Khi khám phá lăng mộ Tần Thủy Hoàng, các nhà khảo cổ đều kinh hăi khi nh́n thấy những ngọn đèn sáng rực dù đă ở trong ḷng đất sâu tăm tối cả ngàn năm.
Tần Thủy Hoàng là một trong những vị hoàng đế nổi danh và có ảnh hưởng nhất lịch sử Trung Hoa. Khi c̣n sống, ông đă cho xây dựng lăng mộ bề thế của ḿnh trong suốt 28 năm. Lăng mộ Tần Thủy Hoàng được coi là một cung điện dưới ḷng đất và ẩn chứa vô vàn bí mật rợn người. Chính v́ thế mà đến tận ngày nay, hậu thế vẫn chưa dám khai quật hoàn toàn ngôi mộ lịch sử này v́ quá nhiều nguy hiểm ŕnh rập.
Lăng Tần Thủy Hoàng nằm ở tỉnh Tây An (Trung Quốc)
Ngọn đèn vĩnh cửu thần bí
Lăng mộ của hoàng đế quyền lực nổi tiếng v́ hàng loạt bí ẩn khó lư giải như 8.000 tượng lính không đầu hay con sông thủy ngân kịch độc. Nhưng như vậy chưa phải là hết. Bên trong mộ c̣n có những chiếc đèn được gọi là ngọn đèn vĩnh cửu. Khi được phát hiện, các nhà khảo cổ đều kinh hăi v́ chúng vẫn luôn cháy rực, như thể ngàn năm qua chưa từng tắt bất chấp việc ở trong môi trường tăm tối, ẩm thấp hàng ngàn năm dưới ḷng đất sâu như vậy. Những chiếc đèn sáng rực được coi là "binh lính" canh gác cho giấc ngủ thiên thu của hoàng đế.
Nhiều khu vực trong lăng có những ngọn đèn cháy sáng măi không tắt
Những chiếc đèn nghe rất phản khoa học này thực chất không chỉ được t́m thấy ở mộ Tần Thủy Hoàng. Ở một số lăng mộ cổ khác của Trung Hoa hay thậm chí nước ngoài như Ai Cập, Hy Lạp, người ta cũng từng ghi nhận sự tồn tại của "ngọn đèn vĩnh cửu". Ban đầu, chúng cũng được cho là những t́nh tiết được người đời đồn thổi và không có thật. Nhưng về sau, không ít chứng minh thực tế cho thấy ánh sáng vĩnh hằng này có tồn tại. Việc xuất hiện trong những ngôi mộ cổ khiến chúng nhuốm màu sắc tâm linh, huyền bí.
Loại ánh sáng kỳ dị này cũng đă được phát hiện ở một số mộ cổ khác
Đi t́m lời giải
Một giả thiết đă được đưa ra từ lâu rằng những ngọn đèn không bao giờ tắt được thắp sáng từ một nguyên liệu đặc biệt là mỡ cá voi chứ không phải nến sáp như thông thường. Có ghi chép trong các sách cổ của Trung Quốc cho biết mỡ cá voi từng được dùng để thắp sáng v́ chúng có độ bền vô cùng cao. Bên cạnh đó, đèn cũng được thiết kế một cách đặc biệt sao cho mỡ cá voi chảy ra lại rơi xuống b́nh chứa, từ đó có thể tái sử dụng bất tận. Tuy nhiên, cách giải thích này về sau bị phản bác khá nhiều v́ muốn đèn cháy cả ngàn năm vẫn là phi lư.
Sau biết bao thế kỷ tranh căi, cuối cùng một nhà hóa học người Mỹ tên Simon Affik cũng đă công bố một công tŕnh nghiên cứu nhận được rất nhiều sự đồng t́nh của giới khảo cổ lẫn khoa học khắp thế giới giải thích về ngọn đèn vĩnh cửu. Affik đă dành ra 30 năm trời thực hiện nghiên cứu, đồng thời thực hiện 700 lần thí nghiệm mới có đáp án cuối cùng.
Đèn vĩnh cửu nhiều khả năng không "vĩnh cửu" thực sự như mọi người hiểu nhầm
Trong 700 lần thí nghiệm, Affik đă thử đủ mọi nhiên liệu, điều chỉnh tỷ lệ khác nhau để cho ra được một loại nhiên liệu đặc biệt làm từ phốt pho trắng trộn với các chất cháy khác. Loại chất mới này có tính chất rất dễ bắt lửa, có thể tự phát cháy và khó bay hơi. Ngày xưa, khi xây dựng mộ, tiền nhân đă dùng đèn thắp sáng bằng chất này để soi đường. Đến khi hầm mộ được đóng lại, oxy cạn kiệt dần, đèn cũng sẽ tự tắt.
Điểm mấu chốt của nó là khi cửa mộ được mở ra, oxy trong không khí lại bay vào và đèn lại một lần nữa được bật sáng. Sau tất cả, không có ánh sáng vĩnh cửu nào như mọi người nhầm tưởng mà chỉ có ngọn đèn tự phát sáng mà thôi. Những người vào sau không biết rằng ánh sáng đă tắt từ lâu trước khi họ bước vào lăng mộ nên có ảo giác rằng ánh sáng đă cháy hàng ngàn năm.