Dùng robot để thi công đào cống nước hoạt động ngầm 10 m dưới ḷng đất, một công tŕnh thi công cống thoát nước đă làm nứt tường, sụt lún 15 ngôi nhà dân ở đường số 18, phường An Khánh, TP.Thủ Đức (Sài G̣n).
Việc thi công ngầm cống thoát nước thuộc gói thầu XL07, dự án vệ sinh môi trường TP.HCM giai đoạn 2, do công ty Đê kè và Phát triển nông thôn Hải Dương thực hiện.
Quan sát của báo Tuổi Trẻ ngày 29/9/23 có ghi nhận 15 ngôi nhà dân đang bị nghiêng khoảng 20 độ, tường nhà xuất hiện vết nứt dài 2-3 m, giữa các bức tường xuất hiện khoảng hở 6-7 cm, các khung cửa sắt bị xiêu vẹo, gạch ốp tường bị bong tróc, cửa hàng rào và cửa nhà không thể đóng chặt v́ tường đă bị xô lệch. Bên phía ngoài, mặt đường và nền nhà bị sụt lún ở nhiều điểm.
Một người dân ở đây là ông B́nh cho Tuổi Trẻ hay:
"Tôi thấy tường nhà bị nứt, sau đó đi hỏi thăm th́ nhiều nhà cũng bị như vậy mới thật tá hỏa. Tôi đă sống ở đây bao nhiêu năm, nay thấy vậy cứ tưởng là có động đất!".
C̣n ông Dũng, hàng xóm ông B́nh tỏ ra lo sợ: Nhà của ông được xây lâu rồi, rất vững chăi, tới hôm nay lại thấy bị nứt vách, ông lo sợ nhà bị sập quá.
Vết nứt tường ngay trong đêm 23/9/23 ở xưởng sửa chữa xe hơi trên đường 18, phường An Khánh, TP.Thủ Đức, ở phía trên là nơi nhân viên sinh hoạt làm việc (Ảnh: Dân Trí)
Dân Trí cùng ngày lại mô tả kỹ hơn: những vết nứt tường ở khu vực này bắt đầu từ đêm 23/9. Sáng 24/9, bà Thanh (chủ một căn nhà trên đường 18) bỗng dưng không mở được cổng để đi chợ, khớp khóa ở hai cánh cổng bị kẹt khít vào nhau, phải nhờ thuê thợ thay ổ khóa lại trợ giúp.
Nhưng đến sáng 25/9, t́nh trạng nói trên vẫn tiếp tục diễn ra, lúc này một cánh cổng bị xệ xuống, lệch so với cánh cửa c̣n lại. Lúc đó, vợ chồng bà Thanh phát giác ra vết nứt trên tường nơi gắn cánh cổng nhà.
Khoảng 22 giờ ngày 25/9, gia đ́nh bà Thanh đang nằm trên giường coi tivi th́ có cảm giác mặt đất bị chao nhẹ, hỏi qua hàng xóm th́ họ cũng cho biết, có cảm giác giống như vậy. Nghi ngờ có động đất, cư dân tại đây quyết định báo các sự việc lên chính quyền.
Trong hai ngày này, có ba căn nhà trên đường 18 cũng không mở được cổng giống như nhà bà Thanh. Bà chủ một trong ba căn nhà trên kể lại:
"Nhà tôi thiết kế cho nước chảy vào ống cống bên trong nhà, sau khi xảy ra bị nứt lún, nước lại chảy ngược ra ngoài đường".
Ông Trần Quang Liêm, một cư dân sinh sống ở đây lâu năm, đồng thời là kiến trúc sư xây dựng có thâm niên hơn 40 năm, cho biết ngôi nhà bốn tầng của ông được xây chưa đầy ba năm và khá kiên cố, thế nhưng, người trong nhà cũng cảm nhận được sự rung và nứt găy vào tối ngày 23/9.
Ông Liêm có chia sẻ:
"Trước đây tôi đă yêu cầu đặt móng bê tông dày đến 28 m, nhưng chỉ đóng được hết nấc là 24 m. Nhà tôi kiên cố nên không bị nứt vỡ như hàng xóm, nhưng căn nhà liền kề bị tách khỏi nhà tôi, mỗi ngày nghiêng ra một chút".
Vết nứt lớn ở phía ngoài nhà, người dân có thể đưa cả ngón tay lọt vào trong (Ảnh: Lao Động)
Với kinh nghiệm nghề nghiệp, ngay khi nh́n thấy vết nứt gây tách rời giữa hai căn nhà, ông Liêm đă đánh dấu lên tường để theo dơi mức độ xô lệch và nhận ra mỗi ngày tường bị lún thêm 1 cm, làm cho ông thật hoang mang. Ông nhận định:
"Theo tôi tính toán toàn bộ căn nhà hàng xóm có mối nguy bị lún đến 5 cm trong vài ngày nữa, thực sự là nguy hiểm".
Với các nhà khác, hầu hết đều xây dựng cách nay vài chục năm, họ đều dùng đóng cừ tràm đóng sâu dưới đất đến khoảng 5 m, tuy không kiên cố như nhà ông Liêm, do đó, sự nứt găy của tường và mặt đường trong vài ngày qua trở thành nỗi lo
"mất ăn mất ngủ" của người dân ở đây.
Ngay khi nhận được phản ảnh của người dân, UBND phường An Khánh đă mời đơn vị thầu công tŕnh (công ty Đê kè và phát triển nông thôn Hải Dương) và chủ đầu tư là Ban Quản lư dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM đến để kiểm tra.
Khi khám phá ra nguyên nhân là do robot đào đường, đơn vị thầu và chủ đầu tư sáng 26 Tháng Chín đă cho đặt mốc để quan trắc kiểm tra. Đến chiều 27/9, họ ghi nhận độ lún trung b́nh 1.2-1.3 cm. Sáng 28/9, mức độ lún tăng thêm với con số trung b́nh 0.6 cm trên đường 18.
Những vết nứt toác trong khu vực nhà vệ sinh của người dân (Ảnh: Lao Động)
Theo chủ đầu tư, công tŕnh khoan ngầm thuộc Dự án vệ sinh môi trường TP.HCM giai đoạn 2, bắt đầu dùng robot khoan ngầm dưới đất từ ngày 22/9, đến đêm 27 rạng 28/9 th́ khoan đến đường Trần Năo, đi dưới đường số 18, kết nối 2 đường Lương Định Của và Trần Năo.
Đại diện nhà đầu tư giải thích với Dân Trí:
"Chúng tôi sử dụng robot khoan dưới ḷng đất ở độ sâu 25 m, thực hiện vừa bơm hút bùn đất đồng thời bơm chất gia cố làm cứng thành vách tránh sụt lún. Hoạt động của máy khoan tạo ra sự xung chấn cho nền đất khu vực".
Người này c̣n nói thêm, đơn vị đă khảo sát địa chất khu vực trước khi thi công, nhưng tại một số vị trí do địa chất có thể không ổn định, nên dẫn đến tác động trên. Hiện tại, robot khoan đă hoàn thành nhiệm vụ, sự xung chấn mạnh đă không c̣n nữa.
Kể từ buổi làm việc với người dân tại UBND phường An Khánh ngày 28/9, đơn vị thi công vẫn theo dơi quan trắc và trực tiếp xử lư những điểm nứt găy trên con đường, chậm nhất đến ngày 2/10 sẽ có kết quả quan trắc. Sau đó, đơn vị thầu đề xuất theo dơi thêm một hai tháng nữa cho đến khi ổn định không c̣n sự nứt găy.(?)
Lănh đạo phường An Khánh khuyến cáo, trong khi chờ đơn vị thầu và chủ đầu tư công tŕnh kiểm tra và đưa ra kết quả quan trắc cuối cùng, những cư dân sống trong căn nhà bị nghiêng nên tạm di dời để tránh rủi ro.
Đơn vị thi công và chủ đầu tư cũng đồng ư hỗ trợ kinh phí cho người dân di dời đến nơi ở khác trong vài ngày thực hiện kiểm tra (từ 28/9 đến hết 1/10/2023).
Công trường thi công Dự án vệ sinh môi trường TP.HCM giai đoạn 2 nằm đối diện đường số 18 (Ảnh: Tuổi Trẻ)
Hồi giữa tháng 8/23, dự án thi công bờ kè đóng cọc ở bến Phú Định đă khiến cho hơn 40 gia đ́nh ở quận 8 bị nứt, đứt găy, sụt lún do rung chấn, mất an toàn khi cư ngụ.
Nhiều người phải rời khỏi nhà trong những ngày mưa gió đề pḥng đổ sập. Đến nay, một số gia đ́nh vẫn chưa thể sửa lại nhà để ổn định cuộc sống.
Ngày 19/8/2023, ông Trần Anh Nghĩa, phó chủ tịch UBND phường 16, quận 8, cho
VnExpress biết trong số các gia đ́nh bị thiệt hại, có khoảng 30 gia đ́nh đă đồng thuận nhận tiền bồi thường, số c̣n lại chưa đồng ư.
Theo ông Nghĩa, khó có thể giải quyết rốt ráo do công tŕnh vẫn c̣n đang thi công nên khi đóng cọc có thể gây ra nứt tường, sụt lún trở lại, đợi cho đến khi dự án hoàn thành (dự định là cuối năm 2023) mới khắc phục xong hiện trạng cho toàn bộ số nhà dân bị ảnh hưởng.
Hiện phường 16 đă yêu cầu nhà thầu kư quỹ để bảo đảm việc bồi thường thiệt hại cho người dân, đồng thời, đơn vị kiểm định độc lập của Sở Xây dựng TP.HCM đă kiểm tra t́nh trạng của các gia đ́nh đang bị ảnh hưởng.