Cuộc đua giành chức thị trưởng thành phố New York: Curtis Sliwa—Tốt hơn Mamdani nhưng kém khả năng đắc cử hơn Adams

Cuộc đua giành chức thị trưởng thành phố New York: Curtis Sliwa—Tốt hơn Mamdani nhưng kém khả năng đắc cử hơn Adams

Hình ảnh tổng hợp do Antonio Graceffo tạo ra, sử dụng ảnh báo chí có sẵn hoặc được cấp phép của Curtis Sliwa, Zohran Mamdani và Eric Adams. Chỉnh sửa và sắp xếp bằng công cụ AI.

Curtis Sliwa, người sáng lập tổ chức Guardian Angels và là một nhà hoạt động lâu năm của Thành phố New York, một lần nữa được Đảng Cộng hòa đề cử làm thị trưởng, tranh cử mà không có đối thủ trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng. Nổi tiếng với chiếc mũ nồi đỏ đặc trưng và hàng thập kỷ tình nguyện chống tội phạm, Sliwa tự nhận mình là ứng cử viên duy nhất nghiêm túc giải quyết các vấn đề an toàn công cộng, chất lượng cuộc sống và nhu cầu của các quận ngoại thành.

Cương lĩnh của ông kêu gọi khôi phục các khoản cắt giảm ngân sách của Sở Cảnh sát New York (NYPD), tuyển dụng 7.000 cảnh sát mới, triển khai 500 cảnh sát chìm trong hệ thống tàu điện ngầm và khôi phục quyền miễn trừ có điều kiện. Ông đề xuất tài trợ cho các sáng kiến này bằng cách buộc các tổ chức như Madison Square Garden và NYU phải nộp thuế tài sản.

Sliwa cũng ủng hộ việc bãi bỏ quy hoạch phân vùng “Thành phố của sự đồng thuận”, giới hạn số lượng nhà tạm trú cho người di cư và người vô gia cư, và ngăn chặn việc xây dựng các kho chứa pin lithium-ion trong các khu dân cư. Là một người ủng hộ mạnh mẽ cho phúc lợi động vật, ông đã tạo ra một đường dây bỏ phiếu riêng “Bảo vệ Động vật” để nhấn mạnh cam kết của mình đối với vấn đề này.

Mặc dù không phải lúc nào cũng đồng tình với Donald Trump, ông đã bỏ phiếu cho đảng thứ ba vào năm 2020 nhưng lại ủng hộ Trump vào năm 2024, Sliwa vẫn khẳng định mình không phải là "lựa chọn của Trump", mà muốn thể hiện mình là một nhà lãnh đạo đường phố có tư tưởng độc lập. Ông đã bị bắt (nhưng không bị truy tố) trong một cuộc biểu tình phản đối nhập cư bất hợp pháp năm 2023 bên ngoài Biệt thự Gracie, và ông tiếp tục bác bỏ các màn kịch chính trị để ủng hộ những gì ông gọi là giải pháp thực sự cho tội phạm , trốn vé và sự suy thoái đô thị.

Ngược lại, Mamdani đang vận động tranh cử trên nền tảng xã hội chủ nghĩa dân chủ , đề xuất tăng thuế 10 tỷ đô la đối với các doanh nghiệp và người thu nhập cao để tài trợ cho dịch vụ xe buýt miễn phí trong thành phố, đóng băng tiền thuê nhà đối với các căn hộ ổn định, các cửa hàng tạp hóa do thành phố sở hữu và mức lương tối thiểu 30 đô la vào năm 2030. Ông ủng hộ phong trào Tẩy chay, Thoái vốn và Trừng phạt (BDS) chống lại Israel và mô tả hành động của Israel ở Gaza là "diệt chủng".

Việc ông ủng hộ BDS và từ chối khẳng định quyền tồn tại của Israel đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các nhóm Do Thái tại Thành phố New York. Trong chiến dịch tranh cử, Mamdani cũng gây tranh cãi vì từ chối lên án cụm từ "toàn cầu hóa intifada", một khẩu hiệu gắn liền với các cuộc biểu tình bạo lực chống Israel kể từ vụ thảm sát do Hamas dẫn đầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Khi bị chất vấn liên tục trong các cuộc phỏng vấn, Mamdani bảo vệ cụm từ này là "khát vọng tuyệt vọng về bình đẳng" và tuyên bố rằng các thị trưởng không nên "kiểm soát ngôn luận".

Giới phê bình cho rằng đề xuất của Mamdani là liều lĩnh về mặt kinh tế. Kế hoạch mở các cửa hàng tạp hóa do thành phố quản lý, mỗi quận một cửa hàng, của ông đã bị chỉ trích rộng rãi là phi thực tế và lãng phí. Các chuyên gia lưu ý rằng bán lẻ tạp hóa là một trong những ngành cạnh tranh nhất, có biên lợi nhuận thấp nhất trong nền kinh tế, và ngay cả các công ty như Amazon cũng đang chật vật để có lợi nhuận trong lĩnh vực này. Các cửa hàng do nhà nước quản lý sẽ phải đối mặt với chi phí cao hơn do các quy định về công vụ và có khả năng sẽ hoạt động thua lỗ, cạnh tranh với các cửa hàng tư nhân, bóp méo thị trường và trợ cấp cho những người tiêu dùng giàu có không cần hỗ trợ.

Trong khi đó, đề xuất đóng băng tiền thuê nhà, một trong những ý tưởng cấp tiến và có khả năng gây tổn hại nhất của ông, có thể làm trầm trọng thêm thị trường nhà ở vốn đã méo mó của thành phố và đẩy các chủ nhà nhỏ vào cảnh phá sản. Kế hoạch xe buýt miễn phí của ông sẽ làm thủng 700 triệu đô la ngân sách giao thông công cộng, và việc tăng thuế của ông có thể gây ra làn sóng di cư của những người có thu nhập cao, những người tài trợ cho hầu hết các dịch vụ của thành phố.

Mamdani ủng hộ việc bãi bỏ quyền miễn trừ đủ điều kiện cho cảnh sát và ủng hộ "cải cách an toàn công cộng" toàn diện, mặc dù ông không kêu gọi bãi bỏ Sở Cảnh sát New York (NYPD). Chiến dịch của ông được sự ủng hộ của Đảng Dân chủ Xã hội Hoa Kỳ (DSP), Bernie Sanders và Alexandria Ocasio-Cortez.

Trong khi nền tảng của ông đã tiếp thêm sức mạnh cho một số cử tri tiến bộ, các đề xuất kinh tế cấp tiến, thái độ thù địch với Israel và bản năng can thiệp vào thị trường đã khiến ông trở thành một nhân vật gây chia rẽ sâu sắc trong cử tri nói chung.

Curtis Sliwa đưa ra một chính sách đối lập rõ ràng với Zohran Mamdani về các vấn đề cốt lõi. Về an toàn công cộng, Sliwa kêu gọi mở rộng Sở Cảnh sát New York (NYPD) và khôi phục ngân sách, dựa trên 46 năm kinh nghiệm chống tội phạm của tổ chức Guardian Angels.

Ngược lại, Mamdani ủng hộ việc cắt giảm ngân sách cảnh sát và đề xuất thay thế các chức năng thực thi pháp luật truyền thống bằng một Sở An toàn Cộng đồng mới. Sliwa nêu bật những lo ngại thực tế như khoản lỗ 8,7 triệu đô la hàng năm của thành phố do nạn trốn vé và tội phạm tàu điện ngầm gia tăng, trong khi Mamdani thúc đẩy mức lương tối thiểu 30 đô la, các cửa hàng tạp hóa do thành phố quản lý và việc đóng băng tiền thuê nhà.

Eric Adams, thị trưởng đương nhiệm hiện đang tranh cử với tư cách độc lập, vận động tranh cử dựa trên những gì ông gọi là thành tích "thực tế", tuyên bố rằng tội phạm bạo lực đã giảm xuống mức thấp kỷ lục, 500.000 việc làm mới đã được tạo ra và nhà ở giá rẻ đã được mở rộng trong nhiệm kỳ của ông.

Tuy nhiên, nhiều nhà phê bình, bao gồm cả các cựu chiến binh thực thi pháp luật, cho rằng số liệu thống kê tội phạm là sai lệch. Mặc dù các báo cáo chính thức cho thấy số vụ nổ súng và giết người giảm, nhưng những con số này phản ánh những thay đổi trong công tác tuần tra và báo cáo chứ không phải bất kỳ sự cải thiện thực sự nào về an toàn công cộng. Nhiều tội phạm không còn được báo cáo hoặc truy tố, khiến số liệu giảm một cách giả tạo. Trong khi đó, nạn trộm cắp vặt và tái phạm đều gia tăng, và tội phạm vặt vẫn là mối lo ngại hàng ngày của nhiều cư dân.

Với tư cách là thị trưởng, Adams đã bác bỏ phong trào cắt giảm ngân sách cảnh sát và tăng cường sự hiện diện của Sở Cảnh sát New York (NYPD) trên các tuyến tàu điện ngầm. Tuy nhiên, tội phạm giao thông công cộng đã tăng vọt trong giai đoạn 2023–2024, với các vụ cướp, tấn công và trộm cắp tài sản lớn gia tăng đột biến. Mặc dù thỉnh thoảng có giảm hàng tháng, tội phạm bạo lực vẫn tăng tổng thể vào đầu năm 2024, với các vụ việc nghiêm trọng gây lo ngại cho công chúng.

Dữ liệu của MTA cho thấy tội phạm do hành khách báo cáo gia tăng và nhận thức về an toàn giảm sút, đặc biệt là vào ban đêm và tại các khu vực tuần tra kém. Trốn vé gây thiệt hại cho MTA hơn 700 triệu đô la vào năm 2023, gần gấp đôi con số năm 2018, và thiệt hại năm 2024 có thể vượt quá 800 triệu đô la. Các cuộc tuần tra đã được tăng cường, nhưng việc thực thi vẫn còn thiếu nhất quán. Cảnh sát hiện nay ít triệu tập và bắt giữ hơn, và tình trạng trốn vé đã trở nên thường xuyên ở một số bộ phận của hệ thống.

Một số doanh nhân giàu có, bao gồm Bill Ackman và giám đốc điều hành bất động sản Marc Holliday, ủng hộ Eric Adams mặc dù các chính sách của ông không ủng hộ chủ nghĩa tư bản thị trường tự do. Ông không hề cắt giảm thuế, giảm bớt quy định, hay thu hẹp quy mô chính phủ. Thay vào đó, chương trình nghị sự kinh tế của ông dựa vào chi tiêu công, trợ cấp và quan hệ đối tác công tư, những đặc điểm của chủ nghĩa xã hội, quản trị theo kiểu tập đoàn hoặc kỹ trị hơn là doanh nghiệp tự do.

Ông ủng hộ các cải cách quy hoạch do chính phủ lãnh đạo, nhà ở trợ cấp, các chương trình đào tạo việc làm do thành phố điều hành và các khoản tài trợ cho doanh nghiệp, tất cả đều phản ánh sự can thiệp của nhà nước. Tuy nhiên, Adams vẫn duy trì được sức hút đa đảng mà Sliwa còn thiếu, với tỷ lệ ủng hộ cao hơn từ phía đảng Cộng hòa và cử tri độc lập so với đảng Dân chủ. Tổng thống Trump đã ca ngợi Adams là lựa chọn thay thế tốt hơn cho Mamdani, và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp coi ông là bức tường lửa duy nhất khả thi chống lại phe cánh tả xã hội chủ nghĩa.

Bất chấp những lợi thế này, Adams vẫn mang trong mình gánh nặng đáng kể. Năm 2024, ông bị truy tố về tội nhận hối lộ và gian lận liên bang bắt nguồn từ thời gian ông còn là Chủ tịch Quận Brooklyn. Các cáo buộc này sau đó đã được chính quyền Trump bãi bỏ, nhưng lại dẫn đến hàng loạt vụ từ chức trong chính quyền của ông.

Nhiệm kỳ thị trưởng của ông đã bị lung lay bởi những cáo buộc thiên vị chính trị, tham nhũng trong Sở Cảnh sát New York (NYPD), và các vụ kiện nội bộ cáo buộc ông chỉ đạo thăng chức cho đồng minh và bịt miệng người tố giác. Ông đã thay bốn ủy viên cảnh sát trong vòng chưa đầy bốn năm, và tình trạng bất ổn nội bộ đã gây ảnh hưởng đến các cơ quan chủ chốt.

Adams là cựu đảng viên Cộng hòa, người đã tái gia nhập Đảng Dân chủ sau những gì ông mô tả là "cuộc biểu tình cá nhân" về tội phạm, nhưng nhiều người coi sự linh hoạt về tư tưởng của ông là chủ nghĩa cơ hội chính trị. Mặc dù ông tự định vị mình là trung tâm lý trí giữa Sliwa và Mamdani, nhưng chính quyền của ông lại nghiêng về các ưu tiên của Đảng Dân chủ.

Đối với phe bảo thủ, điều này khiến ông trở thành một đồng minh không đáng tin cậy, hữu ích trong việc ngăn chặn phe cực tả, nhưng cuối cùng lại cam kết với các giải pháp chính phủ lớn. Sức hấp dẫn của ông bắt nguồn từ việc đương nhiệm, danh tiếng và khả năng tự định hình mình là lựa chọn ít cấp tiến nhất hơn là nhất quán về chính sách.

Mặc dù có chính sách hoàn toàn trái ngược với Zohran Mamdani, Curtis Sliwa vẫn là một ứng cử viên sáng giá tại một thành phố mà đảng Dân chủ áp đảo đảng Cộng hòa gấp sáu lần. Ông đã thua Eric Adams gần 40 điểm vào năm 2021, và các cuộc thăm dò hiện tại cho thấy những điểm yếu tương tự. Trong một cuộc đua ba bên giả định, Mamdani dẫn đầu với 33%, Adams theo sau với 19%, và Sliwa theo sau với 16%. Trong cuộc đối đầu trực tiếp, Adams đánh bại Sliwa với tỷ lệ 40% so với 30%, chiếm ưu thế trong số những người theo đảng Dân chủ, trong khi Sliwa vẫn nhận được sự ủng hộ từ 70% người theo đảng Cộng hòa.

Các chiến lược gia bảo thủ coi cương lĩnh cấp tiến của Mamdani là một điểm yếu lớn, nhưng họ nghi ngờ Sliwa có thể tận dụng điều đó. Charlie Kirk của Turning Point USA gọi Mamdani là "có thể ngăn chặn được" nhưng lại coi Sliwa là "một ứng cử viên hơi mới lạ", thúc giục ông ta rút lui để cử tri có thể tập hợp ủng hộ một lựa chọn thay thế mạnh mẽ hơn. Sliwa đã từ chối, nói rằng: "Cách duy nhất để tôi rút khỏi cuộc đua này trước ngày 4 tháng 11 là phải nằm trong quan tài."

Adams đang phải đối mặt với những thách thức bầu cử đáng kể do nhiều vụ bê bối và tỷ lệ ủng hộ thấp. Theo cuộc thăm dò của Slingshot Strategies vào tháng 7 năm 2025, ông tụt hậu khá xa so với các ứng cử viên khác với tỷ lệ ủng hộ chung chỉ 11%, trong đó 26% là cử tri Cộng hòa, 9% là cử tri Dân chủ, và 16% là cử tri da đen cốt lõi của ông.

Với tỷ lệ không ủng hộ 62% , Adams đã nhận được lời khen ngợi từ Tổng thống Trump nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc duy trì sức hút rộng rãi. Mặc dù một số người trong cộng đồng doanh nghiệp có thể coi ông là ứng cử viên sáng giá hơn so với chương trình nghị sự xã hội chủ nghĩa của Mamdani, nhưng kết quả thăm dò ý kiến yếu kém của ông trên tất cả các nhóm nhân khẩu học cho thấy ông có thể không phải là lựa chọn thay thế khả thi cho Mamdani như một số người kỳ vọng.

Con đường thực tế duy nhất dẫn đến chiến thắng của Sliwa phụ thuộc vào một phe đối lập đang bị chia rẽ. Với Adams, cựu Thống đốc Andrew Cuomo, và luật sư Jim Walden đều tranh cử độc lập, Sliwa hy vọng sẽ giành chiến thắng với số phiếu đa số sít sao nếu số phiếu chia đều. Ông lập luận rằng "một phần ba số cử tri của thành phố" có thể đủ để đảm bảo chiến thắng trong những điều kiện thích hợp.