Theo như sau khi một máy bay trinh sát quân sự và tuần tra hàng hải P-8A Poseidon của Mỹ hôm qua (26/2) đã bay qua tuyến đường biển nhạy cảm này, khiến Trung Quốc tức giận cáo buộc Mỹ "gây nguy hiểm" cho hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.
Bắc Kinh đã nổi giận trước các hoạt động quân sự của Mỹ ở Eo biển hẹp Đài Loan, thường xuyên nhất là các tàu chiến nhưng đôi khi là máy bay quân sự. Bắc Kinh tuyên bố Trung Quốc "có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán" đối với Eo biển Đài Loan. Vùng lãnh thổ (VLT) Đài Loan và Mỹ phản bác lại rằng, Eo biển Đài Loan là một tuyến đường biển quốc tế.
Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Đông của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa cho biết các lực lượng của họ đã giám sát chặt chẽ chiếc máy bay của quân đội Mỹ, vốn cũng được sử dụng cho các nhiệm vụ chống tàu ngầm, khi nó bay qua eo biển ngăn cách giữa Trung Quốc đại lục với hòn đảo Đài Loan.
"Các hành động của phía Mỹ đã cố tình can thiệp và gây rối tình hình khu vực, đồng thời gây nguy hiểm cho hòa bình và sự ổn định ở eo biển Đài Loan. Chúng tôi kiên quyết phản đối điều đó", Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố ngắn được phát đi ngày hôm qua.
“Các lực lượng của chiến khu luôn trong tình trạng cảnh giác cao độ và kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ”, phía Trung Quốc cảnh báo.
Lầu Năm Góc chưa bình luận gì về những thông tin nói trên.
Mỹ trước đây từng tuyên bố rằng các nhiệm vụ như vậy cho thấy cam kết của Washington đối với một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Bộ Quốc phòng Vùng lãnh thổ Đài Loan trong một tuyên bố ngắn gọn cho biết máy bay của quân đội Mỹ đã bay theo hướng nam qua Eo biển.
Các lực lượng của Đài Loan đã dõi theo chiếc máy bay của Mỹ khi nó bay qua eo biển, Bộ Quốc phòng VLT Đài Loan cho hay đồng thời lưu ý rằng tình hình diễn ra "bình thường". Đài Loan không cung cấp thêm thông tin chi tiết về vụ việc.
Bắc Kinh luôn khẳng định Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc và Bắc Kinh đã tăng cường hoạt động quân sự gần hòn đảo này trong những năm gần đâu sau khi Mỹ liên tục thể hiện sự ủng hộ về mọi mặt cho hòn đảo Đài Loan.
Đài Loan luôn là một trong những vấn đề nhạy cảm hàng đầu trong quan hệ giữa hai cường quốc Mỹ-Trung. Bắc Kinh luôn phản đối gay gắt và quyết liệt việc bất kỳ nước nào tăng cường quan hệ với Đài Loan và đặc biệt trong quan hệ giữa Mỹ và Đài Loan, bởi Bắc Kinh tin rằng điều đó vi phạm chính sách Một Trung Quốc.
Quan hệ Mỹ-Trung liên tục căng thẳng vì vấn đề Đài Loan. Trung Quốc rất khó chịu với mối quan hệ quân sự giữa Mỹ và Vùng lãnh thổ Đài Loan. Quan hệ quân sự Mỹ-Trung nhiều lần lên xuống thất thường và nhiều lần bị gián đoạn bởi việc Mỹ cung cấp vũ khí cho Đài Loan. Bắc Kinh liên tục kêu gọi Washington cắt đứt quan hệ quân sự với Đài Loan.
Giới chức Trung Quốc nhiều lần cảnh báo nước này sẵn sàng dùng vũ lực để thống nhất Đài Loan nếu thấy cần thiết. Một loạt các chuyến thăm trong năm 2022 của các chính trị gia nước ngoài tới Đài Loan, bao gồm chuyến thăm hồi tháng 8 của Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc đó là bà Nancy Pelosi và nhiều chính trị gia từ Liên minh Châu Âu, đã khiến Trung Quốc vô cùng tức giận. Bắc Kinh đã tiến hành hàng loạt cuộc tập trận rầm rộ, có quy mô chưa từng có để đáp trả Đài Loan và các đồng minh phương Tây. Diễn biến này cũng dẫn đến những động thái quân sự ở vùng lãnh thổ (VLT) Đài Loan.
Trung Quốc và vùng lãnh thổ (VLT) Đài Loan đã bị chia cắt năm 1949, sau một cuộc nội chiến và kể từ đó đến nay Bắc Kinh luôn khẳng định mục tiêu kiên quyết thống nhất Đài Loan vào Trung Quốc. Bắc Kinh công khai ý định sẵn sàng dùng vũ lực đối với VLT Đài Loan nếu khu vực này tìm cách đòi độc lập với Trung Quốc. Vì thế, Đài Loan vẫn luôn canh cánh cái gọi là “mối đe dọa từ Trung Quốc” đối với hòn đảo này.
Kể từ khi bà Tsai Ing-wen lên cầm quyền, tình hình Eo biển Đài Loan bắt đầu leo thang căng thẳng do Nhà lãnh đạo mới của Đài Loan áp dụng lập trường cứng rắn với Trung Quốc.