Mỹ cảnh báo Iran không được phép làm giàu uranium

[Romano]

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua (2/5) tuyên bố cấm hoàn toàn việc mua dầu và sản phẩm hóa dầu của Iran, đồng thời cảnh báo sẽ áp lệnh trừng phạt thứ cấp bất kỳ đối tác nào vi phạm lệnh cấm này.Bộ Ngoại giao Iran hôm qua (2/5) đã kịch liệt lên án các biện pháp trừng phạt mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắm vào các khách hàng mua dầu của Iran, cho rằng đây là hành động lặp lại chiến thuật nhằm làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao để giải quyết căng thẳng về chương trình hạt nhân của Iran.

Theo Bộ Ngoại giao Iran, những lời đe dọa của Tổng thống Trump mâu thuẫn với xu hướng đang tiến triển trong các cuộc đàm phán gián tiếp giữa hai bên. Iran kịch liệt phản đối các cách tiếp cận cưỡng bức dựa trên việc gia tăng áp lực, trái với Hiến chương của Liên Hợp Quốc, đồng thời cho rằng Mỹ đang làm suy yếu lòng tin thông qua việc gây áp lực kinh tế đối với các đối tác thương mại của Iran.Bộ Ngoại giao Iran cũng nêu rõ việc Mỹ cùng lúc theo đuổi cả biện pháp trừng phạt và ngoại giao phản ánh sự hoài nghi chính đáng của Iran về ý định của Mỹ.

Tuyên bố được Iran đưa ra sau tối hậu thư của ông Trump đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các quốc gia hay tổ chức mua các sản phẩm năng lượng của Iran. Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump nêu rõ, tất cả các giao dịch mua dầu hoặc sản phẩm hóa dầu của Iran phải dừng lại ngay bây giờ. Bất kỳ quốc gia hay cá nhân nào mua dầu hoặc các sản phẩm dầu mỏ của Iran sẽ chịu các biện pháp trừng phạt thứ cấp ngay lập tức. Họ sẽ không được phép làm ăn với Mỹ dưới bất kỳ hình thức nào".

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cảnh báo Iran sẽ "phải gánh chịu hậu quả" vì ủng hộ lực lượng Houthi ở Yemen, lực lượng đã tấn công nhiều tàu qua Biển Đỏ và đang phải hứng chịu chiến dịch tấn công của Mỹ từ giữa tháng 3 vừa qua.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tiếp tục cảnh báo, Iran không được phép làm giàu uranium: "Iran chỉ cần nói rằng chúng tôi đã đồng ý không làm giàu uranium nữa - chúng tôi đã có lò phản ứng vì chúng tôi muốn năng lượng hạt nhân và chúng tôi sẽ nhập khẩu uranium làm giàu. Đây là cơ hội cho họ nếu họ nắm bắt và đây là cơ hội tốt nhất mà họ sẽ có. Họ nói rằng tất cả những gì họ muốn là năng lượng hạt nhân hòa bình. Do đó, họ không nên sợ các cuộc thanh tra của bất kỳ thanh tra nào, kể cả thanh tra của Mỹ".

Những tuyên bố của cả Mỹ và Iran đưa ra trong bối cảnh vòng đàm phán gián tiếp thứ tư giữa Mỹ và Iran, do Oman làm trung gian về chương trình hạt nhân của Iran, đã bị hoãn lại vì lý do hậu cần và kỹ thuật. Các nhà phân tích nhận định đây là sự tiếp nối của chiến dịch "gây áp lực tối đa" được Mỹ thiết lập lại vào tháng 2 vừa qua nhằm làm tê liệt nền kinh tế Iran bằng cách cắt giảm doanh thu từ dầu mỏ.

Đánh giá về diễn biến mới này, Nhà nghiên cứu và bình luận về Trung Đông Yassamine Mather nhấn mạnh: "Đối với Iran, vấn đề kinh tế là quan trọng. Đồng tiền của Iran trong hai tháng qua, đã giảm đáng kể và sẽ tiếp tục giảm. Đừng quên rằng các quốc gia châu Âu vẫn còn ít nhất là trên danh nghĩa trong thỏa thuận hạt nhân, đã không thực hiện bất kỳ thỏa thuận kinh tế hoặc thương mại nào với Iran kể từ năm 2016-2017 do các lệnh trừng phạt thứ cấp. Vì vậy, tình hình rất tệ một khi Mỹ tiếp tục trừng phạt với Iran.

Ngay sau tuyên bố của ông Trump giá dầu đã tăng 3 đô la/thùng khi các nhà giao dịch dự đoán nguồn cung sẽ bị thắt chặt hơn. Trước đó Mỹ và Iran đã tiến hành 3 vòng đàm phán gián tiếp, lần lượt tại Oman, Italia và Oman. Trong cả 3 vòng này, Mỹ và Iran đều đánh giá đã có những tiến triển tích cực.