thấy muốn hoặc có linh cảm rằng có thể là tội phạm. Các nhân viên cảnh sát thường phải có khả năng biện minh cho việc bắt giữ bằng cách đưa ra một số bằng chứng hữu h́nh cho thấy họ có căn cứ hợp lư. Điều này được quy định trong bản sửa đổi lần thứ tư của Hiến pháp Mỹ.
Căn cứ hợp lư được dựa trên bằng chứng thực tế, có thể được thu thập từ:
- Sự quan sát (thị giác, khứu giác, âm thanh): Điều này bao gồm bằng chứng quan sát được về tội phạm và cả mô h́nh hoạt động tội phạm quen thuộc, như khi cảnh sát nh́n thấy một chiếc ôtô chạy ṿng quanh khu vực liên tục hoặc khi ai đó đang nhấp nháy đèn pha.
- Nhân chứng, nạn nhân và người cung cấp thông tin.
- Kiến thức chuyên môn, đào tạo và kinh nghiệm của cảnh sát. Ví dụ, cảnh sát có thể nhận ra các dấu hiệu của băng đảng, công cụ được sử dụng để phạm tội hoặc các chuyển động và cử chỉ cho thấy hoạt động tội phạm.
- Bằng chứng do đồng nghiệp hoặc các cơ quan khác thu thập.
- Bằng chứng gián tiếp chỉ ra hành vi phạm tội đă diễn ra, như cửa sổ bị vỡ.
- Các suy luận hợp lư có thể được rút ra từ các bằng chứng có sẵn.
Cảnh sát tuần tra ở ga Quảng trường Thời đại, New York, ngày 12/4. Ảnh: Reuters
Trong một số t́nh huống, cảnh sát có thể bắt giữ mà không cần lệnh nếu họ có căn cứ nghi ngờ một người đă phạm trọng tội, cho dù hành động đó có được thực hiện trước sự chứng kiến của cảnh sát hay không.
Đối với những tội ít nghiêm trọng hơn, cảnh sát có thể bắt bạn mà không cần lệnh nếu nh́n thấy bạn phạm tội và cần t́m ra bạn là ai, ngăn bạn phạm tội, không cho tiêu hủy bằng chứng hoặc đảm bảo bạn sẽ ra hầu ṭa. Ví dụ, khi đang đi tuần tra, cảnh sát thấy một tài xế đâm vào người đi bộ rồi phóng đi th́ có thể truy đuổi và tạm giữ anh ta.
Việc bắt giữ không có lệnh thường không có vấn đề nếu có căn cứ hợp lư, ngoại trừ trường hợp cảnh sát bắt giữ một nghi phạm v́ tội nhẹ mà không chứng kiến.
Nhiều trường hợp khác cho phép cảnh sát thực hiện các cuộc bắt giữ không cần lệnh. Ví dụ, cảnh sát được phép bắt giữ nếu họ có căn cứ hợp lư để tin rằng một kẻ đă hành hung gây thương tích và cần bắt giữ để tránh gây thêm thương tích. Cảnh sát cũng được phép bắt giữ nếu đối tượng vi phạm các lệnh bảo vệ cũng như trong các trường hợp bạo lực gia đ́nh.
Cảnh sát có thể bắt giữ không cần lệnh mà chỉ dựa trên lời của người khác. Trong thực tế, điều này xảy ra thường xuyên trong trường hợp bạo lực gia đ́nh và các vụ tấn công bằng vũ khí chết người. Ví dụ, khi một cặp t́nh nhân tranh căi, đánh nhau, bạn gái tức giận gọi cảnh sát và nói rằng đă bị thương khi giằng co. Dù có thể không có bằng chứng về thương tích như vết bầm tím, trầy xước, cảnh sát có thể bắt bạn trai nếu tin lời người phụ nữ.
Khi bắt giữ nghi phạm tại nơi ở riêng, cảnh sát nói chung cần phải có lệnh bắt. Tuy nhiên, việc bắt giữ tại nhà mà không có lệnh vẫn được phép trong một số trường hợp nhất định nếu tồn tại "t́nh huống cấp bách" khiến không kịp xin lệnh bắt.
Ví dụ, khi cảnh sát đang truy lùng gắt gao một nghi phạm bỏ trốn, hắn chạy vào một ngôi nhà hoặc căn hộ, cảnh sát sẽ không bị buộc phải dừng cuộc truy đuổi để xin lệnh bắt. Hay như khi cảnh sát tin rằng ai đó trong nhà đang gặp nguy hiểm và được phép vào nhà v́ lư do này.
Khi cảnh sát thực hiện cuộc bắt giữ không có lệnh, thẩm phán không có cơ hội xác định trước xem liệu người này có căn cứ hợp lư để thực hiện hay không. Tuy nhiên, để một nghi phạm tiếp tục bị giam giữ sau khi bị bắt, cảnh sát phải nhanh chóng thuyết phục thẩm phán rằng họ có căn cứ hợp lư để bắt giữ.
VietBF@ sưu tập
|