Có khối tài sản 160 tỷ USD, Warren Buffett vẫn sống giản dị, bởi quan điểm tài chính của ông không chỉ giới hạn trong đầu tư mà cả các quyết định chi tiêu hằng ngày.
Thông qua việc hiểu mô h́nh tư duy của Buffett, chúng ta có thể tránh được những cạm bẫy tài chính mà ông đă nhiều lần cảnh báo, đồng thời học hỏi từ quan điểm của ông để nâng cao khả năng tích lũy tài sản bền vững.
Mua ôtô mới: Lỗ ngay khi rời đại lư
Buffett cho rằng mua ôtô mới là một bẫy chi tiêu phổ biến nhất của tầng lớp trung lưu. Xe mới mất giá nhanh. Chỉ cần lăn bánh khỏi đại lư là đă mất tiền. Trong khi đó, một chiếc xe cũ hai năm tuổi vẫn vận hành tốt, giá lại rẻ hơn đáng kể.
Thay v́ đổ tiền vào món tài sản mất giá nhanh, Buffett chọn xe cũ, thậm chí là xe bị móp nhẹ để có giá tốt. Số tiền tiết kiệm được ông mang đi đầu tư.

Tỷ phú Warren Buffett. Ảnh: Aboluowang
Nợ lăi cao: Lăi kép theo chiều ngược
"Nếu phải vay với lăi suất 18% hay 20%, tôi đă phá sản từ lâu", Buffett từng nói. Ông cảnh báo rằng lăi suất cao sẽ biến nguyên lư lăi kép - vốn giúp làm giàu - thành cơn ác mộng khiến nợ nần chồng chất.
Nhiều người dùng thẻ tín dụng vô tội vạ, chi trước trả sau, không hề để ư khoản nợ ấy tăng nhanh hơn bất kỳ khoản đầu tư nào có thể bù đắp. V́ thế ông khuyên trước khi muốn đầu tư cần phải trả hết nợ lăi cao.
Cờ bạc, xổ số
Buffett gọi xổ số và cờ bạc là "thuế trí tuệ" - khoản tiền mà người chơi tự nguyện đóng v́ không hiểu xác suất. Với ông, những tṛ chơi may rủi này vốn được thiết kế cho nhà cái thắng, việc bạn mơ mộng thắng mà đổ tiền vào là sai lầm tiêu tiền tệ hại nhất.
Thay v́ mong đổi đời chỉ sau một đêm, ông chọn đầu tư định kỳ vào quỹ chỉ số chậm mà chắc. Ngay cả số tiền nhỏ nếu được tích lũy đều đặn qua thời gian cũng sẽ sinh sôi mạnh mẽ nhờ lăi kép.
Mua nhà quá lớn: Giấc mơ hóa áp lực
Buffett vẫn ở căn nhà ông mua từ năm 1958. Ông cho rằng nhà ở nên vừa đủ dùng, không cần quá hoành tráng. V́ càng lớn, chi phí duy tŕ càng cao: từ vay nợ, điện nước, sửa chữa, thuế, nội thất.
Nhiều người rơi vào cảnh nghèo v́ nhà. Họ sống trong căn hộ sang nhưng không c̣n dư tiền để đầu tư hay xoay xở linh hoạt. Theo Buffett, nên chọn nhà hợp lư và giữ vốn cho những tài sản có khả năng sinh lời.
Đầu tư mù mờ: Khi không hiểu mà vẫn xuống tiền
Buffett luôn khuyên: "Đừng đầu tư vào thứ bạn không hiểu". Thế nhưng nhiều người bị cuốn theo các sản phẩm tài chính phức tạp, công cụ đầu tư đắt đỏ, hoặc xu hướng đầu tư "ai cũng lao vào".
Ông ủng hộ các khoản đầu tư đơn giản, dễ hiểu, chi phí thấp, như quỹ chỉ số. Chúng không cần nhiều kiến thức tài chính, lại giúp phân tán rủi ro và hưởng lợi từ tăng trưởng dài hạn của thị trường.
Tóm lại, Buffett không chỉ dạy cách làm giàu bằng đầu tư, c̣n dạy cách không tiêu tiền ngu ngốc. Với tầng lớp trung lưu, tránh được năm cái bẫy trên đă là một bước lớn để tài chính vững vàng và tiến gần đến tự do.