Coronavirus: Tuổi Tác Và Các Nguy Cơ - Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh
Độ rày, tuy có lệnh cấm không được ra khỏi nhà, nhất là cho người cao tuổi, thế nhưng, tôi vẫn phải đến pḥng mạch để chăm lo sức khỏe của bệnh nhân đang cần. Có điều, tự dưng, các cô y tá có vẻ như lo lắng cho bác sĩ nhiều hơn: “Bác sĩ không c̣n trẻ nữa”! Họ luôn nhắc nhở, bác sĩ phải mang khẩu trang, găng tay khi khám bệnh, thường xuyên rửa tay, lau bàn, lau tay nắm cửa cẩn thận…
Úi dào, khi con người ta không c̣n trẻ nữa! Nhất là trong thời kỳ COVID-19 đang hoành hành.
Hầu như trên tất cả các quốc gia đang bị nạn dịch, lứa tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất là độ tuổi 65 trở lên. Gần đây, khi con số người nhiễm bệnh tăng cao, người ta nhận thấy, coronavirus cũng gây ra tử vong cho cả những người trẻ tuổi hơn.
Thế th́, lư do nào đă khiến cho người ta dễ bị nhiễm bệnh, và dễ sa vào những t́nh thế hiểm nguy, đi đến tử vong v́ COVID-19?
Câu trả lời quy vào một mối, đó là sức đề kháng của cơ thể trước khi bị nhiễm bệnh. Khi tuổi hạc càng cao, nguy cơ bị các bệnh kinh niên như suy tim mạch, tiểu đường, suy phổi, hay ung thư càng tăng cao. Cho dù là tuổi trẻ hơn đi nữa, nếu bị một trong các chứng bệnh trên, cũng dễ bị lâm bệnh và mất mạng v́ coronavirus. Chỉ khác chăng, nguy cơ tử vong cho người cao tuổi tăng gấp đôi so với bệnh nhân trẻ tuổi hơn.
So với người c̣n trẻ tuổi, sức đề kháng của người cao niên không c̣n nhạy bén nữa. Một trong những hệ quả của tuổi già là sự xuống dốc của hệ thống miễn nhiễm: không c̣n đủ khả năng chống chọi với vi khuẩn xâm nhập, kể cả vi trùng cũ lẫn lon
Lư do, bạch huyết cầu được sản xuất từ tủy xương, mà xương tủy của người già th́ yếu, cho nên không thể cung cấp đủ số lượng bạch huyết khi cần. Thêm vào đó, hệ thống miễn nhiễm của người già, kém khả năng phân biệt giữa “bạn” và “thù”, có khi giết lầm luôn những tế bào b́nh thường của cơ thể. Hệ quả là virus không bị huỷ diệt toàn bộ, và cấu trúc của hai lá phổi bị hủy hoại tàn phá v́ cả bạn lẫn thù, làm cho khó thở, mất khả năng thu nhập oxygen. Cuối cùng virrus tràn lan qua mạch máu, gọi là nhiễm trùng máu, đi đến các cơ phận khác của cơ thể, tiếp tục phá hoại và hủy diệt.
B́nh thường, một người trẻ tuổi, sau khi bị nhiễm vi khuẩn và qua khỏi, sẽ được miễn nhiễm tự nhiên với loại vi khuẩn đó. Nhưng người cao tuổi th́ khác, sự miễn nhiễm tự nhiên không được hoàn toàn. Do vậy, người già có thể bị tái nhiễm khuẩn nhiều lần, và thuốc chủng ngừa cũng kém hiệu lực cho người cao tuổi.
Những sự thay đổi về hệ thống miễn nhiễm liên hệ đến tuổi tác, cũng là lư do tại sao, người già dễ bị tử vong khi bị sưng phổi, cho dù là bị cúm influenza, trong mỗi mùa cúm hằng năm. Thật ra, hằng năm có độ 25,000 đến 60,000 người Mỹ chết v́ cúm mùa, mà trong đó 60% là người cao tuổi.
Gần đây, theo số liệu từ các nước như Ư, Tây Ban Nha, và Pháp, tuy rằng 80% người chết v́ cúm COVID-19 ở trong độ tuổi trên 70, nhưng phần c̣n lại, 5% cho tuổi 60 đến 70, và 15% cho người dưới 50 tuổi. Nếu không tính tuổi tác, th́ các bệnh kinh niên như bệnh tim mạch, tiểu đường, các loại bệnh phổi, hay ung thư, cũng đóng phần quan trọng đưa đến tử vong. Chỉ có 2% người tử vong mà trước đây hoàn toàn khỏe mạnh.
Người bị bệnh tim mạch th́ dễ bị suy tim khi bị nhiễm coronavirus. C̣n người bị bệnh tiểu đường làm cho hệ thống đề kháng không c̣n bén nhạy và hiệu quả như giải thích ở trên. Riêng về bệnh phổi đa phần là v́ bị giản phổi hay nghẽn phổi, gọi là COPD do ghiền thuốc lá chẳng hạn. Một phần nhỏ khác, do bị suyễn kinh niên.
Quan sát cũng cho thấy, đàn ông dễ bị tử vong hơn đàn bà. Có thể do v́ nề nếp sống, như hút thuốc lá, nghiện rượu, nhưng yếu tố hormone về sinh dục, testosterone so với estrogen cũng chiếm một phần chưa thể giải thích được tại sao.
Một câu hỏi khác, tại sao nước Nhật, tỉ lệ người cao tuổi rất nhiều, có thể nói là cao hơn cả Ư và các nước Âu Châu, lại sống đông đúc ở đô thị, nhưng số người bị tử vong lại rất thấp. Một số giải thích cho rằng, người Nhật nói chung có nếp sống rất lành mạnh, ít hút thuốc lá và uống rượu nhiều như người Âu Châu, và môi trường sống rất vệ sinh.
Làm thế nào để tránh nhiễm bệnh coronavirus? Làm sao để tăng sức đề kháng của cơ thể?
Cách ly xă hội, rửa tay thường xuyên, và nếu có ra ngoài th́ nên giữ khoảng cách 6 feet giữa người và người. C̣n chuyện tăng cường sức đề kháng của cơ thể, câu trả lời ngắn gọn là… không.
Hệ thống đề kháng của chúng ta không đơn giản để cho các loại thức ăn, thuốc bổ có thể tắt mở dễ dàng. Hai chữ “hệ thống” ở đây bao gồm một sự kết hợp phức tạp giữa nhiều tế bào, cơ phận, các chất protein, hormone làm việc với nhau để vô hiệu hoá, và huỷ diệt vi trùng. Chính trong hệ thống đề kháng, có sự kiềm chế, điều khiển hoài hoà, không dễ ǵ kích thích được. Cơ bản vẫn là nếp sống tốt đă có sẵn, hoặc c̣n quá tệ th́ hăy t́m cách sửa sai. Ví dụ như giảm stress, ngủ ngon giấc, ăn uống điều độ, và tập thể dục đều đặn. Ngoài ra, không có một loại thuốc tiên nào, một sớm một chiều, có thể làm tăng sức đề kháng.
Mới đây, Tổng Thống Trump đă cho lệnh kéo dài thời gian cách ly cho đến cuối tháng Tư. Thôi th́, “thời phải thế, thế thời phải thế”, cách xa 6 feet c̣n hơn là nằm sâu 6 feet dưới ḷng đất! Nhất là khi, ḿnh không c̣n trẻ nữa.
Sự thật về COVID-19: Ăn tỏi ngừa được virus corona mới?
Sự thật về COVID-19: Ăn tỏi ngừa được virus corona mới?
Sự thật về COVID-19: Thực tế có nghiên cứu cho thấy ăn tỏi làm chậm sự phát triển của một số loài vi khuẩn. Tuy nhiên, COVID-19 là do virus gây ra và không có bằng chứng nào cho thấy tỏi có thể bảo vệ con người chống lại COVID-19.
16. Hàng hóa gửi từ Trung Quốc có thể lây lan virus
Sự thật: Từ nghiên cứu trước đây về các virus thuộc họ corona tương tự, bao gồm cả những loại gây ra SARS và MERS, các nhà khoa học tin rằng chủng virus này không thể tồn tại trên các bức thư hoặc bưu kiện trong thời gian dài.
Tuy nhiên, theo báo cáo gần nhất của Trung tâm kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, virus corona mới có thể tồn tại trên bề mặt vật thể trong 17 ngày nhưng chưa có bằng chứng cho thấy con người có thể nhiễm bệnh từ các vật thể này. Phát hiện trên càng nhấn mạnh đến sự cần thiết của việc vệ sinh tay và cơ thể hằng ngày, đặc biệt là những vị trí tiếp xúc với các bề mặt vật thể bên ngoài môi trường.
17. Người bị COVID-19 có thể tự điều trị tại nhà
Sự thật: Không có biện pháp nào có thể chữa COVID-19 tại nhà, kể cả bổ sung vitamin C, sử dụng tinh dầu, keo bạc (silver colloid), dầu mè, tỏi, chất tẩy rửa hay uống nước sau mỗi 15 phút để giữ ẩm cuống họng. Phương pháp pḥng ngừa đơn giản hơn và tốt hơn vẫn là rửa tay đúng cách, tránh đến nơi đông người.
Nếu nghi ngờ có trường hợp nhiễm bệnh, người bệnh có thể liên hệ đường dây nóng Bộ Y tế 1900 9095 và 1900 3228 cùng 21 bệnh viện sẵn sàng nhận thông tin dịch bệnh COVID-19 để tư vấn và hỗ trợ.
18. Virus corona có thể lây truyền qua nước tiểu và phân
Sự thật: Theo giáo sư John Edmunds (Trường Vệ sinh & Y học nhiệt đới Luân Đôn tại Hoa Kỳ), mỗi khi chúng ta nuốt, dịch tiết như nước bọt từ đường hô hấp trên cũng sẽ theo xuống ruột, trong đó có virus và vi khuẩn. Tại đây, chúng bị biến tính dưới điều kiện axit từ dịch vị dạ dày. Với các cơ chế phát hiện hiện đại và tinh nhạy, ta có thể phát hiện các virus này trong phân người.
Thông thường, virus trong phân không lây nhiễm cho người khác v́ chúng đă bị tiêu diệt. Tuy nhiên, điều đáng chú ư là một số nghiên cứu lại có kết luận rằng virus SARS-CoV-2 có thể vẫn tồn tại được trong phân.
19. Virus sẽ chết khi nhiệt độ tăng hơn
Sự thật: Một số virus như virus gây cảm lạnh và cúm lây lan dễ dàng hơn trong những tháng lạnh, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng hoàn toàn bất hoạt khi nhiệt độ nóng lên.
Tương tự, không nên sử dụng đèn UV để khử trùng tay hoặc các vùng da khác v́ bức xạ UV có thể gây kích ứng da. Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa biết sự thay đổi nhiệt độ trong môi trường sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của SARS-CoV-2 như thế nào.
20. Virus corona là loại virus nguy hiểm nhất đối với con người
Sự thật: Mặc dù SARS-CoV-2 đang thể hiện mức độ nghiêm trọng hơn virus cúm nhưng đây không phải là loại virus nguy hiểm nhất mà con người từng đối mặt. Vào năm 2014-2016, châu Phi đă phải trải qua dịch Ebola với tỷ lệ tử vong cao, trung b́nh khoảng 50%.
21. Virus corona mới có nguồn gốc từ một pḥng thí nghiệm ở Trung Quốc
Sự thật: Mặc dù có rất nhiều tin đồn trên mạng về thông tin này nhưng không có bằng chứng xác thực cụ thể. Trên thực tế, một nghiên cứu gần đây đă chứng minh rằng virus này là sản phẩm tự nhiên của quá tŕnh tiến hóa. Một số nhà nghiên cứu tin rằng SARS-CoV-2 có thể đă lây truyền từ tê tê sang người. Những người khác cho rằng virus này có thể có nguồn gốc từ loài dơi – vốn là trường hợp trước đây của SARS.
Bệnh do coronavirus gây ra lây lan chủ yếu qua tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh khi ho hoặc hắt hơi hay khi một người chạm vào bề mặt hoặc vật có virus trên đó, sau đó dùng tay chạm vào mắt, mũi hoặc miệng của họ. Tính đến ngày 27-3-2020, số người lây nhiễm COVID-19 đă tăng lên hơn 500.000 ca, tŕ hoăn nhiều hoạt động và ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế thế giới. Việc cần thiết hiện tại của mỗi cá nhân chính là hạn chế đi khỏi vùng lănh thổ, tránh tập trung đông người, sử dụng khẩu trang và thực hành vệ sinh tay thường xuyên, chấp hành chủ trương của Chính phủ về khai báo y tế toàn dân.
7 cách bảo vệ da tay khi bạn phải rửa tay thường xuyên
Dù rửa tay chỉ là một hành động nhỏ nhưng nó lại mang đến hiệu quả pḥng ngừa bệnh COVID-19 rất lớn. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả loại bỏ vi khuẩn th́ việc rửa tay thường xuyên cũng khiến lớp rào cản tự nhiên bảo vệ da tay bị phá vỡ, làm nảy sinh các vấn đề như khô da, bong tróc da, nóng rát…
7 cách làm sau đây sẽ giúp bạn bảo vệ da tay dù phải rửa tay thường xuyên.
1. Rửa tay với nước ấm
rửa tay thường xuyên để tăng hiệu quả pḥng ngừa bệnh viêm phổi do virus corona
Để loại bỏ phần lớn vi khuẩn đang bám dính ở da tay, bạn phải rửa tay với xà pḥng, dưới ṿi nước trong ít nhất 20 giây.
Theo Healthline, việc dùng nước ấm khi rửa tay vừa không làm hỏng lớp dầu tự nhiên bảo vệ da tay, vừa triệt tiêu được các loại vi khuẩn gây hại.
2. Sử dụng xà pḥng có chức năng dưỡng ẩm khi phải rửa tay thường xuyên
Nhiều loại xà pḥng có thể khiến da tay của bạn bị bong tróc, nứt nẻ v́ không có thành phần dưỡng ẩm.
Để bảo vệ da tay khi phải rửa tay thường xuyên, bạn hăy chọn các loại xà pḥng có thành phần glycerin và lanolin. Những thành phần này có khả năng dưỡng ẩm để da tay của bạn mềm mại.
3. Thoa kem dưỡng ẩm
thoa kem dưỡng ẩm để bảo vệ da tay
Dù bạn đă sử dụng xà pḥng có thành phần làm mềm da tay nhưng việc thoa kem dưỡng ẩm sau khi rửa tay sẽ giúp bạn tăng cường khả năng bảo vệ da.
Hơn nữa, việc rửa tay thường xuyên sẽ làm mất đi độ ẩm ở các lớp tế bào da. Lúc đó, thoa kem dưỡng ẩm sẽ giúp bạn khắc phục t́nh trạng này.
Bên cạnh kem dưỡng ẩm, bạn cũng có thể sử dụng thuốc mỡ để bảo vệ da tay. Khi được bôi vào da, thuốc mỡ có thể phát huy những công dụng sau:
•Khôi phục chức năng của các lớp biểu b́
•Cung cấp độ ẩm tự nhiên
•Làm mềm các vùng da đóng vảy hoặc bong tróc
•Làm dịu da
•Cải thiện kết cấu da.
Thời điểm sử dụng kem dưỡng ẩm tốt nhất là trước khi đi ngủ hoặc bất cứ khi nào bạn cảm thấy da tay bị khô.
4. Đeo găng tay
giữ đôi tay bận rộn
Mục đích chính của việc rửa tay thường xuyên là để làm sạch vi khuẩn sau khi chạm tay vào các bề mặt. Nếu bạn đeo găng tay trước khi muốn chạm tay vào một vật dụng nào đó ở nơi công cộng, điều bạn cần làm sau đó là cho đôi găng tay vào một chiếc túi ni lông riêng biệt rồi giặt chúng thật sạch mà không cần phải rửa tay thường xuyên.
Tuy nhiên, điều này lại mang đến nhiều phiền toái và bất tiện cho người sử dụng. Để việc đeo găng tay phát huy tốt vai tṛ trong việc bảo vệ da tay, bạn hăy đeo chúng trong khoảng 30-45 phút sau khi rửa tay bằng xà pḥng và bôi kem dưỡng ẩm.
Để tăng cường hiệu quả dưỡng ẩm cho da tay, bạn cũng có thể đeo găng tay bằng cotton qua đêm. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người đang bị nứt nẻ da tay nghiêm trọng do rửa tay thường xuyên
Thông tin trên tạp chí Healthline cho biết, nếu bạn bị các bệnh da liễu như eczema hoặc vẩy nến, việc rửa tay thường xuyên sẽ khiến t́nh trạng thô ráp, nứt nẻ nghiêm trọng hơn.
Lúc này, bạn hăy bôi vaseline trực tiếp lên vùng da bị nứt nẻ để cải thiện t́nh h́nh. Vaseline sẽ làm dịu da tay và khiến nó không bị khô nứt hơn.
6. Dùng chất khử trùng da tay thay thế cho xà pḥng
Bàn tay xinh đẹp không có hiện tượng bong tróc da tay
Nếu t́nh trạng nứt nẻ da tay nghiêm trọng đến mức bạn không thể sử dụng xà pḥng để rửa tay, bạn hăy sử dụng chất khử trùng hoặc nước rửa tay khô.
Điều cần lưu ư khi dùng nước rửa tay khô là không được bốc thức ăn ngay sau đó. Bạn có thể rửa tay sau khi đi vào nhà vệ sinh hoặc bất cứ khi nào thấy tay bị dính bẩn.
7. Làm khô da sau mỗi lần rửa tay
làm khô da tay sau khi rửa tay thường xuyên
Nước có thể hút phần lớn độ ẩm tự nhiên ở các lớp biểu b́. Điều này góp phần khiến da tay bị thô ráp.
Hơn nữa, với bàn tay bị ướt, các loại vi trùng có thêm điều kiện thuận lợi để di chuyển. V́ thế, cách tốt nhất là bạn hăy dùng khăn giấy nhẹ nhàng lau sạch tay sau khi rửa rồi vứt giấy lau tay đi.
Nếu bạn lau tay bằng khăn vải, hăy đảm bảm đó là vật dụng cá nhân. Mỗi người trong nhà có một chiếc khăn lau tay riêng và phải được giặt sạch, phơi nắng mỗi ngày để tiêu diệt các loại vi khuẩn c̣n bám dính trên đó.
Với 7 cách làm đơn giản trên, dù bạn phải thường xuyên rửa tay để tăng cường khả năng pḥng ngừa dịch bệnh COVID-19, da tay bạn cũng sẽ luôn mềm mại và khỏe mạnh
4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang thử nghiệm
Tác giả: Hồng Nhung
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang thử nghiệm
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Các loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang tiến hành thử nghiệm trên quy mô đa quốc gia sẽ mở ra nhiều cơ hội cho người nhiễm bệnh.
Theo Tuổi Trẻ ngày 17-4-2020, Covid-19 đă khiến 2.179.905 người bị lây nhiễm và cướp đi sinh mạng của 145.410 người. Nghiên cứu thuốc trị Covid-19 sẽ cần rất nhiều thời gian nên các nhà khoa học đang tập trung thử nghiệm các loại thuốc sẵn có để đối phó với t́nh huống khẩn cấp.
Ngày 20-3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đă công bố thử nghiệm toàn cầu có tên “Solidarity”. Đây là một thử nghiệm đa quốc gia quy mô lớn của WHO nhằm đánh giá hiệu quả chữa Covid-19 của 4 loại thuốc điều trị tiềm năng nhất hiện nay bao gồm:
•Kaletra: thuốc điều trị HIV
•Chloroquine và hydroxychloroquine: thuốc trị sốt rét
•Remdesivir: thuốc vốn được phát triển để điều trị Ebola
•Kaletra và Interferon beta-1a: thuốc thường được dùng để điều trị bệnh đa xơ cứng
Danh sách WHO công bố ngày 20-3 hiện nay chỉ có 4 loại thuốc, WHO có thể sẽ cập nhật thêm các loại thuốc mới vào danh sách này nếu có những bằng chứng khoa học đáng tin cậy.
Thử nghiệm “Solidarity” so sánh hiệu quả của từng loại thuốc trên đến tiến triển của bệnh và khả năng hồi phục của bệnh nhân Covid-19 so với điều trị thông thường. Đây là thử nghiệm được thực hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới nên sẽ giúp WHO nhanh chóng t́m ra những loại thuốc trị Covid-19 phù hợp nhất.
Sau đây là thông tin cập nhật mới nhất về 4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng cùng những thành tựu, kết quả thử nghiệm lâm sàng và các tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng.
1. Remdesivir
thuốc trị covid-19 Remdesivir
Remdesivir là một loại thuốc được công ty dược Gilead Sciences nghiên cứu và phát triển để điều trị Ebola.
Remdesivir có khả năng ức chế hoạt động của enzyme RNA-dependent RNA polymerase. Enzyme RNA-dependent RNA polymerase là một enzyme đóng vai tṛ rất quan trọng trong quá tŕnh nhân lên của coronavirus chủng mới. Các nhà khoa học đă thử nghiệm hiệu quả của remdesivir khi dịch Ebola bùng phát tại Công-gô (một quốc gia ở Trung Phi) cùng với 3 loại thuốc khác.
Năm 2017, các nhà khoa học tại trường đại học North Carolina (Mỹ) đă công bố những bằng chứng cho thấy remdesivir có thể ức chế các loại virus trong họ coronavirus gây ra MERS và SARS. V́ vậy, các nhà khoa học đă bắt đầu chú ư đến Remdesivir khi dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2019.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc remdesiver
Bệnh nhân đầu tiên tại Mỹ được điều trị bằng remdesivir là một người đàn ông 35 tuổi tại Washington (Mỹ) đă nhiễm Covid-19 khi thăm gia đ́nh tại Vũ Hán (Trung Quốc). Khi t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân trở nên xấu đi, các bác sĩ đă quyết định dùng remdesivir. Kết quả cho thấy bệnh nhân hồi phục vào ngày hôm sau. Thông tin chi tiết đă được công bố trên tạp chí The New England Journal of Medicine (ngày 31-1-2020).
Sau đó, 1 bệnh nhân Covid-19 người California (Mỹ) cũng được điều trị bằng Remdesivir. Các bác sĩ cho biết bệnh nhân nguy kịch và khó có thể qua khỏi nhưng thật bất ngờ sau khi dùng thuốc bệnh nhân đă hồi phục.
Nghiên cứu trên The New England Journal of Medicine (ngày 10-4-2020) cho biết các nhà khoa học đă công bố kết quả điều trị cho 61 bệnh nhân Covid-19 nặng (từ Mỹ, Châu Âu, Canada, Nhật Bản) bằng remdesivir. Kết quả cho thấy 36 người chiếm 68% trong tổng số 53 bệnh nhân đă có các dấu hiệu phục hồi về lâm sàng.
Tác dụng phụ của thuốc remdesivir
Remdesivir hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng pha III của thuốc trị Covid-19. Những bằng chứng cho thấy hiệu quả điều trị của Remdesivir trên một số bệnh nhân Covid-19 chưa đủ để chứng minh thuốc an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, trong chuỗi thử nghiệm Solidarity của WHO, remdesivir được coi là một trong 4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất.
Jiang Shibo – người đang phát triển các liệu pháp điều trị Covid-19 tại Đại học Fudan (Trung Quốc) cho biết remdesivir không gây độc cho cơ thể dù được dùng ở liều cao.
Stanley Perlman – nhà nghiên cứu về coronavirus tại Đại học Iowa (Mỹ) cho biết remdesivir sẽ phát huy hiệu quả cao nếu được dùng ở giai đoạn sớm khi mới nhiễm. Thực tế, có tới hơn 80% người nhiễm chỉ có các triệu chứng coronavirus chủng mới nhẹ và thậm chí không cần phải nhập viện. V́ vậy, các nhà khoa học vẫn phải tiếp tục t́m phác đồ điều trị phù hợp bao gồm thời điểm và liều lượng điều trị bằng remdesivir.
2. Chloroquine và hydroxychloroquine
thuốc trị covid-19 Chloroquine và Hydroxychloroquine
Nhóm thuốc trị sốt rét chloroquine và hydroxychloroquine có thể làm giảm axit trong endosome (bào quan được một số virus sử dụng để xâm nhập vào tế bào).
Tuy nhiên, các kết quả nghiên cứu cho thấy virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào thông qua thụ thể ACE2 trên bề mặt tế bào. Cụ thể, spike protein của virus SARS-CoV-2 bám vào thụ thể ACE2 trên bề mặt tế bào để giúp virus xâm nhập vào bên trong.
Ban đầu, uỷ ban chuyên gia của WHO đă không đưa nhóm thuốc trị sốt rét (Chloroquine và hydroxychloroquine) vào danh sách thuốc được thử nghiệm trong chương tŕnh Solidarity. Sau một cuộc họp tại Geneva (Thụy Sĩ) ngày 13-3, các chuyên gia mới quyết định đưa thuốc trị sốt rét vào danh sách các loại thuốc thử nghiệm. Thực tế, nhiều quốc gia đă đặc biệt quan tâm tới các tiềm năng của thuốc trị sốt rét đối với người nhiễm Covid-19.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc chloroquine và hydroxychloroquine
Các nghiên cứu trước đây trên mô h́nh tế bào nuôi cấy đă cho thấy chloroquines có khả năng ức chế sự nhân lên của virus Dengue (gây bệnh sốt xuất huyết) và virus chikungunya (gây bệnh sốt chikungunya). Tuy nhiên, kết quả này đă không thể lặp lại khi thử nghiệm trên người.
• Đức: Susanne Herold – chuyên gia về bệnh truyền nhiễm viêm phổi tại trường đại học Giessen (Đức) cho biết chloroquine phải dùng ở liều rất cao. Ở thử nghiệm trên người trước đây, thuốc cũng không có hiệu quả ức chế virus.
• Trung Quốc: Các kết quả về thử nghiệm điều trị cho bệnh nhân Covid-19 bằng chloroquine cũng rất mơ hồ. Trong lá thư gửi tới BioScience ngày 18-2-2020, các nhà khoa học Trung Quốc đă báo cáo về t́nh h́nh điều trị cho hơn 100 bệnh nhân Covid-19 bằng chloroquine và cho thấy loại thuốc này có phát huy lợi ích. Tuy nhiên, công tŕnh nghiên cứu liên quan đến thử nghiệm lâm sàng này không hề được công bố.
• Pháp: Các nhà khoa học Pháp đă công bố kết quả một nghiên cứu 20 bệnh nhân Covid-19 đánh giá hiệu quả điều trị bằng hydroxychloroquine trên tạp chí International Journal of Antimicrobial Agents ngày 17-3-2020. Nhóm tác giả đă kết luận hydroxychloroquine giúp giảm lượng virus có trong dịch mũi.
Tuy nhiên, nghiên cứu này có hạn chế là không phải là thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng và nghiên cứu cũng không đề cập đến các đặc điểm lâm sàng cũng như tỷ lệ tử vong ở nhóm bệnh nhân này. Đánh giá kết quả nghiên cứu này, trong 1 hướng dẫn được công bố mới đây, hiệp hội Critical Care Medicine cho biết: “Hiện vẫn chưa có đủ bằng chứng khuyến cáo dùng chloroquine hoặc hydroxychloroquine để điều trị cho bệnh nhân Covid-19 đang nguy kịch.
Tác dụng phụ của thuốc chloroquine và hydroxychloroquine
Chloroquine và hydroxychloroquine có thể gây ra một số nguy cơ cho người bệnh khi điều trị Covid-19.
• Chloroquine: Theo kết quả công bố trên Cell Research ngày 4-2-2020, chloroquine có khả năng ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 trên mô h́nh tế bào nuôi cấy. Tuy nhiên, thuốc này cần sử dụng ở liều cao để thuốc phát huy tác dụng và do đó có thể gây ra những độc tính nghiêm trọng.
• Hydroxychloroquine: Thuốc hydroxychloroquine có nhiều tác dụng phụ và trong một số trường hợp có thể gây hại cho tim. Do đặc thù về lâm sàng, nhiều người có tiền sử bệnh tim mạch có nguy cơ cao trở thành bệnh nhân nặng với biến chứng của Covid-19.
David Smith – bác sĩ điều trị bệnh truyền nhiễm tại trường đại học California (Mỹ) nhấn mạnh những nguy cơ và tác dụng phụ của hydroxychloroquine cần được đặc biệt chú ư. Nếu vội vàng dùng hydroxychloroquine để điều trị Covid-19, những bệnh nhân sốt rét và thấp khớp có thể gặp nhiều khó khăn do thiếu thuốc điều trị.
3. Kaletra
thuốc trị covid-19 Kaletra
Kaletra là tên biệt dượt của hỗn hợp Ritonavir và Lopinavir do Mỹ cấp phép dùng trong điều trị lây nhiễm HIV năm 2000.
Lopinavir được Abbott Laboratories nghiên cứu và phát triển, có đích tác dụng là protease của virus HIV. Enzyme này đóng vai tṛ trong quá tŕnh cắt chuỗi protein dài thành các peptide khi virus đóng gói. Lopinavir không bền và nhanh chóng bị phân huỷ trong cơ thể người bởi các proteases đặc trưng trong cơ thể chúng ta. Do đó, lopinavir cần phải được dùng kèm với chất ức chế hoạt động của protease có tên ritonavir để có thể tồn tại lâu hơn trong cơ thể con người. Đây là lư do tại sao Kaletra có sự kết hợp của Ritonavir và Lopinavir.
Kaletra không chỉ ức chế enzyme protease của virus HIV mà cũng có thể ức chế protease của các loại RNA virus khác, đặc biệt là coronavirus. Một công tŕnh nghiên cứu công bố trên tạp chí The journal of Infectious Diseases ngày 15-12-2015 cho thấy hiệu quả của Kaletra đối với những con khỉ đuôi sóc nhiễm MERS virus. Kaletra cũng đă từng được thử nghiệm trên những bệnh nhân nhiễm SARS và MERS.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc Kaletra
Thử nghiệm lâm sàng sử dụng Kaletra để điều trị Covid-19 đă được tiến hành tại một số quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc. Các bác sĩ tại Vũ Hán, Trung Quốc đă tiến hành thử nghiệm có 199 bệnh nhân Covid-19 tham gia và được chia làm 2 nhóm:
• Nhóm 1 nhận chăm sóc và điều trị chuẩn
• Nhóm 2 nhận được chăm sóc và điều trị chuẩn, thêm vào đó bệnh nhân sẽ được uống 2 viên Kaletra mỗi ngày.
Kết quả thử nghiệm được công bố trên tạp chí The New England Journal of Medicine ngày 18-3-2020 cho thấy không có sự khác biệt giữa hai nhóm. Các nhà nghiên cứu cho biết bệnh nhân Covid-19 tham gia thử nghiệm này đều là những bệnh nhân rất nặng. Dường như thuốc Kaletra đă được dùng ở giai đoạn quá muộn nên ít phát huy tác dụng (1/5 số bệnh nhân trong 199 bệnh nhân đă tử vong).
Tác dụng phụ của thuốc Kaletra
Nhóm tác giả nghiên cứu cũng chia sẻ trên tạp chí The New England Journal of Medicine ngày 5-3-2020 về độ an toàn của Kaletra. Mặc dù Kaletra là loại thuốc tương đối an toàn, thuốc vẫn có thể tương tác với các loại thuốc điều trị Covid-19 khác. Các bác sĩ cũng cảnh báo Kaletra có thể gây tổn thương đáng kể cho gan.
4. Kaletra và Interferon beta-1a
thuốc trị covid-19 Kaletra và Interferon beta-1a
Dự án Solidarity cũng thử nghiệm điều trị Covid-19 bằng cách kết hợp Kaletra (Ritonavir/lopinavir) với Interferon beta-1a. Interferon beta-1a có khả năng kiểm soát viêm trong cơ thể.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc Kaletra và Interferon beta-1a
Giới nghiên cứu đă có bằng chứng Interferon beta-1a có phát huy hiệu quả ức chế virus ở mô h́nh khỉ đuôi sóc lây nhiễm với MERS. Sự kết hợp của Kaletra và Interferon beta-1a hiện cũng đang được thử nghiệm tại Ả-rập Xê-út.
Tác dụng phụ của thuốc Kaletra và Interferon beta-1a
Cách sử dụng Interferon beta-1a trong điều trị cho bệnh nhân Covid-19 có thể đem lại một số rủi ro. Nếu Interferon beta-1a được dùng ở giai đoạn quá muộn, thuốc có thể đẩy nhanh quá tŕnh phá huỷ các mô và cơ quan chứ không giúp ích cho bệnh nhân.
Các chuyên gia WHO cho biết, thiết kế và quá tŕnh thử nghiệm lâm sàng trong dự án Solidarity sẽ luôn cập nhật và có những điều chỉnh cần thiết. Dựa trên các kết quả sơ bộ, các chuyên gia sẽ cùng thảo luận để đánh giá loại thuốc nào có hiệu quả cao nhất và an toàn nhất để điều trị và pḥng ngừa Covid-19. Từ đó, họ sẽ quyết định ai có thể ngưng thử nghiệm lâm sàng và đổi hướng điều trị nếu không thấy có những diễn biến tích cực.
Ngoài 4 loại thuốc trên, một số loại thuốc như thuốc kháng influenza có tên biệt dược là favipiravir do công ty Toyama Chemical của Nhật Bản sản xuất có thể được bổ sung thêm vào danh sách thử nghiệm. Hy vọng rằng chương tŕnh thử nghiệm đa quốc gia của WHO sẽ mở ra nhiều triển vọng về thuốc trị Covid-19 để ngăn chặn đại dịch toàn cầu.
Bệnh COVID-19 ở nam giới nặng hơn ở nữ: Đúng hay sai?
Tác giả: Ngà Trương
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Bệnh COVID-19 ở nam giới nặng hơn ở nữ: Đúng hay sai?
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Vào tháng 2-2020, Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc đă công bố nghiên cứu lớn nhất và toàn diện nhất về các trường hợp nhiễm coronavirus (đến thời điểm nghiên cứu). Trong đó, người ta phát hiện thấy tỷ lệ tử vong ở nam giới cao hơn ở nữ dù cả 2 giới đều có số lượng người nhiễm gần bằng nhau. Kết quả này làm dấy lên nghi vấn bệnh COVID-19 ở nam giới có thể diễn tiến nặng hơn và dễ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm hơn ở nữ.
Cụ thể, trong số 72.314 trường hợp được nghiên cứu có 2,8% người bệnh là nam giới đă tử vong v́ COVID-19 c̣n con số này ở nữ là 1,7%. C̣n tại Hoa Kỳ, hơn 10 tiểu bang và thành phố đă có báo cáo các trường hợp tử vong v́ COVID-19 theo giới.
Tại thành phố New York, Michigan và Washington cũng có con số chênh lệch tương tự. Số nữ giới nhiễm coronavirus mới có tăng nhẹ nhưng phần lớn các trường hợp tử vong là ở nam giới. Ở Hàn Quốc, mặc dù tỷ lệ nữ giới có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2 cao hơn nam giới th́ khoảng 54% số ca tử vong được báo cáo vẫn là bệnh nhân nam.
Bạn có thể quan tâm: Corona virus và tất tần tật mọi vấn đề bạn cần biết!
Giới tính có ư nghĩa ǵ trong lịch sử các đại dịch không?
Đây không phải là lần đầu tiên các chủng coronavirus cho thấy sự “bất b́nh đẳng giới”. Sự khác biệt giữa số ca tử vong ở nam và nữ trong dịch SARS và MERS cũng đem lại nhận xét “bệnh ảnh hưởng đến nam giới nhiều hơn”.
Ngoài ra, người ta cũng ước tính có khoảng 50 triệu người đă tử vong trong đại dịch cúm năm 1918 (cúm Tây Ban Nha), trong đó số đàn ông trưởng thành tử vong cao hơn phụ nữ. Như vậy trước đây đă có tiền lệ, nhưng chúng ta vẫn chưa biết lư do chính xác tại sao COVID-19 ở nam giới có thể nguy hiểm v́ dễ dẫn đến tử vong hơn so với nữ giới.
Ông Mitch Ryan Steele – Giáo sư trợ giảng y học lâm sàng về Bệnh thấp khớp, Dị ứng và Miễn dịch tại trường y Yale cho rằng sự khác biệt giới tính thể hiện ở tỷ lệ tử vong do COVID-19 phản ánh một trong nhiều khía cạnh mà chúng ta vẫn chưa hiểu đầy đủ về căn bệnh này. Nh́n chung, bệnh COVID-19 ở nam giới có tiên lượng xấu thường là những người mang bệnh lư nền (mạn tính) như bệnh tim mạch, tiểu đường hay hen suyễn.
Tuy nhiên, tỷ lệ cao nam giới mắc các bệnh này trước khi nhiễm virus SARS-CoV-2 chỉ có thể là một phần của câu trả lời. Giáo sư Steele cho biết, ngay trong số những ca nhiễm coronavirus mới mà không có vấn đề về sức khỏe trước đó hay cả ở trẻ em th́ bệnh COVID-19 ở nam giới có xu hướng diễn tiến nặng hơn. Điều này chỉ ra rằng sự khác biệt cơ bản trong phản ứng miễn dịch theo giới tính có thể đóng một vai tṛ lớn hơn chúng ta nghĩ.
Phản ứng của hệ miễn dịch
Bệnh COVID-19 ở nam giới nặng hơn ở nữ có thể do khác biệt về phản ứng hệ miễn dịch
Bệnh COVID-19 ở nam giới nặng hơn ở nữ có thể do khác biệt về phản ứng hệ miễn dịch
Kết luận từ các nghiên cứu về các loại virus khác (bao gồm cả các họ coronavirus khác) cho thấy nữ giới có xu hướng đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn nam giới trong việc chống lại các bệnh truyền nhiễm. Nghĩa là nữ giới có khả năng loại bỏ và giảm tải số lượng virus nhanh hơn khi nhiễm bệnh cùng lúc với nam giới. Tuy nhiên, chính điều này khiến phụ nữ có nhiều khả năng bị các bệnh/rối loạn tự miễn.
Phản ứng chậm hơn, kém hiệu quả hơn của hệ miễn dịch có thể là một trong những lư do tại sao bệnh COVID-19 ở nam giới nh́n chung lại có mức độ nặng hơn.
Bên cạnh đó, tiến sĩ Sud cũng chỉ ra rằng miễn dịch là một vấn đề phức tạp với nhiều yếu tố. Khả năng miễn dịch của một cá nhân sẽ dựa trên tuổi tác lẫn tác động của các thói quen (như hút thuốc, uống rượu…) cũng như các vấn đề y tế khác và những loại thuốc họ đang dùng, chẳng hạn như người đang điều trị bằng hóa trị sẽ dễ bị các bệnh nhiễm bệnh nhiễm trùng hơn mà không chỉ là COVID-19.
Một lư giải cho sự khác biệt miễn dịch của nam và nữ có thể là do hormone. Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng khả năng miễn dịch với virus thay đổi theo sự thay đổi nồng độ hormone, xảy ra ở các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt và có thể bị ảnh hưởng khi uống thuốc tránh thai, trong khi mang thai và sau khi măn kinh ở nữ giới. Do đó, nội tiết tố nữ có thể đóng 1 vai tṛ đáng kể khiến tỷ lệ tử vong do COVID-19 ở nữ không nhiều như nam.
Trong khi hormone sinh dục nam testosterone ức chế viêm th́ hormone sinh dục nữ estrogen có thể kích hoạt các tế bào liên quan đến phản ứng chống virus. Trong một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Sinh lư học Hoa Kỳ (American Journal of Physiology), các tế bào trong mũi đă được điều trị bằng các hợp chất giống như estrogen trước khi cho tiếp xúc với virus cúm. Chỉ có các tế bào từ cá thể cái có phản ứng với các kích thích tố và chống lại virus.
Nhiễm sắc thể X
Trên lư thuyết, hệ miễn dịch của nữ có thể hoạt động khác với nam là do nhiễm sắc thể X thứ 2 mà nữ giới có. Phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X (XX) trong khi nam giới chỉ có một (XY) và điều này được coi là có liên quan đến đáp ứng miễn dịch v́ một số lượng đáng kể các gene điều chỉnh phản ứng miễn dịch của người được mă hóa trên nhiễm sắc thể X.
Tiến sĩ Sud cho biết vẫn cần thêm rất nhiều phân tích để kết luận về vai tṛ của nhiễm sắc thể trong thống kê tỷ lệ bệnh COVID-19 ở nam giới nặng hơn ở nữ.
Lối sống không lành mạnh
hạn chế hút thuốc
Một giả thuyết khác cho rằng nam giới có nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng và tử vong v́ bệnh cao hơn là do tỷ lệ hút thuốc ở nam cao hơn nữ – theo tiến sĩ Bhanu Sud, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm y tế St. Jude ở quận Cam, California, Mỹ.
Hút thuốc là một trong những nguyên nhân khiến hệ miễn dịch suy giảm, nghĩa là khả năng pḥng vệ miễn dịch của người hút thuốc sẽ suy yếu. Đáng chú ư là gần 50% nam giới ở Trung Quốc có hút thuốc, c̣n con số đó ở phụ nữ là 3%, theo thông tin từ một bài báo năm 2019 được công bố trên tạp chí Translational Lung Cancer Research.
Một nghiên cứu khác từ Trung Quốc được công bố trên Tạp chí Y học New England vào ngày 28-2-2020 cho thấy người hút thuốc chiếm khoảng 26% số bệnh nhân nằm tại khoa hồi sức tích cực hoặc tử vong v́ virus corona mới. Khi nói đến cơ chế lây nhiễm virus, người hút thuốc có nguy cơ cao mắc triệu chứng COVID-19 nặng hơn do họ tiếp xúc miệng thường xuyên mà không vệ sinh tay. Thêm vào đó, người hút thuốc cũng hay có thói quen chuyền nhau hút cùng một điếu thuốc.
Ngoài ra, rửa tay bằng xà pḥng được coi là biện pháp hiệu quả nhất về chi phí để kiểm soát, giảm nguy cơ nhiễm bệnh COVID-19. Tuy nhiên, đă có những nghiên cứu cho thấy nam giới có xu hướng giữ vệ sinh tay kém hơn nữ.
Một nghiên cứu ở Mỹ năm 2009 chỉ ra có 31% nam giới rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh công cộng, c̣n con số ở nữ là 65%. Phụ nữ cũng có xu hướng sử dụng xà pḥng khi rửa tay, c̣n các quư ông thường chỉ dùng nước.
Tổng kết
Thêm 4 ca bệnh nCoV, tổng người nhiễm Covid-19 là 255
Theo giáo sư Steele, nền y học thế giới hiện nhận thức được rằng những biến chứng của COVID-19 là do phản ứng viêm quá mức xảy ra sau những tổn thương ban đầu khi bị nhiễm virus SARS-CoV-2. Việc cân bằng giữa quá tŕnh chống nhiễm trùng và điều chỉnh phản ứng miễn dịch để ngăn ngừa các tổn hại nặng hơn, có tính đến t́nh trạng bệnh lư và sự khác biệt về sinh học như giới tính có thể gợi ư phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả cho COVID-19.
Tuy nhiên, trong nỗ lực điều chế vắc-xin và thuốc hiện tại, chúng ta cần cố gắng thực hiện pḥng ngừa COVID-19 và chấp hành các chủ trương của nhà nước. Cho dù bạn ở độ tuổi và giới tính nào, hăy cố gắng tránh xa các thói quen có hại cho sức khỏe cũng như thường xuyên tập luyện thể dục và bổ sung dưỡng chất cần thiết.
Thông tin liên hệ khi nghi ngờ mắc COVID-19
Nếu bạn cảm thấy không khỏe hay xuất hiện các triệu chứng COVID-19 như sốt, khó thở, ho khan kéo dài và có nghi ngờ tiếp xúc gần với các nguồn lây, thay v́ trực tiếp đến trung tâm y tế gần nhất, bạn nên tự cách ly với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, hăy nhanh chóng liên hệ qua số điện thoại 1900 9095 hoặc 1900 3228 để t́m kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên lạc bằng hotline của các bệnh viện có cơ sở theo dơi và điều trị cách ly các bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm COVID-19:
•Bệnh viện E | Hà Nội: 091 216 8887
•Bệnh viện Bạch Mai | Hà Nội: 096 985 1616
•Bệnh viện Vinmec Hà Nội | Hà Nội: 093 447 2768
•Bệnh viện Nhi trung ương | Hà Nội: 037 288 4712
•Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội | Hà Nội: 090 413 8502
•Bệnh viện Phổi trung ương | Hà Nội: 096 794 1616
•Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương | Hà Nội: 096 924 1616
•Bệnh viện tỉnh Thái B́nh | Thái B́nh: 098 950 6515
•Bệnh viện tỉnh Lạng Sơn | Lạng Sơn: 039 680 2226
•Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí | Quảng Ninh: 096 668 1313
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên | Thái Nguyên: 091 339 4495
•Bệnh viện Trung ương Huế | Huế: 096 530 1212
•Bệnh viện Đà Nẵng | Đà Nẵng: 090 358 3881
•Bệnh viện tỉnh Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 096 537 1515
•Bệnh viện Nhiệt đới Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 091 346 4257
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ | Cần Thơ: 090 773 6736
•Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai | Đồng Nai: 081 963 4807
•Bệnh viện Nhi đồng 1 | Hồ Chí Minh: 091 311 7965
•Bệnh viện Nhi đồng 2 | Hồ Chí Minh: 079 842 9841
•Bệnh viện Chợ Rẫy | Hồ Chí Minh: 096 987 1010
•Bệnh viện Nhiệt đới TP. HCM | Hồ Chí Minh: 096 734 1010
Mặt khác, bạn cũng có thể liên hệ trực tiếp qua các đường dây nóng của các cơ sở y tế tại địa phương đang sống để nhanh chóng được hỗ trợ về những cách xử lư phù hợp.
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Lupus là yếu tố nguy cơ gia tăng khả năng mắc các bệnh nhiễm trùng khác. V́ vậy, nếu bị bệnh lupus, bạn có thể dễ mắc COVID-19 và các triệu chứng khi đó cũng có xu hướng nghiêm trọng hơn. Hello Bacsi sẽ giúp bạn có cái nh́n bao quát về mối liên hệ giữa COVID-19 và bệnh lupus.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cho rằng một số loại thuốc điều trị lupus có thể có tác dụng lên các triệu chứng của COVID-19. Tuy nhiên, giả thuyết này vẫn cần thêm nhiều cơ sở khoa học khác để kết luận. Do đó, người mắc bệnh lupus không nên tự ư thay đổi liều dùng thuốc cũng như không nên thử dùng thuốc lupus nếu nhiễm virus SARS-CoV-2. Thay vào đó, để pḥng ngừa COVID-19 cũng như các biến chứng, chúng ta cần thực hiện những biện pháp đă được khuyến cáo từ giới chức y tế.
Lupus và nguy cơ mắc COVID-19
Hệ miễn dịch của chúng ta là cơ chế bảo vệ chính của cơ thể chống lại các tác nhân ngoại lai gây bệnh tật. Khi bị bệnh lupus, cơ thể sẽ dễ bị nhiễm trùng hơn v́ hệ miễn dịch đă không c̣n hoạt động “phù hợp” như trước. Hệ thống này có thể bị kích ứng quá mức và tấn công chính cơ thể người bệnh.
Lupus ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể, gây ra các vấn đề sức khỏe khác nhau. Một số bệnh thứ phát có thể khiến khả năng chống nhiễm trùng (trong trường hợp cụ thể là COVID-19) khó khăn hơn, chẳng hạn như:
•Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và các bệnh lư khác của phổi
•Bệnh tim
•Bệnh thận
•Cao huyết áp
•Bệnh tiểu đường
Bạn có thể quan tâm: COVID-19 tác động đến cơ thể con người như thế nào?
Thuốc điều trị COVID-19 và bệnh lupus
thuốc phenytoin
Thuốc điều trị bệnh lupus c̣n gọi là thuốc ức chế miễn dịch. Mặc dù các loại thuốc này có thể khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn nhưng chúng cũng giúp kiểm soát bệnh lupus.
Những loại thuốc ức chế miễn dịch dùng cho bệnh lupus bao gồm:
•Azathioprine
•Belimumab
•Cyclophosphami de
•Cyclosporine
•Leflunomide
•Methotrexate
•Prednisone
•Rituximab
Người bệnh lupus cũng có thể dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen hoặc celecoxib.
Bạn có thể quan tâm: Thuốc kháng virus và thuốc chống HIV có thể chống lại virus corona?
Thuốc điều trị lupus có thể điều trị COVID-19 không?
Một số loại thuốc trị lupus như hydroxychloroquine và chloroquine thay đổi hệ miễn dịch của người bệnh mà không làm tăng khả năng bị nhiễm trùng. Do đó, các nhà nghiên cứu trên thế giới đang nghiên cứu xem những loại thuốc này có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm giảm các triệu chứng bệnh do coronavirus mới gây ra hay không. Mặc dù vậy, FDA hiện vẫn chưa chấp thuận phương pháp điều trị COVID-19 bằng các loại thuốc này.
COVID-19 và biện pháp an toàn cho người bị lupus
Cách tốt nhất để người mắc bệnh lupus tránh lây nhiễm COVID-19 là chấp hành các khuyến cáo như:
•Tránh tiếp xúc những người nghi nhiễm bệnh, không tụ tập nơi đông người, sử dụng khẩu trang đúng cách
•Rửa tay kỹ và thường xuyên
•Tránh chạm tay vào mũi, miệng và mắt
•Khử trùng các bề mặt trong nhà, nhất là các vị trí hoặc đồ vật mang mầm bệnh mà bạn hay chạm vào như tay nắm cửa, mặt bàn, ghế…
Ngoài ra, người bệnh lupus cần cố gắng tránh những yếu tố làm t́nh trạng bệnh thêm nghiêm trọng, chẳng hạn như:
•Căng thẳng trong mùa dịch COVID-19 về thể chất hoặc tinh thần
•Ánh sáng mặt trời
•Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh hoặc thuốc sulfa
Người bị lupus cần làm ǵ nếu nghi nhiễm COVID-19?
Triệu chứng b́nh thường của lupus vốn có sốt và tức ngực khó thở nhưng nếu xuất hiện thêm ho khan hay nghi ngờ có tiếp xúc gần với các nguồn lây, thay v́ trực tiếp đến trung tâm y tế gần nhất, người bệnh nên tự cách ly với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, hăy nhanh chóng liên hệ qua số điện thoại 1900 9095 hoặc 1900 3228 để t́m kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể liên lạc bằng hotline của các bệnh viện có cơ sở theo dơi và điều trị cách ly các bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm COVID-19:
•Bệnh viện E | Hà Nội: 091 216 8887
•Bệnh viện Bạch Mai | Hà Nội: 096 985 1616
•Bệnh viện Vinmec Hà Nội | Hà Nội: 093 447 2768
•Bệnh viện Nhi trung ương | Hà Nội: 037 288 4712
•Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội | Hà Nội: 090 413 8502
•Bệnh viện Phổi trung ương | Hà Nội: 096 794 1616
•Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương | Hà Nội: 096 924 1616
•Bệnh viện tỉnh Thái B́nh | Thái B́nh: 098 950 6515
•Bệnh viện tỉnh Lạng Sơn | Lạng Sơn: 039 680 2226
•Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí | Quảng Ninh: 096 668 1313
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên | Thái Nguyên: 091 339 4495
•Bệnh viện Trung ương Huế | Huế: 096 530 1212
•Bệnh viện Đà Nẵng | Đà Nẵng: 090 358 3881
•Bệnh viện tỉnh Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 096 537 1515
•Bệnh viện Nhiệt đới Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 091 346 4257
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ | Cần Thơ: 090 773 6736
•Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai | Đồng Nai: 081 963 4807
•Bệnh viện Nhi đồng 1 | Hồ Chí Minh: 091 311 7965
•Bệnh viện Nhi đồng 2 | Hồ Chí Minh: 079 842 9841
•Bệnh viện Chợ Rẫy | Hồ Chí Minh: 096 987 1010
•Bệnh viện Nhiệt đới TP. HCM | Hồ Chí Minh: 096 734 1010
Mặt khác, người bệnh cũng có thể liên hệ trực tiếp qua các đường dây nóng của các cơ sở y tế tại địa phương đang sống để nhanh chóng được hỗ trợ về những cách xử lư phù hợp.
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Gần đây, một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ 8 tổ chức khác nhau ở Trung Quốc và Hoa Kỳ, bao gồm Bệnh viện Đa khoa Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh và Đại học California Davis Mỹ, đă xem xét dữ liệu của 85 bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 do suy chức năng đa tạng.
Tất cả các bệnh nhân thuộc đối tượng nghiên cứu trên đều được chăm sóc tại Bệnh viện Hanan hoặc Bệnh viện Liên minh Vũ Hán trong khoảng thời gian từ ngày 9-1 đến ngày 15-2-2020.
Kết quả nghiên cứu đă phát hiện đa số các đối tượng này đều có chung một số yếu tố nhất định.
Cập nhật dịch COVID-19
Nước : Vietnam
Dữ liệu
268
Ca nhiễm
176
Hồi phục
0
Tử vong
Phần lớn người bệnh tử vong v́ Covid-19 là nam giới lớn tuổi
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học đă truy cập vào lịch sử y tế của các bệnh nhân, bao gồm cả việc xác định người bệnh có vấn đề măn tính tiềm ẩn nào hay không. Đồng thời, họ cũng t́m kiếm các thông tin về triệu chứng coronavirus chủng mới mà bệnh nhân gặp phải từ các xét nghiệm trong pḥng thí nghiệm và chụp CT, cũng như thông tin về quá tŕnh điều trị y tế mà người bệnh nhận được khi ở trong bệnh viện.
Thông qua đó, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 72,9% những người tử vong v́ Covid-19 là nam giới, với độ tuổi trung b́nh là 65,8 tuổi và mắc các bệnh măn tính tiềm ẩn, chẳng hạn như các vấn đề về tim mạch hoặc tiểu đường.
Đa số nam giới lớn tuổi tử vong v́ Covid-19
Họ đưa ra nhận xét: “Số người tử vong v́ Covid-19 cao nhất trong đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là nam giới trên 50 tuổi mắc các bệnh măn tính không truyền nhiễm”. Các nhà nghiên cứu cũng nhắn nhủ thêm: “Chúng tôi hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ truyền tải mức độ nghiêm trọng của bệnh và nhấn mạnh nguy cơ cao của đối tượng nam giới trên 50 tuổi mắc các bệnh măn tính, bao gồm tăng huyết áp, bệnh tim mạch vành và bệnh tiểu đường”.
Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra trong số 85 bệnh nhân đă phân tích, các triệu chứng Covid-19 phổ biến nhất là sốt, khó thở và mệt mỏi.
Một số lưu ư và quan sát quan trọng khác
Về các thông tin có khả năng liên quan khác, các nhà nghiên cứu nhận thấy 81,2% bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 có eosinophil (một loại tế bào bạch cầu) rất thấp khi nhập viện.
Biến chứng Covid-19 phổ biến nhất mà các bệnh nhân này gặp phải là t́nh trạng suy hô hấp, sốc, hội chứng suy hô hấp cấp tính và rối loạn nhịp tim.
Phần lớn người bệnh đă được chỉ định dùng thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus và glucocorticoids. Một số được chỉ định các loại globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch hoặc interferon alpha-2b, cũng là một chất kích thích đáp ứng miễn dịch.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ư rằng hiệu quả của một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống virus hoặc thuốc ức chế miễn dịch vẫn chưa thực sự rơ ràng.
Dựa trên những quan sát của ḿnh, các tác giả chỉ ra rằng các phương pháp điều trị, bao gồm kết hợp các loại thuốc chống vi trùng, dường như không có nhiều tác dụng tích cực.
Họ viết trong bài nghiên cứu: “Có lẽ quan sát quan trọng nhất của chúng tôi là người bệnh có thể không phát triển các triệu chứng hô hấp trong ṿng một tuần sau khi bị lây nhiễm. Tuy nhiên, một khi chúng xuất hiện th́ có thể có sự suy giảm sức khỏe nhanh chóng. Điều này được biểu thị bằng khoảng thời gian khá ngắn từ lúc người bệnh nhập viện cho đến khi tử vong v́ Covid-19 (trung b́nh 6,35 ngày)”.
bệnh viêm đường hô hấp cấp do Covid-19
Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất những người có mức bạch cầu ái toan thấp hơn b́nh thường có thể có nguy cơ gặp biến chứng nghiêm trọng hơn nếu nhiễm SARS-CoV-2.
Dù hy vọng rằng những phát hiện trên có thể giúp đội ngũ nhân viên y tế hiểu rơ hơn và chuẩn bị chiến đấu với đại dịch. Song, nhóm nghiên cứu vẫn kêu gọi cộng đồng khoa học toàn cầu tiếp tục ghi lại tất cả thông tin về những người đang mắc Covid-19.
Các tác giả cho biết: “Chúng tôi nghiên cứu các bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 từ Vũ Hán, Trung Quốc, đă tử vong trong giai đoạn đầu của đại dịch và đă xác định được một số đặc điểm nhất định. Tuy nhiên, căn bệnh này đă lan rộng sang các khu vực khác và những quan sát từ các khu vực này có thể giống nhau hoặc khác nhau”.
Họ cũng mở rộng vấn đề: “Di truyền học có thể đóng một vai tṛ nhất định trong phản ứng với nhiễm trùng. Bên cạnh đó, đại dịch cũng có thể thay đổi khi virus biến đổi. Covid-19 là một căn bệnh mới với diễn biến phức tạp, do đó chúng tôi nghĩ rằng cộng đồng y tế cần phải giữ một tâm trí cởi mở v́ ngày càng có nhiều nghiên cứu được tiến hành”.
Trong t́nh h́nh dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp, số ca lây nhiễm và tử vong v́ Covid-19 ngày một tăng lên, cách tốt nhất để bạn tự bảo vệ bản thân và gia đ́nh vẫn là thực hiện các biện pháp pḥng ngừa Covid-19, bao gồm:
– Hạn chế ra ngoài, tụ tập đông người
– Rửa tay bằng xà pḥng và nước trong tối thiểu 20-30 giây
– Đeo khẩu trang nơi công cộng, tránh dùng tay chạm mặt
– Khử trùng nhà cửa, bề mặt, vật dụng thường xuyên chạm vào mỗi ngày
– Khai báo y tế khi có dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ tiếp xúc gần với người nhiễm virus corona
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Gần đây, một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ 8 tổ chức khác nhau ở Trung Quốc và Hoa Kỳ, bao gồm Bệnh viện Đa khoa Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh và Đại học California Davis Mỹ, đă xem xét dữ liệu của 85 bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 do suy chức năng đa tạng.
Tất cả các bệnh nhân thuộc đối tượng nghiên cứu trên đều được chăm sóc tại Bệnh viện Hanan hoặc Bệnh viện Liên minh Vũ Hán trong khoảng thời gian từ ngày 9-1 đến ngày 15-2-2020.
Kết quả nghiên cứu đă phát hiện đa số các đối tượng này đều có chung một số yếu tố nhất định.
Cập nhật dịch COVID-19
Nước : Vietnam
Dữ liệu
268
Ca nhiễm
176
Hồi phục
0
Tử vong
Phần lớn người bệnh tử vong v́ Covid-19 là nam giới lớn tuổi
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học đă truy cập vào lịch sử y tế của các bệnh nhân, bao gồm cả việc xác định người bệnh có vấn đề măn tính tiềm ẩn nào hay không. Đồng thời, họ cũng t́m kiếm các thông tin về triệu chứng coronavirus chủng mới mà bệnh nhân gặp phải từ các xét nghiệm trong pḥng thí nghiệm và chụp CT, cũng như thông tin về quá tŕnh điều trị y tế mà người bệnh nhận được khi ở trong bệnh viện.
Thông qua đó, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 72,9% những người tử vong v́ Covid-19 là nam giới, với độ tuổi trung b́nh là 65,8 tuổi và mắc các bệnh măn tính tiềm ẩn, chẳng hạn như các vấn đề về tim mạch hoặc tiểu đường.
Đa số nam giới lớn tuổi tử vong v́ Covid-19
Họ đưa ra nhận xét: “Số người tử vong v́ Covid-19 cao nhất trong đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là nam giới trên 50 tuổi mắc các bệnh măn tính không truyền nhiễm”. Các nhà nghiên cứu cũng nhắn nhủ thêm: “Chúng tôi hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ truyền tải mức độ nghiêm trọng của bệnh và nhấn mạnh nguy cơ cao của đối tượng nam giới trên 50 tuổi mắc các bệnh măn tính, bao gồm tăng huyết áp, bệnh tim mạch vành và bệnh tiểu đường”.
Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra trong số 85 bệnh nhân đă phân tích, các triệu chứng Covid-19 phổ biến nhất là sốt, khó thở và mệt mỏi.
Về các thông tin có khả năng liên quan khác, các nhà nghiên cứu nhận thấy 81,2% bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 có eosinophil (một loại tế bào bạch cầu) rất thấp khi nhập viện.
Biến chứng Covid-19 phổ biến nhất mà các bệnh nhân này gặp phải là t́nh trạng suy hô hấp, sốc, hội chứng suy hô hấp cấp tính và rối loạn nhịp tim.
Phần lớn người bệnh đă được chỉ định dùng thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus và glucocorticoids. Một số được chỉ định các loại globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch hoặc interferon alpha-2b, cũng là một chất kích thích đáp ứng miễn dịch.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ư rằng hiệu quả của một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống virus hoặc thuốc ức chế miễn dịch vẫn chưa thực sự rơ ràng.
Dựa trên những quan sát của ḿnh, các tác giả chỉ ra rằng các phương pháp điều trị, bao gồm kết hợp các loại thuốc chống vi trùng, dường như không có nhiều tác dụng tích cực.
Họ viết trong bài nghiên cứu: “Có lẽ quan sát quan trọng nhất của chúng tôi là người bệnh có thể không phát triển các triệu chứng hô hấp trong ṿng một tuần sau khi bị lây nhiễm. Tuy nhiên, một khi chúng xuất hiện th́ có thể có sự suy giảm sức khỏe nhanh chóng. Điều này được biểu thị bằng khoảng thời gian khá ngắn từ lúc người bệnh nhập viện cho đến khi tử vong v́ Covid-19 (trung b́nh 6,35 ngày)”.
bệnh viêm đường hô hấp cấp do Covid-19
Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất những người có mức bạch cầu ái toan thấp hơn b́nh thường có thể có nguy cơ gặp biến chứng nghiêm trọng hơn nếu nhiễm SARS-CoV-2.
Dù hy vọng rằng những phát hiện trên có thể giúp đội ngũ nhân viên y tế hiểu rơ hơn và chuẩn bị chiến đấu với đại dịch. Song, nhóm nghiên cứu vẫn kêu gọi cộng đồng khoa học toàn cầu tiếp tục ghi lại tất cả thông tin về những người đang mắc Covid-19.
Các tác giả cho biết: “Chúng tôi nghiên cứu các bệnh nhân tử vong v́ Covid-19 từ Vũ Hán, Trung Quốc, đă tử vong trong giai đoạn đầu của đại dịch và đă xác định được một số đặc điểm nhất định. Tuy nhiên, căn bệnh này đă lan rộng sang các khu vực khác và những quan sát từ các khu vực này có thể giống nhau hoặc khác nhau”.
Họ cũng mở rộng vấn đề: “Di truyền học có thể đóng một vai tṛ nhất định trong phản ứng với nhiễm trùng. Bên cạnh đó, đại dịch cũng có thể thay đổi khi virus biến đổi. Covid-19 là một căn bệnh mới với diễn biến phức tạp, do đó chúng tôi nghĩ rằng cộng đồng y tế cần phải giữ một tâm trí cởi mở v́ ngày càng có nhiều nghiên cứu được tiến hành”.
Cách tốt nhất vẫn là pḥng bệnh
Trong t́nh h́nh dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp, số ca lây nhiễm và tử vong v́ Covid-19 ngày một tăng lên, cách tốt nhất để bạn tự bảo vệ bản thân và gia đ́nh vẫn là thực hiện các biện pháp pḥng ngừa Covid-19, bao gồm:
– Hạn chế ra ngoài, tụ tập đông người
– Rửa tay bằng xà pḥng và nước trong tối thiểu 20-30 giây
– Đeo khẩu trang nơi công cộng, tránh dùng tay chạm mặt
– Khử trùng nhà cửa, bề mặt, vật dụng thường xuyên chạm vào mỗi ngày
– Khai báo y tế khi có dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ tiếp xúc gần với người nhiễm virus corona
SARS-CoV-2: hệ miễn dịch “đánh bại” coronavirus chủng mới bằng cách nào?
Tác giả: Tố Quyên
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
SARS-CoV-2: hệ miễn dịch “đánh bại” coronavirus chủng mới bằng cách nào?
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Bạn có biết một số người mắc COVID-19 thường có biểu hiện rất nặng, nhưng có người lại có các triệu chứng coronavirus chủng mới khá nhẹ và thường khỏi trong thời gian ngắn. Theo một số nghiên cứu, hệ miễn dịch ở những người khỏe mạnh có thể chống lại virus gây bệnh trong ṿng vài ngày.
Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Y học Tự nhiên, các nhà nghiên cứu từ Đại học Melbourne thuộc Viện Nhiễm trùng và Miễn dịch Peter Doherty ở Úc đă phác thảo cách hệ miễn dịch của con người phản ứng với coronavirus chủng mới.
Các nhà khoa học đă tiến hành nghiên cứu ở một trong những bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 đầu tiên ở Úc. Đây là một phụ nữ 47 tuổi, đă từng đến Vũ Hán, Trung Quốc.
Người phụ nữ này đă có các triệu chứng coronavirus chủng mới từ nhẹ đến trung b́nh và không có bất ḱ vấn đề sức khỏe nào. Sau một thời gian điều trị, cô ấy đă khỏi bệnh. Đó là lư do tại sao các nhà khoa học quan tâm đến việc t́m hiểu làm thế nào một hệ thống miễn dịch ở người trưởng thành khỏe mạnh có thể phản ứng với virus SARS-CoV-2.
Giáo sư Kinda Kedzierska cho rằng: “Mặc dù COVID-19 là do một loại virus mới gây ra, nhưng ở một người khỏe mạnh, phản ứng miễn dịch mạnh mẽ giữa các loại tế bào có liên quan đến khả năng cơ thể phục hồi, tương tự như cách cơ thể phản ứng với bệnh cúm”.
Cập nhật dịch COVID-19
Nước : Vietnam
Dữ liệu
268
Ca nhiễm
176
Hồi phục
0
Tử vong
Để hiểu rơ hơn về cách hệ miễn dịch phản ứng với coronavirus chủng mới ở những người khỏe mạnh. Mời bạn tham khảo bài viết sau đây!
Hệ miễn dịch phản ứng với coronavirus chủng mới như thế nào?
virus SArs-cov-2
Kháng thể trung ḥa là một loại kháng thể của phản ứng miễn dịch tuyến đầu. Những kháng thể này là các protein được tiết ra bởi các tế bào miễn dịch (lympho B) khi chúng gặp một kẻ xâm lược, chẳng hạn như virus.
Các kháng thể sẽ nhận biết và liên kết với các protein trên bề mặt của các hạt virus (c̣n gọi là phần tử virus – virus particle). Đối với mỗi loại nhiễm trùng, hệ miễn dịch sẽ tạo ra các kháng thể đặc hiệu cao cho từng mầm bệnh xâm nhập cụ thể.
Ví dụ, mỗi virus SARS-CoV-2 được bao phủ bởi các protein spike. Các protein này như một “chiếc ch́a khóa” để virus có thể xâm nhập vào các tế bào. Bằng cách nhắm vào các protein spike, các kháng thể có thể khiến virus gần như không thể xâm nhập vào tế bào người. Các nhà khoa học gọi những loại kháng thể này là “NAbs” v́ chúng vô hiệu hóa virus trước khi nó có thể xâm nhập.
Ở lần nhiễm đầu tiên, các tế bào lympho B sẽ tự sản xuất NAbs và “ghi nhớ” h́nh dáng của virus. Nếu các virus này lại xâm nhập cơ thể một lần nữa, tế bào lympho B sẽ hoạt động và nhanh chóng tiết ra một lượng lớn NAbs mạnh, ngăn ngừa bệnh diễn ra.
Vắc-xin đă tận dụng cơ chế hoạt động này, kích thích phản ứng miễn dịch một cách an toàn. Sau đó, hệ miễn dịch sẽ “ghi nhớ” và có thể chống lại mầm bệnh thực sự nếu bạn gặp phải.
Miễn dịch thụ động là một quá tŕnh trong đó bác sĩ sẽ sử dụng các kháng thể trung ḥa từ một người khác để bảo vệ hoặc điều trị cho người bệnh.
V́ sao coronavirus chủng mới ảnh hưởng khác nhau tới mỗi người?
xét nghiệm covid-19
Một số người khi nhiễm COVID-19 sẽ có triệu chứng nhẹ, nhưng cũng có người phải cần đến máy trợ thở hoặc tử vong v́ COVID-19. Đặc biệt, những người có bệnh nền hoặc người cao tuổi dường như bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi virus. Tại sao lại như vậy?
Nhà nghiên cứu virus học Angela Rasmussen trả lời phỏng vấn cho tờ The Scientist: “Vẫn sẽ mất rất nhiều thời gian để hiểu được cơ sở sinh học, cơ học về lư do tại sao một số người bị ảnh hưởng virus nghiêm trọng hơn nhiều so với những người khác”.
Theo các chuyên gia, các yếu tố di truyền có thể góp phần vào việc hệ miễn dịch có chống lại được virus hay không. Họ nghi ngờ các biến thể miễn dịch có thể là do di truyền, khiến cơ thể không đủ sức chiến đấu với coronavirus chủng mới và người bệnh sẽ có triệu chứng bệnh nặng hơn
Trong một số trường hợp, bác sĩ phát hiện người bệnh có viêm phổ mô kẽ liên quan đến virus SARS-CoV-2, nguyên nhân chủ yếu là do sự phản ứng thái quá của hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng bệnh COVID-19 của mỗi người c̣n phụ thuộc vào lượng virus xâm nhập vào cơ thể.
Thực tế, chúng ta không thể biết chắc coronavirus chủng mới ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể của ḿnh. Chỉ đến khi nhiễm bệnh, bác sĩ sẽ xác định được mức độ của bệnh. Do đó, việc pḥng ngừa COVID-19 là điều hết sức cần thiết để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Nếu bạn cảm thấy không khỏe và có nghi ngờ tiếp xúc gần với các nguồn lây, thay v́ trực tiếp đến trung tâm y tế gần nhất, bạn nên tự cách ly với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, hăy nhanh chóng liên hệ qua số điện thoại 1900 9095 hoặc 1900 3228 để t́m kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên lạc bằng hotline của các bệnh viện có cơ sở theo dơi và điều trị cách ly các bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm COVID-19:
•Bệnh viện E | Hà Nội: 091 216 8887
•Bệnh viện Bạch Mai | Hà Nội: 096 985 1616
•Bệnh viện Vinmec Hà Nội | Hà Nội: 093 447 2768
•Bệnh viện Nhi trung ương | Hà Nội: 037 288 4712
•Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội | Hà Nội: 090 413 8502
•Bệnh viện Phổi trung ương | Hà Nội: 096 794 1616
•Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương | Hà Nội: 096 924 1616
•Bệnh viện tỉnh Thái B́nh | Thái B́nh: 098 950 6515
•Bệnh viện tỉnh Lạng Sơn | Lạng Sơn: 039 680 2226
•Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí | Quảng Ninh: 096 668 1313
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên | Thái Nguyên: 091 339 4495
•Bệnh viện Trung ương Huế | Huế: 096 530 1212
•Bệnh viện Đà Nẵng | Đà Nẵng: 090 358 3881
•Bệnh viện tỉnh Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 096 537 1515
•Bệnh viện Nhiệt đới Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 091 346 4257
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ | Cần Thơ: 090 773 6736
•Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai | Đồng Nai: 081 963 4807
•Bệnh viện Nhi đồng 1 | Hồ Chí Minh: 091 311 7965
•Bệnh viện Nhi đồng 2 | Hồ Chí Minh: 079 842 9841
•Bệnh viện Chợ Rẫy | Hồ Chí Minh: 096 987 1010
•Bệnh viện Nhiệt đới TP. HCM | Hồ Chí Minh: 096 734 1010
4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang thử nghiệm
Tác giả: Hồng Nhung
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang thử nghiệm
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Các loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất mà WHO đang tiến hành thử nghiệm trên quy mô đa quốc gia sẽ mở ra nhiều cơ hội cho người nhiễm bệnh.
Theo Tuổi Trẻ ngày 17-4-2020, Covid-19 đă khiến 2.179.905 người bị lây nhiễm và cướp đi sinh mạng của 145.410 người. Nghiên cứu thuốc trị Covid-19 sẽ cần rất nhiều thời gian nên các nhà khoa học đang tập trung thử nghiệm các loại thuốc sẵn có để đối phó với t́nh huống khẩn cấp.
Ngày 20-3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đă công bố thử nghiệm toàn cầu có tên “Solidarity”. Đây là một thử nghiệm đa quốc gia quy mô lớn của WHO nhằm đánh giá hiệu quả chữa Covid-19 của 4 loại thuốc điều trị tiềm năng nhất hiện nay bao gồm:
•Kaletra: thuốc điều trị HIV
•Chloroquine và hydroxychloroquine: thuốc trị sốt rét
•Remdesivir: thuốc vốn được phát triển để điều trị Ebola
•Kaletra và Interferon beta-1a: thuốc thường được dùng để điều trị bệnh đa xơ cứng
Danh sách WHO công bố ngày 20-3 hiện nay chỉ có 4 loại thuốc, WHO có thể sẽ cập nhật thêm các loại thuốc mới vào danh sách này nếu có những bằng chứng khoa học đáng tin cậy.
Thử nghiệm “Solidarity” so sánh hiệu quả của từng loại thuốc trên đến tiến triển của bệnh và khả năng hồi phục của bệnh nhân Covid-19 so với điều trị thông thường. Đây là thử nghiệm được thực hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới nên sẽ giúp WHO nhanh chóng t́m ra những loại thuốc trị Covid-19 phù hợp nhất.
Sau đây là thông tin cập nhật mới nhất về 4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng cùng những thành tựu, kết quả thử nghiệm lâm sàng và các tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng.
1. Remdesivir
thuốc trị covid-19 Remdesivir
Remdesivir là một loại thuốc được công ty dược Gilead Sciences nghiên cứu và phát triển để điều trị Ebola.
Remdesivir có khả năng ức chế hoạt động của enzyme RNA-dependent RNA polymerase. Enzyme RNA-dependent RNA polymerase là một enzyme đóng vai tṛ rất quan trọng trong quá tŕnh nhân lên của coronavirus chủng mới. Các nhà khoa học đă thử nghiệm hiệu quả của remdesivir khi dịch Ebola bùng phát tại Công-gô (một quốc gia ở Trung Phi) cùng với 3 loại thuốc khác.
Năm 2017, các nhà khoa học tại trường đại học North Carolina (Mỹ) đă công bố những bằng chứng cho thấy remdesivir có thể ức chế các loại virus trong họ coronavirus gây ra MERS và SARS. V́ vậy, các nhà khoa học đă bắt đầu chú ư đến Remdesivir khi dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2019.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc remdesiver
Bệnh nhân đầu tiên tại Mỹ được điều trị bằng remdesivir là một người đàn ông 35 tuổi tại Washington (Mỹ) đă nhiễm Covid-19 khi thăm gia đ́nh tại Vũ Hán (Trung Quốc). Khi t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân trở nên xấu đi, các bác sĩ đă quyết định dùng remdesivir. Kết quả cho thấy bệnh nhân hồi phục vào ngày hôm sau. Thông tin chi tiết đă được công bố trên tạp chí The New England Journal of Medicine (ngày 31-1-2020).
Sau đó, 1 bệnh nhân Covid-19 người California (Mỹ) cũng được điều trị bằng Remdesivir. Các bác sĩ cho biết bệnh nhân nguy kịch và khó có thể qua khỏi nhưng thật bất ngờ sau khi dùng thuốc bệnh nhân đă hồi phục.
Nghiên cứu trên The New England Journal of Medicine (ngày 10-4-2020) cho biết các nhà khoa học đă công bố kết quả điều trị cho 61 bệnh nhân Covid-19 nặng (từ Mỹ, Châu Âu, Canada, Nhật Bản) bằng remdesivir. Kết quả cho thấy 36 người chiếm 68% trong tổng số 53 bệnh nhân đă có các dấu hiệu phục hồi về lâm sàng.
Remdesivir hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng pha III của thuốc trị Covid-19. Những bằng chứng cho thấy hiệu quả điều trị của Remdesivir trên một số bệnh nhân Covid-19 chưa đủ để chứng minh thuốc an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, trong chuỗi thử nghiệm Solidarity của WHO, remdesivir được coi là một trong 4 loại thuốc trị Covid-19 tiềm năng nhất.
Jiang Shibo – người đang phát triển các liệu pháp điều trị Covid-19 tại Đại học Fudan (Trung Quốc) cho biết remdesivir không gây độc cho cơ thể dù được dùng ở liều cao.
Stanley Perlman – nhà nghiên cứu về coronavirus tại Đại học Iowa (Mỹ) cho biết remdesivir sẽ phát huy hiệu quả cao nếu được dùng ở giai đoạn sớm khi mới nhiễm. Thực tế, có tới hơn 80% người nhiễm chỉ có các triệu chứng coronavirus chủng mới nhẹ và thậm chí không cần phải nhập viện. V́ vậy, các nhà khoa học vẫn phải tiếp tục t́m phác đồ điều trị phù hợp bao gồm thời điểm và liều lượng điều trị bằng remdesivir.
2. Chloroquine và hydroxychloroquine
thuốc trị covid-19 Chloroquine và Hydroxychloroquine
Nhóm thuốc trị sốt rét chloroquine và hydroxychloroquine có thể làm giảm axit trong endosome (bào quan được một số virus sử dụng để xâm nhập vào tế bào).
Tuy nhiên, các kết quả nghiên cứu cho thấy virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào thông qua thụ thể ACE2 trên bề mặt tế bào. Cụ thể, spike protein của virus SARS-CoV-2 bám vào thụ thể ACE2 trên bề mặt tế bào để giúp virus xâm nhập vào bên trong.
Ban đầu, uỷ ban chuyên gia của WHO đă không đưa nhóm thuốc trị sốt rét (Chloroquine và hydroxychloroquine) vào danh sách thuốc được thử nghiệm trong chương tŕnh Solidarity. Sau một cuộc họp tại Geneva (Thụy Sĩ) ngày 13-3, các chuyên gia mới quyết định đưa thuốc trị sốt rét vào danh sách các loại thuốc thử nghiệm. Thực tế, nhiều quốc gia đă đặc biệt quan tâm tới các tiềm năng của thuốc trị sốt rét đối với người nhiễm Covid-19.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc chloroquine và hydroxychloroquine
Các nghiên cứu trước đây trên mô h́nh tế bào nuôi cấy đă cho thấy chloroquines có khả năng ức chế sự nhân lên của virus Dengue (gây bệnh sốt xuất huyết) và virus chikungunya (gây bệnh sốt chikungunya). Tuy nhiên, kết quả này đă không thể lặp lại khi thử nghiệm trên người.
• Đức: Susanne Herold – chuyên gia về bệnh truyền nhiễm viêm phổi tại trường đại học Giessen (Đức) cho biết chloroquine phải dùng ở liều rất cao. Ở thử nghiệm trên người trước đây, thuốc cũng không có hiệu quả ức chế virus.
• Trung Quốc: Các kết quả về thử nghiệm điều trị cho bệnh nhân Covid-19 bằng chloroquine cũng rất mơ hồ. Trong lá thư gửi tới BioScience ngày 18-2-2020, các nhà khoa học Trung Quốc đă báo cáo về t́nh h́nh điều trị cho hơn 100 bệnh nhân Covid-19 bằng chloroquine và cho thấy loại thuốc này có phát huy lợi ích. Tuy nhiên, công tŕnh nghiên cứu liên quan đến thử nghiệm lâm sàng này không hề được công bố.
• Pháp: Các nhà khoa học Pháp đă công bố kết quả một nghiên cứu 20 bệnh nhân Covid-19 đánh giá hiệu quả điều trị bằng hydroxychloroquine trên tạp chí International Journal of Antimicrobial Agents ngày 17-3-2020. Nhóm tác giả đă kết luận hydroxychloroquine giúp giảm lượng virus có trong dịch mũi.
Tuy nhiên, nghiên cứu này có hạn chế là không phải là thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng và nghiên cứu cũng không đề cập đến các đặc điểm lâm sàng cũng như tỷ lệ tử vong ở nhóm bệnh nhân này. Đánh giá kết quả nghiên cứu này, trong 1 hướng dẫn được công bố mới đây, hiệp hội Critical Care Medicine cho biết: “Hiện vẫn chưa có đủ bằng chứng khuyến cáo dùng chloroquine hoặc hydroxychloroquine để điều trị cho bệnh nhân Covid-19 đang nguy kịch.
Tác dụng phụ của thuốc chloroquine và hydroxychloroquine
Chloroquine và hydroxychloroquine có thể gây ra một số nguy cơ cho người bệnh khi điều trị Covid-19.
• Chloroquine: Theo kết quả công bố trên Cell Research ngày 4-2-2020, chloroquine có khả năng ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 trên mô h́nh tế bào nuôi cấy. Tuy nhiên, thuốc này cần sử dụng ở liều cao để thuốc phát huy tác dụng và do đó có thể gây ra những độc tính nghiêm trọng.
• Hydroxychloroquine: Thuốc hydroxychloroquine có nhiều tác dụng phụ và trong một số trường hợp có thể gây hại cho tim. Do đặc thù về lâm sàng, nhiều người có tiền sử bệnh tim mạch có nguy cơ cao trở thành bệnh nhân nặng với biến chứng của Covid-19.
David Smith – bác sĩ điều trị bệnh truyền nhiễm tại trường đại học California (Mỹ) nhấn mạnh những nguy cơ và tác dụng phụ của hydroxychloroquine cần được đặc biệt chú ư. Nếu vội vàng dùng hydroxychloroquine để điều trị Covid-19, những bệnh nhân sốt rét và thấp khớp có thể gặp nhiều khó khăn do thiếu thuốc điều trị.
3. Kaletra
thuốc trị covid-19 Kaletra
Kaletra là tên biệt dượt của hỗn hợp Ritonavir và Lopinavir do Mỹ cấp phép dùng trong điều trị lây nhiễm HIV năm 2000.
Lopinavir được Abbott Laboratories nghiên cứu và phát triển, có đích tác dụng là protease của virus HIV. Enzyme này đóng vai tṛ trong quá tŕnh cắt chuỗi protein dài thành các peptide khi virus đóng gói. Lopinavir không bền và nhanh chóng bị phân huỷ trong cơ thể người bởi các proteases đặc trưng trong cơ thể chúng ta. Do đó, lopinavir cần phải được dùng kèm với chất ức chế hoạt động của protease có tên ritonavir để có thể tồn tại lâu hơn trong cơ thể con người. Đây là lư do tại sao Kaletra có sự kết hợp của Ritonavir và Lopinavir.
Kaletra không chỉ ức chế enzyme protease của virus HIV mà cũng có thể ức chế protease của các loại RNA virus khác, đặc biệt là coronavirus. Một công tŕnh nghiên cứu công bố trên tạp chí The journal of Infectious Diseases ngày 15-12-2015 cho thấy hiệu quả của Kaletra đối với những con khỉ đuôi sóc nhiễm MERS virus. Kaletra cũng đă từng được thử nghiệm trên những bệnh nhân nhiễm SARS và MERS.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc Kaletra
Thử nghiệm lâm sàng sử dụng Kaletra để điều trị Covid-19 đă được tiến hành tại một số quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc. Các bác sĩ tại Vũ Hán, Trung Quốc đă tiến hành thử nghiệm có 199 bệnh nhân Covid-19 tham gia và được chia làm 2 nhóm:
• Nhóm 1 nhận chăm sóc và điều trị chuẩn
• Nhóm 2 nhận được chăm sóc và điều trị chuẩn, thêm vào đó bệnh nhân sẽ được uống 2 viên Kaletra mỗi ngày.
Kết quả thử nghiệm được công bố trên tạp chí The New England Journal of Medicine ngày 18-3-2020 cho thấy không có sự khác biệt giữa hai nhóm. Các nhà nghiên cứu cho biết bệnh nhân Covid-19 tham gia thử nghiệm này đều là những bệnh nhân rất nặng. Dường như thuốc Kaletra đă được dùng ở giai đoạn quá muộn nên ít phát huy tác dụng (1/5 số bệnh nhân trong 199 bệnh nhân đă tử vong).
Tác dụng phụ của thuốc Kaletra
Nhóm tác giả nghiên cứu cũng chia sẻ trên tạp chí The New England Journal of Medicine ngày 5-3-2020 về độ an toàn của Kaletra. Mặc dù Kaletra là loại thuốc tương đối an toàn, thuốc vẫn có thể tương tác với các loại thuốc điều trị Covid-19 khác. Các bác sĩ cũng cảnh báo Kaletra có thể gây tổn thương đáng kể cho gan.
Dự án Solidarity cũng thử nghiệm điều trị Covid-19 bằng cách kết hợp Kaletra (Ritonavir/lopinavir) với Interferon beta-1a. Interferon beta-1a có khả năng kiểm soát viêm trong cơ thể.
Tiềm năng trị Covid-19 của thuốc Kaletra và Interferon beta-1a
Giới nghiên cứu đă có bằng chứng Interferon beta-1a có phát huy hiệu quả ức chế virus ở mô h́nh khỉ đuôi sóc lây nhiễm với MERS. Sự kết hợp của Kaletra và Interferon beta-1a hiện cũng đang được thử nghiệm tại Ả-rập Xê-út.
Tác dụng phụ của thuốc Kaletra và Interferon beta-1a
Cách sử dụng Interferon beta-1a trong điều trị cho bệnh nhân Covid-19 có thể đem lại một số rủi ro. Nếu Interferon beta-1a được dùng ở giai đoạn quá muộn, thuốc có thể đẩy nhanh quá tŕnh phá huỷ các mô và cơ quan chứ không giúp ích cho bệnh nhân.
Các chuyên gia WHO cho biết, thiết kế và quá tŕnh thử nghiệm lâm sàng trong dự án Solidarity sẽ luôn cập nhật và có những điều chỉnh cần thiết. Dựa trên các kết quả sơ bộ, các chuyên gia sẽ cùng thảo luận để đánh giá loại thuốc nào có hiệu quả cao nhất và an toàn nhất để điều trị và pḥng ngừa Covid-19. Từ đó, họ sẽ quyết định ai có thể ngưng thử nghiệm lâm sàng và đổi hướng điều trị nếu không thấy có những diễn biến tích cực.
Ngoài 4 loại thuốc trên, một số loại thuốc như thuốc kháng influenza có tên biệt dược là favipiravir do công ty Toyama Chemical của Nhật Bản sản xuất có thể được bổ sung thêm vào danh sách thử nghiệm. Hy vọng rằng chương tŕnh thử nghiệm đa quốc gia của WHO sẽ mở ra nhiều triển vọng về thuốc trị Covid-19 để ngăn chặn đại dịch toàn cầu.
Hồng Nhung | HELLO BACSI
Cập nhật dịch COVID-19
Nước : Vietnam
Dữ liệu
268
Ca nhiễm
176
Hồi phục
0
Tử vong
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
•Cập nhật về vắc-xin và cách điều trị Covid-19
•Người nhiễm SARS-CoV-2 không có triệu chứng, thực hư thế nào?
•4 lưu ư giúp nhân viên y tế tránh lây nhiễm Covid-19
SARS-CoV-2: hệ miễn dịch “đánh bại” coronavirus chủng mới bằng cách nào?
Tác giả: Tố Quyên
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
SARS-CoV-2: hệ miễn dịch “đánh bại” coronavirus chủng mới bằng cách nào?
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Bạn có biết một số người mắc COVID-19 thường có biểu hiện rất nặng, nhưng có người lại có các triệu chứng coronavirus chủng mới khá nhẹ và thường khỏi trong thời gian ngắn. Theo một số nghiên cứu, hệ miễn dịch ở những người khỏe mạnh có thể chống lại virus gây bệnh trong ṿng vài ngày.
Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Y học Tự nhiên, các nhà nghiên cứu từ Đại học Melbourne thuộc Viện Nhiễm trùng và Miễn dịch Peter Doherty ở Úc đă phác thảo cách hệ miễn dịch của con người phản ứng với coronavirus chủng mới.
Các nhà khoa học đă tiến hành nghiên cứu ở một trong những bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2 đầu tiên ở Úc. Đây là một phụ nữ 47 tuổi, đă từng đến Vũ Hán, Trung Quốc.
Người phụ nữ này đă có các triệu chứng coronavirus chủng mới từ nhẹ đến trung b́nh và không có bất ḱ vấn đề sức khỏe nào. Sau một thời gian điều trị, cô ấy đă khỏi bệnh. Đó là lư do tại sao các nhà khoa học quan tâm đến việc t́m hiểu làm thế nào một hệ thống miễn dịch ở người trưởng thành khỏe mạnh có thể phản ứng với virus SARS-CoV-2.
Giáo sư Kinda Kedzierska cho rằng: “Mặc dù COVID-19 là do một loại virus mới gây ra, nhưng ở một người khỏe mạnh, phản ứng miễn dịch mạnh mẽ giữa các loại tế bào có liên quan đến khả năng cơ thể phục hồi, tương tự như cách cơ thể phản ứng với bệnh cúm”.
Cập nhật dịch COVID-19
Nước : Vietnam
Dữ liệu
268
Ca nhiễm
176
Hồi phục
0
Tử vong
Để hiểu rơ hơn về cách hệ miễn dịch phản ứng với coronavirus chủng mới ở những người khỏe mạnh. Mời bạn tham khảo bài viết sau đây!
Hệ miễn dịch phản ứng với coronavirus chủng mới như thế nào?
virus SArs-cov-2
Kháng thể trung ḥa là một loại kháng thể của phản ứng miễn dịch tuyến đầu. Những kháng thể này là các protein được tiết ra bởi các tế bào miễn dịch (lympho B) khi chúng gặp một kẻ xâm lược, chẳng hạn như virus.
Các kháng thể sẽ nhận biết và liên kết với các protein trên bề mặt của các hạt virus (c̣n gọi là phần tử virus – virus particle). Đối với mỗi loại nhiễm trùng, hệ miễn dịch sẽ tạo ra các kháng thể đặc hiệu cao cho từng mầm bệnh xâm nhập cụ thể.
Ví dụ, mỗi virus SARS-CoV-2 được bao phủ bởi các protein spike. Các protein này như một “chiếc ch́a khóa” để virus có thể xâm nhập vào các tế bào. Bằng cách nhắm vào các protein spike, các kháng thể có thể khiến virus gần như không thể xâm nhập vào tế bào người. Các nhà khoa học gọi những loại kháng thể này là “NAbs” v́ chúng vô hiệu hóa virus trước khi nó có thể xâm nhập.
Ở lần nhiễm đầu tiên, các tế bào lympho B sẽ tự sản xuất NAbs và “ghi nhớ” h́nh dáng của virus. Nếu các virus này lại xâm nhập cơ thể một lần nữa, tế bào lympho B sẽ hoạt động và nhanh chóng tiết ra một lượng lớn NAbs mạnh, ngăn ngừa bệnh diễn ra.
Vắc-xin đă tận dụng cơ chế hoạt động này, kích thích phản ứng miễn dịch một cách an toàn. Sau đó, hệ miễn dịch sẽ “ghi nhớ” và có thể chống lại mầm bệnh thực sự nếu bạn gặp phải.
Miễn dịch thụ động là một quá tŕnh trong đó bác sĩ sẽ sử dụng các kháng thể trung ḥa từ một người khác để bảo vệ hoặc điều trị cho người bệnh.
V́ sao coronavirus chủng mới ảnh hưởng khác nhau tới mỗi người?
xét nghiệm covid-19
Một số người khi nhiễm COVID-19 sẽ có triệu chứng nhẹ, nhưng cũng có người phải cần đến máy trợ thở hoặc tử vong v́ COVID-19. Đặc biệt, những người có bệnh nền hoặc người cao tuổi dường như bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi virus. Tại sao lại như vậy?
Nhà nghiên cứu virus học Angela Rasmussen trả lời phỏng vấn cho tờ The Scientist: “Vẫn sẽ mất rất nhiều thời gian để hiểu được cơ sở sinh học, cơ học về lư do tại sao một số người bị ảnh hưởng virus nghiêm trọng hơn nhiều so với những người khác”.
Theo các chuyên gia, các yếu tố di truyền có thể góp phần vào việc hệ miễn dịch có chống lại được virus hay không. Họ nghi ngờ các biến thể miễn dịch có thể là do di truyền, khiến cơ thể không đủ sức chiến đấu với coronavirus chủng mới và người bệnh sẽ có triệu chứng bệnh nặng hơn
Trong một số trường hợp, bác sĩ phát hiện người bệnh có viêm phổ mô kẽ liên quan đến virus SARS-CoV-2, nguyên nhân chủ yếu là do sự phản ứng thái quá của hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng bệnh COVID-19 của mỗi người c̣n phụ thuộc vào lượng virus xâm nhập vào cơ thể.
Thực tế, chúng ta không thể biết chắc coronavirus chủng mới ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể của ḿnh. Chỉ đến khi nhiễm bệnh, bác sĩ sẽ xác định được mức độ của bệnh. Do đó, việc pḥng ngừa COVID-19 là điều hết sức cần thiết để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Nếu bạn cảm thấy không khỏe và có nghi ngờ tiếp xúc gần với các nguồn lây, thay v́ trực tiếp đến trung tâm y tế gần nhất, bạn nên tự cách ly với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, hăy nhanh chóng liên hệ qua số điện thoại 1900 9095 hoặc 1900 3228 để t́m kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên lạc bằng hotline của các bệnh viện có cơ sở theo dơi và điều trị cách ly các bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm COVID-19:
Chẩn đoán COVID-19 và những điều bạn có thể chưa biết
Tác giả: Ngọc Vũ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Chẩn đoán COVID-19 và những điều bạn có thể chưa biết
Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!
Hiện nay, phương pháp chính dùng để chẩn đoán COVID-19, vấn đề sức khỏe đang bùng nổ toàn cầu, là RT-PCR. Độ đặc hiệu cũng như độ nhạy của kỹ thuật này được đánh giá rất cao, góp phần tăng độ tin cậy của kết quả chẩn đoán.
Bệnh COVID-19, xuất hiện lần đầu ở Trung Quốc vào tháng 12 năm 2019, vẫn đang tiếp tục ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Người nhiễm bệnh có nguy cơ mất 20 – 30% chức năng phổi và phải đối mặt với hàng loạt biến chứng nghiêm trọng nếu bệnh kéo dài.
Do đó, để chữa trị kịp thời, phát hiện bệnh ngay từ đầu là điều cần thiết. Tuy nhiên, v́ COVID-19 có nhiều dấu hiệu dễ nhầm lẫn với một số bệnh lư thông thường khác như cảm lạnh, cảm cúm… nên việc chẩn đoán bệnh gặp không ít khó khăn.
Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rơ hơn về phương pháp dùng trong chẩn đoán COVID-19 và khi nào một người cần làm xét nghiệm.
Khi nào bạn cần làm xét nghiệm chẩn đoán COVID-19?
V́ chi phí cho một lần xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 tương đối cao bởi nhiều nguyên do, chẳng hạn như tiền vận chuyển mẫu phân tích, tiền trang bị hóa chất, dụng cụ, thiết bị…, nên các chuyên gia cần phải giới hạn số lần thực hiện.
Do đó, chỉ những người đáp ứng một trong hai yếu tố dưới đây mới thật sự cần phải làm xét nghiệm chẩn đoán, bao gồm:
•Đă từng tiếp xúc với người nhiễm bệnh
•Có biểu hiện nhiễm bệnh COVID-19 (sốt, ho, khó thở, đau nhức người, mệt mỏi…)
Thông thường, bạn sẽ cần đến bệnh viện ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị. Tuy nhiên, virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 có khả năng lây nhiễm rất cao. Đồng thời, hiện tại bệnh vẫn chưa có thuốc đặc trị cũng như vắc xin pḥng ngừa.
Tự cách ly bản thân nếu nghi ngờ nhiễm covid-19
V́ vậy, lúc này, thay v́ đến trực tiếp đến trung tâm y tế gần nhất, bạn nên tự cách ly với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, hăy liên hệ qua số điện thoại 1900 9095 hoặc 1900 3228 để t́m kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên lạc bằng hotline của các bệnh viện có cơ sở theo dơi và điều trị cách ly các bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm COVID-19:
•Bệnh viện E | Hà Nội: 091 216 8887
•Bệnh viện Bạch Mai | Hà Nội: 096 985 1616
•Bệnh viện Vinmec Hà Nội | Hà Nội: 093 447 2768
•Bệnh viện Nhi trung ương | Hà Nội: 037 288 4712
•Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội | Hà Nội: 090 413 8502
•Bệnh viện Phổi trung ương | Hà Nội: 096 794 1616
•Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương | Hà Nội: 096 924 1616
•Bệnh viện tỉnh Thái B́nh | Thái B́nh: 098 950 6515
•Bệnh viện tỉnh Lạng Sơn | Lạng Sơn: 039 680 2226
•Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí | Quảng Ninh: 096 668 1313
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên | Thái Nguyên: 091 339 4495
•Bệnh viện Trung ương Huế | Huế: 096 530 1212
•Bệnh viện Đà Nẵng | Đà Nẵng: 090 358 3881
•Bệnh viện tỉnh Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 096 537 1515
•Bệnh viện Nhiệt đới Khánh Ḥa | Khánh Ḥa: 091 346 4257
•Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ | Cần Thơ: 090 773 6736
•Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai | Đồng Nai: 081 963 4807
•Bệnh viện Nhi đồng 1 | Hồ Chí Minh: 091 311 7965
•Bệnh viện Nhi đồng 2 | Hồ Chí Minh: 079 842 9841
•Bệnh viện Chợ Rẫy | Hồ Chí Minh: 096 987 1010
•Bệnh viện Nhiệt đới TP. HCM | Hồ Chí Minh: 096 734 1010
Mặt khác, bạn cũng có thể liên hệ trực tiếp qua các đường dây nóng của các cơ sở y tế tại địa phương đang sống để nhanh chóng được hỗ trợ về những cách xử lư phù hợp.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
